Krótkopowěsće (16.09.22)
Pjenjezy zběrali
Berlin. Po wudyrjenju wójny w Ukrainje zahaji mjeńšinowe zjednoćenstwo FUEN lětsa w měrcu humanitarnu pomocnu kampanju. Kaž zamołwići zdźěla, maja do nětka 10 000 eurow nazběranych, kotrež chcedźa Ukrainskemu čerwjenemu křižej přepodać. Naposledk du w ramiku Europeady pjenježne dary dóstali. Podpěra je dale móžna pod .
Karel město Charlesa
Praha. Po nastupje a krónowanju noweho britiskeho krala nasta w Čěskej w zwisku z jeho mjenom zasadna změna. Mjeztym, zo su dotal čěske medije lětdźesatki wo naslědniku tróna wo „princu Charlesu“ rěčeli, nětko po nowym wašnju wo Karelu III. pisaja. Płaći dźě zasada, zo so mjena monarchow jako wuwzaće tradicionelnje sčěšćeja.
Kupacych zaso witaja
Korzym. Wot dźensnišeho je terma w Korzymju zaso wotewrjena. Wot póndźele do njedźele wot 12 do 21 hodź. witaja tam zaso hosći w kupjeli, sawnje a słonym basenku. Spočatk julija tutoho lěta dyrbješe kupjel falowaceho personala dla zawrěć. Hižo 2020 běše kupjel na połdra lět nuzoweje situacije korony dla zawrjena.
SC Freiburg nětko načolnik
Policija (15.09.22)
Młodostna znjezbožiła
Malešecy. Mjez Košulu a Lěskej na statnej dróze S 121 je dóšło wutoru wječor k ćežkemu njezbožu. 17lětna młodostna bě ze swojim mopedom po puću, jako wobruč zadnjeho kolesa pukny. Holca na to z jězdźidła padny, dokelž bě kontrolu nad nim zhubiła. Pomocnicy lećachu ju z helikopterom do chorownje. Wěcna škoda wučinja něhdźe tysac eurow. Městnosć njezboža bě něhdźe poł hodźiny za zjawny wobchad zawrjena.
Reje Smjerdźečanow zawjeselili
Mjeztym 24. přirodne wiki w Stróži, w Malešanskej gmejnje, su zašły kónc tydźenja wospjet mnohich zajimcow na statok biosferoweho rezerwata přićahowali. Zarjadowarjo zličichu 3 900 hosći, mjez kotrymiž bě wulka syła Serbow, kotrež běchu z bliska a daloka přichwatali.
Stróža (CS/SN). Wopytowarjo wotkrychu sej minjenu sobotu poskitki regionalnych producentow a wikowarjow. Nimo pjekarja, rěznika a zahrodkarja su tam tež turistikarjo swoje poskitki předstajili. Dale bě składnosć sej pola korbarja, hornčerja abo kowarja produkty nakupić abo rjemjeslnikej cyle jednorje při dźěle přihladować. Mnozy ludźo zajimowachu so přeco zaso za rjemjeslnika, kiž kosu klepaše. Nimo toho bě mnohim wopytowarjam dobra přiležnosć w knižnych wudaćach Ludoweho nakładnistwa Domowina so zanurić, kotrež bě tam swójske stejnišćo natwariło. Wosebje požadane běchu tež produkty předewzaća „Serbski Konsum“ ze suweněrami, kotrež zawostajeja trajnu dopomnjenku na serbske temy.
Wšitko derje wobličić
Planowane stejišćo za nowotwary trjeba dokładniše přemyslowanja
Njebjelčicy (JK/SN). Njebjelčanska gmejna planuje dale w Serbskich Pazlicach na ležownosći „Za cyrkwinskim pućom“ poskićeć zajimcam twarić dom. Tam maja nastać šěsć abo sydom jednoswójbnych domow. Zhromadnje z planowanskim běrowom CommunalConcept Peter Linke z Drježdźan zarjad tamniše stejišćo přihotuje. Po informacijach wjesnjanosty Andreja Bulanka (bjezstronjan) na minjenym posedźenju gmejnskeje rady njeje po wuprajenju planowarja Petera Linki hišće doskónčnje jasne, kelko domčkow móhli tam dokładnje nastać. To wotwisuje wot toho, kelko spadkoweje wody ze stejnišća běži. Jeli so poradźi, zo kóžda jednotliwa ležownosć spadkowu wodu wotwjedźe, móhli tam sydom domow stajić. Jeli pak so centralny zběrnik, kiž by płaćiznu za ležownosće zwyšił, za spadkowu wodu twari, budźe tam městno za šěsć domow. Dotal hišće doskónčnje znate njeje, što budźe abo móhł kwadratny meter ležownosće płaćić.
Na wotewrjenje 25. měšćanskeho swjedźenja we Wojerecach je zašły ...
Jana Pětrowa počesćena
Budyšin/Malešecy (SN). Budyski wokrjes počesći w tymle měsacu Serbowku za swoje čestnohamtske skutkowanje na dobro towaršnosće. Jana Pětrowa je z ćěłom a dušu žiwa za tradicije a stawizny, kotrež chce přichodnym generacijam wobchować. Hižo dlěje hač 25 lět angažuje so wona předewšěm w Malešanskej gmejnje za domizniske towarstwo Radiška Wartha/Stróža z. t. a je wot lěta 2022 jeho předsydka. Dale zasadźuje wona swoje mocy w serbskim šulskim muzeju „Korla Awgust Kocor“ w Stróži, kotryž je znaty jako „žiwy muzej“. Wona podpěruje dale wiki přirody w Stróži, kotrež so stajnje w nazymje a nalěću wotměwaja.
Stróžanski šulski muzej wěnuje so stawiznam kubłanišća a zmóžni dohlad do wučbneje hodźiny w šulskej rjadowni, kotraž je wuhotowana kaž před 200 lětami. Šulerjam dźensa poda so na tele wašnje dohlad do wučby na wsy a zawostaji w młodej generaciji trajny sylny zaćišć. Nimo toho posrědkuje muzej wědu wo komponisće Korle Awgusće Kocoru a zbliži wopytowarjam serbske šulske stawizny wokoliny.
Pokiwy za sfałdowane łopjeno
Na posedźenju dźěłoweho kruha za serbske naležnosće při Budyskej měšćanskej radźe je so nowy wyši měšćanosta Karsten Vogt (CDU) wčera prěni raz wobdźělił. Nastupajo serbskosć w komunje mjenowaše wón kubłansku tematiku jedne z dweju ćežišćow.
Budyšin (CS/SN). Wyši měšćanosta Karsten Vogt je na wuměnu z předsydu Domowiny Dawidom Statnikom we wobłuku wólbneho boja nawjazał. Dosć šulerjow chce serbsku rěč wuknyć, w tudyšej Serbskej zakładnej šuli pak je jenož dwučarowosć móžna. Vogt rěčeše wo tym, zo maja nětko zwěsćić, hač hodźi so w dalšej zakładnej šuli serbska rjadownja wutworić. Snano měli wučerku Serbskeje zakładneje šule na chwile tam delegować.
Krótkopowěsće (15.09.22)
Sotra nětko tež delnjoserbska
Budyšin. Wotnětka hodźi so přełožowanski program sotra tež w delnjoserbskej rěči wužiwać. Wot měrca tutoho lěta sem běše přełožowanje hižo z němčiny do hornjoserbšćiny móžne. Korpus programa sotry wopřija tuchwilu 90 000 delnjoserbsko-němskich sadowych porikow a 70 000 delnjoserbsko-hornjoserbskich sadowych porikow.
Filmowcy prašani
Budyšin. Za Łužisku filmowu přehladku móža so zaso hač do 20 mjeńšin dołhe krótkofilmy zapodać. Prěnjotnje wupisaja přidatne myto za filmowy koncept młodych filmowcow. Přidatne myto we wysokosći wot 3 000 eurow spožčitej Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu a Filmowy festiwal Choćebuz. Hač do 1. oktobra móža so filmy pod zapodać.
Pominaja wuhnatu mjeńšinu
Po Sakskej Šwicy pućował
Serbske Pazlicy (SN/MiR). Husto słuži kónc tydźenja za Ambroža Handrika ze Serbskich Pazlic ke krosnowanju w Sakskej Šwicy. Tak běše tomu tež krótko po tym, zo běchu tam njedawno wulke wohenje zachadźeli. Njedawno pak njeběše wjedro tajke, zo móžeše zhromadnje ze Symanom Pöpelom po skaliznach krosnować, skerje bě na pućowanje po lěsu přeprosyło. „Poprawom běch sej sćěhi wohenja hórje předstajił“, Ambrož Handrik powěda, „mějach zaćišć, zo bě so z blakami wjele paliło, na druhich pak nic. Přiwšěm je ćežko, to, štož sym widźał, do słowow zwjazać. Wosebje dopominam so na zdónki, kotrež běchu wotpalene a wupalene, korjenjo dale w zemi.“ Čim dale wonaj na směr čěsku mjezu běžeštaj, ćim hórje běše situacija. „Jako do Čech hladachmoj, widźachmoj wulke płoniny, na kotrychž běchu njeličomne štomy spalene.“ Sej wobhladać, hdźe bě woheń zachadźał, tomu běchu jeju wozjewjenja w medijach pohnuli. Tuž pućowaštaj nimo znateho Skałneho młyna (Felsenmühle) na Mału zymsku horu (Kleiner Winterberg), dale k Ida-prózdnjeńcam (Idagrotten) a wottam na Wulku zymsku horu (Großer Winterberg).
Policija (14.09.22)
Dźěćo zemrěło
Wjazońca. Po ćežkim wobchadnym njezbožu wčera we Wjazońcy je jedne ze zranjeneju dźěsći zemrěło. Slědźenja wo přičinach njezboža traja.
Njeznaći su diesel pokradnyli
Chrósćicy. Na ležownosći jamy při S 98 w Chrósćicach su paduši něhdźe 700 litrow diesela pokradnyli. Njeznaći su minjeny kónc tydźenja z namocu tankaj dweju mašinow wočinili. Škoda wučinja wjace hač 1 400 eurow.
