Waršawa (dpa/SN). Dwaj dnjej po wopominanju wudyrjenja Druheje swětoweje wójny we Waršawje je społnomócnjeny pólskeho knježerstwa za reparacije Arkadiusz Mularczyk žadanje swojeho kraja za wotškódnjenjom potwjerdźił. Němska njeje Pólsku hač do dźensnišeho za škody we wójnje wotrunała, rjekny Mularczyk wčera sćelakej TVP Info. Njedosaha, wo wodaće prosyć a winu za złóstnistwa přiznać. „Za škody dyrbi so Pólskej płaćić. Na to budźemy konsekwentnje dopominać.“
Na wopominanskich swjatočnosćach 1. septembra składnostnje nadpada němskeje Wehrmachty na Pólsku, štož bě zdobom spočatk Druheje swětoweje wójny, bě zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier we Wielunje a Waršawje Pólsku wo wodaće za teror Němskeje we wójnje prosył.
Berlin (dpa/SN). Po wólbnych wuspěchach AfD w Braniborskej a Sakskej jewja so přiběrajcy hłosy w druhich politiskich stronach, kotrež maja za wopačny puć, wot wolerjow a sympatizantow tuteje strony so raznje wotmjezować. Městopředsyda FDP Wolfgang Kubicki rjekny, zo „njebudźe hižo dosahać, AfD wumjezować a wočornić“. Frakciska předsydka Lěwicy Sahra Wagenknecht wobžaruje wotcuzbnjenje swojeje strony wot teje woršty wolerjow a dawa Lěwicy sobuwinu na sylnym rozmachu AfD.
CDU a SPD běštej při wólbach krajneju sejmow masiwnje hłosy zhubiłoj, móžetej pak we wšelakich konstelacijach zaso ministerskeho prezidenta stajić, socialdemokraća w Braniborskej a křesćanscy demokraća w Sakskej. AfD bě so we woběmaj krajomaj z wulkim wotstawkom jako druha najsylniša móc etablěrowała. Wot toho časa debatuja, kak z prawicarskimi populistami wobchadźeć.
W tym padźe je słowo „kuzłać“ přiměrjene. Štóž z maturantow so mjenujcy bjez ćežow internetnje wo studijne městno požada, tón móže – tak znajmjeńša so zda – kuzłać. Přizjewjenske portale so požadarjej hakle krok po kroku wotwěraja. Za tych, kotřiž serbsce rěča a chcedźa so na přikład z wučerjom stać, su zadźěwki wyše. Wšako maja namakać přidatny kašćik, w kotrymž nakřižikuja, zo serbšćinu wobknježa. Derje je, zo móža maturanća přerězk matury wo 1,0 zwyšić, hdyž poprawny za numerus clausus njedosaha. Poskitk sakskeho knježerstwa, kotryž pomha sej kwalifikowany serbskorěčny dorost zdobyć. Zabyć pak njeměli na to, zo trjebamy w Serbach při wšěch mjenowanych lěpšinach dobrych fachowcow. Z mjenowanej pomocu stata stanu so na te wašnje tež młodźi ludźo wučerjo, kotřiž maja wučerjenje w kreji, tež hdyž censury wo tym njeswědča. A tež to mam za kuzło. Na dobro wšěch! Milenka Rječcyna
Gumijowa atrapa hłowy krokodila drje přińdźe bórze do měšćanskeho muzeja badensko-württembergskeho Kirchheima unter Teck. Atrapa symbolizuje dny trajacy wopačny alarm srjedź junija. Tehdy je město wjacore jězory we wokolinje zawrěło, po tym zo běchu ludźo twjerdźili, zo su krokodile we wodźe. Tež jako so jedyn tajki jako atrapa wukopa, ludźo dale wo nich rěčachu. Gumijowy krokodil je tuž jako „dźěl měšćanskich stawiznow“ wažny za muzej města.
Noweho sobuwobydlerja na swojim dźěłowym městnje ma wot najnowšeho britiski premierminister Boris Johnson. Na Downing Street čisło 10 w Londonje bydli wotnětka młody Jack-Russell-terrier. Johnson bě 15 tydźenjow stareho psa ze swojej přećelku Carrie Symonds ze zwěrjatownje přiwzał. Pos ma wšak so nětko z kocorom Larryjom jako dawnym wobydlerjom Downing Street 10 aranžować.
London (dpa/SN). W zwadźe wo wustupje Wulkeje Britaniskeje z EU bjez zrěčenja je so dźensa dotal njesłyšane mocyměrjenje mjez knježerstwom a parlamentom započało. Opozicija a skupina něhdźe 20 rebelow konserwatiwneje knježerstwoweje frakcije chcetej premierministra Borisa Johnsona nuzować, zo swój dotalny kurs brexita změni a dobu wustupa podlěši. Johnson to wotpokazuje a chce kraj najpozdźišo 31. oktobra z EU wjesć, z abo bjez zrěčenja.
Čłonojo strony rozsudźa
Rom (dpa/SN). Wažny termin to po puću k nowemu italskemu knježerstwu: Čłonojo populistiskeho hibanja Pjeć hwězdow mějachu dźensa hač do 18 hodź. chwile, internetnje wo móžnej koaliciji ze socialdemokratiskej stronu PD a z njestronskim premierom Giuseppu Contu na čole wothłosować. W padźe pozitiwneho wuslědka chcył Conte hižo jutře nowe knježerstwo předstajić. Koaliciske jednanja su wulkich wobsahowych rozdźělow dla wobćežne.
Wobydlerjo protestowali
Waršawa (dpa/SN). Wiceprezident USA Mike Pence je přiběrajcy wuske poćahi Zjednoćenych statow Ameriki k swojemu pólskemu partnerej w NATO wuzběhnył a zdobom Němsku kritizował. „Pólska je jedyn z našich najwažnišich zwjazkarjow a je so z wažnym akterom w globalnych naležnosćach stała“, rjekny Pence wčera we Waršawje, po tym zo bě jeho statny prezident Andrzej Duda přijał. Pence chwaleše Pólsku, kiž bě so zawjazała dwaj procentaj swojeho nutřkokrajneho bruttoprodukta za brónjenje wudać, a kritizowaše Němsku, kotraž tón zaměr njespjelnja. Mike Pence Polakam w tym zwisku přilubi, zo smědźa hižo bórze bjez wizuma do USA pućować, štož je wjelelětne přeće Polakow.
Prezident USA Donald Trump Němsku stajnje zaso kritizuje. Město toho zo by wjace pjenjez za wójsko wudała, přepokazuje Němska miliardy eurow za płun do Ruskeje a so na to spušća, zo ju USA w padźe wójny zakituja, Trump šwika. Poćahi mjez USA a Němskej su so pod Trumpom dramatisce wochłódnili.
Drježdźany (dpa/SN). Po tym zo je sakska FDP hižo druhi króć za sobu při wólbach krajneho sejma na pjećprocentowskej hranicy zwrěšćiła, je předsydstwo liberalnych wčera swój wotstup připowědźiło. Znowa wuzwolić chcedźa je 2. nowembra, zdźěli generalny sekretar strony Torsten Herbst powěsćerni dpa w Drježdźanach. Krajny předsyda Holger Zastrow swoje zastojnstwo złoži. Předsydstwo přewozmje tak zamołwitosć za wuslědk wólbow krajneho sejma, kaž Herbst oficialnje informuje.
FDP bě njedźelu zaćah do krajneho sejma swobodneho stata znowa zapasła, dóstawši 4,5 procentow hłosow. Při wólbach 2014 bě bywša knježerstwowa strona z runje 3,8 procentami z krajneho sejma zlećała.
W lěće 1999 bě sakska FDP po historiskej wólbnej poražce z 1,1 procentom nimale rozpadnyła. Tehdy 30lětny Holger Zastrow stronu přewza a wjedźeše ju pjeć lět pozdźišo wróćo do krajneho sejma. W lěće 2009 docpě FDP z dźesać procentami rekordny wuslědk a sta so z partnerom CDU w prěnjej čorno-žołtej koaliciji w Sakskej.