Budyšin (SN/MiR). Jěwa-Marja Čornakec, čłonka předsydstwa Zwjazka serbskich wuměłcow, (ZSW) witaše zašły pjatk šwarnu ličbu hosći na zarjadowanje w rjedźe „trakTare“ do towarstwoweje rumnosće Budyskeje piwarnje. W literarnej rozmołwje zaběrachu so zajimcy tónkróć ze zběrku „Stop a stup“ z pjera Měrany Cušcyneje. Sylwija Šěnowa hódnoćeše z wulkej zahoritosću a sympatiju tworjenje awtorki, kotraž wjedźe čitarjow do rozmyslowanja, sćěhujo situacije, kajkež je žiwjenje rysuje. Kniha je nazymu lěta 2021 wušła. Koronapandemije dla pak njeměješe ZSW składnosć, lubowarjow tekstow wosebje w Serbach znateje Budyšanki na rozjimanje poskitka, kotryž je Ludowe nakładnistwo wudało, přeprosyć. 47 tekstow, kotrež je Cušcyna zhromadnje z lektorku Marku Maćijowej do powědkow, miniaturow a esejow zarjadowała, „njepřeswědča jenož wobsahowje, ale wosebje jich wusahowaceje rěče dla“, rjekny Sylwija Šěnowa. Wona zwurazni, zo awtorka a basnica čitaceho hnydom w prěnich sadach do jednanja sobu bjerje.

Budyšin (SN/MG). Kak wobchadźeja Serbja ze swojim kulturnym herbstwom? Kak posylnja jeho widźomnosć? Štó ma nadawk, tute herbstwo zběrać a wot koho dóstanje nadawk za to? – To běchu najwažniše prašenja, kotrež spyta wčera wječor digitalne rozmołwne koło z temu „Register za daty serbskeho kulturneho herbstwa“ wotmołwić. Přeprošenju projekta załožby Digiserb, Serbskeho instituta a kulturneho wuběrka Domowiny bě někak 20 wosobow sćěhowało.

Po witanju přez kulturneho referenta Domowiny, Clemensa Škodu, předstaji dr. Robert Lorenc, jedyn ze zamołwitych za digitalny register, dotalny staw planowanja kaž tež fazy přewjedźenja. Po jeho informacijach je projekt tuchwilu hišće w pilotowej fazy. Zaměr je, w jutrowniku 2024 prěni prototyp registra wozjewić. W nim chcedźa wobstejace zběrki kulturneho herbstwa Serbow mjez sobu zwjazać, nic a je na centralnym městnje składować. To su zamołwići jako to najwažniše wuzběhowali.

Čehodla Zhorjelske dźiwadło w krizy tči, čehodla pak je tak wažne za region

Cyłych 1,6 milionow eurow wulki je ­problem, před kotrymž intendant Zhorjelsko-Žitawskeho dźiwadła Gerharda Hauptmanna lětsa steji. „Telko pjenjez w běžnym lěće zalutować – to nichtó njezamóže“, je Daniel Morgenroth w interviewje ze sćelakom MDR spočatk apryla prajił. „Njestanje-li so ničo, dyrbju lětsa insolwencu přizjewić.“ Runje zaběra so z naćiskami za lutowanske scenarije – „scenarije horora“, kaž přiznawa. 30 do 40 sobudźěłaćerjow pušćić, chiba rejwanski ansambl abo chór rozpušćić ani dosahało njeby, finančnu dźěru zatykać. „Lutowanske naprawy, wo kotrychž tu rěčimy su: pak dźiwadłowu spartu, pak hudźbne dźiwadło, pak cyły orchester wotstronić“, nam na naše naprašowanje wujasni.

Před dwěmaj lětomaj, wosrjedź wobmjezowanjow korony dla, bě so nowa doba nastupajo wuznamjenjensku swjatočnosć za spožčenje Myta Ćišinskeho zahajiła. Nic wjac w Pančicach-Kukowje, hdźež bě­štej 2019 Maria Elikowska-Winklerowa a team Radija Satkule lawreataj najwyšeho počesćenja w Serbach, ale w Budyšinje su Trudla a Jan Malinkec a Jadwiga a Fabian Kaulfürstec swojej myće přijimałoj. Rozsud kuratorija z lěta 2020 so přećiwo Jakubej Bartej-Ćišinskemu, sławnemu serbskemu basnikej, njeměri. Hdyž su mjez lawreatkami a lawreatami Serbowki a Serbja z Delnjeje, srjedźneje a Hornjeje Łužicy, je tuž prawje, ze swjatočnym mytowanskim zarjadowanjom prosće „pućować“. Komuna, kotraž ma wuznamnemu po­dawkej wotpowědowacu žurlu, móhła w přichodźe hosćićelka być. Hač so wobstejnosće na městnje jako wobmjezowane pokaža, to hakle přichodne lěta wuwědomja. Kotre žurle hdźe bychu docyła do prašenja přišli? Axel Arlt