Z wudaća: srjeda, 13 januara 2021
Tójšto njezbožow lodu dla
Berlin (dpa/SN). Zymske wobstejnosće na dróhach su minjenu nóc w Němskej wobchadny chaos zawinowali. Na sewjeru Delnjosakskeje dyrbjachu wotrězk awtodróhi zalodźeneje jězdnje dla zawrěć. Na juhu a zapadźe so wobchad kopješe, po tym zo běchu awta tčacy wostali. Při wjacorych njezbožach je znajmjeńša jedna wosoba žiwjenje přisadźiła. Wjacore so ćežko zranichu. Zwjetša pak wosta při blachowych škodach, kaž policija zdźěli.
Proces přećiwo mafiji
Lamezia Terme (dpa/SN). Na juhu Italskeje je so dźensa proces přećiwo 350 čłonam a pomocnikam mafijoweje organizacije Ndrangheta zahajił. Jednanje je jedne z najwjetšich procesow přećiwo mafiji minjenych lětdźesatkow. Fachowcy rěča wo wažnym signalu stata, kotryž chce tak swoju móc w boju přećiwo organizowanej kriminaliće pokazać. Za proces, kotryž drje budźe dwě lěće trać, su wosebite twarjenje přihotowali.
Mortwi při israelskich nalětach
In memoriam Ludmila Nawka
Serbska dźiwadźelnica Ludmila Nawka je loni 8. hodownika 91lětna na prawdu Božu wotešła. Wjetšinu swojeje wuměłskeje karjery bě wona na serbskim powołanskim jewišću w Budyšinje wukonjała. Bywši dramaturg Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Benedikt Dyrlich a awtor knihi „Stawizny serbskeho dźiwadła“ prof. Dietrich Šołta na nju spominataj.
Wjelestronska, popularna wuměłča
Lěkarski personal w škitnych woblekach wita tule němsku narodnu ...
Dorost a lajske dźiwadło wulce spěchowała
Serbska dźiwadźelnica Hanka Mikanowa je 30. decembra 2020 na prawdu Božu wotešła. Tale powěsć roznjese so spěšnje předewšěm po Konjecach a Šunowje. Wšako nawjedowaše njeboćička 14 lět dołho lajsku dźiwadłowu skupinu Šunow-Konjecy, kotruž běchu 1991 znowa złožili. Skupinu mjenowaše wona rady tež „swoju mału domiznu“.
Hanka Mikanowa pak njeběše jenož tam, ale po wšej Łužicy jako dźiwadźelnica z ćěłom a dušu znata a woblubowana. A wona móžeše ludźi motiwować, do njesměrnych wyšin a k njepředstajomnym wukonam wjesć, hdyž jim maćersce a cyle měrnje přirěčowaše a tak dowěru do swójskich zamóžnosćow dawaše. Wosobinsce sym ju zeznał, započinajo jako maturant Budyskeho Serbskeho gymnazija za Serbski rozhłós dźěłać, jako wowku Rozhłosec swójby. Hnydom so derje rozumichmoj. Hižo tehdy jeje zamóžnosće wobdźiwach, kak samozrozumliwje zhromadnje z Marju Krawcec cyle maćersce wustupowaše a so wo wšitkich staraše, jako bychu k jeje swójbje słušeli. A tak wšak wustupowaše tohorunja na probach Šunowsko-Konječanskeje dźiwadłoweje skupiny, hdźež ju tež pozdźišo hišće dožiwich.
Jako měšćanosta so tež za serbske naležnosće zajimował
Kaž lědma štó je něhdyši Grodkowski měšćanosta Egon Wochatz politiske rozsudy w swojim domizniskim měsće kaž tohorunja we wokrjesu Sprjewja-Nysa sobu zamołwjał. Loni 14. decembra je wón 84lětny zemrěł.
W dosć ćežkim popřewrótowym času je Wochatz jako měšćanosta rizika wotwažował a poskićace so šansy wužiwał, zo by swoje město doprědka přinjesł. Zahe je při tym wosebity wuznam serbskeje rěče a kultury jako znamjo jónkrótnosće we Łužicy spóznał. Najebać mnohe hospodarske ćeže w 1990tych lětach so wón jara za to zasadźeše, zo w šulach a pěstowarnjach serbšćinu spěchuja. To je w aprylu 2001 k tomu wjedło, zo wutworichu přiradu za serbske naležnosće města Grodka a wokoliny. Tam su zajimy serbskeho žiwjenja znosyli a rozjimali. Gremijej přisłušachu předsydki a předsydźa Domowinskich skupin, drastoweho towarstwa Grodkowski serbski kwasny ćah, wučerki serbšćiny. Na posedźenja bě zjawnosć přeco přeprošena.
Ludźo čakaja na dobropisy
Berlin (dpa/SN). Rozesłanje dobropisow za škitne nahubniki typa FFP 2 za ludźi, staršich hač 60 lět a za chronisce chorych so po posudku Zwjazka apotekow Němskeje chětro dliji. „Stajnje zaso so kupcy w apotekach prašeja: Hdźe wostanu dobropisy?“, rjekny wčera zastupowaca předsydka zwjazka Ursula Sellerberg powěsćerni dpa. Runje tak so ludźo stajnje zaso prašeja, hač móhli hišće raz darmotne nahubniki dóstać, dokelž dotal žane dobropisy nimaja.
Zwjazk bě wobzamknył, wot koronawirusa wosebje wohroženym derje škitace nahubniki FFP 2 přewostajić, štož je w Němskej hač do 27 milionow ludźi. W prěnjej kročeli móžachu sej potrjecheni w decembru tři nahubniki w apotece darmotnje wotewzać. Wot 1. januara mějachu woni wot chorobnych kasow wotpowědne dobropisy za dwójce šěsć nahubnikow ze swójskim podźělom po dwěmaj euromaj dóstać. Zwjazkowa ćišćernja je minjeny tydźeń započała dobropisy rozdźěleć. Za přepakowanje a rozesłanje su chorobne kasy zamołwite. Akcija płaći němske zwjazkowe knježerstwo 2,5 miliardow eurow.
Konditarka a hižo pjekarska mišterka
Diana Pašcyna chce pozdźišo raz swójbnu pjekarnju w Chrósćicach dale wjesć
Spodobnje debjene torty, poprjancy a praliny nas cyłe lěto wabja. Někotre tajke wudźěłki su kaž wuměłske twórby. A wězo produkty konditarjow jara derje słodźa. Kreacije zhotowja mjez druhim tež Diana Pašcyna w Chrósćicach.
Pjekarstwo bu młodej žonje prawdźepodobnje do kolebki połožene. Wšako staj jeje staršej Zahrodnikec pjekarnju hnydom w swójskim domje załožiłoj. Swójbny projekt je ju tuž přez cyłe dźěćatstwo přewodźał a dobra wóń často do pječernje wabiła. Njezadźiwa tuž, zo je so nětko sama rozsudźiła, w swójbnym předewzaću dźěłać chcyć. „Wuchodźiwši Chróšćansku zakładnu šulu a Budyski Serbski gymnazij sym sej wědomje tónle puć wuzwoliła, byrnjež za powołanje konditarki abituru a tak dwě dalšej šulskej lěće njetrjebała. Ženje pak njewěš, dokal će puće wjedu“, młoda mać wuswětla. Nimo toho začuwaše so po złoženju matury za wukubłanje zrališa. „Tež dźensa njebych ničo hinak činiła.“
Spahn: Šćěpjenje jara kompleksne
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) je swoje postupowanje nastupajo šćěpjenje přećiwo koronawirusej zakitował, prošo wobydlerjow wo podpěru. Dźe wo „najwjetšu kampanju šćěpjenja w našich stawiznach“, rjekny Spahn dźensa w zwjazkowym sejmje. Zahajenu akciju ma wón najebać wšitke woprawnjene pokiwy na polěpšenje za wuspěch. Naposledk su jeho ze stron koaliciskeho partnera SPD kritizowali, dokelž njebě pječa dosć seruma skazał. Nimo toho z městnami šwikaja, zo knježa njejasnosće šćěpjenskich terminow dla. Spahn argumentowaše, zo je serum skazać a šćěpjenje organizować jara kompleksny proces.
Strowotniska fachowča FDP Christine Aschenberg-Dugnus sej žada, šćěpjenski porjad zakonsce rjadować. Wona zwjazkowemu knježerstwu wumjetuje, zo posudk fachowcow ignoruje.
Z nowym čołom do přichoda
Nowe lěto čaka z nowymi nadawkami. Te złožuja so wosebje na dotal wuspěšnje zdokonjane dźěło. Tak je to tež pola Serbskeho šulskeho towarstwa.
Budyšin (SN/MiR). „Minjene lěto bě cyle wosebite za kóždeho z nas. Korona je nas w putach měła a hišće dale ma“, zdźěli předsydka SŠT Ludmila Budarjowa. W dźěćacych přebywanišćach towarstwa we Wotrowje, Němcach, Malešecach, Ralbicach a Chrósćicach kaž tež w delnjołužiskimaj w Žylowje a Choćebuzu su loni hišće dostojnje ptači kwas kaž tež póstnicy a zapust swjećili. Po tym běše nadobo kónc. Byrnjež tež rěčne prózdninske lěhwo přestorčić dyrbjeli, su je ze 44 dźěćimi – lěto do toho bě jich 70 wobdźělnikow – přiwšěm wuspěšnje přewjedli.
