Strasbourg (dpa/SN). Francoscy policisća su pozdatneho Strasbourgskeho atentatnika Chérifa Chekatta morili. Wón je prawdźepodobnje za terorowy nadpad w elsaskej metropoli z třomi mortwymi zamołwity. Nutřkowny minister Christophe Castaner je identitu skućićela mjeztym wobkrućił. Po jeho informacijach běchu třo policisća skućićela wčera w Strasbourgskej měšćanskej štwórći Neu­dorf na dróze narěčeli, po tym zo běchu­ pokiw wobydlerki dóstali. Jako chcychu zastojnicy Chekatta zajeć, tón na nich třěleše. Woni so wobarachu a jeho zatřělichu. Mjeztym teroristiska mi­lica Islamski stat twjerdźi, zo je Chekatt minjenu wutoru w jeje nadawku jednał.

Klimowa konferenca dale bjez wuslědkow

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:
Katowice (dpa/SN). Do dźensa planowaneho zakónčenja swětoweje klimoweje konferency w pólskich Katowicach su posrědnicy a ministrojo hač do pózdnjeje nocy wo naćisku zhromadneje de­klaracije wuradźowali. Hač do kónca pak wosta tójšto prašenjow njerozrisanych. Pólske prezidentstwo zhromadźizny, na kotruž bě wjace hač 30 000 wobdźělni­kow a wobkedźbowarjow přijěło, je mjeztym namjetowało konferencu podlěšić. Za­stupjerjo ze 196 krajow schadźuja so mjeztym dwaj tydźenjej. Zaměr je zdźěłać zhromadne směrnicy na zakładźe Pariskeje klimoweje konferency 2015, zo by so dalšemu woćoplenju zemje zadźěwało.

Posledni króć krajny sejm

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski krajny sejm je dźensa swoje poslednje lětuše ple­nar­ne posedźenje wotměł. Po tym zo běchu wčera dwójny etat 2019/2010 schwalili, stejachu dźensa dalše temy na dnjowym porjedźe. Na próstwu koalicije CDU a SPD debatowachu mjez druhim wo tym, kak měło so ze škodami suchoty a wichora dla w lěsach wobchadźeć.

W druhim dźělu su Zeleni w aktualnej hodźinje dźěło wuhloweje komisije wu­hód­noćili. Woni maja zadźerženje čor­no-čerwjeneho knježerstwa za blokadu na njedobro škita klimy a strukturneje změny. Wuhlowa komisija bě tež na iniciatiwu Sakskeje swoje dźěło podlěšiła. Wo wažnych prašenjach chcedźa nětko w mjeńšich dźěłowych skupinach wuradźować. Dalšej temje běštej wuwiće městow a spěchowanje bydlenjotwara.

Jenož horcy powětr

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:
Klimowa konferenca w pólskich Katowicach zda so na prěni napohlad rozumne zarjadowanje być: Zastupnicy 196 krajow tam wuradźuja, kak móhli dalšemu woćoplenju zemje a klimowej katastrofje zadźě­wać. Rěča wo tym, što móhli sami k tomu přinošować, na přikład skónčnje přestać wuhlo w milinarnjach spalić. Bohužel je woprawdźitosć hinaša: Po wšěm swěće wokomiknje wjace hač 400 no­wych wuhlowych milinarnjow twarja – tež w Němskej –, wjace hač 700 planuja. Kabaretist Volker Pispers je klimowe konferency raz ze skupinu alkoholikarjow přirunał, kotřiž běchu sej kruće předewzali žlokać přestać. Po lěće so zaso zetkachu a při kašćiku piwa a bleši palenca su wuradźowali, kak móhło dale hić. To wažu sej šulerjow, kotřiž chcedźa na iniciatiwu šwedskeje holcy kóždy pjatk za lěpšu klimu stawkować. Z konferency w Katowicach drje njesměmy wjace wočakować hač trochu horceho powětra. Marko Wjeńka

Šulerjo stawkuja na dobro klimy

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:
Kiel (dpa/SN). We wjacorych městach Němskeje su šulerjo za dźensa „stawk“ za lěpšu klimowu politiku připowědźili. Tak su mjez druhim w Berlinje, Göttingenje, Kielu a Kölnje přez Facebook a Twitter namołwjeli dźensa protestować, město toho zo do šule du. „Nima zmysła za naš přichod wuknyć, hdyž snano scyła žadyn njezmějemy“, rjekny jedyn z iniciatorow, Kielski šuler Jakob Blasel, powěsćerni dpa. Nastork k stawkam dała bě 16lětna šwedska aktiwistka Greta Thunberg. Wona hižo měsacy kóždy pjatk přećiwo změnje klimy a za lěpšu klimowu poltiku knježerstwa demonstruje a ma mjeztym wjele přiwisnikow.

Göring-Eckardt: Zwadu skónčić

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Frakciska předsydka Zelenych Katrin Göring-Eckardt sej žada, zwadu wo planowanej financnej pomocy zwjazkoweho knježerstwa na dobro šulow w Němskej spěšnje skónčić. Bjez­posrědnje do dźensnišeho rozsudneho posedźenja Zwjazkoweje rady w Berlinje rjekny zapósłanča Göring-Eckardt po­wěsćerni dpa: „Je wažne, zo so posrěd­kowanski wuběrk najručišo schadźuje a zhromadny wuslědk namaka.

Pozadk je naćisk zakonja, na kotryž běchu so zwjazkowe knježerstwo, Zeleni a FDP w zwjazkowym sejmje dojednali. Po tym chcychu Zakładny zakoń změnić, zo móhło knježerstwo planowanu digi­talizaciju šulskich kubłanišćow pjenježnje podpěrać, byrnjež wone poprawom za šule zamołwite njebyło. Zwjazk chce zwjazkowym krajam za to přichodne pjeć lět pjeć miliardow eurow přepo­kazać, za čož chce w prašenjach kwality a personala na šulach sobu rozsudźić směć. To pak zwjazkowe kraje nochcedźa a spjećuja so tomu, zamołwitosć na polu kubłanja Zwjazkej přewostajić. Dźensa chcychu so na po­srědkowanski wuběrk wobroćić.

CDU zwadźena

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wjetšina wólbokmanych ma stronu CDU we wažnych po­litiskich prašenjach za skerje zwadźenu, kaž z „politbarometra“ sćelaka ZDF wuchadźa. Wotpowědnje wuprajiło je so 60 procentow, 34 procentam ludźi zdawa so CDU jednotna być. 53 procentow woprašanych njewočakuje, zo so na poło­ženju nastupajo nutřkostronske zwady z nowej předsydku Annegret Kramp-Karrenbauer wulce něšto změni. 25 procentow je sej wěstych, zo nowa předsydka přezjednosć w stronje skrući, dwanaće procentow liči z hišće wjetšej zwadu.

Nimale 19 000 skóržbow přećiwo VW

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:

Braunschweig (dpa/SN). Skandal manipulowaneho wotpłuna dieselowych awtow koncerna Volkswagen dla ma dalše sćěhi: Wjace hač 18 700 wobsedźerjow manipulowanych awtow je mjeztym na Braunschweigskim krajnym sudnistwje přez internetnu platformu Myright skóržbu zapodało, žadajo sej wotškódnjenje. Cyłkowna suma škody wučinja 500 milionow eurow, zdźěli prawiznica prawizniskeje kenclije Hausfeld wčera nowinarjam. Sudnistwo w Braunschweigu je mjeztym wobkrućiło, zo je skóržba dóšła. Prawniske stejišćo VW so najebać to njezměni, rěčnik koncerna potwjerdźi. Awta su technisce w porjadku a jězdźenjakmane. Awtotwarc VW bě w septembru 2015 manipulacije dieselowych motorow přiznał. W USA běchu do toho zwěsćili, zo je system rjedźenja škódneho wotpłuna jenož w pruwowarnjach aktiwny,­ na dróze je wustork dusyko­weho oksida wo wjele wjetši.

To a tamne (14.12.18)

pjatk, 14. decembera 2018 spisane wot:

Z tandemowym skokom z wysokosće 4 300 metrow je 102lětna Awstralčanka Irene O’Shea nětko najstarša parašutistka swěta. Staruška z nakromneje štwórće wulkoměsta Adelaide je zwažliwu akciju bjez problemow přetrała. Na prašenje, hač trjeba telko adrenalina, wona rjekny: „Sym cyle normalny čłowjek.“ Prawowka, kotraž je na kiješk pokazana, bě hižo składnostnje swojich stotych narodnin jónu z parašutom skočiła.

Třo pomocliwi policisća su 96lětnemu šoferej awta koleso wuměnili. Rentner bě w poruhrskim Wittenje po puću k wažnemu lěkarskemu terminej, jako dyrbješe skóncowaneho kolesa dla stejo wostać. Na to narěča wón policistow, kotřiž runje šoferow kontrolowachu. Woni njejsu dołho wahali a su rezerwowe koleso přišrubowali. Lěkarski termin zastoj­nicy telefonisce přestorčichu.

Sakski sejm etaty schwalił

štwórtk, 13. decembera 2018 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce přichodnej lěće 178 milionow eurow za škit před wulkej wodu a za wotstronjenje škodow wudać. Nimo toho přewostaji nimale 173 milionow eurow za wudźeržowanje wobstejacych škitnych objektow. To je krajny sejm wčera wječor wobzamknył. Dźensa schwalichu dalše jednotliwe etaty, mjez druhim tón za hospodarstwo a dźěło kaž tež za wědomosć a kulturu. Sakska planuje za přichodnej lěće wudawki 41,2 miliardow eurow.

Informować, ale njewabić

Berlin (dpa/SN). W zwjazkowym sejmje su dźensa wo zakazu wabjenja za wotehnaće dźěsća debatowali. Při tym dźěše tež wo wčerawše dojednanje zwjazkoweho knježerstwa, po kotrymž měł so wotpowědny paragraf zakonika wudospołnić. Tam chcedźa wuformulować, kak móhli lěkarjo a chorownje wo tym informować, zo wotehnaća přewjeduja, njeměli pak za tajke wabić. W rjadach wulkeje koalicije CDU a SPD su měnjenja wo tym jara rozdźělne.

Jednanja zaso přetorhnjene

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND