Nowy domicil za Archiw zhubjenych wsow

štwórtk, 26. septembera 2024 spisane wot:

Archiw zhubjenych wsow dokumentuje wsy a sydlišća, kotrež su so bagram brunicy we Łužicy woprowali. Wot lěta 2006 běše zarjadnišćo w gmejnskim domje w Nowym Rogowje zaměstnjene. Nětko hotuje so na přećah do nastawaceho noweho industrijneho muzeja w Baršću a njeje tohodla wot 14. septembra na dotalnym městnje přistupny.

Baršć (SN/at). Braniborski tekstilny muzej w Baršću přetwarja na nowy industrijny muzej. Dźěła postupuja a Stefan Palm, nawoda swójskeho zawoda za kulturu, turizm a marketing města Baršća, z toho wuchadźa, zo móža nowy muzej klětu w oktobrje hižo dźělnje wotewrjeć. To je předewšěm na dobro towarstwow, rjekny wón. Nowu trajnu wustajeńcu chcedźa hač do oktobra 2026 wuhotować. „Wobstatk toho je Archiw zhubjenych wsow“, wuzběhny Stefan Palm.

Korjenje jako wentil

štwórtk, 26. septembera 2024 spisane wot:

Dlěje hač dwě a poł lěće traje wójna w Ukrainje. Permanentnje je konflikt tema w medijach, tež w Serbskich Nowinach. Stajnje zaso abstraktne powěsće wo nadpadach, zranjenych a mortwych. Často­hdy pobrachuje wosobinski poćah. Tutón skići produkcija „Xata“. Interviewy z lu­dźimi, kotřiž wójny dla ćerpja, kotřiž zaprěja swój pochad, dokelž so hańbuja, zo su Rusowki a Rusojo. Něhdźe mjez hidu, hněwom a rozhorjenosću tči realita tuteje suroweje wójny, tči realita kóždeje wójny. A tola transportuje inscenacija tež słowjanski duch, kotryž wobě stronje zwjazuje. Jako Serbja to snano skerje začu­wamy, wšako smy tež my z woběmaj ­ludomaj w duši zwjazani. Ludowe spěwy a folklorne reje skutkuja w běhu dweju hodźinow kaž wentil, kaž wuraz zrudoby. Wosebje w spěwach ukrainskeho chóra tči wěsta melancholija, kotruž drje wopisować njezamóžu, ale začuće rozpřestrěwa so po dušach přihladowacych.

Maximilian Gruber

Ahoj, Maximiliano – do studija zdar!

štwórtk, 26. septembera 2024 spisane wot:
Maximilian Gruber (20) běše dźensa posledni raz jako wolonter w kruhu kolegow – połdra lěta je swoje žurnalistiske wukubłanje wukonjał a tójšto k wšědnej produk­ciji našeho wječornika přinošował. Zo njebychu čitarjo přezrudni byli, budźe wot 1. winowca jako „dźěłacy student“ dale za Serbske Nowiny skutkować a mjez druhim ­tež w přichodźe měsačnu přiłohu „młodźina“ zaručeć. Přejemy jemu za studij medijoweje a dźiwadłoweje wědomosće w Erlangenje wjele zboža! Wón budźe nam jako pře­ćelny a tworićelski kolega wšědnje falować – wjeselimy so hižo na jeho ­nawrót do Łužicy! Foto: SN/Bojan Benić

Wulki Łužičana nan pčołkow

srjeda, 25. septembera 2024 spisane wot:

Počesćowanje Hadama Bohuchwała Šěracha z poswjećenjom pomnika

W mjenje potomnikow Hadama Bohuchwała Šěracha sposrědkuje Klaus von Schirach slědowacy postrow.

Sobu najrjeńša myslička we wobłuku počesćowanja jubilara, „nana pčołkow“ Hadama Bohuchwała Šěracha, je sadźić lipu při nowym pomniku.

Jako reprezentant swójby von Schirach chcu wopominajo našeho serbskeho prjedownika Hadama Bohuchwała Šěracha a jeho njesměrne wědomostne wukony, na kotrež smy hordźi, „Šerachowu lipu“ wotkazać. Njech wona kćěje a derje rosće!

Hadam Bohuchwał bě wjace hač pčołar, kotremuž bě pčołarstwo z konikom, wón bě wědomostnje daloko za swojej domiznu, haj po cyłym swěće připóznaty a počesćowany. Spominanje składnostnje 300. narodninow je sej zawěrno zasłužił.


Składnostnje 300. narodninow Hadama Bohuchwała Šěracha bu spočatk požnjenca w Budyšinku pomnik za ­njeho poswjećeny. Wozjewjamy tu skrótšenu wersiju lawdacije prof. dr. Bernharda Klausnitzera kaž tež postrowne słowa potomnikow wuznamneho serbskeho přirodowědnika, teo­logi a dušepastyrja.

Maćica po změnje

srjeda, 25. septembera 2024 spisane wot:
Budyšin (SN). Maćica Serbska (MS), załožena w lěće 1847 w Budyšinje, je najstarše serbske towarstwo. Z wobnowjenjom po politiskim přewróće 1989/90 staji sej mjez druhim nadawk, wědomostnu zaběru ze stawiznami, rěču a kulturu Serbow spěchować a sorabistisku wědu šěrić. Na mjezynarodnej konferency „Wědu šěrić – Wissen schaffen – Wědu šyriś“ w nowembru 2022 składnostnje 175. róčnicy dozałoženja MS wěnowachu so referentki a referenća z tu- a wukraja wosebje wožiwjenju a dźěłu towarstwa tutoho časa. Nowa antologija pod titulom „Wědomosć za wšitkich. Maćica Serbska/Maśica Serbska po 1990“ dokumentuje wobšěrne skutkowanje MS w zašłych 30 lětach a zdobom wuslědki konferency w lěće 2022. Z tym wudospołnja w lěće 1997 wudatu knižku „Trać dyrbi Serbstwo“ wo staršich stawiznach towarstwa. Jako 38. zešiwk wuńdźe zběrnik z přinoškami 18 awtorkow a awtorow w Małym rjedźe Serbskeho instituta (SI). Wudawaćelki dr. Anja Pohončowa, dr. Theresa Jacobsowa a dr. Ines Kellerowa su sobudźěłaćerki SI a zdobom čłonki MS. Na předań je wudaće w Serbskej centralnej bibliotece, digitalna wersija je wot jutřišeho pod www. serbski-institut.

„Sociokultura žada sej fleksibilitu“

wutora, 24. septembera 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). „Wjeselu so stać so z dźělom cyłka a dźakuju so předsydstwu a cyłemu mustwu, kotrež je minjene měsacy přechada přewšo profesionelnje zmištrowało.“ Z tymle słowami předstaji so dźensa Madeleine Tost, nowa jednaćelka Budyskeho towarstwa Kamjentny dom, kotraž po nimale lětnej wakancy Torstena Wiegela naslěduje. Z „Rudnych horin pochadźaca“ Tost je so po studiju europskich studijow a stawiznow na Techniskej uniwersiće Kamjenica w Annaberg-Bucholzu čestnohamtsce sociokulturje wěnowała. Mjez druhim je filmowe zetkawanišćo Neues Konsulat sobu załožiła a němsko-čěski festiwal Land-Art-Treffen w Loučné pod Klínovcem sobu organizowała. Powołansce skutkowaše w Rudnohórskim dźiwadle, Měšćanskich dźiwadłach Kamjenica a jako jednaćelka sociokulturneho centruma Alte Brauerei w Annaberg-Bucholzu.

Festiwale nic kaž hotele hódnoćić

póndźela, 23. septembera 2024 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Němska sekcija mjezynarodneho komiteja zarjadowarjow festiwalow folklory a tradicionalneho wuměłstwa CIOFF je swoju lětušu hłownu zhromadźiznu předwčerawšim w Budyskej Röhrscheidtowej bašće wuhotowała. Wobšěrny dnjowy porjad wopřijimaše mjez druhim rozprawy předsydstwa, pokładnicy a zamołwiteje za koordinaciju naležnosćow z Towaršnosću za hudźbne předstajenja a mechaniske prawa rozmnožowanja GEMA. Po wuwjazanju předsydstwa přihłosowaše dohromady něhdźe 20 delegatow přiwzać Andréja ­Eikermanna do nawodnistwa němskeje sekcije CIOFF. Dokelž wotměje so regularna wólbna zhromadźizna hakle klětu, wukonja tele zastojnstwo přechodnje jako přisydnik.

W fokusu: Jubilaraj Ulrich Pogoda a Tomaš Žur

póndźela, 23. septembera 2024 spisane wot:

Składnostnje 70. narodnin w Kulowje narodźeneho a w Choćebuzu skutkowaceho komponista Ulricha Pogody ­wuhotowa Serbski ludowy ansambl njedawno w Choćebuskim konserwatoriju portretowy koncert. Solist na pišćelach běše Tomaš Žur, bywši kantor ­při katedrali swj. Jadwigi w Berlinje, kiž woswjeći njedawno tohorunja swoje ­jubilejne sydomdźesaćiny běše so ­tohorunja w Kulowje narodźił. Wobeju serbskeju hudźbnikow zwjazuje kolegialne přećelstwo.

Interkulturelny tydźeń zahajili

póndźela, 23. septembera 2024 spisane wot:
„Swjedźeń zetkawanja“ wotmě so předwčerawšim na Budyskich Žitnych wikach. Ludźo ze wšelakich etnijow, nabožinow a kulturow zeńdźechu so za blidami kaž tež na jewišću małowuměłstwa. Hesłu zarjadowanja wotpowědujo wužichu wopytowarjo přiležnosć, so „mjez sobu wuměnić a so lěpje zeznawać“. Organizowany bu swjedźeń wot towarstwa Witajće do Budyšina. Swjedźeń bě zdobom zazběh Interkulturelneho tydźenja, w kotrehož wobłuku wuhotuja retomas najwšelakorišich zarjadowanjow, kaž na přikład dźiwadłowe a filmowe předstajenja, koncerty a dźěłarnički, mjez druhim w Budyšinje, Kamjencu a we Wojerecach. Foto: Carmen Schumann

„Złota“ hudźbna nazyma

pjatk, 20. septembera 2024 spisane wot:

Choćebuska hudźbna nazyma słuša k najwuznamnišim kulturnym wjerškam we Łužicy. Lětsa wuhotuja koncertowy rjad 50. raz. Załoženskemu zaměrej wotpowědujo wopřijima program wospjet wjacore prapremjery serbskich komponistow.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND