Přijimuja ludźi z Afghanistana

srjeda, 18. awgusta 2021 spisane wot:
Podstupim (dpa/SN). Braniborska chce do Němskeje přichadźacych afghaniskich pomocnikow najprjedy raz při­wzać. „Cen­tralny zarjad za wukrajnikow je wšitke trěbne přihoty organizował. Prěnich pomocnikow wočakujemy štwórtk rano. Po tym ličimy kóždy druhi dźeń z dalšimi wosobami z Afghanistana“ je krajne nutřkowne ministerstwo wčera zdźěliło. Ministerstwo je Zwjazkej prěnjotne přiwzaće přilubiło. „Spěšna pomoc je nětko rozsudna“, rjekny nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU). „Wočakuju wot zwjazkoweho knježerstwa, zo telko ludźi wuchowa, kaž móžno. Němska njesmě swojich afghaniskich pomocnikow nětko přesłapić.“ Ludźo z Afghanistana wostanu něhdźe štyri dny w Braniborskej. Tam jich na koronawirus testuja. Woni dóstanu hygienowy pakćik, lěkarsku pomoc a po potrjebje drastu. Potom jich na druhe zwjazkowe kraje rozdźěla.

EU chce dialog z talibanami

srjeda, 18. awgusta 2021 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Europska unija dyrbi po posudku swojeho społnomócnjeneho za wonkowne naležnosće Josepa Borrella dialog z nowymi mócnarjemi w Afghanistanje zahajić. „Talibanojo su wójnu dobyli, tuž budźemy z nimi rěčeć dyrbjeć“, rjekny wón wčera wječor na widejowej konferency wonkownych ministrow EU. Zaměr ma być, nowej migraciskej katastrofje a humanitarnej krizy zadźěwać. „Dyrbimy zaručić, zo njepowjedźe nowa politiska situacija w Afghanistanje k masiwnemu migraciskemu hibanju do směra na Europu“, Borrell rozłoži. Zdobom měli po jeho słowach tomu zadźěwać, zo móža so mjezynarodni terorisća w Afghanistanje znowa chować. Wo prašenje oficialneho připóznaća talibanow njeń­dźe. W deklaraciji wšěch 27 čłonskich statow EU na to pokazuja, zo chcedźa zhromadne dźěło z nowym afghaniskim knježerstwom na cyły rjad wuměnjenjow wjazać. Konkretnje mjenuja mjez druhim zaručenje zakładnych prawow wšitkich Afghaničanow, tež žonow, młodostnych a čłonow narodnych mjeńšin.

Šćěpiwo spadnje

srjeda, 18. awgusta 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). W lěkarskich praksach Němskeje hroža miliony dozow šćěpiwa přećiwo koronawirusej spadnyć. Tak składuja po informacijach zwjazka ka­sowych lěkarjow w praksach tuchwilu 1,1 milion dozow Astrazeneca a 400 000 dozow šćěpiwa Johnson & Johnson, nimo toho 1,7 milionow dozow Biontech. Te drje hišće trjebaja. Pola druhich bliži pak so dźeń spadnjenja.

To a tamne (18.08.21)

srjeda, 18. awgusta 2021 spisane wot:

W padźe k smjerći zasudźeneho alpaki Geronimo čerpaja w Jendźelskej zaso nadźiju. Britiske wobswětowe ministerstwo je rozmołwje z wobsedźerku přizwoliło. Do toho bě knježerstwo wotpokazało, wo wukazu zasparnjenja alpaki disku­tować. Pola zwěrjeća běchu natykliwu howjadowu tuberkulozu zwěsćili. Mjeztym něhdźe 30 aktiwistow ratarski statok na zapadźe Jendźelskeje wobstražuje, zo bychu morjenju alpaki zadźěwali.

Žane zbožo njeměješe paduch w Ber­linje, jako chcyše wobchod debjenkow w měšćanskim dźělu Wilhelmstadt wurubić. 44lětny bě do wobchoda přišoł a wobsedźerja a předawarku z trašawku wohrožował. 70lětnemu wobsedźerjej so poradźi, alarmowy knefl tłóčić, jako skućićel za debjenkami we witrinje hrabaše. Policisća jeho hišće we wobchodźe zajachu a 380 rubjenych wěcow zawěsćichu.

W Sibirskej so lěsy pala

wutora, 17. awgusta 2021 spisane wot:

Jakutsk (dpa/SN). Zahubne lěsne wohenje w Ruskej nimaja wohnjowi wobornicy dale pod kontrolu. Po informacijach lěsnistwoweho zarjada so płomjenja dale rozpřestrěwaja. Po tym je tam 238 wohenjow na cyłkownej płoninje 4,6 milionow hektarow. To wotpowěduje wulkosći Delnjosakskeje. Najhórje potrjechena je Jakutska na wuchodźe Sibirskeje. Tam wojuje wjace hač 4 200 pomocnikow přećiwo wohenjam.

Wjace hač 1 400 mortwych

Saint-Louis-du-Sud (dpa/SN). Po ćežkim zemjerženju w Haiti je ličba smjertnych woporow na 1 419 rozrostła. Tole zdźěla zarjad za škit ciwilneje ludnosće. Wjace hač 6 900 ludźi je so při rženju sylnosće 7,2 minjenu sobotu zraniło. Tójšto ludźi leži drje hišće pod rozwalinami sypnjenych domow. Wuchowanske dźěła su nowe­ho tropiskeho njewjedra „Grace“ dla haćene. Orkan bliži so z wichorami a sylnymi zliwkami.

Tornado wjes zapusćił

Chaotiske sceny su so wčera na lětanišću afghaniskeje stolicy Kabula wothrawali. Sta ludźi su spytali, do lětadłow zalězć, zo móhli­ kraj wopušćić, po tym zo běchu talibanojo tam móc přewzali. W běhu dnja je transportne lětadło zwjazkoweje wobory prěnich ludźi z Kabula ewakuowało. Njepřewidnych poměrow dla bě jenož sydom ludźi w mašinje. Foto: dpa/Shekib Rahmani

Biden hrozy talibanam

wutora, 17. awgusta 2021 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden je po dobyću talibanow w Afghanistanje bywše politiske nawodnistwo kraja a afghaniske wójsko raznje kritizował. „Politiscy nawodnicy su so podali a z kraja ćeknyli“, rjekny Biden wčera w Běłym domje we Washingtonje, „Afghaniske wójsko je so sypnyło, dru­hdy bjez chutneho pospyta wojować.“ Najnowše podawki dopokazuja, zo bě cofnjenje wojakow USA z Afghanistana prawy rozsud. „Ameriske jednotki njesměli we wójnje wojować a zemrěć, hdyž njejsu afghaniske wojacy zwólniwi, sami swój kraj škitać.“ Talibanam Biden zdobom z raznymi wojerskimi reakcijemi hrožeše, dyrbjeli-li woni wojakow USA abo ciwilnych sobudźěłaćerjow wohrožować abo nadpadnyć. Biden přizna, zo njeje z tym ličił, zo talibanojo takle spěšnje móc přewzaja. „To je so spěšnišo wuwiło, hač smy wočakowali.“

Krajny rada wotstupił

wutora, 17. awgusta 2021 spisane wot:
Ahrweiler (dpa/SN). Po katastrofje zapławjenja w juliju je krajny rada porynsko-pfalcskeho Ahrweilera Jürgen Pföhler (CDU) swoje zastojnstwo złožił. To je wokrjesny zwjazk CDU w Ahrweileru zdźělił. K wopodstatnjenju rěka, zo njemóže Pföhler swoje zastojnstwo ze strowotniskich přičin dlěši čas wjace wukonjeć. Po katastrofje běchu krizowe postupowanje Pföhlera stajnje zaso masiwnje kritizowali. Mjez druhim jemu wumjetowachu, zo njeje warnowanja wjedrarjow chutnje brał. Nětko trjebaja „nowozapočatk“, frakcija CDU zdźěla.

Doporučeja šćěpjenje dźěći

wutora, 17. awgusta 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Něšto tydźenjow do kónca šulskich prózdnin w mnohich zwjazkowych krajach je so stajna šćěpjenska komisija za powšitkowne šćě­pjenje wšitkich dźěći wot dwanaće lět wuprajiła. Po dokładnym pruwowanju wšitkich datow je komisija měnjenja, „zo po dotalnym stawje wědy lěpšiny šćěpjenja móžne rědke negatiwne wuskutki přesahuja“. Tole je njewotwisny gremij wčera zdźělił. Zwjazk a kraje su wotum jako wažnu orientaciju za młodostnych a staršich witali a chcedźa spěšnje šćěpić započeć. W tym zwisku jewi so tež kritika, zo je politika ćišć na stajnu šćěpjensku komisiju wukonjała.

Zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) ma rozsud komisije za do­bru powěsć. „Starši a młodostni maja tak jasne doporučenje, so za šćě­pjenje rozsudźić.“ Šćěpjenje móhli hišće­ tutón tydźeń zahajić.

Zwjazkowa ministerka Christine Lam­brecht­ (SPD) potwjerdźi, zo wostanje šćě­pje­nje młodostnych dobrowólne a njesměło wuměnjenje za wopyt šule być.

Tež Ruska překwapjena była

wutora, 17. awgusta 2021 spisane wot:

Wonkowni ministrojo EU wuradźuja wo połoženju w Afghanistanje

Brüssel/Berlin/Moskwa (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich krajow EU chcychu so hladajo na faktiske přewzaće mocy přez talibanow w Afghanistanje dźensa popołdnju k wurjadnej internetnej konferency zetkać. Tole je społnomócnjeny EU za wonkowne naležnosće Josep Borrell wčera připowědźił. Ministrojo chcedźa sej po jeho słowach přehlad wo połoženju stworić a połoženje cyłkownje posudźować. W srjedźišću wuradźowanjow měještej wěstota woby­dlerjow Afghanistana a mjezynarodna wěstota stać, Borrell připowědźi.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND