Dopomnjenki na bratra Alojsa swěrnje chowała

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:

Za nju kaž za cyłu Andrickec/Hantušec wulku swójbu bě to njezapomnity wu­znamny podawk, jako wozjewichu swjatkownu póndźelu 2011 w Drježdźanach zbóžnoprajenje kapłana Alojsa Andrickeho, kiž bě 1943 w koncentraciskim lěhwje Dauchau jako martrar wěry zemrěł. Lětdźesatki bě Radworčanka Marta Hantušowa jako najmłódša sotra zbóžnoprajeneho zawostajene dopomnjenki na njeho swěrnje chowała. Nětko je wona 25. awgusta we wysokej žohnowanej starobje na prawdu Božu wotešła.

Narodźiła bě so 9. julija 1922 w Ra­dworju jako šeste dźěćo swójby kantora a nawody wjesneje šule Jana Andrickeho. Rady dopominaše so na wjesołe a zbožowne dźěćatstwo a na to, kak so bratr Alojs z njej hrajkaše a zaběraše. Marta Andrickec wopyta Budyski katolski gymnazij, je pozdźišo w Drježdźanach hač do lěta 1944 pedagogiku studowała a po tym w Rudnych horinach lěto wučeriła. Přez zbožowny připad njedojědźe sej 13. februara 1945 do Drježdźan, kotrež so po mócnym bombardowanju palachu.

Milica IS nadpad přiznała

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:

Aden (dpa/SN). Teroristiska milica IS je so k nadpadej samomordarja na juhu Jemena­ ze znajmjeńša 45 mortwymi wuznała. Wojak islamskeho stata bě so w měsće Adenje rozbuchnył, zdźěli dźensa IS. Při nadpadźe na wukubłanski centrum armeje bu po informacijach pomocneje organizacije Lěkarjo bjez hra­nicow znajmjeńša 60 ludźi zranjenych. Milica IS bě w zašłosći hižo wjacore atentaty w Jemenje skućiła.

Stejnišća VW zaso dźěłaja

Wolfsburg (dpa/SN). Produkcija na wšitkich stejnišćach awtoweho koncerna VW po stawkach dodawarjow zaso normalnje běži. Na potrjechenych městnosćach su dźensa z rańšej słužbu po planje za­počeli, zdźěli rěčnik VW we Wolfsburgu. Rozestajenjow k Prevent-skupinje słu­šacych zawodow dla pak njejsu twornje VW w Emdenje, Wolfsburgu, Zwickauwje, Kasselu, Salzgitteru a Braunschweigu z něhdźe 27 700 sobudźěłaćerjemi po planje dźěłać móhli.

Burkinije njezakazać

We wobłuku dnja wotewrjenych duri zwjazkoweho knježerstwa kónc tydźenja w Berlinje je so w twarjenju zwjazkoweho ministerstwa za nutřkowne naležnosće zaso mjeńšinowy sekretariat ze zastupjerjemi Frizow, Danow, Sintow a Romow kaž tež Serbow předstajił. Sobotu je saterofriziska rejwanska skupina wopytowarjow zawjeseliła.­ Čiła atmosfera­ knježeše tež na stejnišću mjeńšin. „Najebać horcotu běchu­ wopy­towarjo jara zajimowani“, zdźěli nawodnica mjeńšinoweho sekretariata Judith Wałdźic. Foto: Mjeńšinowy sekretariat

Impulsy za „trojoróžk“

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:
Weimar (dpa/K/SN). Wonkowni ministrojo Němskeje, Francoskeje a Pólskeje pytaja nowe ideje za přichodne zhromadne dźěło EU a NATO. To je wuslědk jich wčerawšeho schadźowanja na hrodźe Ettersburg­ pola Weimara składnostnje 25. róčnicy załoženja tak mjenowaneho Weimarskeho „trojoróžka“. Zhromadne wozjewjenje zwuraznja wolu, spožčić kooperaciji nowe impulsy. Němski wonkowny minister Frank-Walter Steinmeier (SPD) ma tónle „trojoróžk“ dale za zakładny stołp jednoćenja Europy. Tež jeho pólski kolega Witold Waszczykowski poda namjety za wuše zhromadne dźěło runje tak kaž francoski wonkowny minister Jean-Marc Ayrault. Dźensa su wšitcy třo w Berlinje konferencu wulkopósłancow zhromadnje zahajili.

Wola prezidenta

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:
Talinn (dpa/SN). Estiski parlament chcyše dźensa noweho statneho prezidenta wolić. Komplikowaneho wólbneho systema baltiskeho kraja dla njeje dotal hišće wotwidźeć, štó budźe naslědnik Toomasa Hendrika Ilvesa. Wón njemóže po dwěmaj hamtskimaj dobomaj hižo za zastojnstwo kandidować. Rozsudźić maja so zapósłancy nětko mjez štyrjomi kandidatami. Bywši komisar Europskeje unije Siim Kallas ma najwjetše wuhlady. Wón nastupi za reformowu stronu knježerstwoweho šefa Taavija Rõivasa. Za wólby statneho prezidenta je dwutřećinowa wjetšina 101 zapósłanca w parlamenće trěbna. Njedocpěje-li žadyn z kandidatow w třoch wólbnych kołach wjetšinu, powołaja wosebity wólbny gremij, wobstejacy z komunalnych politikarjow.

Z nadźiju na biskopa

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:
Nimale 80 procentow wšitkich Saksow je bjez konfesije. Ani štyri procenty, něhdźe 142 000 z wjace hač 4 000 000 wobydlerjow swobodneho stata wuznawa so romsko-katolskej wěrje. A z nich je njemały dźěl, kiž ma swoje korjenje w Serbach. Je samo tak, zo twori tale cyrkej w přewažnje serbskich wosadach njedaloko Budyšina po ličbje najsylnišu konfesiju. Tole, předewšěm pak swěru Serbow wědźachu sej dotalni Drježdźansko-Mišnjanscy biskopja jako wosebitu zepěru wažić. Eremitowany biskop Joachim Reinelt dźensa hišće zwiski k Serbam pěstuje. Tež Berlinski arcybiskop dr. Heiner Koch wudźeržowaše w běhu swojeho, tež hdyž jenož krótkeho přebytka w Sakskej, styki do katolskich Serbow. Nadźija wobsteji, zo nowy, 50. biskop­ w stawiznach diecezy, Heinrich Timmerevers­ na tele tradicije nawjaza a je z bórzomnym wopytom we Łužicy skrući. Milenka Rječcyna

Nastupajo kandidaturu so taji

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:

Kritika krajow njepřijimanja ćěkancow-muslimow dla

Berlin (dpa/K/SN). Předsydka CDU Angela Merkel so dale taji, hač klětu k wólbam zwjazkoweho sejma hišće raz za kanclerstwo nastupi abo nic. Wo tym wona rozsudźi, hdyž budźe to trjeba, rjekny Merkel wčera wječor w lětnim interviewje telewizije­ ARD. To nastupa jeje znowakandidaturu za předsydku CDU na Essenskim stronskim zjězdźe w decembru runje tak kaž za wólby zwjazkoweho sejma nazymu 2017. Donětka njeje wona ani jónu prajiła, hdy swój rozsud wozjewi, Merkel podšmórny.

Žurnal Spiegel bě njedawno pisał, zo drje Merkel swój rozsud hakle w nalěću 2017 zjawnosći zdźěli. To tohodla, dokelž chce šef CSU Horst Seehofer – w politice napřećo ćěkancam nutřkostronski přećiwnik Angele Merkel – hakle potom rozsudźić, hač jeho strona kanclerku dale podpěruje, magacin měni, powołujo so na přisłušne kruhi CDU. Kónc tydźenja na to w Berlinskich knježerstwowych a stronskich kruhach rěkaše, zo kanc­lerka prawdźepodobnje na Essenskim stronskim zjězdźe w decembru zdźěli, kak je so rozsudźiła.

Wažny signal

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:

Zürich (dpa/SN). Dźenik Neue Zürcher Zeitung komentowaše w swojim sobotnym wudaću wopyt zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) ze šefami knježerstwow Visegrádskeje štwórki – Madźarskeje, Pólskeje, Čěskeje a Słowakskeje – jako wažny signal. „Madźarski šef Viktor Orbán je mišter politiskeho timinga. Minjeny pjatk rano bě wón připowědźił płót na mjezy k Serbiskej na murju přetwarić. To běše runje do zetkanja. Wón je ofensiwje kanclerki zadźěwał, so z kritikarjemi rozestajeć. Jeje měnjenje, zo njeje moderator mjez njej a Visegrádskej skupinu trěbny, pokazuje, kak pačeny poćah woprawdźe je, wosebje połoženja ćěkancow dla.“

Přiwšěm bě wopyt zwjazkoweje kanclerki w krajach wuchodneje a srjedźneje Europy prawy, rěka w šwicarskej nowinje. Wšako je Němska jenički kraj, kotryž so po wotumje brexita nastupajo reformowe procesy w Europskej uniji hiba. Zaměr jězby Angele Merkel bě, w běhu jednoho tydźenja 15 knježerstwych šefow zetkać. Wona chcyše Visegrádskim statam signalizować, zo jako nošer rozsudow w Europskej uniji wažnu rólu hraja.

To a tamne (29.08.16)

póndźela, 29. awgusta 2016 spisane wot:

Po tym zo njeje 400 eurow drohi pohłušenski kłok lěkarja pola twochnjeneho kenguruwa ničo wuskutkował, chcedźa jeho nětko z běłym chlěbom přiwabić. Zwěrjo bě kónc tydźenja z priwatneje ležownosće w hessenskim Nentershausenje do lěsa twochnyło, skočiwši přez 2,50 metrow wysoki płót. Skupina hajnikow drje je nańdźe, njemóžeše pak je za wopuš­ hrabnyć a popadnyć. Wobsedźer kenguruwa hakle połdra tydźenja ma a dyrbi nětko hižo wysoku zličbowanku lěkarja zapłaćić.

Hrymzak bě wina, zo je so lět z maliskeho Bamaka do Parisa wo 48 hodźin zapozdźił. Po wšěm zdaću bě so myška někak do lětadła zadobyła. A tajka móže wulku škodu zawinować. Tohodla njemóžeše mašina tež dypkownje startować. Pasažěrojo čakachu sćerpnje w hotelach maliskeje stolicy na wotlět.

Orbán wostawa kruty

pjatk, 26. awgusta 2016 spisane wot:

Budapest (dpa/SN). Madźarski ministerski prezident Viktor Orbán je bjezposrědnje do zetkanja ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) swoju krutu politiku přećiwo ćěkancam potwjerdźił. Tak chcedźa z kałateho grotu wobstejacy płót na juhu kraja na „wobšěrnu technisku připrawu“ wutwarić, kotruž tež „statysacy ludźi naraz njepřewinu“, rjekny Orbán dźensa w Budapesće. W běhu dnja chcychu so wón a tamni knježerstwowi šefojo Visegrádskeje skupiny, Čěskeje, Słowakskeje a Pólskeje, z Merkel zetkać.

Jědnaće policistow morjenych

Istanbul (dpa/SN). Ličba při terorowym nadpadźe na juhowuchodźe Turkowskeje morjenych policistow je na jědnaće rozrostła. Třo policisća su dźensa na sćěhi swojich ćežkich zranjenjow wudychali, kaž powěsćernja Anadolu zdźěli. Při rozbuchnjenju awtobomby před twarjenjom hotowostneje policije w měsće Cizre so nimo toho 78 ludźi zrani. Turkowska na to tuka, zo je zakazana kurdiska strona PKK nadpad zawiniła.

Awstriska kritizuje kanclerku

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND