Rjana iluzija

štwórtk, 25. měrca 2021 spisane wot:
Ideja, sej wot bohatych zamóženski wotedawk žadać, njeje runjewon nowa, ale je přiwšěm stajnje zaso někak sympatiska: Ći, kiž maja pjenjez dosć, měli něšto wotedać, zo by wša towaršnosć z toho swój wužitk měła. Po namjeće Lěwicy móhli tak miliardy eurow znosyć, kotrež by stat za přewinjenje sćěhow koronakrizy derje trjebać móhł. Tak rjenje, kaž to klinči, knježerstwo, kotrež by w Němskej tajki wotedawk wukazało, njeje hišće rodźene. Wot CDU njetrjebamy to wočakować, a pola FDP so tajke něšto takrjec hižo přirodnje zakazuje. Jenož SPD je wotedawk hdys a hdys kedźbliwje naspomniła. ­Samo Zeleni, kotrymž bych tajku formu solidarneho wobchadźenja skerje přicpěwał, su wotkiwnyli. Badensko-württembergski ministerski prezident Winfried Kretschmann je jón jako „njezmysł“ wo­spjet zaćisnył. Sym sej wěsty, zo wunamaka knježerstwo bórze nowy dawk, kak koronakrizu zapłaćić, nic pak za bohačkow, ale za nas wšěch. Marko Wjeńka

Woelki swójske zmylki přiznał

štwórtk, 25. měrca 2021 spisane wot:
Köln (dpa/SN). Kardinal Rainer Maria Woelki je po wozjewjenju posudka k wobchadźenju arcybiskopstwa z padami splažneho znjewužiwanja zmylki přiznał, wotstup ze zastojnstwa pak wotpokazał. „To njeby problemy rozrisało“, wón rjekny. Přeńdźenja w Kölnskim arcybiskop­stwje su jemu „wot systema postajene zatajenje“. Wón připowědźa konsekwency, kotrež zwisuja z minjeny tydźeń wozjewjenym posudkom wo znjewužiwanju přez měšnikow. Šef najwjetšeho němskeho biskopstwa chce „rigoroznje jednać“, zo by so tajkemu něčemu w přichodźe zadźěwało. Woelki rěčeše wo „chaosu w zarjadnistwje“ a wo „systemje mjelčenja, zatajenja a pobrachowaceje kontrole“. „Generelnje njebě žaneje empatije“, wón wuzběhny. Kaž z posudka wuchadźa, bu w Kölnskim arcybiskop­stwje wot lěta 1975 do 2018 cyłkownje 314 wosobow – předewšěm hólcy, młódši hač 14 lět – seksualnje znjewužiwanych. Kaž posudźowar Björn Gercke zwěsći, njebě sej přez lětdźesatki nichtó zwěrił tajke njeskutki přizjewić. Wjacorym zamołwitym arcybiskopstwa wumjetuje Gercke zanjechanje winowatosćow.

To a tamne (25.03.21)

štwórtk, 25. měrca 2021 spisane wot:

Nimale 60 km/h spěšnišo hač dowolene je wodźer wosoboweho awta w Berlinje-Wilmersdorfje po puću był, jako jeho błyskač policije lepi. Awto smaleše ze 87 km/h po dróze, na kotrejž je jeno 30 km/h dowolenych. Nětko hroža šoferej 280 eurow pokuty, dwaj dypkaj w Flensburgu a dwaj měsacaj zakaza jězdźenja.

Pod wliwom drogow a bjez jězbneje dowolnosće je muž w Plauenje ze swojim awtom do wjacorych parkowacych jězdźidłow zrazył. Po tym zo bě tež jeho wóz zražkow dla wobškodźeny, jón 36lětny wotstaji a so zminy. Policija pak jeho krótko po tym dosahny. Test na drogi bě pozitiwny. Při přepruwowanju awta namakachu zastojnicy dalše wopojne srědki. Nětko dyrbi so muž wjacorych přeńdźenjow dla zamołwić, mjez druhim jězdźenja bjez jězbneje dowolnosće dla.

Nowemu dojednanju kročel bliže

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany/Budyšin (SN/JaW). Sakska přihłosuje nowemu, štwórtemu dojednanju wo financowanju Załožby za serbski lud, je sakski kabinet wobzamknył. Wo tym informowaše wčera připołdnju sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) na nowinarskej konferency w sakskej stolicy.

Kaž ministerka rozłoži, běchu so wšitcy třo partnerojo na zakładźe přizjewjenja pjenježneje potrjeby załožby do toho na wobjim financowanja dojednali. „Spěchowanska suma – a měnju, zo je to jara dobre znamjo – bu, přirunujo z třećim dojednanjom, wo cyłkownje 5,3 miliony na 23,92 milionow eurow wob lěto zwyšena. Podźěl Sakskeje při tym na 7,9 milionow eurow (+1,77 mio.) lětnje stupa“, Barbara Klepsch wuwjedźe. Wjetšinu załožboweho etata zawěsća po dojednanju Zwjazk z 11,96 milionami eurow (+2,66 mio.); 3,99 milionow eurow (+0,89 mio.) přida Braniborska. Trěbne srědki su w dwójnym etaće Sakskeje za lětsa a klětu zapisane. Krajny sejm ma tomu hišće přihłosować.

„Jutrowny měr“ zběhnjeny

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po masiwnej kritice najnowšich wobzamknjenjow Zwjazka ­a krajow přećiwo koronapandemiji dla je zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dźensa rozsudźiła, rjadowanje k tak mjenowanemu „jutrownemu měrej“ zaso zběhnyć. To je wona dopołdnja ministerskim prezidentam zwjazkowych krajow na krótkodobnje zwołanej widejowej konferency zdźěliła. Popołdnju chcyše kanclerka w zwjazkowym sejmje na prašenja zapósłancow wotmołwjeć. Wočakowachu, zo su tež tam naprawy přećiwo koronje hłowna tema.

W Texasu wšitkich šćěpja

Washington (dpa/SN). W USA smědźa so wot póndźele tež w staće Texas wšitcy wobydlerjo pře koronawirus šćěpić dać, njewotwisnje wot staroby a móžnych schorjenjow. Kóždy móže tam wo termin prosyć. Wobydlerjow, kotřiž su starši hač 80 lět, jako prěnich šćěpja. W Texasu ­bydli 29 milionow ludźi. Dobre šěsć ­milionow su tam mjeztym hižo přećiwo wirusej šćěpili. Tež w dalšich zwjazkowych statach móža wotnětka wšitcy wobydlerjo nad 16 lětami injekciju dóstać.

Scholz planuje nowe kredity

Tež w Ruskej ludźo žadosćiwje na kónc zymy čakaja. Wčera su mnozy w Pětrohrodźe před murjemi twjerdźizny Pětra a Pawoła wohrěwace pruhi słónca nalětnjeho dnja wužiwali a so słónčili, byrnjež hišće sněh ležał a rěka Njewa hišće zamjerznjena była. Foto: dpa/Aleksej Daničew

Drježdźany (dpa/SN). Planowane přiwótřenje naprawow přećiwo koronawirusej k jutram je w Sakskej masiwnu kritiku wuskutkowało. Zwjazk a kraje běchu so póndźelu na to dojednali, lockdown po­dlěšić a k jutram wosebite rjadowanje wukazać. Přiwšěm zbudźatej planowanej wotpočnej dnjej, zeleny štwórtk a ćicha sobota, wjele prašenjow.

Politikar FDP Torsten Herbst přirunuje planowane naprawy z „deklaraciju kapitulacije“. Němska je nastupajo koronu „zwrěšćeny stat“, kiž njeje kmany bój přećiwo koronawirusej na inteligentne wašnje zmištrować. „Zo nima statne knježerstwo žane zdaće, kak měł jutrowny lock­down za ludźi a předewzaća konkretnje wupadać, je wočiwidne.“

Drježdźanska Industrijna a wikowanska komora kaž tež Zwjazk sakskich rjemjeslnikow reagowaštej zludanej. Alarm mjez wobydlerjemi dale na wysokim niwowje dźeržeć je wopačny puć a chowa we sebi strach „bjezkónčnych restrikcijow za wobydlerjow“, wuzběhny předsyda komory Andreas Sperl. „Mnohe wobmjezowanja su so jako njekmane wopokazali. Je tuž načasu po nowych pućach kročić.“

Kretschmer: Cyrkej puć namaka

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je potwjerdźił, zo nochce swobodny stat cyrkwjam k jutram prezencne Bože słužby zakazać. „To njesměła politika přikazać“, rjekny Kretschmer wčera wječor w telewiziji ARD. Wón njedwěluje, zo cyrkej a nabožne zhromadźenstwa „mudry a zamołwity puć“ namakaja.

Po wuradźowanjach běchu Zwjazk ­a zwjazkowe kraje cyrkwje prosyli, zhromadźowanje k jutram jenož wirtuelnje wotměć. Katolska a ewangelska cyrkej pak zdźělištej, zo nochcetej so bjeze wšeho prezencnych Božich mšow a słužbow wzdać. Němska biskopska konferenca a Ewangelska cyrkej w Němskej běštej „překwapjenej“ próstwy dla.

To a tamne (24.03.21)

srjeda, 24. měrca 2021 spisane wot:

Pobrachowaceho podpisma dla dyrbja na Augsburgskim krajnym sudnistwje wobšěrny proces přećiwo wikowarjej drogow znowa přewjesć. To je Zwjazkowe sudnistwo rozsudźiło. Krajne sudnistwo bě wobskorženeho loni w juliju po ty­dźenje trajacym jednanju k wosom lětam jastwa zasudźiło. Bjezposrědnje po procesu bu hłowna sudnica do Mnichowa přesadźena, a na wućišćanym wusudźe pobrachowaše jeje podpismo. Bjez tajkeho pak wusud njepłaći.

Zwady mjez bratrom a sotru dla dyrbješe mać w Lindauwje nad Bodamskim jězorom policiju wołać. Razne rozestajenje wudyri, po tym zo bě mać internet w bydlenju wotpinyła. 15lětny 18lětnu sotru masiwnje za włosy ćahaše. Policija jeho nachwilnje sobu wza, zo njeby swoju sotru dale nadběhował. Přećiwo njemu nětko ranjenja ćěła dla přepytuja.

W Israelu zaso wolili

wutora, 23. měrca 2021 spisane wot:

Jerusalem (dpa/SN). Hižo štwórty raz w běhu jenož dweju lět su wobydlerjo ­Israela dźensa nowy parlament wolili. Něhdźe 6,6 milionow wólbokmanych smědźeše swój hłós jednej z něhdźe 40 lisćin dać. Kaž běchu poslednje naprašowanja wujewili, móhła strona Likud ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa najebać straty wólby dobyć. Wosebje organizowaneje šćěpjenskeje kampanje koronawirusa dla Benjamin Netanjahu mjez wolerjemi tuchwilu připóznaće žněje.

Chcedźa wo přičinach rěčeć

Bonn/Hannover. Katolska cyrkej w Němskej chce tež k jutram prezencne Bože mšě zmóžnić. Přeće Zwjazka a krajow so toho wzdać zamołwitych pře­kwapja, zdźěli dźensa předsyda Němskeje biskopskeje konferency Georg Bätzing. Jutry su najwažniši swjedźeń křesćanow. Tež Ewangelska cyrkej w Němskej je připowědźiła, zo chce sej přičiny rozsuda wot zwjazkoweje kanclerki najprjedy raz jasnje rozkłasć dać.

Dźesać ludźi zatřělił

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND