Z wudaća: pjatk, 17 januara 2020

„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

Spěw fakultow smy z cyłeje šije trubili, wosebje wone njeoficialne štučki, kotrež běchu za kóždy studijny směr zbasnjene. Stejo spěwajo sławjachmy starych Germanow. Nichtó njeje nas wšě te lěta za tónle nacionalizm pochłostał. Měnju, zo běchu nas tehdy donošowarjo a informanća statneje bjezstrašnosće přelutowali. A na profesorow móžachmy so spušćeć!

Zabawne wječorki we wobłuku fakulty běchu wjerški we wysokošulskim žiwjenju. Profesor za železowu hětnistwowědu bě wokoło połnocy napřemopiće dobył, wšako zamó wón cyły liter piwa bjez spóžěranja naraz wupić. My dyrbjachmy to dołho zwučować.

Dźens wječor dožiwi ptačokwasny program za dorosćenych 2020 pod hesłom „Štóž so zwaži, tomu so radźi“ w delnjołužiskej Hochozy swoju premjeru, jutře za tydźeń budźe hornjoserbska w Ra­dworju. Cordula Ratajczakowa je so z režiserom a dźiwadźelnikom Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Marianom­ Bulankom rozmołwjała.

Žony steja w srjedźišću lětušeho wječorneho ptačeho kwasa.

M. Bulank: Haj, wosebje jich „power“ pak je lětsa tema.

Libreto je znowa Wito Bejmak spisał, je Was to tematisce překwapiło?

M. Bulank: Spočatnje mějachmoj hromadźe cyle hinašu ideju. Hižo w decembru 2018 běchmoj prěnju ideju zrodźiłoj, smój pak ju wšelakorych přičin dla zaso zaćisnyłoj. A naraz bě myslička, zo móhła žonjaca móc motiw być. Trjebachmoj wosebje temu za młodych ludźi, něšto, štož jich na ptači kwas wabi. A to su nětko power, problemy a sony žonow, na sonach dźěłać, so zwažić – tohodla tež titul: „Štóž so zwaži, tomu so radźi.“ Tak je tema nastała. Z dalšimi zhromadnje smy so do story zanurili, a nastał je z toho porjadny wo žonjacej power ...

... wo žonach, kotrež tróšku tež spytaja swět wuchować.

Štóž je pódla był, tón sej wony wokomik hłuboko w pomjatku wobchowa. Dźens tydźenja nawróći so mjenujcy Kinsporski epitaf na swoje starodawne městno. Po wotewrjenskim ceremonielu kroče­štej Franziska und Marie – kamelijowej damje města Kinsporka – po tamnišej Hłownej cyrkwi na emporu, zo byštej Kinsporski epitaf wotkryłoj. Knježeše cyle wosebita ćišina, jako wotewzaštej běłu płachtu, a dospołnje restawrowana wuměłska twórba bě naraz w cyłej swojej krasnoće widźeć.

„Wobdźělnicy našeje swjatočnosće běchu z wokomika hłuboko hnući“, wu­zběhny předsyda Kinsporskeho domizniskeho towarstwa Peter Sonntag na kromje zarjadowanja minjeny pjatk w Kinsporku.

Tež dorostowa rejowanska skupina Budyskeho Serbskeho ludoweho ansambla swjećeše krótko do hód adwentničku. Kak wulki cyłk mjeztym je, pokazuje ličba. Něhdźe 95 dźěći w starobje štyri do 13 lět je so zetkało. Tež rumpodich njeje na nje zabył a wopyta je. Po tym su so dźěći we wšelakich skupinach zabawjeli. Wězo su toho­runja na jewišću pokazali, što hižo zamóža. Stefan Cuška
Foto: Julija Dórnikowa

Helaw, helaw, klinčeše wčera po rumnosćach Kulow­ske­je pěstowarnje w nošerstwje Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka. Je čas póstnic! Jónu wob lěto nje­krónuja mjenujcy w Kulowje jenož dorosćeny princowski por. Ně, tež najmłódšich tam do norskeho časa aktiwnje zapřijimaja. To je z tra­diciju w měsće, hdźež lětsa 314. póstnisku sezonu swjeća. K tomu tež słuša, zo wuzwola tam dźěćacy princowski por. Z kuzłar­­skej show so a wjacorymi hódančkami pře­radźeja krok po kroku wulku potajnosć, štó budźe nowy dźěćacy princowski por. Wčera wołachu naraz wšitcy zhromadnje „Józef“. Ale mały princ Józef Kupka z Rach­lowa (3. wotlěwa) trjeba swojemu stawej wotpowědnu princesnu poboku. Merle Miethec (4. wotl.) z Kulowa to wot wče­ra­wšeho je. Pažowce Holly Kockertec (nalěwo) a Isabell Riedelec (na­prawo) kaž tež dwórski maršal Karl Janke (2. wotl.) maja Ku­lowski dźěćacy prin­cowski por při reprezentaciskich nadawkach podpěrać. A pomoc budźe princowski por trjebać. Wšako změja přichodne tydźenje woprawdźe wjele za dźěło. Hač do popjelneje srjedy čaka tójšto wustupow na princa Józefa I. a jeho princesnu Merle I.

Fota: Jan Kral, Tomaš Šołta (2)Hordźe pokazuja šulerjo swoju prěničku ze swójskimi tekstami a rysowankami. Zajim na prezentaciji bě tak wulki, zo su knihu jako wulkotny dar k hodam šulerjam nimale z ruki torhali.W hrajnej scenje předstajichu šulerjo dźiwadłoweje skupiny z 5. a 6. lětnika wažnosć a wuskutk čitanja. Zo njeje čitanje přeco jenož zanurjenje do knihi, ale wjele wjace, je hra derje pokazała.
Wuhotowar knihi Tomaš Šołta

Jónu so čuć kaž wulki a znaty spisowaćel – je tež z was hižo raz něchtó wo tym sonił?

Šulerjam 7. lětnika Ralbičanskeje wy­šeje šule je so to poradźiło, wo čimž druzy jenož sonja: Woni su po doł­him času prócy a wuknjenja krótko do hód swoju knihu „Schadźowanka zwě­rja­tow“ prezentowali.

Na nastork Ludoweho nakład­ni­stwa Domowina požadachu so wo projekt, mějachu wulke ­zbo­žo a buchu wuzwoleni. Tak zeznachu puć nastaća knihi a fachowcow, kiž su trěbni, zo je kniha prawje derje pjel­nje­na z tek­stami a wězo tež z wo­bra­zami. Wšo to zhotowichu šulerjo pod nawodom lek­torki a wu­ho­to­warja knihi sami.