Dźak lěkarjam a hladarjam

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dźakuje so lěkarjam a hladarjam za jich „njesprócniwe zasadźenje“ w koronakrizy. Woni činja wšitko, zo bychu tež w třećej žołmje korona­pandemije pacientow testowali a šćěpili. To rjekny Merkel w postrownym poselstwje k zahajenju zjězda lě­karjow Němskeje. Po wudyrjenju krizy lěkarjo internetnje wuradźuja, po tym zo bě zjězd loni wupadnył. Poprawom chcychu jón w Rostocku přewjesć.

Minister wolóženy

Wiesbaden (dpa/SN). Po zajeću pozdatneho spisarja prawicarskoekstremnych hroženjow z podpismom „NSU 2.0“ ma hessenski nutřkowny minister Peter Beuth (CDU) po dotalnych dopóznaćach hessensku policiju za wuwinowanu. Hro­že­nja běchu podhlad zbudźili, zo pochadźa spisar z rjadow policije. Nětko pak su 53lětneho bjezdźěłneho w Berlinje zajeli.­ Wón bě wot awgusta 2018 mejlki z ranjacym a hrožacym prawicarskim wobsahom po wšej Němskej rozesłał.

Wuradźuja wo konfliktach

Znajmjeńša 20 ludźi je minjenu nóc žiwjenje přisadźiło, po tym zo bě so w Mexiku-měsće móst zwjezł, jako runje podzemska železnica po nim jědźeše. Nimale 50 zranjenych dowjezechu do chorownje. Pomocnicy dyrbjachu chowanje zranjenych nachwilnje přetorhnyć, dokelž bě połoženje wagonow chětro njestabilne. Přičiny njezboža nětko přepytuja. Foto: dpa/Marco Ugarte

Madźarski parlament podpěruje MSPI

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:

Budapest (SN/JaW). Madźarski parlament je so minjeny tydźeń nimale jednohłósnje za to wuprajił, wobydlersku iniciatiwu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) Minority SafePack (MSPI) podpěrać.

Kaž FUEN w nowinskej zdźělence piše, je 157 zapósłancow za rezoluciju hłosowało, jenički přećiwo njej. W dokumenće nimo wudobyćow iniciatiwy tohorunja wuzběhuja, zo bě ju wjac hač jedyn milion ludźi podpisało a zo je Europski parlament rezoluciju wobzamknył. „Parlament je hłuboko přesłapjeny, zo je ko­misija EU přećiwo woli z wulkej wjetšinu přiwzate wobzamknjenje EU-parlamenta za Minority SafePack iniciatiwu cyłotnje wotpokazała. Tak jenož měnjenje Europskeho parlamenta njeignoruje, ale tež wolu wobydlerjow Europy zańč nima“, citu­je FUEN z wobzamknjenja.

Dale je parlament w Budapesće připowědźił, madźarske zhromadźenstwa we wukraju kaž tež narodne mjeńšiny, kotrež wšak wučinjeja nimale dźesać procentow wobydlerstwa EU, dale podpěrać.

Olaf Scholz dale optimistiski

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Najebać poměrnje špatne wuslědki naprašowanjow je kanclerski kandidat SPD Olaf Scholz nastupajo wólby zwjazkoweho sejma dale optimistiski. „Jedne z wuměnjenjow je hižo spjelnjene. CDU a CSU wěstej, zo njezmějetej wjace hač 30 procentow. Móžemy tuž z wuslědkom w hornim wobłuku 20 procentow tež přichodne knježerstwo nawjedować“, rjekny zwjazkowy financny minister wčera wječor w sćelaku ZDF.

SPD ma po słowach Olafa Scholza „prawe namjety“, kak měło w Němskej dale hić. „Tohodla wěrimy, zo budźemy wuspěšni.“ Strona je so tuž jara wědomje za to rozsudźiła, kanclerskeho kandidata zahe nominować, hinak su to unija a Zeleni činili. SPD ma w aktualnych naprašowanjach něhdźe 15 procentow hłosow wolerjow. Naposledk běchu Zeleni jasnje sylniši. Scholz je sej přiwšěm wěsty, zo móže strona we wólbnym boju zastatk nachwatać. Swoje nazhonjenja w knježerstwje ma wón za wosobinsku lěpšinu – zhromadnje „z prawej wutrobu“ a jasnym planom do přichoda.

Zwjazkowe knježerstwo planuje rjadowanja za šćěpjenych a wustrowjenych

Berlin (dpa/SN). Po wšej Němskej pła­ćiwe zběhnjenje tuchwilnych wobmjezowanjow swobody za dospołnje šćěpjenych chcedźa hišće tutón tydźeń wobzamknyć. CDU/CSU a SPD su so po informacijach powěsćernje dpa wčera na to dorozumili, wotpowědne změny zaju­třišim, štwórtk, w zwjazkowym sejmje a pjatk w Zwjazkowej radźe wobzamknyć. To rěka, zo móhli wot soboty prěnje wolóženja za šćěpjenych a wustrowjenych płaćić. Nadźiju na bórzomne spěšne wolóženja w gastronomiji a turizmje pak zastupnicy knježerstwa zbudźili njejsu. Tež swjatkowny dowol je chětro njewěsty.

Žurnalistow lěpje škitać

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Składnostnje Mjezy­na­rodneho dnja nowinarskeje swobody je němska zwjazkowa ministerka za justicu Christine Lambrecht (SPD) dźěło njewotwisnych žurnalistow chwaliła a jim lěpši škit přilubiła. „Bjez swobodneho nowinarstwa njeje žaneje demokratije“, rjekny Lambrecht wčera w Berlinje.

Předewšěm prějerjo korony na demonstracijach žurnalistow stajnje zaso nadběhuja. „Skućićelow měli zwěsćić a sudnisce k zamołwitosći sćahnyć. Ze zakonskim naćiskom přećiwo lisćinam njepřećelow dźemy hišće kročel dale, zo bychmy so pospytam zatrašenja a hro­ženjam wobarali.“

W zhromadnej deklaraciji z generalnej sekretarku Europskeje rady Mariju Pejčinović Burić Lambrecht potwjerdźi, zo je „spěchowanje swobody měnjenja jedyn z hłownych nadawkow Europskeje rady“. Medije měli swobodu měć, statne postupowanje w krizy kontrolować a kritisce přewodźeć, politikarce pisatej. Němska Europsku radu tuchwilu nawjeduje. Wona ma swoje sydło w Strasbourgu a dohladuje zachowanje čłowjeskich prawow w čłonskich krajach, njeje pak organ EU.

Čěska korony dla wotstopnjowana

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Woteběraceje ličby infekcijow z koronawirusom dla je zwjazkowe knježerstwo susodnu Čěsku wot kónčiny z wulkej incidencu na jednory rizikowy teritorij wotstopnjowało. Tak wotpadnje zasadna winowatosć, při zapućowanju do Němskeje negatiwny test na koronawirus předpołožić. Kaž Roberta Kochowy institut zdźěli, su w tym zwisku tež poslednju kónčinu wirusowych wariantow w Europje wotstopnjowali: Francoski pomjezny kraj Moselle je runja cyłej Francoskej wotnětka jenož hišće kónčina z wysokej incidencu. To woznamjenja předewšěm změnjene rjadowanja karanteny dla. Čěska bě wot kónca januara jedyn z 20 krajow, kotrež płaćachu jako wysokoincidencne kónčiny z wjace hač 200 nowymi infekcijemi na 100 000 wobydlerjow. Hač do minjeneho tydźenja bě susodny kraj jedne z najwjetšich žórłow koronawirusa. Sčasami bě Němska samo namjezne kontrole postajiła, kotrež před tydźenjemi zaso zastaji. Połoženje je so tam widźomnje polěpšiło. Incidenca je na 150 woteběrała. Ludźo z Čěskeje maja so hakle 48 hodźin po zapućowanju do Němskeje testować dać.

To a tamne (04.05.21)

wutora, 04. meje 2021 spisane wot:

Partnerku za wosamoćeneho kołpja pytaja­ w městačku Holzgerlingen pola Stuttgarta. Za to su tam samo nawěšk wozjewili, byrnjež tón cyle chutnje měnjeny njebył, město zdźěli. Štyri lěta stary­ kołp Hänsel Jr. na haće parka zdawa so samotny być. Mjeztym maja wjacore naprašowanja ludźi. Njeznaći su w nocy na 1. meju najprjedy raz gumijoweho kołpja do wody sadźili.

Z wukazom zajeća pytaneho zasudźe­neho paducha je policija na awtodróze A 11 krótko po Berlinje lepiła. 45lětneho bě sudnistwo w Frankfurće nad Wódru loni padustwa we wosebje ćežkim padźe dla k 14 měsacam jastwa zasudźiło. Muž pak njebě jatbu nastupił. Tuž jeho wot toho časa pytachu. Wón bě zastojnikam nětko při wobchadnej kontroli napadnył. Zastojnicy dowjezechu muža do jastwa w braniborskim Wriezenje.

Chudym krajam dołh spušćić

póndźela, 03. meje 2021 spisane wot:

Rom (B/SN). Bamž Franciskus žada sej wulkomyslne spušćenje dołha za chude kraje, kotrež wosebje pod koronakrizu ćerpja. „Wšitke kraje měli kmane być, so pan­demiji wobarać. Tuchwilny čas ­žane egoizmy njedowola. Chude kraje trjebaja lěpši přistup k šćěpiwam kaž tež kmaniše strowotniske a kubłanske systemy. Za čas pandemije je so žiwjenje milionow ludźi njejapcy změniło. Njech je nam­ Zrowastanjeny znamjo nadźije“, wuzběhny bamž na swojej srjedownej generalnej awdiency we Vatikanje.

Fundamentalizm so šěri

Köln (B/SN). Něhdyšeho zwjazkoweho prezidenta Norberta Lammerta starosći aktualna bliskosć mnohich Němcow k fundamentalizmej. Runje w rozesta­jenju wo prawe naprawy korony dla husto­ mjezsobna toleranca pobrachuje, rjekny 72lětny politikar CDU. Hromadźe z wiceprezidentom zarjada Ewangelskeje cyr­kwje w Němskej (EKD) Thiesom Gund­lachom dopomni wón w digitalnej Erfurtskej „rozmołwje awgustinow“ wo wustupje Martina Luthera we Wormsu 18. apryla 1521. Bohužel su sej jón někotři zapřisaharjo za přikład wzali, spře­ći­wjejo so stracham korony.

Scholz načolny kandidat

póndźela, 03. meje 2021 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Braniborska SPD je kanclerskeho kandidata Olafa Scholza na konferency krajnych zastupnikow za na­čolneho kandidata k wólbam zwjazkoweho sejma wuzwoliła. 62lětny wicekancler dósta wčera 93,9 procentow hłosow, strona informuje. Wuslědk dyrbja hišće z listowymi wólbami potwjerdźić. Zhromadźizna bě online, jenož mała skupina so w Podstupimje schadźowaše. Tam nastupi Scholz 26. septembra jako direktny kandidat přećiwo načolnej kandidatce Zelenych Annalenje Baerbock.

Pomhaja Indiskej z nastrojemi

London (dpa/SN). Wulka Britaniska chce wot koronapandemije ćežko potrjechenej Indiskej dalše tysac nastrojow k zastaranju pacientow z kislikom pósłać. „Dyrbimy wšitcy hromadźe dźěłać. Nichtó njeje wěsty, doniž wšitcy wěsći njejsmy“, rjekny wonkowny minister Dominic Raab. Dotal njeje jasne, hač chcedźa tež šćěpiwo do Indiskeje słać. Pječa ni­maja w Londonje dotal žane wotpowědne naprašowanje z Indiskeje.

Čěska zmóžnja šćěpjenja

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND