Serbske Nowiny maja na hornjołužiskich direktnych kandidatow z wólbneju wokrjesow 156 a 157 slědowace prašenja:

Marko Schmidt kandi­duje za Lě­wicu we wólbnym wokrjesu 157.Florian Oest nastupi we wólb­nym wokrjesu 157 za CDU.Harald Prause-Kosubek kandiduje za SPD we wólbnym wokrjesu 157.5.Wobydlerjo w Němskej su dale a starši. Kak zaručiće, zo njeznapřećiwjeja so waše rozsudy zajimam młodostnych?

Stefan Heinke – Die Basis

1.Najjednoriši a najefektiwniši srědk scyła – ba­zowa demokratija – je jenički skutkowny srědk přećiwo lobbyizmej koncernow, kotryž naš srjedźny staw wohroža. Regionalne kołoběhi hospodarstwa mó­ža­ so hakle prawje wuwiwać, hdyž so poměr mocow na dobro wobydlerjow přeměni.

2.Trjebamy wot zajimowych zwjazkow njewotwisnu wědomosć, zo bychmy situaciju pohódnoćić móhli. Dźe-li wo to, mjenje wuhlikoweho dioksyda wustor­kować, je přetwar hospodarstwa k wjetšej re­gionaliće wažny. Globalneho wikowanja so zdalować rěka tež srjedźny staw a regionalitu skrućić.

Žada sej wujasnjenje

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Fachowča FDP za zakitowansku politiku Marie-Agnes Strack-Zimmermann na tym wobstawa, warnowanja z Washingtona před spěšnym dobyćom talibanow w Afghanistanje wujasnić. To potwjerdźi wona dźensa w rańšim magacinje telewizije ZDF. Pječa bě němske wulkopósłanstwo we Washingtonje hižo 11. awgusta pisomnje před dramatiskim wuwićom w Afghanistanje warnowało. Zakitowanska ministerka Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU) twjerdźi, zo je to hakle 23. awgusta zhoniła.

Proces nadpadow dla

Paris (dpa/SN). W francoskej stolicy Parisu započa so dźensa proces zahubnych islamistiskich terorowych nadpadow w Parisu před nimale šěsć lětami ze 130 mortwymi a 350 zranjenymi. Wobskorženych je 20 podhladnych, mjez nimi posledni hišće žiwy atentatnik. Ekstremisća běchu 13. nowembra 2015 na koncertnej žurli „Bataclan“ 90 ludźi zatřělili. Nimo toho na wjacorych městnach na wopytowarjow barow a hosćencow třělachu a mnohich morichu.

Weber wjace njekandiduje

Kandidatka SPD za wólby zwjazkoweho sejma we wólbnym wokrjesu 156 Kathrin Michel je wčera wjacore serbske institucije wopytała a so wo jich połoženju, dźěławosći a wuhladach wobhoniła. Za jara zajimawe měješe wona skutkowanje Budyskeho Serbskeho instituta. Nimo wopyta pola direktora Załožby za serbski lud Jana Budarja poby wona tohorunja w Ludowym ­nakładnistwje ­Domowina, hdźež přewodźeše ju jednaćel LND Syman Pětr Cyž mjez druhim po Smolerjec kniharni. Z Kamjenca pochadźaca politikarka je skrótka tež redakciju našeho wječornika wopytała. Foto: Carmen Schumann

Ministrej problemy rozłožić móhli

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:

Budyšin (SN/MkWj). Zapósłancej CDU w Sakskim krajnym sejmje Markej Šimanej z Budyšina so njedawno něšto po­radźi, wo čož bě wón dołho wojował: wosobinska rozmołwa ze zwjazkowym ­ministrom za hospodarstwo Peterom Altmaierom (CDU) w naležnosći strukturneje změny we Łužicy w zwisku ze skónčenjom zmilinjenja brunicy. Wo tym je Budyšan wčera na nowinarskej rozmołwje informował. Nastała bě myslička so zetkać na tak wysokej runinje w Hornjołužiskej předewzaćelskej iniciatiwje, kotraž eksistuje wot lěta 2018.

Laschet pola Macrona w Francoskej

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:

Düsseldorf/Paris (dpa/SN). Połtřeća tydźenja do wólbow zwjazkoweho sejma je francoski statny prezident Emmanuel Macron dźensa kanclerskeho kandidata CDU/CSU Armina Lascheta k wosobinskej rozmołwje přijał. Předwčerawšim, póndźelu, bě hižo kanclerski kandidat SPD Olaf Scholz z hosćom pola Macrona w Pariskim Élyséejowym palasće. Minis­terski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Laschet bě so w oficialnej funkciji jako społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za němsko-francoske kulturne poćahi do francoskeje stolicy podał. Macron a Laschet staj so hižo wospjet zetkałoj. Dźensniše bilateralne zetkanje pak bě prěnje po nominaciji premiera ­za kanclerskeho kandidata unije. Kandi­datka Zelenych Annalena Baerbock je so porno tomu toho wzdała, Macrona hišće do wólbow 26. septembra wopytać.

Hladajo na špatne wuslědki woprašowanjow steji Laschet pod wosebje wulkim ćišćom. SPD je CDU/CSU w naprašowanjach přesćahnyła. Unija ma runje hišće 20 procentow hłosow.

Z wobskorženymi so solidarizowali

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). W zwisku ze sudniskim procesom přećiwo pozdatnym lěwicarskim ekstremistam su so dźesatki demonstrantow dźensa w Drježdźanach před sudniskej žurlu z wobskorženymi solidarizowali. Žona a třo mužojo su mjez druhim załoženja kriminelneho zjednoćenstwa dla wobskorženi. Zwjazkowe statne rěčnistwo ma Lipšćansku studentku Linu E. za nawodnicu hišće wjetšeje militantneje skupiny, kotraž je pječa za wjacore nadpady na prawicarskich ekstremistow w Sakskej a Durinskej zamołwita. „Žadamy sej, zo Karlsruhe jednanje woteda a zo proces paragrafa 129 dla njewjedźe“, zwurazni rěčnica ­solidaritneho zwjazka do spočatka jednanja. Paragraf, kiž rjaduje załoženje zjednoćenstwow, měli šmórnyć.

To a tamne (08.09.21)

srjeda, 08. septembera 2021 spisane wot:

Njewšědnu namakanku su archeologojo w Lübecku wuslědźili: 79 lět po bombardowanju města přez lětadła antihitlerskich zwjazkarjow nańdźechu woni w pincy tehdy zničeneho domu derje zdźeržanu tortu. Prěnje přepytowanja su wunjesli, zo jedna so wo worješkowu ­tortu z krokantowej kromu. Z glazuru a ornamentami wudebjene pječwo bě w bywšej kuchni domu pod rozwalinami zasypane a je tak wšitke lěta přetrało.

Přistojny paduch je so w sewjerorynsko-westfalskim Gevelsbergu pola wobsedźerki bydlenja zamołwił – a bjez rubizny ćeknył. Njeje wědźał, zo je něchtó doma, rjekny wón zadźiwanej wobydlerce, kotraž jeho nadobo w koridorje zetka. Na to so spěšnje zminy. Do toho bě so do bydlenja w pjatym poschodźe wjaceswójbneho domu zadobył a je při tym najskerje kusk přewótře był.

Dale a mjenje ludźi za CSU

wutora, 07. septembera 2021 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Bayerska CSU je so po najnowšim naprašowanju do wólbow zwjazkoweho sejma pod hódnotu 30 procentow sunyła. Po informacijach telewizije Sat. 1 rjekny jenož hišće 29 procentow ludźi w swobodnym staće, zo bychu k wólbam za CSU hłosowali. W juliju bě jich hišće 35 procentow było. Zeleni maja 18 procentow w Bayerskej, SPD je so wot dźewjeć na 15 procentow polěpšiła, FDP by 13 proc. hłosow dóstała, AfD dźesać a Swobodni wolerjo šěsć proc.

Altmaierej so zaso derje dźe

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy hospodarski minister Peter Altmaier (CDU) je po swójskich informacijach na puću polěpšenja. Jemu so „zaso jara derje“ dźe, pisaše wón dźensa rano na Twitteru. Peter Altmaiera běchu wčera wječor po informacijach ­powěsćernje dpa z nuzowym lěkarjom do jedneje z Berlinskich chorownjow ­dowjezli. Wón bě so do toho na zhromadnej wječeri hospodarskeho wuběrka zwjazkoweho sejma w hotelu w Berlinje wobdźělił.

Poněčim zaso po planje jězdźa

Zwjazkowe kraje maja same rozsudźić

wutora, 07. septembera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Koronapandemija a dalše přiwótřenje połoženja w nazymje a zymje běštej dźensa tema w zwjazkowym sejmje. Hišće krótko do wólbow su zapósłancy nowe rjadowanja wobzamknyli. Jako najwažniše měritko přiwótřenych naprawow ma přichodnje ličba koronapacientow w regionalnych chorownjach płaćić. Dotal měrjachu so naprawy po ličbje infekcijow, kotrež pak njejsu přiběracu ličbu šćěpjenych ludźi nastupajo hižo wuprajiwe.

Nowe koronaindikatory maja zwjazkowe kraje same wobzamknyć a dyrbja tež same rozsudźić, wot kotreje kritiskeje inicidencneje hódnoty su krućiše wobmjezowanja we wšědnym žiwjenju trěbne. Při tym maja ličbu pacientow w chorownjach, ličbu swobodnych łožow na intensiwnych stacijach, ličbu šćěpjenych a ličbu infekcijow wobkedźbować. Dotal su w zakonju wo škiće před infekcijemi jednotne hódnoty podate a měrja so po sydomdnjowskej incidency.

EU měła zhromadnje postupować

wutora, 07. septembera 2021 spisane wot:

Drježdźany/Kamjenica (dpa/SN). Sakska ministerka za europske naležnosće Katja Meier (Zeleni) chce so w krizowych situacijach, kaž w Afghanistanje, za sylniše zhromadne postupowanje Europskeje unije zasadźeć. Na konferency ministrow za europske naležnosće (EMK) jutře a zajutřišim w Kamjenicy měło wo spěšnišu pomoc sobudźěłaćerjam EU hić. W rezoluciji dźe wo to, pomocnikam zapućowanski wizum do EU wustajić. „Přede­wšěm měło so to w nuzowych situacijach stać, stej-li wulkej strach abo nuza “, podšmórnje Meier, kotraž je po turnusu wot 1. julija předsydstwo EMK přewzała.

Pozadk rezolucije je njedawna situacija w Afghanistanje, jako bě ćežko sobudźěłaćerjow EU problemow dokumentow dla spěšnje „z kraja dóstać“. „Trjebamy europske rozrisanje, zo bychmy spěšnišo reagować móhli“, ministerka Meier potwjerdźa. Wona ma zhromadnu europsku politiku ćěkancow nastupajo za jara wažnu. Wšitke kraje EU měli swojej winowatosći integracije wotpowědować. Wšako tež pjenjezy z jednoho hornca dóstawaja.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND