Što je poprawom Minority SafePack?
Wjacore měsacy zběraja Domowina, jeje pomocnicy a dalši dobrowólnicy hižo podpisma za europsku wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack, kotruž bě Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) nastorčiła. Dotal su zamołwići po wšej Europje něšto wjac hač 600 000 podpismow zezběrali. Byrnjež pak zastupnicy Domowiny a serbske medije, mjez nimi tež Serbske Nowiny, sylnje za iniciatiwu wabili a mnohe składnosće wužiwali rozkładować, što za wobydlerskej iniciatiwu tči, so ludźo tež w Hornjej a Delnjej Łužicy stajnje zaso prašeja: „Što je poprawom Minority SafePack a što to našemu ludej přinjese?“ Serbske Nowiny spytaja swojim čitarjam tróšku swětła do ćmy přinjesć a na někotre bytostne prašenja wokoło wobydlerskeje iniciatiwy wotmołwić.
Što europska wobydlerska iniciatiwa poprawom je?
Bartsch nadběhuje Merkel
Berlin (dpa/SN). Šef frakcije Lěwicy Dietmar Bartsch zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) wótrje kritizuje, zo njeje w zwjazkowym sejmje wustupiła – loni w juniju posledni raz. „Je nimale třištwórć lěta, zo njejsće so ani před parlamentom, před gremijom, hdźež so to słuša, ani před ludnosću wuprajiła“, rjekny Bartsch dźensa po wozjewjenju Merkel wo jutřišim informelnym wjeršku Europskeje unije w Berlinje.
Wužiwanje konopje legalizować
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm debatuje dźensa wo krokach, po kotrychž hodźi so canabis legalnje wužiwać. Němski konopjowy zwjazk je wo wotpowědnu wjetšinu w parlamenće wabił. Modelowe projekty za wužiwanje canabisa w komunach móhli prawy puć być, rjekny jednaćel Georg Wurth powěsćerni dpa. FDP chce z namjetom tajke modelowe projekty zmóžnić. Strona Lěwica chce konop za swójsku potrjebu wotkriminalizować. Zeleni chcedźa wšitko we wobšěrnym zakonju rjadować.
Po hidźe žane chłostanje
Tempo 100 bórze na awtodróze A 4 pola Drježdźan
Drježdźany (SN/at). Dźeń a wjace wobchada na sakskich awtodróhach žada sej dalše naprawy za wjetšu wobchadnu wěstotu. Z wida ministerstwa za hospodarstwo, dźěło a wobchad zasłuža sej wotrězk awtodróhi A 4 mjez třiróžkomaj Drježdźany-sewjer a Drježdźany-zapad wosebitu kedźbnosć. Tam so na dwanaće kilometrach wobchad – hladajo na wšitke sakske awtodróhi – najbóle kopi. W lěće 2016 zličichu tam wšědnje přerěznje 97 207 wozydłow, lěto pozdźišo hižo 100 128, ministerstwo zdźěla. „Wuměnjenja wotrězka trasy, kaž su to krótke wotstawki mjez wotbóčkami a wulke wobchadne poćežowanje wosebje dale a wjac nakładnych awtow a busow dla, wuskutkuje přiběracy wobchad mjez jednotliwymi jězdźenskimi čarami“, wobchadny minister Martin Dulig (SPD) rozłožuje. Wotrězk je tohodla tež njezbožowe ćežišćo.
Na městnje so wobhoniłoj
Budyšin (SN). Wo situaciji w Budyskim wokrjesu stej so dr. Irene Vorholz, přisydnica Foruma němskich wokrjesow, a Valerie Holsboer, předstejićerka za resursy Zwjazkoweje agentury za dźěło, póndźelu w tudyšim krajnoradnym zarjedźe wobhoniłoj. Žonje zajimowaštej so wosebje za skutkowanje jobcentera, wšako je Budyski wokrjes jedyn z tych w Zwjazku, kotryž dołhodobnje bjezdźěłnych po opciskim modelu dohladuje, kaž krajnoradny zarjad informuje.
Krajny rada Michael Harig (CDU) jimaj rozłoži, zo „njewotbłyšuje financne połoženje w našim jobcenteru najebać hospodarsku situaciju woprawdźitosć“. Dale a wjac zakładneho zawěsćenja potrěbnych je dołhodobnje bjez dźěła, a to z mnohimi a wulkimi haćidłami. Woni trjebaja wosebitu a intensiwnu podpěru. „Za nich dyrbja jasnje wjace personalnych a financnych resursow nałožić, čemuž pak budgety hižo njewotpowěduja, dokelž njedosahaja.“
Wopyt w Budyšinje bě Forum němskich wokrjesow nastorčił.
Seehofer: Historiske znamjo
Sintojo a Romojo maja mjez štyrjomi připóznatymi awtochtonymi mjeńšinami w Němskej najwjace přisłušnikow. Kak pak su woni do towaršnosće jednotliwych zwjazkowych krajow integrowani? Prašenje to, kotrež njewurosće jeno z fakta, zo je Bayerska nětko z tamnišim krajnym zwjazkom Sintow a Romow statne zrěčenje podpisała.
Mnichow/Heidelberg/Budyšin (SN/at). Bayerska je po Badensko-Württembergskej w lěće 2013 a Hessenskej loni dalši zwjazkowy kraj, kotryž swoje styki z mjenowanej mjeńšinu na zakładźe statneho zrěčenja rjaduje. Wone bu zawčerawšim w Mnichowskim Princa Carlowym palaisu podpisane. Centralna rada Sintow a Romow krok wita, wšako stej knježerstwo Horsta Seehofera (CSU) a tamniši krajny zwjazk Němskich Sintow a Romow dotal wobstejacu zhromadnu deklaraciju na kwalitatiwnje nowu runinu pozběhnyłoj. Předsyda centralneje rady Romani Rose rěči wo „přikładnym kroku za škit mjeńšin. Z podpisanjom statneho zrěčenja Bayerska jasnje postaja, zo su bayerscy Sintojo a Romojo dźěl kraja, jeho stawiznow a kultury.“
To a tamne (22.02.18)
Wuwzaćnje w sakšćinje abo delnjoněmčinje město němčiny su policisća wčera na Mjezynarodnym dnju maćeršćiny twitterowali. Tak je direkcija zwjazkoweje policije w Pirnje sakski dialekt wužiwała, zo by za jězbu z ćahom do Magdeburga wabiła, na kotrejž starachu so policisća wo wěstotu. W Schleswigsko-Holsteinskej rozprawješe policija w narěči platt wo swójbje, kotraž bě zastojnikow cuzeho psa w domje dla alarmowała.
Zadźěwany jabłukowy kral, kiž bě tohodla hižo wjacekróć skoržił, njemóže so z měšćanostu Gubina stać. Kaž wottam rěka, je wólbny wuběrk jeho požadanje jednohłósnje wotpokazał. Wólbny namjet njeje ani k terminej ani w prawej formje předležał, nimo toho njebě prawje wupjelnjeny. Požadar bě 2016 při wólbach jabłukoweho krala zwrěšćił, tež sudnistwo njemóžeše jemu pomhać.
„Su Serbja z tym spokojom?“
Ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) wobhladuje naćisk koaliciskeho zrěčenja podpěryhódny a spomóžny za Saksku. Kak pak wupada to w skerje konserwatiwnym Budyskim wokrjesnym zwjazku CDU?
Budyšin (SN/at). Z naćiskom zrěčenja wo móžnej nowej wulkej koaliciji CDU, SPD a CSU njezaběraja so jeno čłonojo we wobłuku wothłosowanja. Hač wjetšina socialdemokratow třećemu zwjazkarstwu pod zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) přihłosuje, njeje hišće wěste.
Wažna kročel k zachowanju rěče
Podstupim/Berlin (SN/JaW). Braniborske knježerstwo je z towarstwom za delnjoněmčinu spočatk tydźenja dojednanje wo zaměrnišim spěchowanju rěče podpisało. To zdźěli wčera frakcija Lěwicy w krajnym sejmje.
Kaž ze zdźělenki wuchadźa, so Lěwica w Braniborskej kaž tež frakcija strony w Němskim zwjazkowym sejmje hižo wjacore lěta wo lěpše wobłukowe wuměnjenja k zachowanju a hajenju delnjoněmčiny zasadźa. Politikarjo maja póndźelu podpisane dojednanje za dalšu wažnu kročel w prócowanjach wo zdźerženje rěče. „Wěmy, zo dźe wo wjac hač jenož wo to, nałožki hajić. Dźe wo nawrót před lětstotkami tu nałožowaneje rěče. Braniborska je dopokazała, zo zamóže za to tójšto zdokonjeć“, rjekny zapósłanc Lěwicy w zwjazkowym sejmje Kirsten Tackmann. „Zhromadnje z narodnymi mjeńšinami je braniborske knježerstwo wot lěta 2009 wuměnjenja za regionalne a mjeńšinowe rěče zasadnje polěpšiło. Dojednanje dokumentuje politisku wolu, ludźi předewšěm při nałožowanju a daledawanju rěče podpěrać“, doda zapósłanc Lěwicy w Braniborskim krajnym sejmje Thomas Domres.
Syriskeje dla starosć přiběra
Damaskus (dpa/SN). Mjezynarodna starosć přiwótřenja wojowanjow w Syriskej dla přiběra. Generalny sekretar UNO António Guterres je „hłuboko znjeměrnjeny“ nastupajo połoženje w kónčinje rebelow wuchodna Ghuta, tak tež wonkowne ministerstwo USA. Na sewjeru Syriskeje turkowske wójsko dale bombar- duje, po tym zo su syriske knježerstwowe mocy kurdiske jednotki podpěrali. W Afrinje přiběra strach wjetšeje konfrontacije mjez Turkowskej a Syriskej.
Wočaknu rozsud sudnistwa
Waršawa (dpa/SN). W rozestajenju nastupajo pólski zakoń wo holocausće je maršal senata Stanisław Karczewski wobkrućił, zo chłostanski wukaz hakle po pruwowanju wustawoweho sudnistwa nałoža. Je njezamołwite, do toho na zakładźe zakonja přepytować, wuzběhny narodnokonserwatiwny politikar w nowinje Gazeta Wyborcza. Diplomatisku krizu z Israelom wubudźacy předpis ma 1. měrca płaćiwosće nabyć.
Dźiwje swinje cyłe lěto třěleć
