Teheran (dpa/SN). W Indiskim oceanje je so zhromadny mórski manewer Ruskeje, Chiny a Irana zahajił. Při prěnim trilateralnym zwučowanju tutoho razu dźe wo to, wěstotu w sewjernym dźělu Indiskeho oceana zaručić, iranska powěsćernja Isna zdźěli. W štyri dny trajacym manewrje chcedźa taktiske zwučowanja přewjesć. Po posudku fachowcow je manewer reakcija na wot USA planowanu misiju wójnskich łódźow w Persiskim zaliwje, kotraž ma wikowanske łódźe škitać.
Rekordny eksport bróni
Berlin (dpa/SN). Mnóstwo wot zwjazkoweho knježerstwa dowoleneho eksporta bróni do wukraja je lětsa zaso rekordny niwow docpěło, po tym zo běchu eksporty minjene tři lěta woteběrali. Tole wuchadźa z wotmołwy hospodarskeho ministerstwa na naprašowanje zapósłancow Zelenych a Lěwicy w zwjazkowym sejmje. Tak su brónje w cyłkownym wobjimje 7,95 miliardow eurow do wukraja předawali. Najwjace bróni je Madźarska kupowała, kotraž swoje wójsko ponowja.
Netanjahu znowa předsyda
Berlin/Brüssel (dpa/SN). Prezident Europskeho parlamenta David Sassoli je nastupajo škita klimy před tym warnował, dźěle ludnosće přežadać. „Škit klimy, kotryž na přikład ludźi w potrjechenych wuhlowych kónčinach zanjecha, chowa hoberski socialny njeměr a njemóže woprawdźe wuspěšny być“, rjekny Italčan němskim nowinarjam. Wažne je, tutón přechod „sprawnje zmištrować“. Ludźi přežadać „by runje tak fatalne było, kaž scyła ničo činić“. Tuž parlament wot prezidentki komisije EU Ursule von der Leyen namjetowany přechodny fonds sto miliardow eurow wuraznje wita.
Z blešu piwa w ruce je muž z Kölna w nocy na štwórtk ze swojim e-scooterom na awtodróze po puću był. Wokoło 2.20 hodź. běchu hnydom wjacore nuzowe telefonaty pola policije dóšli. Šoferojo rozprawjachu, zo běchu muža z elektriskim rolerom na A 4 pola Olpe na nabóčnej čarje widźeli. Zastojnicy jeho krótko na to zadźeržachu. Test wunjese 1,3 promile alkohola w kreji. Policistam muž rjekny, zo je so mylnje na awtodróhu dóstał. Jemu hrozy nětko jednanje jězdźenja pod wliwom alkohola dla.
Hodowny karp je w Čěskej ćežke wobchadne njezbožo zawinował. Šoferka bě žiwu rybu w małej plastowej wańčce na pódlanskim sedle transportowała a jenož z plastowej titu zawodźěła. Ryba pak so tam a sem mjetaše a skónčnje z wańčki 62lětnej žonje na klin wuskoči. Ta so tak nastróži, zo kontrolu nad jězdźidłom zhubi a w Čěskej Lipje do betonoweho sćežora nadróžneho wobswětlenja prasny. Ju dowjezechu ćežko zranjenu z helikopterom do chorownje. Přiwšěm njebě w smjertnym straše, policija rozprawja.
Engelskirchen (B/SN). W hórskej krajinje wotewrěchu tež lětsa zaso wosebity hodowny póstowy zarjad. Prěni dźěłowy dźeń běše 14. nowember, kaž tamniši póstowy jandźel a dalši pomocnicy Němskeho pósta zdźělichu. Dźěći móžachu zaso swoje listy z přećemi božemu dźěsću abo rumpodichej pósłać. Póst w Engelskirchenje je jedyn ze sydom specielnych hodownych zarjadow po cyłej Němskej, a tajke wužiwaja rady dźěći z tu- a wukraja. Lětsa smědźachu poslednje listy tři dny do patoržicy na póstowym zarjedźe předležeć. Loni dóstachu tam něhdźe 288 000 listow.
Spěwacy adwentny kalender
Magdeburg (B/SN). Ewangelska cyrkej w srjedźnej Němskej (EKM) je lětsa prěni króć tak mjenowany spěwacy adwentny kalender w dohodownym času zarjadowała. Krajny biskop Friedrich Kramer zanošuje tam wšědnje cyrkwinski znaty adwentny spěw, ale tež mjenje znate adwentne kěrluše ze spěwarskich. Widejo za słuchanje a sobuspěwanje pokazuja hišće hač do jutřišeho, 24. hodownika, pod www.ekmd.de/advent.
Křesćanske wosady nastawaja
Istanbul (dpa/SN). Hladajo na ćežke nalěty na sewjeru Syriskeje a dźesaćitysacy ćěkacych ludźi je Turkowska před „nowej žołmu migracije“ warnowała. Prezident Recep Tayyip Erdoğan rjekny w Istanbulu, zo su nalěty wjace hač 80 000 wobydlerjow syriskeje prowincy Idlib do směra na turkowsku mjezu wućěrili. Turkowska njemóže tajki nawal „sama zmištrować“. Tež w druhich krajach drje so nawal bolostnje wuskutkuje.
Kandidat opozicije dobył
Zagreb (dpa/SN). Opoziciski socialny demokrat Zoran Milanović je prěnje koło prezidentskich wólbow w Chorwatskej dobył. Wón zawěsći sej nimale 30 procentow, wólbna komisija w stolicy Zagrebje zdźěli. Mějićelka zastojnstwa Kolinda Grabar-Kitarović, kandidatka konserwatiwneje knježerstwoweje strony HDZ, dósta nimale 27 procentow. Wobaj dyrbitaj nětko do rozsudneho 2. wólbneho koła, kotrež budźe 5. januara.
Ilegalne praskotaki sćazane
Drježdźany (dpa/SN). Tež nimale měsac po spektakularnym rubježnistwje w Drježdźanskim Zelenym wjelbje nima policija hišće žadyn horcy slěd k paducham. Mjez mjeztym pruwowanymi pokiwami wobydlerjow – 1 100 tajkich je dotal dóšło – njebě hišće rozsudny tip pódla, zdźěli rěčnik policije. Wurjadna komisija „Epaulette“ pak dalše informacije běžnje dóstawa. Wšitke pokiwy fachowcy wuhódnoćeja, runje tak kaž slědy wšitkich městnosćow njeskutka.
Njeznataj běštaj so 25. nowembra namócnje do sławneje barokoweje pokładnje zadobyłoj a něhdźe dwaceći diamantow a brilantow rubiłoj. Policija přilubja 500 000 eurow za rozsudny pokiw k zwěsćenju a zajeću skućićelow. Zastojnicy dale pruwuja, hač ma njeskutk w Drježdźanach podobnosće z nadpadom na Berlinsku kupnicu KaDeWe abo z rubježnistwom w Berlinskim Bode-muzeju. Tamniša policajska prezidentka Barbara Slowik nowinarjam potwjerdźi, zo maja styki ke kolegam w Drježdźanach a zo móžne podobnosće pruwuja.