Rozsudna rozmołwa

póndźela, 02. julija 2018 spisane wot:

Stara politiska zasada praji: Štóž připowědźi, zo chcył wotstupić, tón je faktisce hižo wotstupjeny. W tej njepřijomnej a chětro słabej poziciji pojědźe Horst Seehofer (CSU) dźensa do Berlina, zo by so ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) tola hišće dojednał. Wuslědk rozmołwy budźe rozsudny za přichod knježerstwa a za prašenje, hač dyrbimy hižo bórze zaso wolić hić abo nic.

Při tym njeńdźe tola hižo wo prašenje, štó ma lěpšu azylowu politiku: Merkel abo Seehofer. Merkel je swoju politiku ćěkancam napřećo dawno dospołnje změniła. Problem, wo kotryž so nětko wadźa, je skerje pódlanski, dokelž wón ani tysac ludźi wob měsac njepotrjechi. Hłowne prašenje je, štó so přesadźi: Wony bayerski law z Mnichowa abo kanclerka, kotraž wot lěta 2005 zastojnstwo wukonja a je minjene lěta hižo tójšto hubatych a hejatych kontrahentow „wotstroniła“. Seehofer budźe přichodny. Marko Wjeńka

To a tamne (02.07.18)

póndźela, 02. julija 2018 spisane wot:

Do jastwa póńdu třo młodostni, kotřiž běchu loni w juhočěskim měsće Třinec-Guty starožitnu drjewjanu cyrkwičku zapalili. Po wusudźe Ostravskeho wobwodneho sudnistwa změja woni třiapoł, wosom a dźewjeć lět wotsedźeć. Najwyšu pokutu dósta naškarak zapalerstwa. Woheń načini škodu 20 milionow krónow. Historiska škoda njeje ani wobličomna. Prašani za motiwom njeskutka su wobskorženi zwjetša z ramjenjemi sukali.

Sto porow sněhakow su njeznaći z wupožčowarnje w badensko-württembergskim Blausteinje pokradnyli. Nimo toho wzachu tež hišće třiceći porow sněhakowarskich čriji a dalše wuhotowanje sobu. Policija trochuje škodu na 50 000 eurow. Dokelž porjedźernju w lěću lědma wužiwaja, njemóža ani rjec, hdy su paduši tam pobyli. Wobsedźer bě to hakle kónc tydźenja zwěsćił.

Dalše tři miliardy za ćěkancow

pjatk, 29. junija 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Turkowska dóstanje wot EU dalše tři miliardy eurow, zo móh­ła syriskich ćěkancow zastarać. Na to su so statni a knježerstwowi šefojo wčera w Brüsselu dojednali, po tym zo běchu měsacy dołho wo tym diskutowali. Prěni pomocny paket třoch miliardow eurow je přetrjebany. Europska unija bě Turkowskej šěsć miliardow přilubiła.

Žadaja sej asistent wotbočenja

Berlin (dpa/SN). Zo by strach smjertnych njezbožow při wotbočenju woteběrał, chcył zwjazkowy sejm tak mjenowany wotbočenski asistent do wšitkich nakładnych awtow zatwarić dać. W frakcije přesahowacej próstwje so zapósłancy za to wuprajeja, elektronisku nowosć ručež móžno zasadźić. Tak chcedźa zwjazkowe knježerstwo namołwić, to w Němskej wukazać, dyrbjało-li so rozrisanje na europskej runinje dlijić. Na dróhach Němskeje stajnje zaso ludźo smjertnje znje- zbožeja, dokelž jich šoferojo nakładnych awtow při wotbočenju prosće njewidźa.

Pjećoch w redakciji zatřělił

Brüssel (dpa/SN). Po dołhich a wobćežnych jednanjach su so statni a knježerstwowi šefojo Europskeje unije na swojim wjerškowym zetkanju minjenu nóc w Brüsselu na to dojednali, azylowe prawo přiwótřić. Přichodnje chcedźa na morju wuchowanych ćěkancow we wosebitych zawrjenych lěhwach we wobłuku EU zaměstnić. Hač zarjaduja podobne lěhwa tež w sewjernej Africe, dyrbja pruwować. Mjezy škitacu agenturu Frontex chcedźa zesylnić a wonkowne mjezy Europy lěpje škitać. Lěhwa maja na zakładźe dobrowólnosće krajow nastać.

Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) mjenowaše dojednanje 28 statnikow na zhromadny tekst „dobre poselstwo“. Runjewon euforisce reagowaše italski ministerski prezident Giuseppe Conte. Tón bě hrozył wjeršk blokować, njedyrbjała-li EU Italskej hladajo na ćěkancow skutkownišo pomhać.

Podlěša sankcije

pjatk, 29. junija 2018 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Hospodarske sankcije přećiwo Ruskej chcedźa pobrachowacych wuspěchow w měrowym procesu na Ukrainje znowa podlěšić. Na to su so statni a knježerstwowi šefojo na wjeršku EU w Brüsselu dojednali, diplomaća zdźěleja. Najebać straty miliardow eurow za swójske předewzaća bě EU sankcije minjenu zymu hač do 31. julija 2018 podlěšiła. Wone maja nětko dalše šěsć měsacow płaćić. Wobmjezowanja na polu wikowanja a inwesticijow chcedźa hakle zběhnyć, hdyž su dojednanja Minšćanskeho měroweho zrěčenja nastupajo konflikt na Ukrainje spjelnjene.

Orbán: Wšitcy jeno zawistni

pjatk, 29. junija 2018 spisane wot:
Budapest (ČŽ/K). „Zapadne staty Europskeje unije kraje Visegrádskeje štyrki Čěsku, Pólsku, Słowaksku a Madźarsku za to kritizuja, zo su wuspěšne, mjeztym zo bědźa so druhdźe z njezamóžnosću konkurować, z bjezdźěłnosću a druhimi problemami. Njedźiwajcy kritiki budu wone dale ilegalnej migraciji wobarać a swoju kulturu zakitować.“ Tole zwurazni madźarski premier Viktor Orbán składnost­nje zetkanja ze słowakskim kolegu Peterom Pellegrinijom. Němska a Francoska měłoj sej wuwědomić, zo so Visegrádskim statam hospodarsce derje dźe a zo njeby EU bjez nich tajki hospodarski přiróst měła, Orbán wuzběhny. Po jeho měnjenju je trjeba, zo jednotliwe europske regiony swoje zhromadne dźěło polěpša. W tym nastupanju je srjedźna Europa tuchwilu pućrubar. Pellegrini rjekny, zo „chce Słowakska zwuraznić, kajki sej přichod Europy předstaja“. Něšto konkretneho wšak wón k tomu njepraji.

Zahubne signale

pjatk, 29. junija 2018 spisane wot:
Kajke to dojednanje? Europska unija chce nětko lěhwa zarjadować, w kotrychž maja na morju wuchowani ćěkancy čakać, doniž njesmědźa po wotzamknjenju azyloweho jednanja „legalnje“ do Europy přińć abo dyrbja zaso wróćo. To su statnicy EU na swojim wjeršku w Brüsselu minjenu nóc wobzamknyli. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) wita to ­hišće jako „dobre poselstwo“, organizacija Pro Asyl porno tomu zasudźa dojednanje jako „wjeršk nječłowjeskosće“. Njemóžu sej při najlěpšej woli předstajić, zo maja w tajkich lěhwach čłowjeske prawa płaćić a prawostatnosć knježić, kaž chcedźa nam napowědać. Angela Merkel móže to w azylowej zwadźe z CSU jako wuspěch předać. EU, kotraž je ze swojej hospodarskej a wikowanskej politiku w Africe sobu zamołwita za tamnišu bědu a nuzu, pak sadźa ze „zawrjenymi lěhwami“ zahubne signale. Marko Wjeńka

To a tamne (29.06.18)

pjatk, 29. junija 2018 spisane wot:

Krokodil w spušćadle je wulki njeměr w bayerskim Eglfingu zbudźił. Rozpjeršeny muž zazwoni policiju a rozprawješe jej, zo bě hłowu krokodila we wodźe wuhladał. Wobsadka policajskeho awta móžeše kurioznu namakanku najprjedy raz wobkrućić. Kaž pak so spěšnje wukopa, jednaše so jenož wo atrapu, kotraž so woprawdźitemu krokodilej jara podoba. Při žerdźi přiwjazana wupadaše wona kaž woprawdźity reptil.

Dokelž njebě tři eura za zhromadnu wječer na kóncu šulskeho lěta zapłaćiła, njeje powołanska šulerka w sewjeroněmskim Emdenje najprjedy raz swoje wuswědčenje dóstała. 17lětna pak njebě na jědźi ani wobdźělena. Najebać to chcyše jej wučerka dokument hakle přepodać, hdyž su tři eura zapłaćene. Nawodnica šule njeměješe za to žane zrozumjenje a šulerce wuswědčenje da.

Zakoń złahodnjeny

štwórtk, 28. junija 2018 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Po raznej diplomatiskej zwadźe z Israelom je Pólska dwělomny zakoń wo holocausće złahodniła. Wobě komorje parlamenta hłosowaštej wčera we Waršawje za to, předwidźane chłostanje hač do třoch lět jastwa ze zakonja šmórnyć. W januaru schwaleny zakoń hrožeše z pjenježnej abo jastwowej po­kutu tym, kotřiž Polakam „zjawnje a přećiwo faktam sobuwinu na holocausće dawaja“. Tele wuprajenje bě hłuboku krizu z Israelom zawinowało.

Zwjazkowy etat z „čornej nulu“

Berlin (dpa/SN). Prěni etat noweho zwjazkoweho knježerstwa je zdźěłany. Wón ma bjez nowych kreditow wuńć a předwidźi wudawki 343,6 miliardow eurow. To je 2,6 miliardow wjace, hač dotal planowane, kaž etatowy wuběrk dźensa rano po nimale 14 hodźin trajacym wuradźowanju zdźěli. Přiběracych dawkowych dochodow ma financny minister Olaf Scholz (SPD) přidatne srědki k dispoziciji. Wobćežnych jednanjow dla běchu hakle w měrcu nowe knježerstwo wutworili. Tak je etat 2018 tež hakle ­nětko doskónčnje hotowy.

Přidatne dochody z mawt

Z wotmachom pytaja w Thailandźe za hólčim koparskim mustwom a jeho trenarjom, kotřiž su wot minjeneje soboty w prózdnjeńcy zhubjeni. Hólcy w starobje jědnaće ­a dwanaće lět běchu w sewjernej prowincy Chiang Rai znatu prózdnjeńcu wopytali. Po zliwkach spěšnje stupaca woda je jim nawrót znjemóžniła. Pospyt, wodu wuklumpać, zwrěšći. Dotal nimaja žanoho žiwjenskeho znamjenja. Foto: dpa/Sakchai Lalit

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND