W lěće 2026 kónči doba łužiskeho projekta UNESCO 5 – tuž je čas za mjezybilancu

Zamołwići projekta UNESCO 5 dźěłaja w dohromady wosom dźělnych projektach na tym, wšitkich pjeć partnerow dźeń a lěpje mjez sobu zwjazać a mjez nimi naslědne syće wutworić. Jich dźěłowa centrala je jedna ze štyrjoch łužiskich UNESCO-městnosćow, kotrež su do projekta zapřijate: biosferowy rezerwat Błóta. Tu planuja a koordinuja zhromadne dźěło z dalšimi třomi UNESCO-městnosćemi: z geoparkom Mužakowski zahork, z biosferowym rezerwatom Hornjołužiska hola a haty kaž tež z Mužakowskim parkom, kotryž ma status swětoweho herbstwa UNESCO. Pjaty wažny dźěl projekta je imaterielne kulturne herbstwo Serbow – potajkim serbske nałožki a tradicije.

Po dwěmaj lětomaj intensiwneho zhromadneho dźěła njeje UNESCO 5 jenož garant za dale a wobstajniše wuwiće we Łužicy, ale tež zakład za nowe synergije w přichodźe, hladajo na zachowanje herbstwa, wuměłstwo, kulturu, kubłanje a ciwilnu towaršnosć. Runje je projekt swój połčas docpěł. Hač do kónca lěta 2026 chcedźa zamołwići dalše ideje zwoprawdźić.

Premjera wo Dolinje smjerće

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:
Chrósćicy. Hornjoserbski telewizijny magacin Wuhladko pokaza sobotu, 3. meje, w 12 hodź. na sćelaku MDR połhodźinsku dokumentaciju wo hrózbnych podawkach kónc Druheje swětoweje wójny w serbskich wsach mjez Budyšinom a Kamjencom, w tak mjenowanej Dolinje smjerće. Redakcija Wuhladka pokaza film hižo něšto dnjow do toho serbskej zjawnosći, a to póndźelu, 28. apryla, w 19 hodź. w Chróšćanskej „Jednoće“. Na tutu zjawnu premjeru su wšitcy zajimcy wutrobnje přeprošeni. Štóž chce sej film w Chrósćicach wobhladać, njech so internetnje na stronje www.mdr.de/serbski-program registruje. Němsku wersiju dokumentacije pokaza MDR njedźelu, 4. meje, w 22.20 hodź.

Z lońšej premjeru pokročowali

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:
Kóžde lěto ćichi pjatk swjeća w Spalach kemše we wjesnej kapałce. Loni běchu sej žony składnostnje 650. róčnicy prěnjeho naspomnjenja wsy drastu k božemu wotkazanju Serbow wokoło Wojerec zwoblěkali. Dokelž běchu wšitcy tak zahorjeni, sej tež lětsa zaso drastu zwoblěkachu a serbske kěrluše spěwajo do kapały kročachu. Snano z toho nětko dobra tradicija wurosće a tak serbska narodna drasta kaž tež rěč w Spalach zaso wožiwjatej. Foto: Lubina Dučmanowa

Oldtimery ze spara zbudźene

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:

Kónc tydźenja pojědu štwórty raz motorske po Bóščanskim třiróžku

Bóšicy (UM/SN). Bóščanska gmejna budźe pjatk a sobotu, 26. a 27. apryla, ­Mekka za lubowarjow motorsporta zbliska a daloka. Štwórty raz organizuja tule Bóščanski třiróžk za oldtimerowe mo­torske a tajke z pobóčnym wozom. Poslednje mjenowane lětsa sylnišo wobkedźbuja hač w zašłosći. „Mamy tójšto wjace přizjewjenjow zapřahow hač w zašłych lětach. Po wšěm zdaću su ludźo šěrili, zo je naše zarjadowanje atraktiwne“, wjeseli so Bóščanski wjesnjanosta Stanisław Ryćer. Z tym móže tež wjace ludźi z tajkim zapřahom sobu jěć. Na te wašnje zběra Bóščanska gmejna jako zarjadowar pjenjezy za dobry skutk. „Loni bě to na dobro šule a pěstowarnje w Njeswačidle. Do njeju wšak tež dźěći z našeje gmejny chodźa“, Stanisław Ryćer rozłoži. 1 300 eurow su loni nazběrali. Organizatorojo sumu na 1 500 eurow skulojćichu. Tež lětsa chcedźa za dobry zaměr w Bóščanskej a Njeswačanskej gmejnje pjenjezy zběrać.

Policija (24.04.25)

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:

Kolesowar ćeknyć chcył

Budyšin. Zastojnikam Budyskeho policajskeho rewěra je wutoru wječor krótko do 23 hodź. kolesowar na Mosće měra napadnył, dokelž tam trochu njewěsće jědźeše. Jako chcychu policisća muža kontrolować, tón nadobo mócnje do pedalow teptaše, zo by jim wućeknył. Najprjedy jědźeše po dróze Při pólnym hrodźiku. Na to pak muž znjezboži, nichtó druhi wobdźěleny njebě. Pola njeho naměrichu 1,74 promilow alkohola w kreji.

Hołk a tołk knježeše wčera na zahrodźe klóštra Marijineje hwězdy w Pančicach-Kukowje. Křesćansko-socialny kubłanski skutk je tam runja zašłym lětam srjedu po jutrach znowa popołdnjo za swójby organizował. Mali wopytowarjo móžachu ze swojimi staršimi sirup zhotowić, zwěrjata majkać, klóšter bliže zeznać a wjele dalšich poskitkow wužiwać. Tež debjenje jutrownych ­jejkow a sportowa zaběra steještej na programje. Foto: SN/Bojan Benić

Krótkopowěsće (24.04.25)

Donnerstag, 24. April 2025 geschrieben von:

Zaso hosćenc na Mnišoncu

Wjelećin. Nowi wobsedźerjo hosćenca na Mnišoncu witaja wot jutřišeho pjatka w 10 hodź. zaso prawidłownje wot štwórtka do póndźele hosći w bawdźe na horje. To nam Johannes Mahr, kotryž je zdobom jednaćel šamotownje we Wětrowje, na naprašowanje zdźěli. Wón je zhromadnje z wóčnym lěkarjom Stephanom Kretschmarjom a dalšim přećelom inwestował a dobry gastronomiski personal nawabił.

Hotel hižo njetrjebaja

Budyšin. Budyski wokrjes chce Sprjewiny hotel jako dom za požadarjow azyla zawrěć. Kónc oktobra wotnajenske zrěčenje z wobsedźerjom kónči. Krajnoradny zarjad wopodstatni zawrjenje domu ze spadowacymi ličbami ćěkancow a dosć kapacitami na druhim městnje. Cyłkownje je w Budyskim wokrjesu 1 700 městnow za požadarjow azyla přihotowanych. Z toho je něhdźe 650 městnow swobodnych.

Digitalna karta drastow Sakskeje

W zahrodce započnje so nětko nowa sezona

Mittwoch, 23. April 2025 geschrieben von:
Zahrodkarjam najskerje dawno hižo w porstach swjerbi, wšako chcedźa skónčnje zaso na swojich rjadkach podźěłać. Něchtóžkuli je snano hižo radiski wusył abo buny tykał. Kak wšitko prawje sčiniš, wo tym móžeš so na dnju wotewrjeneho zahrodnistwa wobhonić. Na njón mjenujcy přichodny kónc tydźenja we wja­corych zahrodnistwach přeprošuja. Kaž w zašłych lětach změja tam znowa wulki wuběr najwšelakorišich rostlin, kotrež ­jenož na to čakaja, zo do zemje přińdu. Paleta wopřija zeleninowe rostliny, wšelake kwětki a kerki, ale tež štomy. Mjez nimi budu tež někotrežkuli nowosće, wo kotrychž chcedźa wopytowarjow informować. Marian Wjeńka

Křižerjo njech su posoljo nadźije

Mittwoch, 23. April 2025 geschrieben von:
Něhdźe 500 wěriwych wobdźěli so wčera na dźaknej Božej mši křižerjow w Róžeńće, kotruž Ralbičanski farar, kanonik Šćěpan Delan, z dźesać koncelebrantami swjećeše. Mjez nimi běše generalny wikar Andreas Kutschke z Drježdźan. Kapłan Florian Mróz w swojim prědowanju křižerjow napominaše, zo měło to, štož su jutrońčku wozjewjeli, w nich skutkować a zo měli woni posoljo nadźije wostać – nic pak wótře, ale přeswědčiwje. Serbski rozhłós je kemše live wusyłał. Foto: Rafael Ledźbor

Wo šulskej awli znowa wuradźuja

Mittwoch, 23. April 2025 geschrieben von:

Nadawk planowanja w Hamoru najprjedy raz přepodać njemóža

Hamor (AK/SN). Awlu Hamorskeje šule tamniša gmejna tak saněrować a pře­twarić njemóže, kaž bě sej to předstajiła. Na zašłym posedźenju gmejnskeje rady nadawk za planowanske dźěła přepodać njemóžachu. Pjeć radźićelow bě přećiwo předłoze hłosowało, štyrjo so hłosa wzdachu. Tuž su namjet wotpokazali. ­Poprawom dyrbješe inženjerski běrow z Krušwicy za 50 000 eurow objekt, statiku a wohnjoškit planować.

„Hižo 2019 smy saněrowanje awle přihotowali“, rozłoži twarska nawodnica gmejny Cortina Kokles. „Při tym měještej so tež dwě rjadowniskej rumnosći wu­tworić. Za to bychmy nimale twarsku dowolnosć dóstali.“, wona doda. 2022 pak Zhorjelski wokrjes připowědźi, zo šulskej awli status pomnikoškita skića. Z tym wšitke plany najprjedy raz wotpočowachu. Pomnikoškit płaćeše za wobraz na zadnjej sćěny, třěchu, rjadowniskej rumnosći a za mobilnu sćěnu. „Awla bě za čas NDR eksperimentelny twar. Pomnikoškitej bě wažne, zo konstrukciju zachowaja“, praji Cortina Kokles. Gmejna chcyše 1,3 miliony eurow inwestować.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND