To a tamne (20.06.25)

pjatk, 20. junija 2025 spisane wot:

3,6 tonow kokaina w přistawje Southampton we Wulkej Britaniskej su němskich policistow alarmowali. Na to přewodźachu posyłku bananowych kistow do Hamburgskeho přistawa. W składźe we Winsenje wosebity komando policije štyrjoch dealerow zaja, kotřiž chcychu banany wotewzać. Hódnota kokaina wučinja 90 milionow eurow. Njebě to ani hišće najwjetša namakanka: W Hamburgu běchu hižo wo wjele wjace drogow našli.

Wudźěrakow při njezbožach měli po woli najwyšeho wohnjoweho wobornika Němskeje přichodnje krućišo chłostać. „Wudźěrakojo wostanu při zasadźenjach najwjetši problem. To dyrbi so změnić“, rjekny Karl-Heinz Banse. Dotalne pokuty su přeniske. Wón namjetuje, wudźěranje runje tak chłostać kaž telefonowanje za wodźidłom a ludźom nachwilnje jězbnu dowolnosć sćazać. „To najbóle boli.“

Ministrojo rěča z Iranom

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wonkowny minister ­Johann Wadephul (CDU) kaž tež wonkownaj ministraj Wulkeje Britaniskeje a Francoskeje zetkaja so jutře z wonkownym ministrom Irana Abbasom Araghatschijom. Rozmołwa budźe w Genfje, ­powěsćernja dpa z diplomatiskich kruhow w Berlinje zhoni. Wadephul je minjene dny krizowe rozmołwy we wja­corych arabskich krajach wjedł, zo by wo so skónčenju wójny mjez Israelom a Iranom wuradźował.

Zaso w domiznje přizemili

Berlin/Tel Aviv (dpa/SN). Lětadło zwjazkoweho knježerstwa je němskich staćanow z jordaniskeje stolicy Ammana do Němskeje přiwjezło. Tući njemóžachu ­Israel wjace wopušćić. Mašina je wčera wječor w Frankfurće nad Mohanom přizemiła. Dźensa bě dalši lět. Na lisćinach w Israelu čakacych němskich staćanow steji wjace hač 4 000 ludźi. W Iranje nadźijeja so tysacy Němcow na bórzomny nawrót do Němskeje.

Spahn wotpokazuje kritiku

Z hesłom „No Space for Bezos“ – žane městno za Bezosa – wobaraja so wobydlerjo Venediga připowědźenemu masowemu spektaklej. A to kwasej załožerja koncerna Amazon Jeff Bezosa a jeho přećelki Lauren Sanchez. Sta hosći ze wšeho swěta su na hoberski event ­přeprosyli. Kwas, kotrež chcychu poprawom kónc tydźenja swjećić, su nětko pječa wo tydźeń přestorčili. Foto: dpa/Manuel Silvestri

Iranske rakety Israel docpěli

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Masiwny raketowy nadpad Irana na Israel je po informacijach medijow chorownju na juhu Israela trjechił. Iranska raketa je do twarjenja w měsće Beerscheva zrazyła a wulke škody zawostajiła. Iran twjerdźi, zo je israelske wojerske zepěranišćo nadběhował. Tež w druhich městach Israela su salwy iranskich raketow wulke škody naparali. Potrjechene bě pječa tež israelske zaki­towanske ministerstwo a centrala tajneje słužby mossad. Israel tomu dotalnje njewupraja.

Po informacijach medijow zasadźuje Iran rakety noweje generacije, kotrež su přewšo spěšnje po puću. Israelski powětrowy zakitowanski system Irondome móže je přeco hubjeńšo wottřělić.

Zeleni kritizuja wahanje koalicije

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zeleni w zwjazkowym sejmje wumjetuja knježerstwowymaj frakcijomaj CDU/CSU a SPD, zo parlamentariske dźěło wotpokazuja. Ani unija, ani SPD njejstej próstwje Zelenych přihłosowałoj, kritizuje zapósłanča Zelenych Sara Nanni w rozmołwje z nowinarjemi. Woni žadaja sej nuzne posedźenje zwjazkoweho sejma wójny mjez Israelom a Iranom dla. CDU/CSU a SPD chcetej so najzašo spočatk přichodneho tydźenja z tematiku zaběrać. Zeleni kritizuja tež wuprajenja zwjazkoweho kanclera Friedricha Merza (CDU) Wón je wojerske postupowanje Israela přećiwo Iranej „mazane dźěło“ mjenował. Z tym je po měnjenju Zelenych bagatelizował, „wšako zemrěja při israelskich nalětach tež ciwilisća“.

Putin zwólniwy so z Merzom zetkać

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:

Pětrohród (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je zasadnje zwólniwy, so ze zwjazkowym kanclerom Friedrichom Merzom (CDU) na rozmołwu zetkać – jeli tón jeho wo to prosy. „Smy stajnje za to wotewrjeni“, rjekny Putin na prašenje powěsćernje dpa na mjezynarodnej nowinarskej konferency w Pětrohrodźe. Zdobom warnowaše ruski prezident před „jara ćežkej škodu“ za rusko-němske poćahi, dyrbjało-li zwjazkowe knježerstwo Ukrainje němsku raketu typa Taurus přewostajić. Ju móža jenož oficěrojo zwjazkoweje wobory posłužować, toho je sej Putin wěsty. „Potajkim bychu wojacy zwjazkoweje wobory z němskimi brónjemi přećiwo Ruskeje wojowali“, prezident zjima.

Najebać to njeby Taurus wotběh wójny změnił, tak Putin. Wón doda: „Ruske wójsko je na wšitkich wotrězkach fronty wuspěšne a ma strategisku iniciatiwu.“

Zo móhła Němska we wójnje w Ukrainje rólu posrědnika přewzać, njemóže sej Putin předstajić. „Němska njeje neutralna. Wona dodawa Ukrainje tanki a je tak na wójnje wobdźělena“, wón měni.

Sakska žada sej solidaritu

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:

Bój přećiwo afriskej swinjacej mrětwje druhe kraje lědma stara

Drježdźany (dpa/SN). Sakska žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa a wot ­druhich zwjazkowych krajow solidaritu w boju přećiwo zwěrjećim mrětwam. „Tole njemóže jenož naležnosć jednotliwych zwjazkowych krajow być. Situacija afriskeje swinjaceje mrětwy nam tole najlěpje pokazuje, wšako stej nětko tež Hessenska a Sewjerorynsko-Westfalska potrjechenej“, rjekny ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD). Sakska je za bój přećiwo swinjacej mrětwje 50 milionow eurow wudała a steji z tutymi kóštami nětko sama – byrnjež škitne naprawy strach rozšěrjenja mrětwy tež w druhich zwjazkowych krajach znižili.

Sportej zdar!

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:
Jako běchmy mali, smy so we wólnym ­času zwjetša wonka pod hołym njebjom zaběrali – to praja dorosćeni, zhladuja-li na swój čas dźěćatstwa. Wězo je to chětro nostalgiske myslenje. Radius, w kotrymž so dźěći swobodnje pohibuja, pak je so jasnje pomjeńšił. Wot wjacorych kilometrow w 1960tych lětach su to přerěznje nětko jenož hišće 500 metrow, ze studije WHO wuchadźa. Młodostni mjez 11 a 17 lětami so ani hodźinu wob dźeń njehibaja. To je jasnje přemało. Dźěći dźensniši dźeń nimale bjezwuwzaćnje we wučbje abo towarstwje sportuja, štož njedosaha. W USA je tomu hinak. Tam je jedna sportowa hodźina wob dźeń předpisana. To měło Němskej přikład być. Snano sej tón abo tamny tež sportowu družinu wotkryje, kotrejž so wěnuje. Młodostna Samira Zarjeńkec je wuwzaće a wuběrny přikład, zo móže tomu tež hinak być. Z jasnymi zaměrami so wona z wulkej rozpalitosću sportej wěnuje. Přeju wšitkim entuziastam sportej zdar! Bianka Šeferowa

Žony lěpje hospodarja

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:

Berlin/Mnichow (dpa/SN). Žony w Němskej su krizu stupacych kóštow za žiwjenje minjene štyri lěta lěpje zmištrowali hač mužojo. Tole je přepytowanje datow wunjesło, kotrež je banka N26 přewjedła. Institut Ifo a Mnichowska techniska uniwersita stej při wuhódnoćenju datow pomhałoj.

Přepytowanje kontowych podłožkow 20 000 připadnje wuzwolenych kupcow banki pokazaja, zo su mužojo mjez 2021 a 2024 wjace pjenjez zasłužili hač žony. Jich dochody přiběrachu wo 27,4 procenty, pola žonow běchu to 24,4 procenty. Žony pak tole ze swojimi wudawkami ­lěpje wurunachu. Woni bjerjechu nimo toho 34 procentow mjenje dispokreditow hač mužojo.

Fachowcy zwěsća, zo su žony najebać niše dochody krizu wyšich wudawkow za žiwjenje derje zmištrowali. Tole pokaza na to, zo woni wědomišo z financami wobchadźeja.

Z analyzy wučitamy, zo su wudawki ludźi wo 23,8 procentow přiběrali, dochody pak jenož wo 20,3 procenty. Mnozy su tuž nowe kredity brali. Nalutowanki na kontach pak su woteběrali.

Mały tapir wobradźa wjele wjesela

štwórtk, 19. junija 2025 spisane wot:
Wćipny rozhladuje so mały Matteo po boku maćerje w swojim wobhrodźenju Choćebuskeho zwěrjenca. Před nimale štyrjomi tydźenjemi, 25. meje, je so w zwěrjencu mały srjedźoameriski tapir narodźił. Jeho sobudźěłaćerjo na Matteja wukřćichu. 15lětna mać Bonita so přikładnje wo muski dorost stara. Tapiry, po pochadźe přiwuzni nosorohačow a koni, su w srjedźnej a južnej Americe doma a słušeja tam k wohroženym družinam. Čim bóle so w Choćebuzu wjesela, zo je so plahowanje poradźiło. Za to dźěłaja z Leibnizowym institutom w Berlinje hromadźe. Po 2021 je so nětko hižo druhi tapir w zwěrjencu narodźił. Foto: Michael Helbig

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND