To a tamne (03.01.22)

póndźela, 03. januara 2022 spisane wot:

Dwanaćelětny hólc w Halle je silwesterski wječor swojeho wopiteho nana z awtom domoj dowjezł. Muž bě po informacijach policije wokoło 20 hodź. doma zazwonił a wo to prosył, zo jeho něchtó wotewza, dokelž bě alkohol pił. To je dwanaćelětny po słowje wzał a sydny so za wodźidło nanoweho awta. Swědk, kiž bě w nim wobeju wuhladał, zawoła policiju, kotraž jeju doma na zbožo stroweju zetka.

Z prózdnym tankom a chětro natutkanaj staj mužej njedaloko Regensburga spytałoj awto z awtodróhi ćišćeć. Zastojnicy zwěsćichu pola kóždeho z njeju 2,5 promilow alkohola w kreji. Jako wonaj twjerdźeštaj, zo je tón tamny jěł, dyrbještaj ­wobaj krej wotedać. Pjanaj mužej reagowaštaj panisce, jako wuhladaštaj sykawu, dokelž měještaj ju za šćěpjenje přećiwo koronawirusej. Jězbnu dowolnosć ani tón jedyn ani tón tamny njeměješe.

Lětsa drje žana dowolnosć

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:

Podstupim/Grünheide (dpa/SN). Byrnjež ameriski awtotwarc Tesla pobrachowace dokumenty za twar awtotwornje w Grünheide tele dny zapodał, drje wón lětsa žanu twarsku dowolnosć za nju njedóstanje. Dokumenty dyrbja nadrobnje pruwować. Ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) prosy wo sćerpnosć. „Sym optimistiski, njesměli pak so na poslednich metrach zakopnyć“, wón rjekny.

Chcedźa skoržić

Berlin (dpa/SN). Němscy dźěłodawarjo rozmysluja wo tym, juristisce přećiwo planam zwjazkoweho knježerstwa, minimalnu mzdu na 12 eurow na hodźinu zběhnyć, zakročić. Za přičinu mjenuje prezident dźěłodawarjow Rainer Dulger ranjenje tarifoweje awtonomije. 1. januara chce knježerstwo minimalnu mzdu na 9,82 eurow a 1. julija na 10,45 eurow na hodźinu zwyšić. Dugler ma to za łamanje přilubjenja knježerstwa, zo komisija wo minimalnej mzdźě nad njej stražuje a nic politika.

Biden warnuje Putina

Šamanojo z Peruwa su we wobłuku rituala ke kóncej lěta symbolisce „Maćeri zemi“ woprowali a sej kónc pandemije wuprosyli. Nimo toho nadźijeja so „duchowneho wučisćenja“ nawodnikow swěta, kaž prezidentow USA a Ruskeje Joewa Bidena a Wladimira Putina na našim foće, zo móhli klětu „mudre rozsudy“ tworić. Foto: pa/Guadalupe Pardo

Žana winowatosć

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Swobodni wolerjo w Sakskej šćěpjensku winowatosć wotpoka­zaja. „Z našeho wida je njeličomnych etiskich, prawniskich a naposledk tež logistiskich prašenjow, kotrež su wotewrjene a so tež bjeze wšeho rozrisać njehodźa“, zdźěli wčera šef sakskich swobodnych wolerjow Thomas Weidinger. Z winowatosću hrozy strach, zo so mnohe dobre rozrisanja a angažement ludźi, kotřiž přećiwo wirusej wojuja do njespokojnosće a bjezskutkownosće přeměnja. Tohorunja je njewěste, hač šćěpjenja přećiwo nowej warianće omikron w dosahacej měrje pomhaja. Daty k tomu hišće doskónčnje njepředleža. „Jelizo knježerstwo nětko šćěpjensku winowatosć wobzamknje, njemóžemy to akceptować“, Weidinger wuzběhny.

Na pjatu žołmu přihotowane

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:

Zastaraćeljo energije a ćopłoty w Braniborskej nuzowe plany zhotowili

Choćebuz (dpa/SN). Zastaraćeljo wody a miliny w Braniborskej su po swojich wuprajenjach derje na pjatu žołmu pandemije přihotowani. Nimo nuzowych planow zestajachu akterojo swójske hygienowe koncepty, zo móhli wirusej zadźěwać so w předewzaćach rozpřestrěwać. Choćebuski koncern Łužiska ener­gija a milinarnje (LEAG) je hižo nalěto 2020 nuzowe plany zdźěłał, tak zo móhli připrawy dale běžeć. Zakótwjene su mjez druhim tež mobilne dźěło přistajenych a krute skupiny změnow. Kontakty mjez sobudźěłaćerjemi pomjeńša a z tym tež riziko so natyknyć, wuswětli nowinska rěčnica LEAG Kathi Gerstner. W nuzowym padźe steja přistajenym zdobom přenocowanske móžnosće k dispoziciji.

Pawšalu płaćić

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:
Mnichow (dpa/SN). Z homeofficom stupa milinowa zličbowanka dźěłopřijimarjow. Kaž přirunowanski portal check24 zdźěli, móhło to hač do 94 eurow wob lěto być. „Wob dźeń ma přistajeny hladajo na energiju za laptop, monitor, atd. ně­hdźe 25 centow do 43 centow nałožić“, portal wčera wozjewi. Dźěłopřijimarjo móža wěstu pawšalu při dawkowej deklaraciji wotličić. Bayerski financny mi­nister Albert Füracker (CSU) je za to, ­pawšalu přichodnje dale wjesć.

Wótry wołojnik (30.12.21)

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:

      Silwester 2021    

Rysowanka: Christin Lukašowa

To a tamne (30.12.21)

štwórtk, 30. decembera 2021 spisane wot:

Kašće jako kamory předawa šefowka Mnichowskeho pochowanskeho instituta Lydia Gastroph. Dokelž nochcyše so jeje sotra w „tajkim grawoćiwym kašću“ pochować dać, wuhotuje Gastroph zhromadnje z wuměłcami a wuměłčemi moderne kašće, kotrež móža zajimcy jako kamory, křinje abo wazy wužiwać. Kelko tajki wosebity kamor płaći, pak z rozprawy njewuchadźa, za to pak, zo bu sotra Lydije Gastroh w kamorje pochowana.

Ličba njezbožow na jeničkim silwestrje za čas koronapandemije bě wo 40 procentow niša hač hewak. To wujewja wobličenja chorobnych kasow. Tak registrowaše Barmer loni mjez 29. decembrom a 2. januarom po cyłej Němskej něhdźe 3 800 njezbožow, kotrež dyrbjachu w chorownjach lěkarsce zastarać. Lěto do toho bě jich hišće 6 200. Najčasćišo zwěsćichu njezboža alkohola dla.

Diskusija wo zastupnistwje serbskeho ludu hižo lětdźesatki traje a budźe zawěsće tež přichodne lěta dale aktualna

Korporacija zjawneho prawa by najkmańša juristiska struktura – fachowcy rěča tež wo „wosobje“ – była, kotraž Serbam kulturnu awto­nomiju zaruča. Wot lěta 1990 je prawidłownje rěč wo wutworjenju tajkeje korporacije, dotal bjez konkretnych wuslědkow.

Wulka lěpšina mjenowaneho modela je, zo zmóžnja statne zrěčenje mjez „serbskim ludom, Zwjazkowej republiku Němskej kaž tež zwjazkowymaj krajomaj Braniborskej a Sakskej“, kaž Serbski sejm wotpowědny naćisk mjenuje. Na zakładźe wobstejacych dojednanjow z wulkimaj cyrkwjomaj bě jón wuběrk „Wustawa a prawo“ zdźěłał. Wuraznje wobhladuja jón jako tezowu papjeru a wuchadźišćo za wobšěrnu debatu. Prěni krok tohole diskursa bě seminar „Serbske samo­postajowanje w Sakskej“, kotryž bu kónc nowembra online wuhotowany.

Nazhonity a renoměrowany fachowc z hosćom

Wjace nabiwanskich stacijow

srjeda, 29. decembera 2021 spisane wot:

Šwikawa/Drježdźany (dpa/SN). Awto­twarc Volkswagen (VW) chce klětu dalše nabiwanske stacije za elektroawta w Sakskej natwarić. Tak chce koncern na přikład parkowanišćo za wopytowarjow Drježdźanskeje Škleńčaneje manufaktury na 40 městnow rozšěrić. To budźe najwjetši zjawny nabiwanski park Sakskeje, VW dźensa zdźěli. Hižo lětsa je koncern poskitki elektroawta nabiwać wot 50 na 400 městnosćow po cyłej Sakskej rozšěrił.

Wobstajne inwesticije trěbne

Drježdźany (dpa/SN). Sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) widźi dobre šansy, zo hospodarstwo pandemiju přewinje a so zesylni. „Němska ma sylne a robustne hospodarstwo. To płaći tež za Saksku“, wón dźensa powěsćerni dpa zdźěli. Někotre branše kaž gastronomija a drobnowikowanje pak ćerpja. To płaći dodawanskich ćežow dla indirektnje tež za industriju. Tohodla su transformaciske procesy wažne a je tuž trěbne, wobstajnje do hospodarstwa inwestować a nic jelizo su wotpowědne pjenjezy k dispoziciji.

Přesłapjacy rozsud sudnistwa

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND