Zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je sej wčera připrawu za čisćenje wody Łužiskeje a srjedźoněmskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) w Plesowje (Plessa) wobhladała. Připrawa ma hišće lětsa w oktobrje dźěłać započeć a wodu z bywšich łužiskich brunicowych jamow rjedźić. Foto: dpa/Sebastian Willnow

Ukraina znowa ćežišćo wjerška

wutora, 28. junija 2022 spisane wot:

Elmau (dpa/SN). Po wjacorych dźěłowych posedźenjach a rozmołwach so dźensa wjeršk G7 na bayerskim hrodźe Elmau zakónča. Centralne rozmołwy ­třećeho dnja wjerška su znowa wójna w Ukrainje a hłód na swěće, kotryž Ruska swojeho zadźerženja dla samo přiwótřa. Předewšěm so to na wuchodźe Afriki wuskutkuje. Tuž wočakuja potrjechene kónčiny konkretne wuprajenja krajow G7. Po zakónčenju wjerška podadźa so někotři wobdźělnicy na wjeršk NATO do Madrida.

Tež na wuradźowanjach w Španiskej chcedźa rozjimać, kak móhli ćišć na Rusku zwyšić. Mjeztym je Nato wčera připowědźiła, zo chce alianca ličbu zasadźenskich mocow jasnje rozšěrić.

To a tamne (28.06.22)

wutora, 28. junija 2022 spisane wot:

Zbožo w njezbožu měješe předwčera­wšim wosomlětna holčka w awstriskim Linzu. Wona wisaše z woknom wjaceswójbneho domu a dźeržeše so z poslednjej mocu woknoweje deski, kaž policija wčera informowaše. Nimojěducemu holca napadny a wón doběža sej k domej, stupi pod holcu a ju popadny, jako wona nimale štyri metry do hłubokosće padny. 41lětny móžeše holcu njezranjenju maćeri přepodać.

Z njesměrnje chrobłymi paduchami ma so policija tuchwilu w Thesalonikach roze­stajeć. Tam su njeznaći z bydlenja debjenki a pjenjezy w hódnoće nimale milion eurow rubili. Kaž grjekska policija zdźěli, bě dźěl rubizny w 400 kilogramow ćežkim trezorje zamknjeny. Tón su paduši z balkona bydlenja w šestym poschodźe na drohu ćisnyli, jón do awta spakowali a ćeknyli. Štož zwosta je wužłobina na dróze.

Na wopyće pola bamža

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Vatikan/Drježdźany (B/SN). Njedawno je bamž Franciskus ministerskeho prezidenta Sakskeje Michaela Kretschmera na awdiencu přijał. Staj mjez druhim rěčałoj wo wójnje w Ukrainje a wo synodalnym puću w Němskej. Přewodźała je ministerskeho prezidenta předsydka Rady katolikow w biskopstwje Drježdźany-Mišno Martina Breyer. Čłonojo delegacije zetkachu so tež z ekspertom za škit dźěći Jezuitom Hansom Zollnerom. Drježdźanski biskop Heinrich Timmerevers słušeše tohorunja k delegaciji. Biskop Timmerevers připowědźi medijam po rozmołwje z Zollnerom, zo so hišće w tutym lěće zhromadna komisija za znowawobdźěłanje padow znjewužiwanja za biskopstwa Drježdźany-Mišno, Zhorjelc a arcybiskopstwo Berlin skonstituuje.

Wumjetowanje katolikam

Nowy šef Lěwicy nadźijepołny

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Nowy šef Lěwicy Martin Schirdewan je nadźijepołny, zo Lěwica tuchwilnu krizu přewinje a zo změja při přichodnych wólbach zwjazkoweho sejma w lěće 2025 wo wjele lěpši wuslědk. Schirdewan bu na stronskim zjězdźe Lěwicy minjeny kónc tydźenja jako šef wuzwoleny. Jeho je 61,3 procenty čłonow woliło. Jemu po boku budźe Janine ­Wissler, kotraž dósta 57,5 procentow ­hłosow sobustawow.

Njepřećela wosłabili

Kijew (dpa/SN). Ukrainske wójsko je po swójskich informacijach zapadnje Lysyćanska ruske nadpady wotwobarało a z tym wobkruženju města přez ruske wójsko zadźěwało. Kaž ukrainski generalny stab dźensa rano zdźěli, su njepřećela blisko Werchnjokamjanka wosłabili. Město je jenož někotre kilometry wot Lysy­ćanska zdalene, ale wažny zwisk za za­staranje ludźi w susodnym měsće. Tež w kónčinje wokoło Bachmuta z wažnym wobchadnym zwiskom wojowanja pokročuja.

Liča ze sylnymi njewjedrami

Hladajo na tuchwilu so wotměwacy wjeršk G7 na bayerskim hrodźe Elmau je wčera k protestam dóšło. Demonstranća pohibowachu so na směr dwórnišćo w Garmisch-Partenkirchenje. Na prěnim dnju wjerška zaběrachu so zastupjerjo krajow z hospodarskim połoženjom, škitom klimy kaž tež wonkownej a wěstotnej politiku, předewšěm nastupajo Rusku. Foto: dpa/Daniel Vogl

Wjeršk G7w rozšěrjenym kole wuradźował

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Elmau (dpa/SN). Druhi dźeń wjerško­weho zetkanja G7 na bayerskim hrodźe Elmau je dźensa ukrainski prezident ­Wolodymyr Zelenskyj na widejowej konferency k statnym a knježerstwowym šefam sydom najwjetšich industrijnych krajow swěta porěčał. Hižo kónc tydźenja bě 44lětny rjekł, zo chce sej wjace ­wojerskeje pomocy za swój kraj žadać. Nimo toho chcyše wón dalše sankcije přećiwo Ruskeje nastorčić, na přikład zakaz importa ruskeho złota.

Wčerawši prěni dźeń wjerška běchu kraje G7 swoju jednotu přećiwo wójnje ruskeho prezidenta Wladimira Putina demonstrowali. „Nas wjaza wid na swět, nas wjaza pak tež wěra do demokratije a prawostatnosće“, potwjerdźi zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD).

Zapad chce so Chinje spjećować

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Elmau (dpa/SN). Skupina G7 wodźacych demokratiskich industrijnych statow chce so ze zhromadnej globalnej infrastrukturnej iniciatiwu Chinje spjećować. Na swojim wjerškowym zetkanju w Bayerskej su staty G7 wčera formelnje „partnerstwo za globalnu infrastrukturu“ wobzamknyli. Hižo loni připowědźene předewzaće ma alternatiwa k lěta 2013 wot Chiny zahajenemu projektej „Nowa somoćana dróha“ być, z kotrymž chce sej awtoritarnje nawjedowany kraj nowe wikowanske puće do Europy, Afriki, Łaćonskeje Ameriki a Azije wotkryć.

„Zhromadnje chcemy hač do lěta 2027 nimale 600 miliardow dolarow přez G7 mobilizować“, rjekny prezident USA Joe Biden, kiž bě iniciatiwu za projekt nastorčił. „Sym hordy, zo směm připowědźić, zo chcedźa zjednoćene staty přichodne pjeć lět 200 miliardow dolarow zjawneho a priwatneho kapitala přinošować. Je to inwesticija, kotraž so za wšitkich wudani, „tež za ameriski lud“.

Chutna strategija trěbna

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Braniborska swoje wobchadźenje ze Sintami a Romami nowe wusměri

Podstupim (SN/at). „Jasny signal, na politiku, kaž tež do towaršnosće“ mjenowaše Petra Rosenberg, předsydka krajneho zwjazka Němskich Sintow a Romow Berlin-Braniborska, wudospołnjenje artikla 7a braniborskeje wustawy do wothłosowanja minjeny štwórtk w Krajnym sejmje Braniborskeje.

Požadana změna je zeskutkownjena. Braniborska je po Schleswigsko-Holsteinskej druhi zwjazkowy kraj, kotryž je bój přećiwo anticyganizmej do krajneje wustawy zapisała. Jenož někotre hodźiny pozdźišo je krajny sejm dźesaćdypkowu wobsahowu směrnicu jako jězbny plan za zwoprawdźenje noweho statneho cila schwalił. Rezoluciju z titlom „Braniborska je winowata – anticyganizmej konsekwentnje zadźěwać“ běchu frakcije SPD, CDU, Zwjazka 90/Zelenych, Lěwicy a BVB/Swobodnych wolerjow zapodali. To je reakcija na wotmołwu krajneho knježerstwa na wulke naprašowanje Lěwicy za konkluzijemi na wuslědki „Njewotwisneje komisije anticyganizm“ Zwjazka.

To a tamne (27.06.22)

póndźela, 27. junija 2022 spisane wot:

Wosrjedź nocy su cyrkwinske zwony w Nordhornje něhdźe 45 mjeńšinow zwonili a wulku njewěstosć wuwabili. Wjacori ludźo zawołachu wčera w nocy policiju a so za přičinu zwonjenja wobhonichu. ­Jedyn ze zawołarjow wuchadźeše samo z toho, zo je wójna wudyriła. Mjeztym wuchadźa policija z toho, zo bě zwonjenje techniski zmylk. Tež z běrowa tamnišeje ewangelskeje wosady wopodstatnichu, zo njebě nócne zwonjenje wotpohlad. Zwóńk chce dźensa za zmylkom pytać, tak zo je přichodny nócny měr zaručeny.

Před wočomaj policije je sej napity šofer nakładneho awta wusnył. Poprawom chcyše 66lětny na parkowanišću Donautal-wuchod w Delnjej Bayerskej trochu wotpočnyć. Město toho pak je přehłuboko do škleńcy hladał. Zastojnicy lepichu šofera wčera wječor na parkowanišću a jemu kluče jězdźidła wotewzachu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND