Zakoń za wjace bróni podpisał
Baerbock do Ukrainy dojěła
Ruske rakety měrja so na Odessu
Mjeńšiny trjebaja připóznaće
Prezident FUEN Loránt Vincze Europsku uniju raznje kritizował
Wien (SN/JaW). „Ethniske mjeńšiny w Europje su zanjechana skupina a njeje polěpšenje połoženja zwěsćić.“ To rjekny prezident Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin FUEN Loránt Vincze na njedawnym regionalnym forumje Zjednoćenych narodow za mjeńšinowe naležnosće we Wienje.
Prašenju, hač je so za mjeńšiny w Europje w minjenych 30 lětach něšto polěpšiło, je so wón wědomje wěnował. Před 30 lětami wšak bu „Stejišćo UN wo prawach wosobow, kiž narodnym abo etniskim, nabožnym a rěčnym mjeńšim přisłušeja“ schwalene. A nic jenož tónle wažny dokument bu w 1990tych lětach wobzamknjeny. Vincze skedźbni na Europsku rěčnu chartu a ramikowe dojednanje wo narodnych mjeńšinach Europskeje rady. „Mjeńšiny trjebaja připóznaće, přiměrjeny prawniski ramik a jeho nałožowanje. Někotre staty pak maja město toho jenož nadknjejstwo a asimilaciju w poskitku“, wón šwikaše.
Mjenje alkohola?
To a tamne (10.05.22)
Traktorowy zapřah ze 108 žiwymi swinjemi je so na dróze pola Ralingena w Porynsko-Pfalcy zwróćił. Při tym bu napřećo jěduce wosobowe awto we wokrjesu Trier-Saarburg sylnje wobškodźene, šofer so snadnje zrani. 48lětny traktorist wosta njezranjeny. Swinje běhachu na puću a na skłoninje. Wohnjowi wobornicy móžachu je popadnyć. Jedne ze zwěrjatow dyrbjachu z narkotikumom morić. Prawdźepodobnje bě šofer traktora na nahłej a křiwicatej čarje přespěšnje po puću był.
Wulku škodu zawostajiła je 64lětna w vogtlandskim Rodewischu při pospyće, swoje awto natankować. Z dotal njeznateje přičiny zrazy wona do tankowanskeho stołpa a jón powali. Na to zajědźe wona z wotmachom do kasoweje budki. Při tym so nichtó njezrani. Z wobškodźeneho tankoweho stołpa njeje po informacijach policije žadyn bencin wuběžał.
Bamž žada sej móžnosć wućeka
Vatikan (B/SN). „Česću sej žurnalistow, kotřiž so wosobinsce za nowinarsku swobodu wopruja,“ praji bamž Franciskus na njedźelnym modlenju na Pětrowym naměsće. Wón pokaza na mjezynarodny dźeń nowinarskeje swobody 3. meje, na kotruž na swěće hižo 20 lět spominaja. Minjene lěto bu 47 žurnalistow morjenych a stotki buchu, swoje dźěło wukonjejo, zajeći. Za wobydlerjow Mariupola, kotřiž su sej wójnskeho stracha dla do wocloweho zawoda wućekli, žada sej bamž móžnosć wućeka z města. „Ćerpju a płakam, hdyž na ukrainski lud, wosebje na dźěći a słabych, myslu. Smy swědkojo makaberneho wospjetowanja surowosće čłowjestwa. Njedajmy so wot spirale brónjenja sobu storhnyć“, bamž na kóncu paćerjow apelowaše.
Wosebje ludnosć ćerpi
DGB ma wotnětka předsydku
Berlin (dpa/SN). Němski dźěłarniski zwjazk DGB je zapósłanču SPD w zwjazkowym sejmje Yasmin Fahimi za swoju nowu předsydku wuzwolił. 54lětna dósta na zwjazkowym kongresu w Berlinje dźensa 93,2 procentaj wšěch wotedatych hłosow delegatow. Prěni króć w stawiznach DGB steji nětko žona na čole dźěłarniskeho zwjazka. Wona naslěduje Reinera Hoffmanna, kotryž njebě po dwěmaj dobomaj zastojnstwa ze starobnych přičin wjace nastupił.
Rektorojo zeńdu so w Lipsku
Lipsk (dpa/SN). Z wuskutkami wójny w Ukrainje na uniwersity zaběraja so wot dźensnišeho na konferency rektorow wysokich šulow w Lipsku. Na kóždolětnej hłownej zhromadźiznje ma pak tež wo połoženje wuwučowanja a studija před pozadkom pandemije kaž tež wo wysokošulskej politice zwjazkoweho knježerstwa hić. Za to wočakowachu narěč zwjazkoweje ministerki za kubłanje Bettiny Stark-Watzinger (FDP).
Ministerka před wotstupom
Putin: Jenički prawy rozsud
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je na wulkej wojerskej paradźe w Moskwje nadpad na Ukrainu z rozšěrjenjom NATO na wuchod wopodstatnił. „Ruska je agresiju NATO prewentiwnje wotwobarała, to bě jenički prawy rozsud“, rjekny Putin dźensa na Čerwjenym naměsće na paradźe k 77. róčnicy dobyća Sowjetskeho zwjazka nad nacistiskej Němskej w Druhej swětowej wójnje. Wón zapadej wospjet wumjetowaše, zo je „neonacijow“ w Ukrainje wobrónił. Moskwa je stajnje zaso spytała, zrěčenje wo mjezynarodnym wěstotnym rozrisanju wotzamknyć, wón rjekny. NATO pak je argumenty Ruskeje ignorowała a započała, teritorij Ukrainy wojersce wužiwać.
W swojej narěči Putin před nowej swětowej wójnu warnowaše. Njeńdźe jenož wo to, čestne wopominanje zachować, ale wšitko za to činić, zo njeby so hrózba tajkeje wójny nihdy wospjetowała.
