Budyšin. Runja mnohim druhim komunam tež město Budyšin swoje kubłanišća z digitalnej techniku wuhotuje a na te wašnje stare tafle a tak mjenowane whiteboardy naruna. Te móža nětko towarstwa a priwatne wosoby za symbolisku płaćiznu kupić. Štóž so za tajke nastroje zajimuje, njech přizjewi so w měšćanskim zarjadnistwje pod telefonowym čisłom 03591/ 534 501.
Porěča wo medijach
Kamjenc. „Nowinarska swoboda – su medije woprawdźe swobodne?“ rěka hesło zarjadowanja Kamjenskeje měšćanskeje skupiny Lěwicy wutoru, 13. julija, w 19 hodź. w Kamjenskim měšćanskim dźiwadle. Redaktor nowiny Neues Deutschland Robert D. Meyer porěči tam wo trěbnej změnje medijow a wo pobrachowacej dowěrje k rozprawnistwu. Zastup je darmotny.
Wotewru wučbnu šćežku
Po dołhej přestawce korony dla Njeswačanski domizniski muzej njedźelu w 13 hodź. swoje durje zaso wotewrje.
Njeswačidło (ML/SN). 45. wosebita wustajeńca poskića wopytowarjam hač do kónca septembra dohlad wo drastowych klankach ze zběrki Moniki Cyžoweje z Noweje Jaseńcy a z eksponatami Serbskeho drastoweho fundusa, kotryž bě wona 1. apryla 1996 załožiła. Zaměr Moniki Cyžoweje je, z fundusom bohaty skład narodneje drasty katolskich Serbowkow w jeje originaliće hladać a zachować.
Do bohateho składa słušeja nimo originalneje narodneje drasty a jeje pyšnych dźělow tež drastowe klanki w serbskej narodnej a w drasće druhich ludow. Hnydom napadnje wopytowarjam w přehladce wulka originalna swjedźenska drasta ewangelskich Serbowkow Budyskeho kraja, w kotrejž běchu tež před sto lětami hišće w Njeswačanskej wosadźe chodźili. Originalna drasta je z wobstatka muzeja.
Z nowej županku
Slepo. Diana Maticowa je nowa županka Domowinskeje župy „Jakub Lorenc-Zalěski“ z.t. a tak naslědnica Manfreda Hermaša, kotryž na hłownej wólbnej zhromadźiznje minjenu wutoru w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje znowa njekandidowaše. Za městožupanku su delegaća Stephanie Bierholdtec wuzwolili.
Wotewru wobnowjenu synagogu
Zhorjelc. Po něhdźe tři lětdźesatki trajacym saněrowanju chcedźa póndźelu Zhorjelsku synagogu jako „Kulturny forum Zhorjelska synagoga“ znowa wotewrić. Hosćo swjatočneho akta budu mjez druhim społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za kulturu a medije Monika Grütters (CDU), sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) a předsyda Drježdźanskeje židowskeje wosady Michael Hurshell.
Incidenca nimale na nuli
Budyšin/Zhorjelc. Hač do wčerawšeho su w Budyskim wokrjesu tři nowe natyknjenja z koronawirusom zwěsćili. Incidenca po Roberta Kochowym instituće je tu dale 2,0. W Zhorjelskim wokrjesu njejsu dalšu infekciju registrowali. Incidenca tam je po wobličenju RKI 0,4.
„Doris“ z tykancom wabiła
Rychwałd. Zaso raz chcychu njeznaći ludźom po telefonje pjenjezy wulišćić. 70lětnu žonu w Rychwałdźe (gmejna Hamor) je předwčerawšim jeje pozdatna znata „Doris“ zazwoniła. Wona bě pječa runje w bliskosći a by za spontany wopyt tykanc sobu přinjesła. Při tej składnosći by sej rady 30 000 eurow wupožčiła, z kotrymiž chcyše dom kupić. Dokelž pak rentnarka telko pjenjez doma njeměješe, so „Doris“ dale prašeše, hač su pjenjezy snano na bance abo hač ma žona doma debjenki. Poněčim poča 70lětnej switać, zo runje z wobšudnicu rěči. Tak skónči telefonat a zawoła policiju.
Wojerecy (SiR/SN). Derje wonjało je minjenu póndźelu w nowej wučbnej kuchni na Wojerowskej dźěćacej a młodźinskej farmje, kotraž je w nošerstwje Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB). Hromadźe ze sobudźěłaćerkomaj Elžbjetu Hojerjowej a Lisu Meister su tři šulerki někotre słódne a předewšěm strowe zakuski přihotowali. Tež sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) sej přeškoda njebě a je sobu pomhał, po tym zo bě nowu kuchnju jeje zaměrej oficialnje přepodał. We wulkej swětłej a modernje wuhotowanej rumnosći maja nětko štyri warjenske kupy z najlěpšimi wuměnjenjemi.
Loni 20. awgusta běchu na farmje nowu kuchnju kaž tež běrowowe a sanitarne rumnosće twarić započeli. Projekt je dźěl kooperaciskeho programa Interreg Pólska–Sakska. Z jeho pomocu maja so wuwićowe zadźěwki w pomjeznej kónčinje mjez Pólskej a Sakskej přewinyć a zhromadne dźěło pohłubšić. Kuchnja sama je něhdźe 200 000 eurow płaćiła. Europska unija cyłkowny projekt z něhdźe 780 000 eurami spěchuje.
Smochćicy. Konrada Adenauerowa załožba w Sakskej a kubłanišćo swj. Bena Smochćicy přeprošatej wot 8. do 11. julija na diskusiju wo kubłanju w dźensnišim času. Zajimcy móža so pod přizjewić. Wědomostnicy ze wšelakich disciplinow diskutuja wo wuznamje kubłanja w našej towaršnosći jako zakładnym wuměnjenju za swójske wuwiće. Mjez wobdźělnikami budu sakski ministerski prezident Michael Kretschmer kaž tež wšelacy profesorojo, mjez druhim z Němskeje, Wulkeje Britaniskeje, Francoskeje a USA. Zjawne zarjadowanje wotměje so na widejokonferencnym toolu ZOOM. Wobdźělenski přinošk wučinja 25 eurow.
Na koncert z Pytkom
Njeswačidło (ML/SN). „Dźensa je zastup wuraznje witany“ steješe minjenu njedźelu popołdnju na tafli před durjemi najstaršeho domu w Njeswačidle před kěrchowom a baroknej cyrkwju. Hdźež so nětko zaróštowana chěža ze stołom kónči, je zachod na stary kěrchow. Nad zachodom čitaš dwurěčny napis „Běchmy, štož wy sće. Wy budźeće, štož my nětko smy.“ Dwurěčny napis dopomina kaž stary dom před nim na časy, hdyž bydlachu we wsy hišće nimale jeno Serbja.
Njedźelu popołdnju su sej wjacore sta zajimcy, mjez nimi tež mnozy Serbja z wokolnych wsow, twarjenje wotwonka a wosebje wotnutřka wobhladowali. Tykowany dom bu w lětomaj 1552 a 1553 natwarjeny, kaž fachowcy na zakładźe wužiwaneho jědloweho drjewa zwěsćichu. Pomnikoškitar tykowanych a chěžow ze stołom w južnej Hornjej Łužicy Arnd Matthes zwěsći typiske twarske wašnje a ludowu architekturu. Wón měni, zo njeje tónle Njeswačanski dom jenož najstarši wsy, ale pječa tež najstarše tajke twarjenje Budyskeho wokrjesa. Matthes na to tuka, zo je chěža blisko cyrkwje w staršim času tež jako wjesna šula słužiła.
Zliwki a strach powodźenjow
Lipsk. Němska wjedrowa słužba warnuje před sylnymi njewjedrami z wulkimi zliwkami. Wone maja wuchodne dźěle Sakskeje w běhu popołdnja docpěć. Tež přichodna nóc ma njeměrna a dešćikojta wostać, pozdźišo wočakuja meteorologojo dalše spadki a zdźěla ćežke hrimanja. Hrozy strach powodźenjow. Jutře budźe podobne wjedro.
Prěnja delta-warianta zwěsćena
Budyšin. W Budyskim wokrjesu su wčera wo dwěmaj koronanatyknjenjomaj informowali. Prěni raz bu delta-warianta wirusa zwěsćena, a to po testowanju šulerjow w jednej Budyskej wyšej šuli, kaž z krajnoradneho zarjada rěka. Incidenca po RKI je tu dźensa 2,0. Wokrjes Zhorjelc rozprawješe wčera wo jednej infekciji a wo smjertnym padźe ze 26. junija. Incidenca po RKI je tam 0,4.
Da Vinci by so wjeselił
Za jězdźenje přemučny był
Čorny Chołmc. Wulkotnje reagowała je předwčerawšim 40lětna wodźerka awta na zwjazkowej dróze B 97 pola Čorneho Chołmca, jako před njej Škoda po puću tam a sem a zdźěla na woběmaj jězdnjomaj jězdźeše. Wona Škodu přesćahny, zadźerža ju a zazwoni policiju. Při alkoholowym tesće so wukopa, zo bě 44lětny šofer dospołnje strózby. Wón pak přizna, zo bě chětro mučny. Policistam bě spěšnje jasne, zo muža takle dale jězdźić njedadźa. Tuž jeho sami k jeho bydlenju dowjezechu, kaž w nowinskej zdźělence Zhorjelskeje policajskeje direkcije rěka. 44lětny změje so přiwšěm wohroženja nadróžneho wobchada dla zamołwić. Policija so žonje za kedźbliwosć dźakuje.
Dźěl kolesa spakosćili
Budyšin. Wot kolesa při Budyskich Schillerowych zelenišćach su njeznaći předwčerawšim prědnje koło wotšrubowali a sobu wzali. Hódnotu rubizny trochuja na něhdźe 120 eurow. Kriminalna słužba Budyskeho rewěra před přepytuje.