Šćěpjenym prawa wróćić

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Do dźensnišeho wjerška Zwjazka a krajow nastupajo šćěpjenje ludźi pře koronu su sej zwjazki lěkarjow a politikarjo žadali, šćěpjenym zakładne prawa bórze zaso wróćić. Tak měli šćěpjeni wobydlerjo starownjow składnosć dóstać, zaso zhromadnje jěsć a wopyt přijimać směć, žada sej předsydka Zelenych w zwjazkowym sejmje Katrin Göring­Eckardt. Předsyda zwjazka domjacych lěkarjow Ulrich Weigelt sej žada wšitke składy šćěpiwa přetrjebać, město toho zo so dozy w składach kopja.

Maas přećiwo sankcijam

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za wonkowne naležnosće Heiko Maas (SPD) dalše sankcije přećiwo Ruskej jeje wobchadźenja ze zajatym kritikarjom Aleksejom Nawalnym wotpokazuje. Wšitcy dyrbjeli so prašeć, hač razniše naprawy přećiwo Ruskej połoženje Nawalneho woprawdźe polěpša, rjekny Maas wčera w telewiziji ARD. Wón namołwja k zamołwitemu zadźerženju. EU je sej wo­spjet přiwótřenje naprawow žadała.

Hosćency zaso wotewrjene

Dźěławi metaloweje a elektroindustrije w Berlinje, Braniborskej a Sakskej su dźensa za samsne dźěłowe wuměnjenja na wuchodźe a zapadźe na dróhu šli. Berlinski knježacy wyši měšćanosta Michael Müller (SPD, srjedźa) kritizowaše, zo dyrbja tež 30 lět po znowazjednoćenju ludźo na wuchodźe města dlěje dźěłać hač na zapadźe. Foto: dpa/Sebastian Gabsch

Na krizu skedźbnili

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:

Choćebuz (SN). Zwjazkarstwo cyłkow za klimowu sprawnosć a wobswětowych skupin je minjeny pjatk na naměsće při Němskej cyrkwi w Choćebuzu přećiwo kriminalizaciji klimowych aktiwistow protestowało. Wot 4. meje maja so třo ludźo wobsadźenja wuhloweho bagra dla na Choćebuskim krajnym sudnistwje zamołwić. Demonstranća pokazachu pod hesłom „Štóž nam wodu wotrywa, dyrbi ze spjećowanjom ličić!“ zdobom na krizu, za kotrejež rozsudnu přičinu maja woni wudobywanje brunicy we Łužicy a klimowu krizu.

„To je dnowna woda nas wšěch, kotruž nam LEAG tu we Łužicy po słowje wotrywa. Štóž wodu jako žiwjenski zakład wšitkich za profity někotrych wohroža, problem woćoplenja zemje a suchotow tudy dale přiwótřa“, rjekny Vanja Köster z łužiskeje wotnožki iniciatiwy Wšitke wsy wostanu.

Nimo mjenowaneje iniciatiwy běchu tež Solizwjazkarstwo Łužica 23, Fridays for futuru Choćebuz, Choćebuski akciski kolektiw a młodźina BUND k pjatkownemu protestej namołwjeli.

Söder: Nuzowe połoženje

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:

Unija CDU a CSU w nahladnosći ludźi dale woteběra – Zeleni nawjeduja

Mnichow/Berlin (dpa/SN). Pjeć měsacow do wólbow zwjazkoweho sejma unija CDU/CSU po najnowšim naprašowanju na nahladnosći wolerjow dale přisadźa a je mjeztym wot Zelenych z wodźaceje pozicije wutłóčena. Po „njedźelnym trendźe“ slědźenskeho instituta Kantar w nadawku nowiny Bild docpěwaja Zeleni 28 procentow, unija jenož hišće 27.

Předsyda CSU Markus Söder je sej hladajo na naprašowanje žadał, zo měła so unija zaso „z najsylnišej mocu“ stać a „jasnje nad 30 procentow“ hłosow zdobyć. Při wólbach 2017 běštej CDU a CSU zhromadnje 32,9 procentow nažnjałoj. Po zwěsćenju instituta Kantar pak je unija porno minjenym tydźenjam dwaj procentaj zhubiła. Zeleni, kotřiž běchu předsydku Annalenu Baerbock za kanclersku kandidatku nominowali, móžachu so wo šěsć procentow polěpšić. SPD je dwaj procentaj přisadźiła a ma aktualnje 13 procentow. Tež w padźe direktneho wu­zwolenja kanclera by Baerbock dobre šansy měła: Po tym by ju 30 proc. ludźi direktnje woliło, kandidata SPD Olafa Scholza 20 proc. a kandidata unije Armina Lascheta 18 proc.

Mafijozow zajeli

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:
Rom (dpa/SN). Wjace hač sto čłonow mafije je italska policija we wobłuku wulkozasadźenja po cyłym kraju zajała. Wothłosowane racije přećiwo organizowanej kriminaliće su dźensa w 14 prowincach přewjedli. Zajatym wumjetuja mjez druhim wikowanje z drogami, wuklukowanje přez prostituciju, wobšudnistwo a płokanje pjenjez. Italska policija je minjeny čas stajnje zaso ze spektakularnymi akcijemi přećiwo wjacorym mafioznym organizacijam postupowała.

Duchowneho a wótčinca wopominali

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:
Z němsko-serbskej swjedźenskej bohosłužbu su wčera w Kórjenju (Kahren), měšćanskim dźělu Choćebuza, Jana Bogumiła Fabriciusa (1681–1741) wopominali. Liturgiski nawod měještej wosadna fararka Reinhild Magirius (nalěwo) a serbska fararka Katharina Köhlerowa. Hartmut Leipner předstaji nowoćišć serbskeje biblije. Fabricius skutkowaše wot lěta 1702 w Kórjenju a bě wot 1709 wyši farar w Picnju. W lěće 1726 powołachu jeho za Choćebuskeho superintendenta. Za čas swojeho skutkowanja w Kórjenju bě Fabricius tam serbsku ćišćernju zarjadował, hdźež wuda delnjoserbski Lutherowy mały katechizm (1706) a Nowy testament (1709). Foto: Michael Helbig

To a tamne (26.04.21)

póndźela, 26. apryla 2021 spisane wot:

Dwě hodźinje trajace zawrjenje tunla je skupina motorskich w Porynsko-Pfalcy zawiniła. Wotpłuny mašinow běchu awtomatisku wohnjoškitnu připrawu njedaloko městačka Bernkastel-Kues aktiwizowali, na čož so wrota tunla zawrěchu. Wohnjowa wobora dyrbješe za nadróžny wobchad wobjězdku zarjadować.

Jedyn z prěnich eksemplarow twjerdych dolarow z lěta 1794 su na awkciji w USA za nimale 700 000 eurow přesadźowali. Rědki koporowy pjenjez je prototyp pozdźišeho slěborneho dolara, kaž awkciski dom Heritage Auctions w texaskim Dallasu informuje. Hódnotu twjerdeho pjenjeza z priwatneje zběrki předewzaćela běchu fachowcy na połojcu wuzbytkowaneje sumy trochowali. Je to jedyn z prěnich eksemplarow tehdy noweje pjenjezarnje USA w Philadelphiji.

Akciske tydźenje dale powjedu

pjatk, 23. apryla 2021 spisane wot:

Před połdra měsacom je Budyska

Žonjaca iniciatiwa zhromadnje z wjacorymi partnerami akciske tydźenje „KONTAKT MACHT NEUES“ zahajiła. Nětko dojednachu so na pokročowanje.

Budyšin (SN/bn). „Nochcychmy dźeń žonow w lockdownje takrjec nimoducy a bjez komentara přeńć. Tohodla planowachmy rjad mjeńšich projektow, z kotrychž pak je něšto wjetšeho wurostło. Dale trajacych wobmjezowanjow dla smy so rozsudźili akciske tydźenje dźensa njezakónčić, ale pod hesłom ‚Žonjacy dialog – Wostawamy w kontakće‘ z nimi pokročować“, podšmórny hosćićelka wčerawšeho wirtuelneho zetkanja aktiwistkow Sabrina Baumann. Tohodla poda wona tuž „mjezyfacit město kónčneje bilancy“. Wuspěšnej zarjadowani we wobłuku akciskich tydźenjow běštej po jeje słowach mjez druhim „derje wopytany digitalny forum ‚Demokratija trjeba demokratki‘ a premjera kreatiwneho wideja ‚Nalětnja kwětka‘ .“

Rekordne zadołženje schwalene

pjatk, 23. apryla 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa dodatny etat z nowym zadołženjom 60,4 miliardow eurow schwalił. Tak móže financny minister Olaf Scholz (SPD) lětsa rekordny kredit 240 miliardow eurow wzać. Dodatny etat předwidźi wjace pjenjez jako pomoc předewzaćam a na dobro strowotnistwa, na přikład za wobstaranje šćěpiwa a za pomoc swójbam. Za etat hłosowaše koalicija CDU/CSU a SPD. Přećiwo tomu běchu FDP, Lěwica a AfD. Zeleni so hłosa wzdachu.

Ruska wojerske jednotki cofnje

Moskwa (dpa/SN). Po wjele diskutowanych wojerskich manewrach na čornomórskej połkupje Krim Ruska swoje za akciju přepołožene wojerske jednotki cofnje. Wojacy, kotřiž běchu so na zwučowanju wobdźělili, so zaso do swojich kasernow wróća, zdźěli zakitowanske ministerstwo w Moskwje. Wojersku techniku chcedźa z łódźemi, železnicu a lětadłami wottransportować. Ruski zakitowanski minister Sergej Šojgu je wotćah jednotkow wčera připowědźił.

Afghanistanej dale pomhać

Merz: Prošu wostańće w CDU!

pjatk, 23. apryla 2021 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Po tym zo je so předsyda CDU Armin Laschet přećiwo šefej CSU Markusej Söderej jako kanclerski kandidat unije přesadźił, namołwja bywši předsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz čłonow CDU w stronje wostać. Wčera wječor twitterowaše: „Mamy tuchwilu wjele wustupow we wokrjesnych zwjazkach CDU. Tohodla chcu na tymle městnje rjec: Prošu wostańće w CDU, přińdu tež zaso lěpše časy! Nětko dyrbimy zhromadnje wo dobry wólbny wuslědk wojować.“ Merz bě Laschetej w boju wo předsydstwo CDU podležał. W samsnym času dóstawa bayerska CSU dźeń a wjace próstwow wo internetne čłonstwo w stronje. Jeničce wčera je tysac próstwow dóšło, kaž nawodnistwo strony informuje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND