Wudaće kriminalki same kaž kriminalka
Budyšin (SN/bn). „Prašeć so, čehodla so što stawa, drje słuša zasadnje k nadawkam awtora. W kriminalce pak je wotmołwa na tele prašenje hišće trochu wažniša hač w hinašich žanrach“. Z tymle słowami zahaji Křesćan Krawc minjeny pjatk prezentaciju swojeje noweje knihi „Der Wassermannräuber“ w Budyskim ekumeniskim tachantskim wobchodźe. Nastork, so prěni raz tejle literarnej družinje wěnować, bě Krawcej „rozmołwa ze swojim wnučkom, kiž mi raz rjekny, zo knihi nječita. Tuž spisach ekspozej a prošach jeho wo to, jón přehladać, na čož naposledk přizna, zo by tajke něšto čitał.“
Wo knihach a kniharni (05.07.24)
Julius Paška: Přińdźće do redakcije!
Za bulom honi 17lětny Julius Paška w mustwje SJ Chrósćic abo w lěćnej přestawce z bratromaj na sportnišću – za čas swojeho prózdninskeho dźěła w našej redakciji je so samo wo europskim mišterstwje pjera jimał a přilopk pisał. Kaž je we Worklecach bydlacy šuler 11. lětnika Serbskeho gymnazija sam prajił, „tu pisaš teksty a něšto noweho nazhoniš, njewariš kofej abo njerjedźiš kamorčki.“ Sobustaw Chróšćanskeho a dekanatneho młodźinskeho kružka a Worklečanskeho młodźinskeho kluba spěwa w 1. Serbskej kulturnej brigadźe a pisa tež priwatnje rady teksty. To pytnješ na jeho rjanej dobrej serbšćinje, tohodla so wjeselimy, zo smy w perspektiwje Juliusa na powołanske žiwjenje – „něšto z dźěćimi abo redaktor Serbskich Nowin“ – jedna opcija.
„Je to měznik w mojim dźěle“
„Na spočatku je swětło“ – nowa saga Krabata zahorja
Lětsa hižo pjaty raz je rodźeny Wojerowčan a w Drježdźanach bydlacy a skutkowacy Michael Kuhn za lěćne předstajenje pod hołym njebjom na Krabatowym młynje w Čornym Chołmcu scenarij za Krabatowy kruch spisał a inscenował. Po wčerawšim předstajenju je so Milan Pawlik z nim rozmołwjał.
Knježe Kuhno, powěsć wo dobrym kuzłarju Krabata je so literarisce na jara wšelakore wašnje interpretowała. Kak sće so Wy wuměłsce z njej rozestajał?
Dotal drje nihdy njesłyšane zynki
We wobłuku rjadu „Budyske pišćelowe lěćo“ staj organistaj-kantoraj Michael Vetter a Kamil Maksymilian Kulawik wčera zhromadnje w (tachantskej) cyrkwi swj. Pětra koncertowałoj. Něhdźe sto wopytowarjow je zrědka hrate twórby za dwoje pišćele a wukon interpretow ze sylnym přikleskom mytowało.
Budyšin (SN/bn). „Hrajetaj-li organistaj zhromadnje, skići so składnosć, akustiski rum cyle swojoraznje wuhotować. Dołho smój rozmyslowałoj, kak koncert wuhotujemoj, byrnjež hrajne blido wulkeho Euloweho instrumenta nadal trajaceje reparatury dla k dispoziciji njebyło. Ale mamy dźě tu štwore dalše pišćele. Mjeńše byrgle drje njejsu nastupajo spektrum zynkowych barbow cyle tak pisane a wo wjele mjelčišo hač instrument ze 60 registrami, smój pak zwěsćiłoj, zo hodźa so w kombinaciji přiwšěm wuběrnje za wuhotowanje mjenowaneho ruma“, Vetter koncert zahajiwši podšmórny.
Fasety serbskeje mytologije
„Bě za mnje překwapjenka“
Spisowaćelka Jěwa-Marja Čornakec bu z Mytom Zejlerja 2024 wuznamjenjena. Wozjewjamy na tymle městnje jeje dźaknu narěč z ceremonije 17. smažnika w Kamjenskej cyrkwi swj. Hany w lochce skrótšenej wersiji.
Bě to za mnje woprawdźita překwapjenka, jako zhonich, zo spožči so mi lětsa Myto Zejlerja. Wězo wjeselu so nad tutym wysokim hódnoćenjom swojeje literarneje a publicistiskeje dźěławosće. Sakske statne knježerstwo pokazuje z tajkim hódnoćenjom, zo kulturne skutkowanje Serbow jako awtochtony lud spěchuje a podpěruje.
Handrij Zejler, po kotrymž bu myto pomjenowane, je generacije basnikow a spisowaćelow hač do dźensnišeho inspirował, tak tež mje. Jako wuńdźe 1972 prěni zwjazk Zejlerjowych „Zhromadźenych spisow“, fascinowaše mje jako 13lětnu wobsah jeho lyriki kaž tež jeho zrozumliwe wašnje pisanja. W jeho basnjach nadeńdźech wony swět kaž tež swětonahlad, w kotrymž so doma čujach: jeho lubosć k přirodźe, domiznje, maćeršćinje a Bohu. Tehdy započach – najprjedy jenož tak za mnje – ze swojimi prěnimi literarnymi pospytami.
Wo dobrym skutku a njewšědnym eksperimenće
Mužakow (SN/bn). „Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrunderts“ je titul w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje zběrki historiskich pućowanskich rozprawow, kotraž bu minjenu njedźelu na Mužakowskim Nowym hrodźe premjernje předstajena. Po słowach wudawaćela prof. dr. Uwe Hentschela, na Techniskej uniwersiće Kamjenica skutkowaceho literaturowědnika a germanista, „je tónle wosebity literarny žanr we w titulu jewjacej so doby wulce rozkćěł a so pola čitarstwa jako přewšo woblubowany wopokazał“. Přičina toho je, zo „so turistiska infrastruktura hakle poněčim wuwiwaše. Jězby resp. pućowanja běchu tehdy chětro wobćežne, su dołho trali a běchu předewšěm: drohe.“
Čitajće w nowym rozhledźe (28.06.24)
Lěćne wudaće Rozhlada skići nimo wurjadnych surrealistiskich twórbow Berlinskeho wuměłca Alexa Jonathana tež wuběr literarnych chłóšćenkow a horšć kulturnych přinoškow z pjera dohromady 16 awtorkow a awtorow.
Pod hesłom „Omen est nomen“ skedźbni dr. Hync Rychtaŕ na znaty fenomen w medijach: wopačne wurjekowanje a pisanje serbskich mjenow – nic jenož swojeho, kotryž je hižo w kóždej (nje)móžnej formje čitał a słyšał.
W interviewje dr. Justyny Michniuk ze šwalču Cordulu Bahro zhonimy wo serbskej Wódrinej drasće, wosobinskich pozadkach Bahro a jeje dołholětnym angažemenće.
Zo jedna so pola Serbow wo domoródny lud po ILO-konwenciji 169, podkładuje dr. Měrćin Wałda z jasnymi argumentami, kotrež měli powšitkownosći znate być. Hrožace wotemrěće serbskeje rěče a kultury by najbóle dramatiski přikład za kulturnu změnu w swobodnym, demokratiskim němskim swěće był.
