„Palc horje“

Freitag, 29. April 2022 geschrieben von:
Haj, takle móže so naležnosć, z kotrejž so dlěje hižo dračuješ, na dobro wšitkich wuwić. Delnjoserbšćina njeje runjewon lochka rěč. To we wšědnym dźěle stajnje znowa začuwam. Wšako mam jako wotrjadnik LND za nowiny a časopisy tež wucha­dźenje delnjoserbskeho tydźenika Nowy ­Casnik zamołwić a z tam přistajenymi prócuju so delnjoserbsce rěčeć. Tola štož stej sej wokrjesaj Sprjewja-Nysa a Hornje Błóta-Łužica tule wumysliłoj, je wulkotne. Drje je dźensa dwurěčne popisanje listowych hłowow spěšnje z kompjuterom spřihotowane, wšako dyrbiš jenož kopěrować, na wotpowědnym městnje zaso zasadźić a njemóžeš wjele zmylkow worać. Při­wšěm pak njewěš, kak tele mjena prawje wurjekować. Tuž mam projekt wobeju wokrjesow, zajimcam mjena němsce a serbsce napisane a zdobom jako nahrawanje k słuchanju a wuknjenju w interneće přewostajić za wulkotne. To nimam jenož za dalekubłanje, ale tohorunja za rěčny rum. Tuž: „Palc horje!“ Janek Wowčer

Krótkopowěsće (29.04.22)

Freitag, 29. April 2022 geschrieben von:

Staw infekcijow dale woteběra

Budyšin/Zhorjelc. Po Roberta Kochowym instituće (RKI) je so incidenca w Hornjej Łužicy dale znižiła. W Budyskim wokrjesu wučinja wona aktualnje 484,5. We wokrjesu Zhorjelc je so ličba na 397,1 pomjeńšiła. Tamniši krajnoradny zarjad informuje wo 178 nowych natyknjenjach z koronawirusom, mjez kotrymiž zwěsćichu dohromady 14 infekcijow pola dźěći. Jednoho pacienta hladaja tuchwilu na intensiwnej staciji.

Narodne myto Wernerej Schulze

Weimar. Narodna załožba Němskeje spožči lětuše „Narodne myto Němskeje“ něhdyšemu wojowarjej za wobydlerske prawa w Němskej demokratiskej republice Wernerej Schulze. We wopodstatnjeju rěka, zo je so wjelelětny parlamentownik w Berlinje a Brüsselu a čłon Zwjazka 90/Zelenych „lětdźesatki z wulkej prócu a njehladajo tójšto spjećowanjow za natwar a zakitowanje demokratije angažował“.

Wulke plany Praskeje metro

Nětko awta zaso smala

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:
Něhdźe tydźeń bě statna dróha S 101 po jutrach mjez wotbóčku do Noweje Wjeski a Chrósćicami dospołnje zawrjena. Tam je dróhotwarska firma na 850 metrow ­dołhim wotrězku hornju worštu asfalta ponowiła. Při tym nałožowachu wosebitu metodu, pola kotrejež jara běžity asfalt zasadźichu, kiž bě po jara krótkim času stwjerdnył. Mjeztym je na „serbskim highwayju“, kaž ludźo puć rady mjenuja, ­wšitko hotowe a zrumowane. Šoferojo tam zaso po zwučenym wašnju smala. Snano pak tež policija přichodnje trochu dokładnišo hlada, hač wodźerjo jězdźidłow před­pisane spěšnosće dodźerža. Foto: SN/Hanka Šěnec

Nowe hrajkanišćo wosrjedź wsy derje přiwzate

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

Njeswačidło (JK/SN). Centralne městno noweho hrajkanišća w Njeswačidle žněje připóznaće, ale wuwabja tež wobmyslenja. To pokaza so na zašłym posedźenju Njeswačanskeje gmejnskeje rady. Tam wupraji zastupowacy wjesnjanosta Norbert Braun (rjemjesło a přemysło) wšitkim iniciatoram a podpěraćelam tutoho projekta wutrobny dźak gmejny. Star­šiska iniciatiwa je přez wjacore lěta hromadźiła pjenjezy za nowe hrajkanišćo a gmejna je to po mocach podpěrała. Nowe stejnišćo hrajkanišća pak je w mnohich wjesnjanach tež wobmyslenja wuwabiło, hač drje je bliskosće k hłownej dróze dla wěste dosć. Tola wobmyslenja so jako njetrjebawše wopokazaja. Płót hrajkanišćo wěsće wot dróhi wotmjezuje, a zwjetša su tam hrajkace dźěći pod dohladom staršich. Hrajkanišćo so jara derje přiwozmje, wot dźěći runje tak kaž wot staršich. Nimale wšědnje tam dźěći wuhladaš. Tež dwělowarjo, hač drje so městnosć a naprawa zadanitej, so na njedawnym přepodaću ze słowami připóznaća wobdźělichu.

Wotpočnišćo nětko dospołne

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

Lejno. Nowe wotpočnišćo za pućowacych po wodźe maja wotnětka při Lejnjanskim jězoru. Do njeho je zaměrowy zwjazk Łužiskeje jězoriny tři miliony eurow inwestował. Hižo loni bě do twarjenja wodoškitna policija zaćahnyła. Nětko móža pućowacy tež sanitarne připrawy a kuchnju wužiwać. Přistawny mišter ma swój běrow tohorunja w domje. W susodstwje nastachu městna za bydlenske mobile a stany.

Sport a zabawa na hrajkanišću

Budyšin. Na nowym Budyskim hrajkanišću Sprjewnik w Strowotnej studni wotměje so sobotu, 30. apryla, wot 10 do 17 hodź. sportowy a zabawny swjedźeń. ­Na wopytowarjow čakaja najwšelakoriše sportowe aktiwity a zabawny program na jewišću. Wo ćělne derjeměće budźe postarane.

Seniorojo škotowali

Kozarcy. Štwórty lětuši škotowy turněr serbskich seniorow je předwčerawšim w Kozarcach dobył Gerat Šmeling z 2 739 dypkami před Eberhardom Kroschkom (2 453) a Manfredom Höraufom (2 276). Cyłkowne hódnoćenje nawjeduje dale Herbert Krječmar. Přichodny turněr wotměje so 31. meje w Radworskim hosćencu „Zelena hałžka“.

Přewjedu mejski swjedźeń

Policija (28.04.22)

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

Z helikoptera woheń wuhladali

Sulšecy. Krótko do chodojtypalenja je nětko zaso čas, zo njedočinkojo hromady suchich hałzow dočasa wotpaleja. Stało je so to wčera krótko po połnocy na polu pola Sulšec blisko Kulowa. Woheń napadnył njeje snano jednomu z wobydlerjow, ale wobsadce helikoptera, kotryž runje nimo lećeše. Pilot informowaše na to wohnjowu woboru. Hašeli pak kameradojo njejsu, ale jeničce kontrolowachu, kak so hromada wotpali.

Wot zašłosće do přitomnosće

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

W energijowej fabrice wotewru přichodnu njedźelu nowu wustajeńcu

Hórnikecy (SR/SN). Wopytowarjo Hórnikečanskeje energijoweje fabriki so minjene dny drje dźiwachu, čehodla tam wjetše mnóstwo briketow přiwjezechu a je do wustajenskich rumnosćow donjesechu. „Tale inscenacija je takle planowana, zo móhli so wopytowarjo wot wšeho spočatka do noweje wustajeńcy zanurić“, rozłoži Reinhard Wehle. 69lětny nakładowaše brikety tele dny do dołhich rjadow we wuměłskej rumnosći energijoweje fabriki. Tam tworja wone podstawk sćěnow, na kotrychž něhdźe 150 fotografijow wisa.

Wobydlerjo móža wothłosować

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

Wojerecy (AK/SN). Wothłosowanje wo wobsahach wobydlerskeho etata 2022 we Wojerecach je nimale zakónčene. Wot 12. apryla hač do 9. meje maja wobydlerjo města kaž tež wjesnych dźělow składnosć wothłosować. „Wuměnjenje je, zo maja zajimcy być 16 lět stari“, potwjerdźi nowinska rěčnica města Wojerecy Corinna Stumpf. Za zwoprawdźenje namjetow, kotrež na kóncu dobudu, móža cyłkownje 70 000 eurow zasadźić, 50 000 eurow z nich za naprawy w měsće samym, po 4 000 eurach za wjesne dźěle. „W cyłku mamy 30 idejow, z kotrychž móža ­wobydlerjo wolić“, rozjasnja Corinna Stumpf. „Identiske a podobne namjety su do masterskich namjetow pod jednym titlom zjate, štož nastupa sydom padow. Zakład za wothłosowanske lisćiki twori cyłotna lisćina namjetow, kotruž bě Wojerowska měšćanska rada 29. měrca wobzamknyła.“ Město nadźija so na čiłe sobuskutkowanje. Na lońšim wothłosowanju wo wobydlerskim etaće bě so 1 021 wobydlerjow wobdźěliło. Wjetšinu hłosow dóstali su projekty „Profesionalne hladanje dudlawy Wernera Gertlersa“, „Sadźenje platanow jako poskićer chłódka při hrajkanišću w centrumje města“ a „Restawrowanje Čorneje róže“.

Jónu wob lěto dźěłowy kruh za serbske naležnosće města Budyšina wo swojim skutkowanju měšćanskej radźe rozprawja. Wčera je rěčnik kruha Benjamin Wirth před radźićelemi porěčał.

Budyšin (SN/MWj). Serbsko-němski marketing bě w zašłym lěće hłowna tema z kotrejž je so dźěłowy kruh za serbske naležnosće města Budyšina loni zaběrał. Tole rjekny rěčnik kruha Benjamin Wirth, jako wón na wčerawšim posedźenju měšćanskeje rady wo skutkowanju kruha rozprawješe. Při tym měješe wón měšane začuća. Hakle před połdra tydźenjom bě jutry widźeć, zo je Budyšin zawěrno wosebite město, hdyž wopytowarjo serbsku a němsku kulturu bjezpo­srědnje pódla sebje dožiwja. Runočasnje skedźbni wón na Ukrainu, hdźež je sam dospołnu dwurěčnosć dožiwił. Ukrainjenjo a Rusojo móža so w rěči druheho dorozumić. Wot toho je Budyšin jara zdaleny, přetož tu je w dalokej měrje jenož serbski dźěl wobydlerstwa dwurěčny. „Ćim wažniše je, zo sej wuwědomimy, kajki pokład ze swojej bikulturnosću mamy“, Benjamin Wirth wuzběhny.

Krótkopowěsće (28.04.22)

Donnerstag, 28. April 2022 geschrieben von:

Myto běłoruskim žurnalistam

Paris. UNESCO spožči lětuše myto „Guillermo Cano World Press Freedom Prize“ Zwjazkej žurnalistow Běłoruskeje. Z nim počesća jednotliwcow, organizacije a institucije, zasadźowace so za swobodu nowinarstwa. „Z mytom solidarizujemy so ze wšěmi žurnalistami na swěće, kotřiž kritisce a dowěrliwje wo awtoritarnych režimach rozprawjeja. Smy jim poboku a česćimy sej jich kuražu“, tak UNESCO.

Statnik wobrućeny

Lipsk. Dawid Statnik wostanje předsyda Sakskeho krajneho wustawa za priwatny rozhłós a nowe medije SLM. Čłonojo gremija su jeho wutoru na skonstituowacym posedźenju w Lipsku wobkrućili, informuje SLM w zdźělence. Kaž Statnik rjekny, je najwažniši nadawk tež w nowej wólbnej dobje dawać skutkowne impulsy za pozitiwne wuhotowanje přichoda medijow w Sakskej.

Lědma změnjena incidenca

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND