Hospodarstwo Chiny stabilne

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:

Peking (dpa/SN). Chinske hospodarstwo je so w prěnim kwartalu tutoho lěta sylnišo wuwiło hač wočakowane. Kaž statistiski zarjad w Pekingu zdźěli, wučinja dotalny rozrost hospodarstwa 5,4 procenty. Analysća běchu do wozjewjenja ličbow 5,2 procentaj wočakowali. Tuž je China dosć solidnje do noweho lěta startowała. Peking je sej za 2025 zaso na­ročny zaměr dobrych pjeć procentow rozrosta stajił.

Wikowanski konflikt z USA, kotryž bě so spočatk apryla přiwótřił, budźe so na druhe najwjetše hospodarstwo swěta w druhim kwartalu wuskutkować. Wobkedźbowarjo z tym liča, zo hospodarstwo Chiny najpozdźišo potom wosłabnje. USA žadaja sej wysoke cła za importy ze Chiny.

Scholz rozžohnuje so z Tuskom

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Amtěrowacy zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je so dźensa do Pólskeje podał, zo by so z politikarjemi susodneho kraja rozžohnował. We Waršawje je zhromadnje z ministerskim ­prezidentom Donaldom Tuskom wobjedował. Při tym staj po informacijach wonkowneho ministerstwa w Berlinje němsko-pólske styki wobrěčałoj a tež mjezynarodne prašenja rozjimałoj, kotrež wobaj krajej potrjechitej.

Připowědź wo wopyće bě minjeny tydźeń překwapiła. Scholz je po konsti­tuowanju noweho zwjazkoweho sejma jenož hišće jednaćelsce w zastojnstwje. Jězby do wukraja su w tutej dobje skerje njezwučene. Nimo toho je Pólska tuchwilu we wólbnym boju – 18. meje wola Polacy noweho prezidenta.

Scholz swoje zastojnstwo prawdźepodobnje 6. meje předsydźe CDU Friedrichej Merzej přepoda.

Trjeba sylne čuwy

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:
Serbja su za čas po měrliwej rewoluciji samo w statnej kencliji Sakskeje zaměstnjeni byli. Tak daloko drje zaso njejsmy, ale w dobje běrokratije je załoženje koordinowaceje interministerielneje dźěłoweje skupiny za serbske naležnosće bjezdwěla wulki postup. Wšako ma kóžde ministerstwo nadawki, kotrež so serbskich zajimow ­dótkaja. Zo je nowej społnomócnjenej kolega z Braniborskeje gratulował, kotryž je sam statny sekretar, na to pokazuje, zo je „nahódnoćenje“ w Sakskej dotal skerje skromne. Najebać to je so něšto hibało a Franciska Brechowa, kotrejž su nowe zastojnstwo dowěrili, je so dawno jako kompetentna zarjadniska fachowča a dobra politiska komunikatorka wopokazała. Za swoje nowe dźěło trjeba sylne čuwy, wšako nima hladajo na reformu Serbskeho zakonja jenož z jara wšelakimi pozicijemi w Serbach wobchadźeć. Tute knježerstwo nima wjetšinu w parlamenće – dyrbiš so potajkim přeco z dźělom opozicije dorěčeć. Wjele zboža! Marcel Brauman

Pola Lipska jejka wóskowali

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:
Tradiciju wóskowanja jejkow drje přewažnje we Łužicy pěstujemy. Tola w Neichenje blisko Lipska su so minjeny kónc tydźenja wuměnkarjo wjeski wuspytali – wězo pod profesionelnym nawodom. Tež wo křižerjach tam zhonichu. Horstka wuměnkarjow so zdźěla na tutón nałožk dopominaše, dokelž su raz we Łužicy pobyli a sej křižerjow wobhladali abo dokelž su w Hornjej Łužicy wotrostli. Foto: Julius Paška

Bjezalkoholiske piwarcam nadźija

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Bjezalkoholiske piwa su w Němskej dale a woblubowaniše. Loni su piwarnje kraja 700 milionow litrow produkowali a z tym dwójce telko kaž 20 lět lěto do toho. Tole rozprawja zwjazk piwarcow. Přičina rozprawy je „Dźeń němskeho piwa“ 23. apryla.

W předawarnjach wučinja podźěl ­njealkoholiskeho piwa ze swojimi 800 družinami mjeztym dźewjeć procentow wšeho poskitka. Tute piwo je po Pilzenskim (48 procentow) a tohorunja jara wuspěšnym swětłym piwje (jědnaće ­procentow) třeća najwoblubowaniša družina kupcow.

Načolny zwjazk piwarnjow z tym liči, zo kategorija njealkoholiskich dale rozrosće a zo budźe bórze kóžde dźesate piwo w Němskej bjez alkohola. Wosebje wažna při tym je wušiknosć piwarnjow. Z nowymi technikami su zawody kwalitu a słód njealkoholiskich piwow spochi polěpšili. Tuž su bjezalkoholiske družiny za piwarnje wažny nošer nadźije do přichoda, wšako ludźo dale a mjenje normalneho piwa pija. W Němskej su loni jenož hišće 6,8 miliardow litrow tutoho piwa předali. To je najniši staw po lěće 1993.

Lěkar 15 ludźi morił

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Znajmjeńša 15 pacientow morił je Berlinski paliatiwny lěkar. Z toho wuchadźa statne rěčnistwo po dotalnych přepytowanjach. Medicinarja běchu w awgusće 2024 zajeli. Tehdy rěčachu wo štyrjoch woporach, kotrež bě lěkar ze smjertnej měšeńcu lěkow morił. Pozdźišo so ličba podhladnych smjertnych padow na staciji spochi zwyši.

To a tamne (16.04.25)

srjeda, 16. apryla 2025 spisane wot:

Swoju softair-pistolu na předawarja ćisnył je maskěrowany młodostny, jako w Osnabrücku kiosk napadny. Do toho bě so 43lětny předawar spjećował, rubježnikej pjenjezy dać. Na to młodostny pistolu za nim ćisny a ćekny. Policija jeho krótko po tym njedaloko wobchoda zaja. Zastojnicy zwěsćichu, zo bě młody muž minjeny čas wospjet spytał wobchody nadpadnyć.

Na kuplowanku ćaha a wagona skočił je muž na dwórnišću w badensko-württembergskim Rottweilu, po tym zo bě so po kurjenskej přestawce přepozdźe do ćaha wróćił. Durje běchu so hižo zawrěli a ćah wotjědźe. 27lětny, kotryž měješe swój wačok w ćahu, po nastupnišću běžeše a skónčnje na ćah skoči. Lokomotiwnik je tole widźał a ćah z nuzowym borzdźidłom zadźeržał. Policisća personalije muža zwěsćichu a přepytowanje přećiwo njemu zahajichu.

Radwor. Na tak mjenowany „mały format“ Serbskeho ludoweho ansambla (SLA) běchu wšitcy zajimcy minjenu so­botu do Radworskeho „Słodeńka“ pře­prošeni – krótki drje, ale lóštny to serbski wječork.

Hibićiwy komponist Jan Cyž bě sej 13 basnjow Tima Meškanka wupytał a na swoje wosebite a znate wašnje hudźbnje zwobraznił. Bjez dźiwa tuž, zo bě program wěnowany 60. narodninam Tima Meš­kanka a 70ćinam Jana Cyža.

Spěwar ansambla Pětr Cyž tute skomponowane basnje lóštnje interpretowaše a repetitor ansambla Paul Bernewitz jeho wustojnje na klawěrje přewodźowaše. Krasny bariton Pětra Cyža lubuju, zaklinči zwjetša jaskrawy, druhdy pak přenapinany a jakny. Snano je tutón mój zaćišć tež mała rumnosć Słodeńka zawinowała, ale koncert tajkeho razu je za intimne wokomiki koncipowany. Tuž radźu spěwarjej, wjace cunich zynkow zatwarić, druhdy konsonanty jasnišo wurjekować a swoju dźiwadźelnisku žiłku hišće bóle wučerpać.

Komisija: Rozsudźimy sami

wutora, 15. apryla 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Hladajo na debatu wo zwyšenju minimalneje mzdy w Němskej je zamołwita komisija swoju njewotwisnosć potwjerdźiła. Komisija minimalneje mzdy je stajny gremij tarifowych partnerow. Jeje čłonojo njejsu na žanežkuli wukazy wjazani, rjekny předsydka komisije Christiane Schönefeld. Pozadk su wuprajenja předsydy CDU Friedricha Merza hladajo na mzdu 15 eurow w lěće 2026. Wón chcył pak ju hakle 2027 měć.

Ukrainske truty Kursk trjechili

Moskwa (dpa/SN). Zapadnoruske město Kursk bě minjenu nóc po ruskich informacijach zaměr ukrainskeho nadpada z trutami. Znajmjeńša jedyn wobydler je žiwjenje přisadźił. Wjacore twarjenje so zapalichu. Minjene měsacy bě Ukraina wospjet ruske města njedaloko ukrainskeje mjezy z trutami nadběhowała. Při tym so stajnje zaso poradźi, tež daloko za ruskej mjezu města a zawody industrije trjechić a wulke škody zawostajić.

Hamas žadanje wotpokazuje

Madźarscy policisća su wčera před twarjenjom parlamenta w stolicy Budapesće wjacorych demonstrantow zajeli. Samsny čas su zapósłancy zakoń wobzamknyli, kotryž prawa ludźi LGBTQ wobmjezuje. We wustawje kraja je wotnětka zakótwjene, zo je ­čłowjek jenož jako žona abo muž definujomny. Druhe splahi njejsu hižo připóznate. Foto: dpa/Bernadett Szabo

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND