Z wudaća: wutora, 12 oktobera 2021

wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Krótkopowěsće (12.10.21)

Incidenca zaso woteběrała

Budyšin. Wo 97 natyknjenjach z koronawirusom a jednym smjertnym padźe wot minjeneho pjatka je Budyski wokrjes wčera informował. Najebać to wozjewi Roberta Kochowy institut dźensa ze 97,3 nišu incidencu. Podobna je tendenca we wo­krjesu Zhorjelc, tam podawa RKI dźensa hódnotu 90,2. Přez kónc tydźenja bě w Zhorjelskim wokrjesu 71 infekcijow.

Planuja wulkoinwesticiju

Gubin. Kanadiske surowiznowe předewzaće Rock Tech Lithium planuje w delnjołužiskim Gubinje připrawu za produkciju litiumoweho hydroksyda, kotryž hodźi so za twar baterijow za elektroawta. Kaž předewzaće wčera zdźěli, chce nimale 470 milionow eurow inwestować. Start produkcije je za lěto 2024 předwidźany. Rozsud wo inwesticiji mjez druhim hišće wot rozmołwow wo spěchowanskich srědkach wotwisuje.

Herntier dale měšćanostka

wozjewjene w: Krótkopowěsće
W Błótach je čołm zdźěla přeco hišće njeparujomny wobchadny srědk. Njezadźiwa tuž, zo na Lědach (Lehde) lěkar z čołmom pacien­tow wopytuje. W Lubnjowje praktikowacy dr. Siegfried Stadelmeyer jako prabłótowčan na Lědach bydli. Z mandźelskej Renatu­ – wona je zdobom jeho přistajena – je sej nimale 81lětny za to čołm jako słužbne jězdźidło wobstarał. Foto: Peter Becker

wozjewjene w: Socialne
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Warnuja raznje před „trojanskim konjom“

Serbski institut (SI) je so wčera ze zjawnym listom přećiwo wobzamknjenju hłowneho wuběrka Budyskeje měšćanskeje rady wuprajił, zo chcedźa na Čorno­boze tam 1950 zničeny pomnik Otta von Bismarcka znowa natwarić.

Budyšin (SN/CoR). „Nastróženi a z nje­rozumjenjom smy wobzamknjenje na wědomje brali“, rěka w lisće, kotryž staj direktor SI dr. Hauke Bartels a wotrjadnik kulturnych wědomosćow, historikar dr. Friedrich Pollack, podpisałoj. „Jako w Budyšinje zaměstnjene slědźenišćo z mnohimi kooperacijemi w tu- a wukraju distancujemy so wuraznje wot tohole rozsuda, kotryž swědči z našeho wida wo jónkrótnym zabyću stawiznow“, w spisu SI dale steji. Historiska wosobina Bismarck „so jako pozitiwna figura za wopomnjensku kulturu demokratiskeje, solidariskeje a swětej wotewrjeneje towaršnosće docyła njehodźi. Za komunu, kotraž so k lětstotki trajacej zhromadnosći Němcow a Serbow (...) wuznawa, je tajki rozsud dospołnje škódny.“

wozjewjene w: Łužica
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Chorownje so starosća

Infekcije z RS-wirami tuchwilu njewočakowano sylnje přiběraja

Wojerecy/Budyšin/Kamjenc (SN/JaW). We Łužicy schorjenja z tak mjenowanym respiratoriskim syncycialnym wirusom, skrótka RS-wirusom, přiběraja. To wob­krućichu našemu wječornikej wjacore hornjołužiske chorownje.

Kaž medijowy rěčnik Wojerowskeho jězorinoweho klinikuma Gernot Schweitzer informuje, su tam lětsa hižo 29 schorjenjow z wi­rusom zwěsćili. „Z toho bě 28 jeničce wot 1. septembra hač do dźensnišeho“, tak Schweitzer. Hišće dźensa rano wón aktualnje dodawa, „zo zwěsćeja tuchwilu na dźěćacej staciji jasnje wyše ličby dźěći z RS-schorjenjom hač minjene lěta. Tohodla je naša dźěćaca stacija dospołnje wućežena“.

wozjewjene w: Socialne
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Festiwal BEAT lětsa trochu hinaši

Festiwal BEAT słuša k hłownym wjerškam Budyskeho Kamjentneho domu. Znatych přičin dla njemóžachu jón kaž planowane nalěto wuhotować. Minjeny kónc ty­dźenja pak slědowaše „nachwatanski termin“, hdyž tež w hinašej hač zwučenej formje­. Město wubědźowanja regionalnych dorostowych hudźbnych skupin koncertowachu pjatk The Dunwich Horror (Budyšin), Fraktal (Drježdźany) a Export (Wja­zoń­ca). Sobotu wuhotowachu wjacore dźěłarnički. Mjez druhim rozłoži Karsten ­Zippe (nalěwo) wobdźělnikam zasady, kak hudźbu produkować. Zarjadowanje wuklin­ča z wječornym „wotewrjenym jewišćom“, na kotrymž je tójšto zastupjerjow lokalneje sceny bjez žanrowych mjezow improwizowało. Foto: Andreas Krampf

wozjewjene w: Kultura
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Puć dawno hišće njezakónčeny

Składnostnje róčnicy załoženja towarstwa Žónska iniciatiwa Budyšin 1990 je zjed­noćenstwo film „Ja sym rady tež ja!“ produkowało. Minjeny pjatk pokazachu pask prapremjernje w Budyskim Dźiwadle na hrodźe.

Budyšin (SN/bn). „Dźakuju so wšitkim, kotřiž su tónle film zmóžnili a sobu zwoprawdźili. Wšako jedna so wo kolabo­ratiwny projekt. Tónle wukon je přede­wšěm waš wukon“, rjekny režiserka Bettina Renner a wuzběhny dohromady 22 Budyšankow, kotrež so w pasku na spočatki žónskeho hibanja po politiskim přewróće w sprjewinym měsće dopo­minaja, tři lětdźesatki towarstwoweho skutkowanja reflektuja a aktualny staw runostajenja komentuja. Najwjetšej wužadani režiserce běštej, „protagonistkam pokazać, kak so rozmołwjeć, hdyž je kamera pódla, a kak z něhdźe 900 mjeńšin nahrawaneho materiala dramaturgisce skulojćeny, wobsah a emocije zwjazowacy film zhotowić“.

wozjewjene w: Kultura
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Z nowym předsydstwom

Nowoslicy (SN/at). Nowe předsydstwo nawjeduje skutkowanje Towarstwa k wuwiću hornjołužiskeje hole a hatow. Wu­zwolili su je za dobu hač do oktobra 2023 na wčerawšej sobustawskej zhromadźi­znje w Nowoslicach, kaž cyłk zdźěli.

Zastojnstwo předsydy přewozmje Nje­swa­čanski wjesnjanosta Gerd Schuster (CDU) a naslěduje tak wjelelětneho muža na čole towarstwa Marka Kowarja. Wón kaž tež zapisowar Wolfgang Zettwitz njejstaj znowa kandidowałoj a tak swojej funkciji młódšimaj přepodałoj.

Naslědnica Zettwitza jako zapisowarka je Katharina Jurkowa, kotraž zdobom Domo­winu w předsydstwje zastupuje. Rakečanskeho wjesnjanostu Swena Nowotneho (CDU) su za pokładnika wuzwolili. Torsten Roch, nawoda biosferoweho zarjada, skutkuje jako rěčnik předsydstwa za dźěłowu skupinu turizm. Jednaćel MKH Kulow Tobias Kockert a Markus Gießler, referent Budyskeho wyšeho měšćanosty, gremijej dale přisłušataj. Wot sobustawskeje zhromadźizny nowowu­zwolenaj čłonaj předsydstwa staj wjesnjanosta Ralbic-Róžanta Hubertus Ryćer a Kulowski měšćanosta Markus Posch (wobaj CDU).

wozjewjene w: Hospodarstwo
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

Schallenberg Kurza podpěruje

Wien (dpa/SN). Wumjetowanja přećiwo awstriskej konserwatiwnej stronje ÖVP tež pod nowym kanclerom Alexan­derom Schallenbergom njewoteběraja. ­Hakle wčera je nowy kancler přepytowanja přećiwo swojemu předchadnikej Sebastianej Kurzej „wopačne“ mjenował. Kurz bě sobotu zastojnstwo złožił. Kaž šef FPÖ Herbert Kickl zwurazni, Schallenberg přepytowanja justicneho ministerstwa do prašenja staja, štož žadyn prawy signal njeje.

Afghanistan tema posedźenja

Rom (dpa/SN). Něhdźe dwaj měsacaj po tym zo su talibanojo w Afghanistanje móc přewzali, dźensa industrijne staty G20 wo połoženju wuradźuja. Na widejowe posedźenje je italski ministerski ­prezident Mario Draghi přeprosył. Wobdźělnicy chcychu humanitarnu situaciju w kraju rozjimać, ale tež naležnosć, kak přichodnje z talibanami ­wob­chadźeć. Minjeny kónc tydźenja běchu so zastupjerjo USA z islamistami hižo w katarskej stolicy Doha wosobinsce schadźowali.

Za wosomlětnej dale pytaja

wozjewjene w: Kraj a swět
Nowe twarjenja při Hrodowej hasy Drježdźanskeho Noweho torhošća su nimale hotowe. Mišter Toni Herrmann a stukater ­Martin Thiele (naprawo) připrawjataj poslednje dźěle na fasadźe, kotrež staj po originalach z nowych maćiznow zhotowiłoj. Zbytki bywšich historiskich domow, kotrež w měšćanskim muzeju składuja, běchu jimaj zakład, zo móžeštaj naročnu ­ornamentiku zhotowić. Foto: Jürgen Männel

wozjewjene w: Łužica
wutora, 12 oktobera 2021 14:00

To a tamne (12.10.21)

Dokelž nochcyše 50lětny muž předołho na chorobne awto za swojeho wuja čakać, wudawaše so wón wčera jako mordar a praji policiji při telefonje, zo je wuja zakłół. Wjacore policajske awta, nuzowy lěkar a wuchowanske awto jědźechu tuž do Steinheima nad rěku Murr. Tam wšak nańdźechu jenož muža, kotrehož chribjet boleše. 50lětny ma nětko z chłostanskim jednanjom ličić.

Hudźbnicy wosom orchestrow z wjacorych zwjazkowych krajow pokazachu njedźelu wulku solidaritu ze swojimi kolegami w bayerskim Bad Kissingenje a wuhotowachu flashmob-koncert. Ně­hdźe 50 hudźbnikow je so na zarjadowanju wobdźěliło. Hižo dlěje wojuja přistajeni kuroweho orchestra w Bad Kissingenje wo tarifowe zrěčenje a lěpše dźěłowe wuměnjenja, město pak dotal k rozmołwam zwólniwe njeje.

wozjewjene w: To a tamne

Serbska debata

nowostki LND