Z wudaća: štwórtk, 07 nowembera 2019

Zwjazkowy prezident wukony ludźi na wuchodźe Němskeje wuzběhnył

Berlin (dpa/SN). Składnostnje 30lětneje róčnicy powalenja murje je zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier wukony wuchodnych Němcow po politiskim přewróće wysoko hódnoćił. „Jednota Němskeje bě hoberski skutk. Wona je sej wot ludźi w našim kraju wjele žadała, předewšěm wot tych na wuchodźe“, rjekny Steinmeier wutoru w Berlinje. „Tam je přewrót wobydlerjow wo wjele raznišo trjechił, wuskutkujo so w kóždej swójbje. Sćěhi tychle raznych zasahnjenjow skutkuja hač do dźensnišeho.“

Dyrbjało so připóznać, kajke hoberske nadawki mějachu ludźo w Němskej minjene třiceći lět wukonjeć, zwjazkowy prezident rjekny. „Z kajkej zmužitosću a pragmatizmom, z kajkej skutkownosću a z kajkim wulkim wuspěchom je wjele wuchodnych Němcow nowe wužadanja zmištrowało.“

Serbske chóry zaměrnje dźěłaja. Wo tym móžachu so přitomni na wčerawšej hłownej zhromadźiznje Zwjazka serbskich spěwarskich­ towarstwow we Wojerecach přeswědčić. A wosebje mje zwjesela, zo su chóry­ w Delnjej Łužicy jara aktiwne a z wuspěchom serbski spěw w zjawnosći šěrja. Tež hornjoserbske cyłki su přewšo aktiwne, kaž to chóry Budyšin, Židźino, Lipa a Meja dopokazuja. Wjetšina z nich ma mjeztym wjacore tradicionalne zarjadowanja wob lěto. Ale wšitke serbske chóry njebychu ničo byli bjez swojich čłonow. Tych pak bywa we wjetšinje spěwnych cyłkow dale a mjenje, štož jara wobžaruju. Nadźijam so tuž, zo młodostni dale a bóle spóznawaja, zo je hódne naše serbske chóry zachować a w nich sobu spěwać. Wu­zběhnyć chcył, zo ma tež Załožba za serbski lud wulki podźěl na dalewuwiwanju našich spěwnych ćělesow. Bjez jeje spěchowanja njeby staw tajki dobry był, kajkiž tučasnje­ je. Janek Wowčer

Bernd Pittkunings z Choćebuza rozmysluje wo pseudo-runoprawnosći:

Měšćanosta Prahi je wot lońšeho Zdeněk­ Hřib, čłon Piratow. Kaž Beno Bělk 25. oktobra w Serbskim rozhłosu informowaše, zasadźeja so někotři ze strony Piratow za to, při mjenach čěskich holcow a žonow kóncowku „ová“ wotstronić, dokelž maja ju za diskriminowacu.

Heinz Schwalbe (nalěwo) a Maik Vogel wot Lubijskeho předewzaća za wobchadnu wěstotu VDS staj spočatk tydźenja lěta 1997 natwarjeny błyskač na Choćebuskej Thiemowej do směra na nutřkowne město wottwariłoj, bjeztoho zo byštaj jón z nowšim nastrojom narunałoj. Tak je město lětsa hižo tři kruće instalowane błyskače wotstronić dało. Město Choćebuz chce so sylnišo na mobilne kontrole spěšnosće zepěrać, wosebje na šulskich pućach. Kontrole spěšnosće před šulemi, w bydlenskich štwórćach abo před wosebje škitanjahódnymi objektami su za Choćebuz wjele wažniše, měšćanske zarjadnistwo zdźěla. Foto: Michael Helbig

Lubowarjo serbskich zymskich powědkow maja před wjele lětami wot basnjerki Marje Krawcec a komponistki Marhaty Cyžec-Korjeńkoweje spisanu a jako tačel wušłu stawiznu „Knjez Mróz a knjeni Zyma“ nětko na cejdejce. Zynkonošak, kotryž je Ludowe nakładnistwo Domowina wudało, dóstanu mjez druhim w Budyskej Smolerjec kniharni. Wulke wjeselo měješe wčera 47 dźěći 2. lětnika Radworskeje zakładneje šule, jako jim Marhata-Cyžec Korjeńkowa (na foće) hromadźe z lektorku LND Weroniku Žurowej­ swoje spěwy předstaji. Nazwučowała je z hólcami a holcami samo tři štučki a přewodźeše je na klawěrje. Pěsnje móža swójby tež doma spěwać, dokelž je CDji zešiwk z tekstami připołoženy. Foto: Carmen Schumann

Lědy (PBe/SN). Časowu jězbu do 19. lětstotka dožiwichu zajimcy tele dny w muzeju pod hołym njebjom na Lědach (Lehde). Tehdy njebě hišće wotwidźeć, zo so z přizamknjenjom Lubnjowa (Lübbenau) na železnisku syć syły turistow do błótowskeje wsy nawala. Dyrbjachu-li sej ludźo něhdy wobćežnje z póstowej kuču do Błótow dojěć, docpě je Berlinjan z ćahom za dwě do tři hodźiny. Jeničce lěto trjebachu za twar čary Berlin–Zhorjelc, kotruž su 1866 wotewrěli.

Rozmach dožiwi turistiske zwičnjenje Błótow přez Theodora Fontanu, kiž pisaše wo nich w swojim 1859 wozjewjenym „Pućowanju po marce Braniborska“. Tež rozprawy Lubnjowskeho wučerja Paula Fahlischa w Berlinskich nowinach wo žiwjenju Błótowčanow, wo jich narodnej drasće a tradi­cijach zbudźichu tehdy tohorunja wulku wćipnotu.

Šulski hort we Worklecach nabywa dźeń a jasniše kontury

Worklecy (JK/SN). W rumnosćach nastawaceho šulskeho horta we Worklecach knježi čiłe žiwjenje. Kaž wjesnjanosta Franc Brusk (CDU) na wčerawšim posedźenju gmejnskeje rady zwurazni, běža wšitke dźěła po planje. Zo njebyštej so wutwar a wuhotowanje twara dlijiłoj, su wčera cyły rjad naslědnych dźěłow přepodali. Tak přewozmje zamkarske dźěła we wobjimje 18 300 eurow metalo­twarska firma z Halštrowskeje Hole. Při přehladanju poskitkow so na gmejnje dźiwachu, zo njeběchu so nimale žane bliske a regionalne zawody na wupisanju wobdźělili, tež nic za dalše dźěła při wu­twarje. Radźićeljo tukaja, zo maja tam dosć derje pjelnjene nadawkowe knihi a tuž žane swobodne kapacity. Tak bě to tež při rozdźělenju dalšich nadawkow. Kachlicarske dźěła přewozmje Kumwałdske přede­wzaće, po tym zo bě za 39 000 eurow najlěpši poskitk wšitkich pjeć wo nadawk prócowacych so firmow zapodało. Molerske dźěła za 38 800 eurow přepodachu radźićeljo po pruwowanju firmje z Hamora, wo kładźenje špundowanja w hódnoće 32 000 eurow postara so předewzaće ze Zhorjelca.

Přiběrajcy zaso jebarjo po puću

Hodźij. Policija warnuje znowa před jebarjemi, kotřiž spytaja z pomocu wnučkoweho trika staršim ludźom pjenjezy wulišćić. Wobydlerjo běchu jenož wčera sydom tajkich njeskutkow z cyłeho Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa při­zjewili, mjez druhim w Hodźiju, Połčnicy a Hórce pola Niskeje. Při tym paduši rozdźělnje postupuja. Pak so telefonisce pola staršich ludźi přizjewjeja a jako wnučki wudawaja abo jich direktnje na dróze narěča. Policija namołwja tuž k wjetšej kedźbnosći.

Budyšin. Dźěłarnička Serbskeho ewangelskeho towarstwa (SET) nastupajo kubłanje lektorow sobotu, 9. nowembra, na Budyskej Michałskej farje wupadnje. To zdźěli našej redakciji předsyda SET Mato Krygaŕ. Jako přičinu mjenuje wón snadne wobdźělenje. Zdobom skedźbnja na to, zo započnje so sobotne schadźowanje towarstwa hakle w 13 hodź. na Michałskej farje z dźěłarničku „Přichod serbskeho wosadneho žiwjenja“. Ze zhromadnym kofejom a mjezsobnej wuměnu popołdnjo něhdźe napoł štyrjoch zakónča.

Impresije z Južneje Afriki

Łaz. Na swětłowobrazowy přednošk přeproša spěchowanske towarstwo Zetkanišćo Dom Zejlerja a Smolerja we Łazu pjatk, 8. nowembra, do swojich rumnosćow. Łazowčan Wilfrid Sauer rozprawja wo swojich dožiwjenjach na pućowanju po juhu Afriki, mjez druhim w Namibiji a Botswanje. Započatk je we 18 hodź. Towarstwo prosy wo přinošk třoch eurow na wosobu za wudawki.

Slepo (AK/SN). Cyłkownje 38 wjesnjanostow, měšćanostow, hamtskich direktorow, krajnych radow a dalšich komunalnych zastupnikow Łužiskeho kruha (Lausitzrunde) chce 14. nowembra před zwjazkowym sejmom a Zwjazkowej radu w Berlinje demonstrować. „Chcemy jasne znamjo sadźić za trěbnu strukturnu změnu“, podšmórny Slepjanski wjesnjanosta Reinhard Bork (CDU) na wutornym posedźenju tamnišeje gmejnskeje rady. „Za znajmjeńša 200 wobdźělnikow smy busy skazali.“