Z wosebitym zrěčenjom dźěłał
We łužiskich wsach běchu stajnje hižo najwšelakoriše rjemjesła zakótwjene a su so zdźěla lětstotki zachowali. Dźensa je so wulki dźěl z tychle rjemjesłow bohužel pozhubił. W našej lětnjej seriji chcemy wobswětlić, hdźe běchu kotre rjemjesła doma a kotre wosebitosće su so při tym wobkedźbowali. (19).
W lěće 1353 bu Łomsk pola Łupoje prěni raz jako Lomcz pisomnje naspomnjeny. Wjes z dźensa něhdźe 200 wobydlerjemi bu po towaršnostnym přewróće do Radworja zagmejnowana. Arnošt Muka bě we Łomsku kónc 80tych lět 19. lětstotka tehdy 233 wobydlerjow naličił, jeničce 15ćo běchu Němcy. Dźensa tam telko Serbow wjac njenańdźeš.
Młodostni w Radworju su minjeny kónc tydźenja wospjet barowy ...
Krótkopowěsće (13.08.24)
Přibrjóh chcedźa wutwarić
Wojerecy. Zapadny přibrjóh Šibojskeho jězora ma so dale za turistow wutwarić, wuzběhny Wojerowski wyši měšćanosta na wčerawšej rozmołwje z nowinarjemi. Hižo loni bě Wojerowska měšćanska rada wobzamknyła, plan wobtwarjenja zhotowić dać. Krok po kroku ma so plan nětko zwoprawdźić. Mjez druhim nastanu při přibrjohu prózdninske domy.
Zažne wino lětsa njebudźe
Radebeul. Krutych zmjerzkow lětsa w aprylu dla produkuja sakscy winicarjo lětsa lědma woblubowany Federweißer. Straty na žnjach wina su cyle jednorje přewysoke. Winowe kiće dadźa winicarjo lětsa dozrawić, zo bychu prawe wino z nich zhotowili.
Wuradźowanja wo šulstwje
Budyšin. Serbske šulske towarstwo (SŠT) so wjeseli drje nad wotumom šulskeje konferency Radworskeje zakładneje šule za serbski 1. lětnik. Hišće pak wěc zdokonjana njeje. Kaž předsydka SŠT Katharina Jurkowa zdźěli, budu pjatk wječor z Domowinu a nawodami serbskich šulow wo koncepće 2plus a delegowanju serbskich wučerjow, přichodny tydźeń z kultusowym ministerstwom wuradźować.
Zwóńcu we Łuze woswjećili
Łuh (SN/mb). Ze swjatočnym zarjadowanjom a wjesnym swjedźenjom su Łuhowčenjo sobotu popołdnju swoju nowu zwóńcu ze starymi zwonami (Serbske Nowiny su rozprawjeli) na wsy woswjećili. Něhdyši wjelelětny gmejnski radźićel a hač do njedawneho nawoda najwjetšeho zawoda we Łuze, elektromišter Frank Heidan, w swojej nazornej narěči prócu wjesnjanow hódnoći. Tući starachu so mjenujcy wo nawrót zwonow z časa Łuhowskeho ryćerkubła a natwar noweho srjedźišća za bjesadu a wotpočink, tak Heidan rozkładowaše. Wón sej přeje, zo zwony k „harmoniji w towaršnosći“ přinošuja. Tomu stej so žohnowanje ze stron Njeswarskeje fararki Susanny Aechtner a zhromadny Wótčenaš přizamknyłoj.
Hač do pózdnjeho wječora su wjesnjenjo z live-hudźbu swjećili. Wo piće, jědźe a dobru naladu starachu so wosebje pilni pomocnicy wjesneho kluba Wittinghof pod nawodom Guntera Jasnyja. Wo stawiznach wjeski a wokoliny móžeš wotnětka na němsko-serbskich taflach čitać. Městnosć je mjeztym tež woblubowane zastanišćo za kolesowarjow.
Kontrolna instanca za koordinaciju pohibow
„Posłuchaj lěkarja, prjed hač jeho trjebaš!“, serbske přisłowo namołwja.
Tuž wěnuje so student mediciny Pětr Dźisławk znatym a mjenje znatym chorosćam, zo by je čitarjam trochu bliže rozłožował (51).
Za nimale kóždeho studenta mediciny drje je předmjet neuroanatomija wužadanje. Neurony su čuwy, neuroanatomija zaběra so potajkim z natwarom čuwoweho systema. K tomu słušatej nimo njeličomnych čuwow, kotrež so po cyłym našim ćěle pletu, wosebje centralnej organaj rjapowc a mozy. Po mojim měnjenju njeje w čłowječim ćěle komplikowanišeho organa hač su to mozy. Wšitko w nim podobnje wupada, byrnjež jednotliwe dźěle přewšo rozdźělne byli. Kóždy wotrězk mozow ma cyle specifisku funkciju. Při pospyće sej je wuwědomić, sym sam tójšto čuwow přisadźił. Jeničce jedyn wotrězk mozow zdaše so mi stajnje mjenje abo bóle logiski: małomozy.
Kubłanske dny młodźiny
Worklecy. Wot pjatka do njedźele, 27. do 29. septembra pojědu serbscy młodostni na kubłanske dny do Schmiedeberga. Tam chcedźa pućować, so modlić, spěwać a zhromadnosć hajić. Kóšty za nóclěh, zastaranje, zawěsćenje a program wučinjeja mjez 25 a 35 eurami. Zajimcy njech přizjewja so pola dekanatneho dušepastyrstwa we Worklecach z mejlku pod abo přez qr-code z plakata. Přizjewjenje za mało swobodnych městnow je jenož hišće dźensa móžne.
Na wólbny forum
Wojerecy/Malešecy. Domowina přeprošuje wutoru, 13. awgusta, w 19 hodź. do Wojerec na wólbny forum za wólbny wokrjes 55 do muzeja Konrada Zuseho, na Dietricha Bonhoefferowej 1 do 3 a na dalši srjedu, 14. awgusta, do hosćenca Wódny muž w Malešecach za wólbny wokrjes 56. Tam wotměje so zarjadowanje na Hućinjanskej 16 we 18.30 hodź.
Comicowa dźěłarnička
W muzeju terminy knihowali
„Šwintuchi“ budu dale hudźić
Ze spěwom, bjesadu a zabawu – pućowanje za swójby a dworowy swjedźeń w Hrubjelčicach stej wospjet wulku syłu zajimcow přiwabiłoj. Mnohim wopytowarjam je so tež pućowanje wokoło wsy spodobało.
Hrubjelčicy (LM/SN). Hižo štwórty raz je Maćijec swójba hromadźe ze Serbskim ewangelskim towarstwom zašłu sobotu na dworowy swjedźeń a pućowanje za swójby do Hrubjelčic přeprosyła. Něhdźe 40 ludźi poda so pod nawodom Roberta Maćija na dwuhodźinske pućowanje wokoło Hrubjelčic. W Hnašecach pozasta skupina pěškow při tamnišim serbskim Lutherowym pomniku na wsy. Kulturna stawiznarka Trudla Malinkowa poda krótki dohlad do stawiznow pomnika, kotryž běchu wobydlerjo składnostnje Lutheroweho jubileja 1883 postajili. Špihelujo rěčnu změnu běchu jedne ze serbskeju napismow při nowoposwjećenju pomnika w lěće 1983 wotstronili a z němskim narunali.
Z wulkim zapalom swjećili
Njewočakowano wjele ludźi je sej swjedźeń w Koslowje lubić dało
Koslow (SN/MiR). Syman Lebza a Marcel Kupka wotewrěštaj pjatk nawječor w serbskej a němskej rěči swjedźenski kónc tydźenja składnostnje prěnjeho naspomnjenja Koslowa před 650lětami. Jako přećelej sposrědkowaštaj wonaj hłowny wotpohlad swjedźenja – zhromadnje w přećelstwje swjećić a to ze Koslowčanami a wšitkimi, kotřiž sej na swjedźeń dojědu. A tych bě wjele. Čłonojo Koslowskeho towarstwa „K Žorawjej“ běchu dlěje wo tym rozmyslowali, kak móhli historiski swjatk woswjećić. Spočatk lěta su so ideje krok po kroku wuwiwali. Cyła wjesna zhromadnosć je sobu skutkowała. K tomu słušeše wupyšenje jednotliwych statokow, kotrež podłu wjesneho puća nimo jěducemu posměwk w mjezwoči wuwabichu. Dalše zaso k rozmyslowanju pohnuwachu, wosebje pak k tomu pozastać a je fotografować. Na te wašnje dóńdźe k rozmołwam mjez domjacymi a cuzymi. To běše bjezdwěla jedna přičina za to, zo běchu wšitke poskitki na swjedźenskim kóncu tydźenja přewšo derje wopytane, a to nic jeničce wot Koslowčanow samych.
Za jenož jedyn wobchadny zwjazk
Poprawom je to połoženje, kotrež wobydlerjo akceptować njemóža: Wosrjedź Budyskeho wokrjesa běži hranica teritorijow dweju wobchadneju zwjazkow, Zaměroweho wobchadneho zwjazka Hornja Łužica-Delnja Šleska (ZVON) a Zaměroweho wobchadneho zwjazka Hornje Łobjo (ZVOE). Po wjace hač dwanaće lět trajacych prócowanjach je fuzija wobeju wotwidźomna. Čłonojo zwjazkoweje zhromadźizny ZVON su wotpowědne wobzamknjenje minjeny pjatk w Budyšinje schwalili.
Budyšin (CS/SN/at). Wobzamknjenje předwidźi, zo ma jednotny zaměrowy zwjazk w přichodźe bliskowobchad w Hornjej Łužicy rjadować. Puć pak je hišće dołhi. Hakle w lěće 2027 móhli pasažěrojo jednotnu jězdźenku wužiwać. Jako termin zjednoćenja ZVON a ZVOE je 1. januar 2027 wotpohladany. Hač do klětušeho apryla matej zaměrowej zwjazkaj konkretny namjet zdźěłać, kak hodźało so zarjadowanje ZVON do ZVOE hač do julija 2026 zeskutkownić.
