Z wudaća: srjeda, 17 oktobera 2018

Bórkowy (SN/MkWj). Połoženje serbskich rybarjow w Błótach bě jedne z će­žišćow, kotrež měješe Rada za serbske naležnosće Braniborskeje na swojim wčerawšim posedźenju w zetkawanskim centrumje „Miny Witkojc“ w Bórkowach na dnjowym porjedźe. Serbscy rybarjo su wažne towarstwo w župje Delnja Łu­ži­ca a sobu najstarše serbske rjemjesło scyła, před­syda rady Torsten Mak na naprašowanje SN zdźěli. Hłowny problem rybarjow su kormorany, kotrež w hatach a rěkach wulke škody zawostajeja. Wuskutki njejsu pak jenož ekonomiskeho, ale tež ekologiskeho razu, wšako su rěki takrjec wuprózdnjene. Serbska rada chcyła so nětko na hospodarske a ratarske ministerstwo wobroćić, Mak připowědźi.

Wo bolostnym spadźe eksportowych wunoškow wuchodoněmskich firmow po­wšitkownje a wosebje sakskich z Ruskeje přeco zaso słyšimy. To je sćěh sankcijow Europskeje unije na přirjadowanje połkupy Krim Ruskej. Tudyšim předewzaćam wurosće z toho ćežke brěmjo. Te pak njewoznamjenja, zo so wone hospodarskich stykow z ruskimi partnerami wzdadźa. Cyle nawopak, kaž přikład z Čorneje Pumpy pokaza. Towaršnosć ASG Grodk je styki z ruskej firmu w Kurskim oblasće nawjazała, kotraž chce, zo swoju nowu tech­nologiju recyclowanja starych wobručow tež w Němskej nałožuja. Jutře wočakuja ruskich zastupjerjow w Čornej Pumpje. Za tudyšu stronu je směr jasny: Chcedźa zhromadny projekt nastorčić, štož Łužicu z Kurskim oblastom hospodarsce wušo zwjaza. Iniciatiwa je wjelelubjaca, dokelž su hibićiwi Grodkowčenjo nimo toho sak­ske­ předewzaće zdobyli, kotrež chce po nowej technologiji dźěłać. Axel Arlt

Brüssel (dpa/SN). Najebać dlijace so reformy a přeco hišće njerjadowany wustup Wulkeje Britaniskeje z EU ma wjet­šina wobydlerjow Němskeje přewažnje pozitiwny wobraz wo statowym zjednoćenstwje. Štyrjo wot pjeć woprašanych (81 procentow) ma čłonstwo Němskeje za dobru wěc, kaž z dźensa wozjewje­neho woprašowanja Europskeho parlamenta wuchadźa. Po wšej EU sej 62 procentow ludźi statowe zjednoćenstwo chwali. To je telko kaž minjene 25 lět nic. Wulki dźěl Němcow (76 proc.) je nimo toho­ měnjenja, zo je Němska z čłonstwa w Europskej uniji dotal tójšto wu­zbyt­kowała.

Jenički kraj, w kotrymž su ludźo dospołnje hinašeho měnjenja, je Italska. Tam jenož 42 procentow ludźi sobu­staw­stwo kraja w EU wita.

Hladajo na wólby Europskeho par­lamenta klětu w nalěću žada sej kóždy druhi­ wobydler Němskeje (56 proc.), zo dyrbjała migracija jedna z hłownych temow wólbneho boja być. Tež w druhich krajach su ludźo tutoho měnjenja, w Italskej samo 71 procentow.

Moskwa (ČŽ/K/SN). Poćahi mjez Čěskej a Ruskej su rjada mjezynarodnych problemow dla na nišim niwowje hač bychu měli być. Tole praji předsyda sejma Radek­ Vondráček w přednošku w Statnym instituće mjezynarodnych poćahow (MGIMO). Načolny čěski politikar ANO bě w ruskej stolicy dwaj dnjej na wopyće. Vondráček bywa wšak za to kritizowany, zo zetka so tež z předsydu Statneje dumy Wjačeslawom Wolodjnom a z předsydku hornjeje komory parlamenta Walentinu Matwijenkowej. Dokelž stejitaj wobaj na lisćinje wosobow, kotrymž stej EU kaž tež USA napołožiłoj sankcije za to, zo je sej Ruska połkupu Krim přiswojiła a za jeje postupowanje w Donbasu. Vondráček pak měni, zo sankcije zranił njeje. „Sym so zešoł z čłowjekom w Ruskej, kiž za­stawa samsnu funkciju kaž ja w Čěskej.“ Po zetkanju z Matwijenkowej Vondráček wuraznje podšmórny, zo ma politika nadawk, twarić mosty a wjesć dialog. Sankcije přećiwo Ruskej so po jeho měnje­nju njehodźa tak bjeze wšeho zběhnyć. „Mamy pak za swoju normalnu winowatosć, rěčeć w EU wo wobjimje a rozměrje tutych sankcijow“, Vondráček rjekny.

Na zwjazkowej dróze B 97 mjez Wojerecami a Čornej Pumpu su wčera nowy kružny wobchad přepodali. Policija nadróžny wobchad skrótka zadźerža, zo móhli dźě­łaćerjo zawěry wotstronić. Kružny wobchad je wažny dźěl wobjězdki wokoło Wojerec.­ Nowa dróha, kotruž twarja hižo połdra lěta, płaći něhdźe 20 milionow eurow.­ Nětko chcedźa druhi wotrězk, zwjazowacy Mučow při B 96 a kružny wobchad na B 97 dotwarić. Klětu maja poslednje dźěła hotowe być. Foto: Gernot Menzel

17. oktobra 1928 w Dobrošicach rodźeny Feliks Statnik bě serbski wučer z ćěłom a dušu. Wot 1935 do 1939 chodźeše w Róžeńće do ludoweje šule, po tym hač do kónca wójny na gymnazij we Würzburgu. W lěće 1946 wobdźěli so na druhim kursu Serbskeho wučerskeho wustawa w Ra­dworju. Swoje prěnje wučerske městno dósta w Konjecach. Po tym zo bě so wot 1955 do 1958 wuspěšnje na dalokostudiju serbšćiny wobdźělił, rozwučowaše lětdźesatki dołho serbske dźěći w Ralbicach. Njeje pak jeno šulerjam wučbu podawał, ale je na wučbnicach za serbšćinu a přełožujo knihi za matematiku, chemiju a fy­ziku sobu dźěłajo zakład za podawanje dobreje wučby tworił. Nimo toho bě aktiwnje na dźěle wjesneje Domowinskeje skupiny jako čłon jeje předsydstwa wobdźěleny. Angažowaše so tež w gmejnskim parlamenće a w Ralbičanskim hońtwjerskim zjednoćenstwje. W młodych lětach bě jako wuběrny wrotar Ralbičanskemu koparskemu mustwu k wjele dobyćam dopomhał. W rentnarskej starobje je so z wušiknosću, wutrajnosću a akribiskej dokładnosću zhotowjenju miniaturow z wjesneho a ratarskeho žiwjenja wěnował. Ludwig Zahrodnik

Wosebite hribowe zbožo měještaj spočatk tydźenja Veronika a Jürgen Richter z Běłeje Wody. Na kolesowanskim wulěće do bli­šeje wokoliny wuhladaštaj wonaj na kromje puća wulke mnóstwo brězakow, prawakow a čerwjenych kozakow. Dohromady nazbě­raštaj dwě tajkej škli, kaž na wobrazu. Foto: Joachim Rjela

Za swoje dźěło maja policisća Woje­rowskeho policajskeho rewěra nětko wjele lěpše wuměnjenja. Z nowym krimi­nalnotechniskim laborom je tam wobšěrny přetwar rewěra zakónčeny.

Žane dojednanje pomjenowanja dróhow w Dobrošicach dla

Njeswačidło (JK/SN). Pomjenowanje wjesnych pućow w Dobrošicach Njeswačanska gmejnska rada wčera wobzamknyć njemóžeše. Po tym zo běchu tamniši wjesnjenjo mjena namjetowali a na wobydlerskej zhromadźiznje gmejnskej radźe­ a wjesnjanosće Gerdej Schusterej (CDU) předstajili, njemóžachu so radźićeljo wčera dojednać, mjenje dróhow Lipa a Janska přiwzać. Wobě móhłoj po měnjenju wjetšiny radźićelow k njedorozumjenjam wosebje pola logistiskich předewzaćow a cuzych wjesć. Wjesnjenjo běchu mjenje namjetowali, dokelž hodźitej so němsce a serbsce wužiwać. Tomu njemóžachu so radźićeljo přizamknyć. Dojednachu pak so na to, z wjesnjanami w Dobrošicach hišće raz wo móžnych al­ter­natiwach rěčeć a hinašej, we woběmaj rěčomaj hódnej pomjenowani namakać. Wčera mějachu znajmjeńša hižo jedyn nowy namjet za Jansku, kotryž poćahuje so na něhdyše ležownostne pomjenowanje. Kaž wjesnjanosta Schuster zdźěli, měli pak wjesnjenjo na kóncu měć poslednje słowo.

Budyšin (SN). Po lětnjej přestawce zahaja w Budyšinje spočatk přichodneho mě­saca 14. raz woblubowany slěd přednoškow „Budyska akademija“. Wot nowembra 2018 hač do apryla 2019 poskići město­ Budyšin kóždu prěnju póndźelu měsaca we 18 hodź. w čitarni statneje studijneje akademije na Lubijskej přednoški k jara wotměnjawym temam. Jich wuběr złožuje so zdźěla na přeća ze zašłeho semestra, rěka w nowinskej zdźělence Budyskeho měšćanskeho zarjadnistwa. Něhdźe 70 do 100 „studentow“ poskitk wobstajnje wužiwa. Woni smědźa so tež w 14. semestrje na informatiwne a napjate přednoški wjeselić.