To a tamne (03.09.19)
Japanscy turisća su w Europje najwoblubowaniši dowolnicy. To je wuslědk naprašowanja slědźenskeho instituta YouGov mjez nimale 30 000 ludźimi w 26 krajach Europy. Wšudźe mějachu skromni a zdwórliwi Japanjenjo najlěpše wuslědki, w Finskej samo 26 procentow. Porno tomu njejsu Němcy we wukraju tak rady widźani. W Španiskej runje šěsć procentow wo nich rodźi. Najnjewoblubowaniši su Rusojo a Britojo.
Chětro smjerdźaty nadawk spjelnić mějachu policisća na awtodróhowym parkowanišću njedaloko Aachena. Z małotransportera dyrbjachu 151 kilogramow skaženeje ryby zrumować. Hižo při kontroli awta bě zastojnikam grawoćiwy smjerd dych wotrazył. 61lětny šofer bě rybu njechłódźenu z Brüssela přiwjezł, zo by ju w Němskej předawał. Jemu hrozy nětko bolostna pokuta.
Wjace kedźbnosće za wuchod
Braniborska SPD wostanje najsylniša politiska móc před AfD
Podstupim (dpa/SN). Najebać widźomne straty je SPD při wólbach krajneho sejma w Braniborskej swoju wodźacu poziciju zakitować móhła a so z najsylnišej politiskej stronu stała. Strona ministerskeho prezidenta Dietmara Woidki docpě po dotalnym wuslědku 26,2 procentaj wotedatych druhich hłosow před AfD, kotraž ma 23,5 procentow. CDU zdoby sej 15,6 proc., Zeleni 10,8 a Lěwica 10,7 proc. FDP je ze 4,1 procentom na pjećprocentowskej hranicy zwrěšćiła.
Komisariska předsydka zwjazkoweje SPD Manuela Schwesig žada sej wot CDU wjace kedźbnosće za wuchod. „Wčerawše wólby su pokazali, zo staj dobraj ministerskaj prezidentaj swój kraj přećiwo AfD zakitowałoj. „Štož nětko we wuchodnej Němskej trjebamy, je wjace kedźbnosće Zwjazka, dokelž sami najlěpje wěmy, što je na městnje wažne“, rjekny Manuela Schwesig dźensa w rańšim magacinje telewizije ARD.
Biskop Timmerevers w USA był
Berlin (B/SN). Wot 12. do 20. awgusta přebywaše delegacija Němskeje biskopskeje konferency pod nawodom Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopa Heinricha Timmereversa w USA, zo bychu sej tamniše koncepty powołanskeho personala spřistupnili. Heinrich Timmerevers, kiž je tež sobustaw komisije za duchowne powołanja a cyrkwinske słužby Němskeje biskopskeje konferency, po nawróće rjekny: „Sym zahorjeny, kak je cyrkej w USA w swojim wobmjezowanju skandalow znjewužiwanja dla nowy započatk w powołanskej pastoralce zdokonjała. Jasne wizije, mnohostronske powołanske mjez sobu splećene pastoralki kaž tež změnjene wobsahi wukubłanja w seminarje su mje hłuboko jimali.“
Skulptura smě wostać
Wuznam serbskeho Božeho słowa wuzběhnył
Budyšin (SN/MkWj). Z wjacorymi zarjadowanjemi swjećeše Budyska ewangelska Michałska wosada kónc tydźenja 400. róčnicu swojeho wobstaća. Wjeršk swjatočnosćow běchu swjedźenske kemše wčera popołdnju w Budyskej Michałskej cyrkwi ze sakskim krajnym biskopom dr. Carstenom Rentzingom. Tón serbskim ewangelskim wěriwym wobswědči, zo su ze swojim skutkowanjom wažny faktor w cyrkwinskim žiwjenju Budyšina a wšeje wokoliny.
Kemše w połnje wobsadźenej Michałske cyrkwi běchu dwurěčne. Celebranća běštaj nimo biskopa Rentzinga serbski superintendent Jan Malink a farar Andreas Höhne. Na kóncu Božeje słužby zanjesechu wěriwi spěw „Knjezowy jandźel“ w serbskej a němskej rěči zhromadnje.
Nuzowy staw na łódźi
Rom (dpa/SN). Kapitan němskeje wuchowanskeje łódźe „Eleonore“ je nuzowy staw wukazał a je najebać zakaz do směra na Italsku po puću. Je ilegalne jězbu do přistawa zakazać, hdyž je žiwjenje wohrožene, praji rěčnik pomocneje organizacije Mission Lifeline Axel Steier dźensa powěsćerni dpa. Minjenu nóc bě wichor na morju zachadźał, dalši so bliži. Łódź je po puću do sicilskeho Pozzallo. Na łódźi je wjace hač sto ćěkanow, kotrychž běchu tydźenja wuchowali.
Hurrikan wulke škody načinił
Miami (dpa/SN). Ze spěšnosćemi nimale 300 km/h je hurrikan „Dorian“ na sewjernych Bahamaskich kupach zachadźał. Prěnje telewizijne wobrazy kupow juhowuchodnje stata USA Floridy pokazuja wulke zapusćenja, spowalane štomy, wobškodźene twarjenja a hoberske zapławjenja. „Dorian“ drje nětko do směra na Floridu dale poćehnje. W staće South Carolina su 800 000 ludźi namołwjeli, kónčinu wopušćić.
Pence pola Dudy
Dźěło w Janšojskej jamje přetorhnjene
Choćebuz/Janšojce (dpa/SN). W Janšojskej brunicowej jamje njesmědźa wot wčerawšeho najprjedy raz žane wuhlo wjace wudobywać. Choćebuske wyše zarjadniske sudnistwo je minjeny pjatk wukazało dźěła w jamje přetorhnyć, dokelž njeběchu energijowemu zastaraćelej LEAG jako mějićelej jamy přizwolili dobu za zdźěłanje pruwowanja wobswětoweje znjesliwosće podlěšić. LEAG bě wo to prosyła, pruwowanski čas hač do nowembra podlěšić. Zarjadniske sudnistwo wopodstatni swój rozsud z tym, zo njeje koncern LEAG žane přičiny mjenować móhł, kotrež bychu změnu dotalneho wusuda woprawnili. LEAG měješe hač do kónca awgusta chwile, pruwowanje wobswětoweje znjesliwosće předpołožić.
Wuchadźišćo rozsuda bě skóržba Němskeje wobswětoweje pomocy zhromadnje ze Zelenej ligu přećiwo hłownemu zawodnemu planej brunicoweje jamy za lěto 2019. Wobswětoškitarjo so boja, zo móhli klumpy dnowneje wody wokoło jamy wosebje škitane kónčiny kaž bahna wohrozyć. Ze skóržbu chcedźa tomu zadźěwać, zo LEAG jamu na sewjer rozšěri, a chcedźa krajinu we wokolinje před wusušenjom škitać.
Z ludźimi rěčeć pomha
Steinmeier Pólsku wo wodaće prosył
Waršawa/Wieluń (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je 80 lět po wudyrjenju Druheje swětoweje wójny Polakow wo wodaće za němsku zaničowansku wójnu z milionami morjenych prosył. „Tale wójna bě němske złóstnistwo“, rjekny Steinmeier wčera składnostnje róčnicy započatka wójny we Waršawje. „Prošu wo wodaće za historisku winu Němskeje. Wuznawam so k našej trajacej zamołwitosći.“
Podobne słowa je Steinmeier hižo rano na wopominanskim zarjadowanju we Wielunje njedaloko Opola zwuraznił. Wojersce dospołnje njewažne městačko běchu Němcy w rańšich hodźinach 1. septembra 1939 jako prěnje bombardowali a 1 200 ciwilistow morili.
Nadpad nacistiskeje Wehrmachty na Pólsku bě zazběh Druheje swětoweje wójny ze znajmjeńša 55 milionami mortwych. Dalše trochowanja naličeja samo 80 milionow. Dokładne ličby žane njepředleža. Jeničce w Pólskej žadaše sej teror němskich nacionalsocialistow šěsć milionow smjertnych woporow.
Ludźo dźeń a agresiwniši
Hamburg (dpa/SN). Wosamoćenosć, njewjazanosć a agresiwnosć budu po měnjenju Hamburgskeho slědźerja přichoda Horsta Opaschowskeho žiwjenje ludźi w Němskej přichodnje dźeń a bóle postajeć. Najebać splećenje přez medije so wosamoćenosć kaž epidemija rozšěrja. „Komunikaciska hustota a bjezkontaktnosć njejstej dźensa hižo přećiwkaj“, piše Opaschowski w swojej nowej knize „Wědźeć, što budźe“. Wón zwěsća, zo su „cuze swěty z pomocu masowych medijow a modernych komunikaciskich srědkow cyle bliske, ale runočasnje so susod kaž wobydler cuzeho swěta dale a bóle w dalinje zhubja“. Politikarjo měli reagować. Knježerstwo Wulkeje Britaniskeje je temu mjeztym jako nadawk jednomu ze swojich ministerstwow přirjadowało.
Młoda generacija nochcyła so hižo wjazać, ani we wosobinskich poćahach ani w socialnym angažemenće. W naprašowanjach młodźina měni, zo chwile nima. Hłownje wina su po słowach slědźerja nowe medije. Wone polěkuja wobužnosći, agresiwiće a namocy. Opaschowski namjetuje dobrowólnu „digitalnu dietu“ a zasah politiki.
To a tamne (02.09.19)
Hnydom prěnju šulsku hodźinu w powětře je awstralski lětanski šuler Max Sylvester ze swojej małej Cessnu wěsće přizemił, ale z nuzy, dokelž bě wučer w mašinje do womory padnył. Z pomocu lotsy so 30lětnemu šulerjej skónčnje poradźi, na wulkolětanišću zapadoawstralskeje metropole Perth přizemić. Wučerja dowjezechu do chorownje. W protokolu škričkoweje rozmołwy rěkaše na prašenja towera, hač móže šuler z lětadłom wobchadźeć: „To je moja prěnja hodźina.“
Sowu z kamina wuswobodźili su wobornicy we wuchodofriziskim Großefehnje. Ptak bě so prawdźepodobnje přez wuheń do kamina sunył a sedźeše za škleńčanymi durčkami kamina. Po krótkim času móžachu wohnjowi wobornicy sowu wuswobodźić, kotraž wosta na zbožo njezranjena. Wobydlerjo běchu ju sobotu popołdnju wuhladali.
