Hroža knježerstwu

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zastajenja brónjenskich eksportow do Saudi-Arabskeje dla hrozy industrija zwjazkowemu knježerstwu z płaćenjom narunanja škodow. Hłowny jednaćel zwjazkoweho předsydstwa Němskeje wěstotneje a zakitowanskeje industrije Hans Christoph Atzpodien žadaše sej w interviewje z powěsćernju dpa, zo njeměli politiske temy na chribjeće předewzaćow rozrisać.

Chcedźa nuzowy staw wuwołać

Rom (dpa/SN). Po zemjerženju wokoło wulkana Etna na kupje Sicilskej chce italske knježerstwo nuzowy staw za potrjechene kónčiny wuwołać. Zarjady móhli potom spěšnišo na situacije reagować a pomhać, zdźěli dźensa wicepremier­minister Luigi Di Maio. Zawčerawšim bě so zemja južnje wulkana wokoło města Catania třasła. Něhdźe 400 ludźi zhubi nachwilnje swoje doma, ćežko zranił so na zbožo nichtó njeje. Hižo wot 23. decembra je 3 300 metrow wysoki wulkan Etna zaso aktiwny.

Financy přepruwować

W sewjerorynsko-westfalskim Eitorfje mějachu sobudźěłaćerjo předewzaća Weco ruce połne dźěła, zo bychu praskotaki dypkownje k silwestrej zhotowili. Hakle wot dźensnišeho smědźa kupnicy po cyłej Němskej praskotaki předawać. Foto: dpa/Christophe Gateau

Nuznje reforma trěbna

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:
Magdeburg (dpa/SN). Z dawkowej reformu chce ministerski prezident Saksko-Anhaltskeje Reiner Haseloff (CDU) hospodarsku sylnosć zwjazkowych krajow na wuchodźe Němskeje zesylnić. „Wšitke předewzaća, kotrež tu swoje pjenjezy zasłužeja, maja tež tu swoje přemysłowe dawki płaćić“, rjekny Haseloff dźensa nowinje Mitteldeutsche Zeitung. Gmejnam na wuchodźe Zwjazka pobrachuja dawkowe dochody, dokelž je firmy na swojim hłownym sydle na zapadźe Němskeje płaća. Klětu chce zwjazkowy financny minister Olaf Scholz (SPD) dawkowu reformu nastorčić. „Hinak njebudźemy njerunosć přewinyć“, Haseloff wuzběhny. Wón chce so zdobom z wyšimi měšćanostami hłownych stejnišćow koncernow na zapadźe zetkać a na jich moralisku zamołwitosć apelować.

Předpisy nětko předleža

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Nastupajo dodatnu techniku za dieselowe awta je zwjazkowe wobchadne ministerstwo wulki krok dale. Techniske předpisy nětko předleža, dźensa z ministerstwa rěkaše. Z tym definuje Zwjazk wuměnjenja za skutkowne dodatne systemy. „Nětko je industrija na rjedźe tajke wuwić, při čimž měli wšitke měritka a prawidła dodźeržeć“, zdźěli zwjazkowy wobchadny minister Andreas Scheuer (CSU). Doskónčny rozsud wo nowych systemach ma zwjazkowy zarjad za jězdźidła (KBA). Po móžnosći jara spěšnje měli tam dowolnosć wobdźěłać, zo móhła industrija produkować započeć.

Za swobodu medijow

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zasadźenje na dobro swobody nowinarstwa je z wida wudawaćelow časopisow jedne z najwažnišich wužadanjow přitomnosće. „To budźe hoberski nadawk lěta 2019“, rjekny Rudolf Thiemann, prezident zwjazka němskich wudawaćelow časopisow (VDZ) powěsćerni dpa. „Njemóže a njesmě być, zo so 70 lět po schwalenju Zakładneho zakonja jedne z centralnych prawow, zakładne prawo na swobodu měnjenja – samo w Němskej a Europje – do prašenja staja, přez ekstremistow wšěch družin, ale tež přez ekstremnych aktiwistow w parlamentach.“ Zwjazk VDZ bě hižo 2018 na tutym polu aktiwny a stajnje zaso namołwješe, swobodu nowinarstwa zakitować. „VDZ ze swojimi 500 čłonskimi nakładnistwami dawa nowinarskej swobodźe hłós kaž drje žadyn druhi medijowy zwjazk“, tak Thiemann. Zakładny zakoń, wustawu Němskeje, bě parlamentariska rada w meji 1949 schwaliła.

Sćazane wěcy darili

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:
Stuttgart (dpa/SN). Přewulke bleše mydła, połne škleńcy marmelady abo kapsne nože – pućowacy mějachu tež lětsa zaso cyły rjad wěcow w ručnych wačokach, kotrež sobudźěłaćerjo wěstotnych kontrolow na lětanišćach njeakceptuja. Tójšto z toho pak preč njećisnu. „Štož je zawrjene a čiste, darimy karitatiwnym organizacijam“, zdźěli rěčnica Stuttgartskeho lětanišća. Lětsa su něhdźe 20 000 sćazanych wěcow dale dawali, mjez druhim tafli w Filderstadtće abo diakoniji w Ludwigsburgu, hdźež móža sej je potrěbni za mało pjenjez kupić.

W Choćebuskej Serbskej cyrkwi su prěni dźeń hód 31. raz tradicionalnu serbsku hodownu bohosłužbu swjećili. Ingolf Kšeńka je prědował. Tři młode žony z Delnjoserbskeho seksteta su kěrluše a tradicionalne pěsnje k hodom zanjesli. Stefanie Krawcojc nawjedowaše­ dźěćacu Božu mšu. Po namši zetkachu so kemšerjo na kofejpiće w kofejowni Da Capo na Starym torhošću. Přichodne­ hudźbne kemše w delnjoserbskej rěči budu 6. januara w Žylowskej cyrkwi z chórom Łužyca. Foto: Michael Helbig

To a tamne (28.12.18)

pjatk, 28. decembera 2018 spisane wot:

Njewšědny telefonat dyrbješe policija w norwegskim Trondheimje wobdźěłać: Młody paduch awtow bě zastojnikow zazwonił, dokelž bě so sam w awće zamknył. Do toho bě so 17lětny pola wikowarja awtow zadobył, zo by awto pokradnył. Jako w nim sedźeše, so wóz sam zamkny. Dokelž zastojnikow z podobnych njeskutkow hižo znaješe, nadźiješe so paduch pomocy. Policija přijědźe, jeho wuswobodźi a zaja.

Běłe hody je sej wopity muž w Ludwigshafenje sam wobradźił a dyrbješe na to na policajskej straži přenocować. Muž bě běły próšk wohnjohašaka na schodach wjaceswójbneho domu rozpryskał. Wobydlerjo wołachu policiju, kotraž 23lětneho sobu wza. Pušćić pak jeho njemóžachu, dokelž hrožeše strach, zo pjany muž na dróhu běži. Tuž jeho najprjedy raz zaso do cele na straži tyknychu.

„Milad Majid“ w Syriskej

štwórtk, 27. decembera 2018 spisane wot:

Damaskus (B/SN). Křesćenjo w Syriskej strowja so hody z „Milad Majid“, štož woznamjenja: Wjesołe hody. Swjeća tam hody podobnje kaž w Němskej. 25. decembra je tam najebać njeměr a wójnu swjaty dźeń, hačrunjež su tam jenož někak dźesać procentow ludnosće křesćenjo. Stawizny křesćanstwa w Syriskej sahaja hač do Antiochije, dźensnišeho města Antakya. Tam su so japoštoljo prěni raz křesćenjo mjenowali. Młody šuler Siwar­ praji wo hodźoch na Facebooku: „Knježi wójna a dožiwjamy wjele zła. Smy wjace doma hač w šuli. Stajimy hodowny štom a darimy sej maličkosće. Kóžda swójba je někoho zhubiła. Wažne nam je, zo hromadźe dźeržimy.“

Poruča orientacisku pomoc

Wukrajnych fachowcow wabić

štwórtk, 27. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wobora chcyła fachowcow z druhich krajow Europskeje unije nawabić. Tole je generalny inspektor zwjazkoweje wobory, Eberhard Zorn, nowinarjam wobkrućił. Při tym měrja so na fachowcow kaž lěkarjow abo kompjuterowych specialistow. W časach pobrachowacych fachowcow měło so „do wšitkich směrow“ zhladować. Zwjazkowe knježerstwo je so pječa hižo na druhe kraje EU w tymle prašenju wobroćiło. Dotal pak je wothłós skromny.

Rekord pola dźěćacych pjenjez

Berlin (dpa/SN). Ličba ludźi, kotřiž dóstawaja dźěćacy pjenjez, docpěje drje lětsa z wjace hač 15 milionami nowy rekord. Hač do kónc nowembra su 15,35 milionow dźěći zličili, kotrež dóstawaja pjenjezy wot němskeho stata. Tole wuchadźa ze statistiki swójbneje kasy, powěsćernja dpa rozprawja. Kónc 2017 bě to 14,97 milionow dźěći było. Ličba wukrajnych dźěći, kotrymž pomoc wupłaća, je so na nimale tři miliony zwyšiła. Nimale 282 000 dźěćom w druhich krajach EU kaž tež w Turkowskej a bywšej Juhosłowjanskej tohorunja pjenjezy přepokazaja.

Schulz: Čłonojo měli wolić

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND