CDU pod ćišćom

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:
Předsyda bayerskeje CSU Markus Söder je „sotrowsku“ CDU do łoskoćiweho połoženja přinjesł. Čłonojo předsydstwa a prezidija CDU su runjewon nuzowani, swojemu předsydźe Arminej Laschetej w prašenju kanclerskeje kandidatury dźensa dowěru wuprajić a jemu „wulku podpěru“ k wólbam zwjazkoweho sejma w septembru přilubić. Při tym derje wědźa, zo by Söder jako kanclerski kandidat poprawom lěpše šansy měł, znajmjeńša po aktualnych ­woprašowanjach. Tež Laschetej njemóžeš połoženje, w kotrymž runje tči, zawidźeć. Najebać špatne šansy je wón wčera swoju kandidaturu připowědźił a rjekł, zo chcył předsydstwo a prezidij CDU wo „dowěru prosyć“. Tež to je wulke riziko: Dóstanje-li dowěru, dyrbi so jako kanclerski kandidat do wólbneho boja podać a z tym ličić, ­zo podleži. Potom bychu jeho dny jako ­ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje ličene byli. W padźe njedo­wěry móže jako předsyda CDU hnydom zaso wotstupić. Marko Wjeńka

Žadaja sej psychisku pomoc

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Psychoterapeuća Němskeje žadaja sej wot politiki lěpši škit ludźi­ z psychiskimi problemami koronapandemije dla. „Nimo strachow a depresijow přiběraja tež napjatosće a agresije. Často so tajke zjawy jewja, často su zakryte“, rjekny prezident komory psychoterapeutow Dietrich Munz powěsćerni dpa. „Dyrbjał-li so lockdown najebać to po­dlěšić a hišće přiwótřić, by wažne było njedźiwać jenož na hospodarske wotškódnjenje.“

Tak dyrbjeli dźěći a młodostnych, kiž maja problemy, doma wuknyć, zaměrnje pomhać. „Wučerjo po měsacy dołhim homeschoolingu derje wědźa, kajcy šulerjo su w swojich wukonach jasnje wosłabnyli.“ Za nich měli přidatne móžnosće hladanja a podpěry přez šulskich ­psychologow zarjadować, Dietrich Munz namjetuje. „Dobra ideja by była, bychu-li kraje a komuny zmóžnili studentow tež do kónca studija zasadźić. Tući móhli na přikład kmótřistwo za jedne dźěćo přewzać a z nim zaměrnje dźěłać, zo móhli ­šulerjo wučbnu maćiznu nachwatać.“ ­Runje při ćoplišim wjedrje móhli so tež wonka zetkawać.

Mjenje porodow

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:
Kamjenc (dpa/SN). Prěni lockdown koronawirusa dla 2020 w Sakskej njeje wjace porodow wuskutkował. Po informacijach Kamjenskeho statistiskeho zarjada je so loni 33 400 dźěći narodźiło, 3,2 procentaj mjenje hač lěto do toho. Jeničce w Lipšćanskim wokrjesu mějachu rozrost 5,2 procentow. Negatiwny trend tež lětsa traje.

To a tamne (12.04.21)

póndźela, 12. apryla 2021 spisane wot:

Mylnje eksmatrikulowała je Swobodna uniwersita w Berlinje 2 600 studentow. Přičina bě techniski zmylk. Studenća njeběchu swój studijny popłatk w prawym času přepokazali a běchu hižo napominani. Poprawom dóstawaja potrjecheni w tym padźe druhe napominanje. Město toho pak připósła jim knihowanski system hnydomnu eksmatrikulaciju. Mjeztym su wšitkich wo misnjenju informowali a zmylk w systemje sporjedźeli.

Přepjany za alkoholowy test bě šofer nakładneho awta w badensko-württembergskim Herbrechtingenje. Do toho bě wón ze swojim jězdźidłom na parkowanišću do připowěšaka dalšeho Lkw-ja zrazył, a to tak jara, zo bu připowěšak do pódla stejaceho awta stłóčeny. 31lětny bě tak wopity, zo njemóžeše ani alkoholowy test přewjesć. Policisća dowjezechu jeho tuž do chorownje.

Zakituje rozsud matury dla

pjatk, 09. apryla 2021 spisane wot:

Hannover (dpa/SN). Delnjosakski kul­tusowy minister Grant Hendrik Tonne je rozsud konferency kultusowych ministrow k přewjedźenju maturitnych pruwowanjow zakitował. Debaty nastupajo wotprajenje pruwowanjow su zbytne a młodych ludźi jenož přidatnje zamyleja, rjekny politikar SPD wčera po zakónčenju konferency. Ministrojo běchu wobzamknyli, zo maja so maturitne pruwowanja wotměć. Při tym płaća wysoke hygieniske a wěstotne předpisy, kaž rěkaše.

Weil za rozumne rozsudy

Berlin (dpa/SN). Ministerski prezident Delnjosakskeje Stephan Weil (SPD) žada sej wot politiki hladajo na najnowšu disku­siju wo nowym lockdownje zrozumliwe a spušćomne rozsudy politiki. Jenož tak je móžno, zhubjenu dowěru ludźi­ zaso­ wróćo zdobyć, rjekny wón dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Tuchwilu njejsu ličby infekcijow tak špatne kaž do toho myslene, wón rjekny. To­ho­dla ma wón wobmyslenja, ludźi z di­fuz­nej debatu znjeměrnjeć. „Što prošu jara je krótki a kruty lockdown dokładnje?“

Minister USA do Němskeje

Na swětnišćowym dwórnišću Baikonurje w Kazachstanje su dźensa dopołdnja třoch kosmonawtow na lět k swětnišćowej staciji ISS rozžohnowali. Ruskej kosmonawtaj Oleg Nowicki a Pjotr Dubrow a astronawt USA Mark. T. Vande Hei su mjeztym wotlećeli. Woni maja w běhu dnja staciju docpěć a sydom tam dźěłacych kosmonawtow podpěrować. Foto: dpa/Roscosmos

Tež Woidke za serum Sputnik V

pjatk, 09. apryla 2021 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Tež braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) móhł sej předstajić, ruske šćěpiwo Sputnik V přećiwo koronawirusej zasadźić. Tole je statna kenclija w Podstu­pimje potwjerdźiła. Za kampanju šćěpjenja su wulke mnóstwa seruma trěbne, Woidke rjekny. „Tuž dyrbjeli kóžde kmane, spušćomne a dowolene šćěpiwo wužiwać“, ministerski prezident zwurazni. „To płaći samozrozumliwje tež za Sputnik V.“ Do toho běchu wjacore medije wo namjeće Woidkeho rozprawjeli.

Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) bě předwčerawšim, srjedu,­ připowědźił, zo je sej Bayerska z nachwilnym zrěčenjom 2,5 milionow dozow Sputnika V zawěsćiła, dyrbjała-li Europska unija zasadźenju seruma w Europje přihłosować. Zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) je wčera připowědźił, zo chcył z Ruskej wo do­dawanju Sputnika V jednać.

Termin wotprajili

pjatk, 09. apryla 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy knježerstwoweju frakcijow unije a SPD sej žadaja, do přichod­neho wuradźowanja Zwjazka a zwjazkowych krajow w zwjazkowym sejmje wobšěrnje wo połoženju w koronapandemiji de­batować. Tuž su dźensa za póndźelu planowany termin přichodneje konferency zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) z ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow wotprajili. Žadanje za debatu sejma nastajili běchu předsydźa frakcije unije Ralph Brinkhaus (CDU), Rolf Mützenich (SPD) a šef krajneje skupiny CSU Alexander Dobrindt.

Protestuja přećiwo zjězdej AfD

pjatk, 09. apryla 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Přećiwo cyło­němskemu zjězdej AfD kónc tydźenja w Drježdźanskich wikach su protestne akcije připowědźili. Akciske zjednoćenstwo „Zadźeržće AfD“ je swojich přiwisnikow namołwjało, „připućowanje delegacijow přistojnje, z wotstawkom a nahubnikami a dodźeržejo wšitke škitne naprawy koronawirusa dla kritisce přewodźeć“. Kritika njeměri so jenož pře­ćiwo politice AfD, ale tež přećiwo tomu, zo strona najebać přiběrace ličby infek­cijow dale na tym wobsteji, zjězd ze 600 wobdźělnikami přewjesć. „AfD zaso raz pokazuje, zo njeje ničo rozumiła“, rjekny Moritz Zeidler, čłon předsydstwa Drježdźanskich młodych socialdemokratow. Prezencny zjězd w rumnosći přewjesć, ma wón za „idiotiske“.

Za zjězd płaći wobšěrny hygienowy koncept. Sakska AfD bě spočatk februara na samsnym městnje zjězd přewjedła. Sčasami bě hač do 700 wobdźělnikow w hali. Na zjězdźe chce AfD swój program za wólby zwjazkoweho sejma lětsa w septembru wobzamknyć.

To a tamne (09.04.21)

pjatk, 09. apryla 2021 spisane wot:

Wjace hač 20 wopicow je ze zwěrjenca w badensko-württembergskim Löffin­ge­nje ćeknyło. Prawdźepodobnje běchu twarske dźěła w zwěrjencu přičina, zo móžachu zwěrjata puć z parka namakać. Wopicy běchu na to we wjetšich skupinach po puću. Sobudźěłaćerjo nětko za primatami pytaja. Policija ludźi prosy, so wopicow zdalować. Poprawom spłóšiwe zwěrjata móhli agresiwnje reagować.

Spódnje cholowy w zahrodach zaryć chcedźa w Šwicarskej. Při tym jedna so wo přepytowanje statneho slědźenišća Agroscope. Institucija je 2 000 spódnich cholowow z bałmy ratarjam a zahrodkarjam rozesłała. Tući měli cholowy do zemje zaryć a po měsacu zaso wuryć. Na zakładźe wobškodźenja płata móža fachowcy kwalitu pódy posudźować. Při tym płaći: Čim wjace je dźěrow w cholowach, ćim strowiša je biologija pódy.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND