Móst mjez zašłosću a přichodom nastał
Na bywšim nasypje brunicoweje jamy Klěšniku mjeztym połdra lětdźesatka wino plahuja
Wjes Klěšnik (Wolkenberg) bu 1991 wudobywanja wuhla w brunicowej jamje Wjelcej-juh dla wotbagrowana. Něhdźe 170 wobydlerjow dyrbješe swoju domiznu wopušćić. Mjeztym je kónčina rekultiwowana a tam wutworjena winica po zhubjenej wsy Klěšnik pomjenowana.
Sylvia a Roland Pietzker tajku rekultiwowanu kónčinu hišće nihdźe widźałoj njejstaj. Dimensija pohórnistwoweje krajiny je njepředstajomna. Zo na tajkej suchej pódźe wino rosće ...“, so kolesowarjej z Berlina dźiwataj, zastawši před winicu Klěšnik. W lěće 1991 steješe tam hišće wjes, 172 wobydlerjow přesydli so tehdy do susodnych wsow, ale tež do Grodka a Choćebuza. Stara cyrkej z 15. lětstotka so tehdy tohorunja zhubi.
Demokratisce a swobodnje myslacych ludźi zwjazowaćZhladowanje na lěta přewróta – 25
„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca z přećelnej dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.
5. Nadawki a móžnosće k pře- winjenju wopačnych wuwićow
5.1 Přistup k demokratiji: Próca wo demokratiju złožuje so na starych Grjekow. Wjace hač 2 000 lět nazhonjenjow z demokratiju ma so znowa přeslědźić ze zaměrom, zo so wšitcy čłonojo towaršnosće na procesu namakanja a rozsudźenja wobdźěleja. Wólbne wobdźělenje pjećdźesat procentow wólbokmanych runa so wozjewjenju bankrota kóždeho zjawneho cyłka. Fakt, zo maja wšitcy njewolerjo hromadźe wjace tworićelskeho potenciala hač wulka koalicija, je prosće njeznjesliwy.
5.2 Swoboda, jenakosć a bratrowstwo: To su zakładne politiske zaměry wot časa francoskeje rewolucije.
Adwentna pycha tež nam znamjo nadźije
Nam wšěm je hodowna pycha znamjo nadźije. Smy kolažu ze wšelkich serbskich a dwurěčnych wsow a městow zestajeli. Wothorjeka nalěwo hač dele naprawo su widźeć: hwězda na Chróšćanskej nawsy, boži narodk w Radworju, Brětnjanska pyramida, napodobnjeny sob (Rentier) z přirodnych materialijow w Šunowje, rjenje wudebjene wokno z rumpodichom w Pančicach-Kukowje, boži narodk před Wóslinčanskej šulu, detail Salowskeje pyramidy, wulki adwentny wěnc w Koćinje, hodownje wupyšene Jasčanske wotpočnišćo, adwentny napohlad na Njeswačansku cyrkej a boži narodk před Wojerowskej dźěćacej młodźinskej farmu. Přejemy wšěm žohnowany 3. adwent! SN
Fota: SN/Hanka Šěnec (3), Feliks Haza (3), Gernot Menzel (4) a Marian Wjeńka (1)
Nětko ze sněhowym mužom a jelenjom
Adwentny wěnc
Foto: SN/Hanka Šěnec
Adwent je wosebity čas, na kotryž so kóžde lěto wjeselimy. Z adwentom zwjazujemy tójšto nałožkow, kotrež po starej tradiciji hajimy. Kruće zwjazany z dohodownym časom je adwentny wěnc. Tajki wěnc njewuhladamy jenož w bydlenjach, pěstowarnjach a šulach, ale tež w běrowach, zawodach, kupnicach atd. Z jehlinowych hałžkow nawity a z čerwjenym banćikom wobwity wuprudźa wón wšudźe dohodownu atmosferu. Štyri swěčki na wěncu symbolizuja štyri adwentne njedźele a dźěla čas wočakowanja do wotrězkow.
Borborka dźěći w Róžeńće wopytała
SCHADŹOWANKA 2020
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
Hač do
zažneho ranja
swjećili
Katka Pöpelec a Syman Hejduška
měještaj lětsa prěni raz wotežki schadźowanki
w rukomaj. Što bě za njeju wosebje wužadace, a hač byštaj
wróćo zhladujo něšto lěpje činiłoj, to je Katka Jurjej Bjeńšej powědała.
Koronapandemije dla je so schadźowanka lětsa jenož online wotměła. Bě tež prašenje, ju kompletnje wotprajić?
K. Pöpelec: Ně, to njebě žana opcija. Wědźachmy wšak, jeli ju w „Krónje“ swjećimy, zo njeby so telko ludźi kaž hewak wobdźělić směło. Tohodla mějachmy za wšěch, kotřiž njebychu zastupny lisćik dóstali, tak a tak hižo online-wersiju planowanu. Nowych postajenjow dla bě bórze jasne, zo dyrbja wšitcy doma wostać. A tak so do dźěła dachmy.
Poprawom je stajnje tak, zo sej režija do schadźowanki wšitke přinoški wobhlada, hač su w porjadku. Bě to tónraz tež tak?
2 000 kilometrowz kolesomso wubědźował 2. dźěl a kónc
Jědźech přez wudrjeńcu we Verdon, bjez nabóčnicow (Planken) na kromje pućow. Dyrbjach so tuž chětro koncentrować. Motiwacija, skónčnje cil docpěć, pak bě njesměrnje wulka a mobilizowaše po-
M ě n j e n j aks c h a d ź o w a n c e
Božena Hojerec
z Jaseńcy: Wječor bě zajimawy
a wotměnjawy. Wosebje lubili su so
mi přinoški studentskeho chóra, wabjenje
Hupeje huby a přednošk gitarista Matteja
Hórnika. Digitalna schadźowanka bě poradźena. Tež rozmołwy po programje we wšelkich wirtuelnych rumach běchu jara lóštne, dokelž wuwiwachu so tak tola jara zajimawe diskusije k programej. Přiwšěm bych klětu rady zaso schadźo-
wanku po zwučenym wašnju dožiwić chcyła.
Aleksander Wałda z Pěskec: Ideja a jeje zwoprawdźenje stej so radźiłoj!
Chcychmy schadźowanku přez smart-tv hladać. Ale nažel njeje internet-browser telewizora tón portal, na kotrymž su zarjadowanje wusyłali, cyle podpěrał. Skónčnje pak smy to někak zmištrowali. Snano bychu tuž hnydom wšo přez Youtube wothrać móhli, je-li technisce móžno. Małych techniskich njedo
