Zrěčenje z Vatikanom

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Drježdźany/Erfurt (B/SN). Jako prěni wuchodoněmski kraj je Sakska w lěće 1996 wosebite zrěčenje z Vatikanom wotzamknyła. Po lětdźesatkach jara wobmjezowanych móžnosćow katolskeho žiwjenja w NDR bě to wulki přełam ze symboliskej hódnotu. Artikl 10 dojednanja wobsahuje pěstowanje serbskich naležnosćow. W zrěčenju, podpisanym wot japoštołskeho nunciusa arcybiskopa dr. Giovannowa Lajolija a tehdyšeho ministerskeho prezidenta Sakskeje prof. dr. Kurta Biedenkopfa, zawjazujetej so wobě stronje katolske serbske kulturne bohatstwo wobchować a škitać. Swobodny stat Sakska ma je po swojich móžnosćach podpěrać. Lětsa swjeći Durinska 25lětne wobstaće zrěčenja z Vatikanom.

Kak dale z kardinalom?

Spahn kritizuje plany Habecka

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Městopředsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jens Spahn (CDU) je plany hospodarskeho ministra Roberta Habecka (Zeleni) nastupajo lutowanje zemskeho płuna jako zapozdźene a njedosahace kritizował. „Bychmy-li hižo w měrcu započeli, wjace wuhlowych a mjenje płunowych milinarnjow zasadźić, bychu składy płuna nětko snano wo dźesać procentow połniše byli hač nětko“, rjekny Spahn dźensa rano w sćelaku ARD.

Zelenskyj: Historiski tydźeń

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj widźi swój kraj před jónkrótnej móžnosću, so z kandidatom za přistup k EU stać. „Jutře započina so historiski tydźeń, hdyž dóstanjemy wot Europskeje unije wotmołwu nastupajo status kandidata za přistup“, rjekny ­Zelenskyj minjenu nóc we widejowym poselstwje. Wón liči pak runje tohodla ze zaměrnym přiwótřenjom ruskeje agre­sije, nic jenož přećiwo Ukrainje, ale tež přećiwo druhim europskim krajam.

Macron wjetšinu přisadźił

Dosć srědkow za narunanje škody zliwkow dla

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Drježdźany (SN). W juliju 2021 su sylne zliwki w Swobodnym staće Sakskej wulke škody zawostajili. Zo by wotstronjenje škodow a nowonatwar podpěrował, je Zwjazk přez swobodny stat spěchowanske srědki přewostajił. Ke koordinowanju a za centralnu organizaciju nowonatwara je sakske krajne knježerstwo ministerstwa přesahowacu dźěłowu skupinu pod nawodom sakskich statnych ministerstwow za hospodarstwo, dźěło, wobchad, energiju a ratarstwo zarjadowało.

Mjeztym su nastate škody z pomocu potrjechenych wokrjesow zwěsćili a dokumentowali. Po tym wučinjenja wobkrućene škody na infrastrukturje 101,1 milion eurow. Tak je móžno, kóždemu wokrjesej a komunam etat za sto procentowske zarunanje škodow zaručić. Po­trjechene komuny a wokrjesy dyrbja wotpowědne próstwy wo srědki zapodać.

Hižo loni w meji bě sakske krajne knježerstwo wobzamknyło, potrjechenym komunam nastate škody znajmjeńša k 75 procentam zarunać.

Delegaća AfD w zwadźe so rozešli

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Riesa (dpa/SN). Na poslednim dnju zwjazkoweho zjězda AfD w Riesa je wčera při temje wonkowna politika a wobchadźenje z Ruskej k raznej zwadźe dóšło. Na kóncu samo rozsudźichu, zjězd dočasnje skónčić a zbywace temy dnjoweho porjada wjace njewobjednawać.

Pozadk bě naćisk rezolucije na temu Europa, kotruž mjez druhim čestny předsyda Alexander Gauland a durinski krajny šef Björn Höcke podpěraštaj. Předsydka AfD Alice Weidel sej žadaše, naćisk rěčnje a wobsahowje předźěłać. Zapósłanc zwjazkoweho sejma Thomas Seitz kritizowaše, zo so w dokumenće ani jónu słowo „wójna“ njejewi a zo rěči so łahodnje wo konflikće na Ukrainje. Tole bychu stronje wosebje na zapadźe jara za zło brali. Druzy porno tomu běchu za to, dokument schwalić. Při tym dóńdźe k raznemu rozestajenju. Předsyda Tino Chrupalla njemóžeše so spočatnje z namjetom přesadźić, naćisk cofnyć a najprjedy w zwjazkowym předsydstwje wobjednawać. Hakle z pomocu wjacorych krajnych předsydow so tole skónčnje poradźi.

Nadźijeja so dešća a njewjedra

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Wohnjowi wobornicy wojuja južnje Berlina přećiwo lěsnym wohenjam

Treuenbrietzen/Beelitz (dpa/SN). W boju přećiwo wulkimaj lěsnymaj wohenjomaj nadźijeja so wobydlerjo a wohnjowi wobornicy, zo dešć a njewjedra dalšemu rozšěrjenju płomjenjow zadźěwaja. Prěnje šwihele dźensa rano njeběchu po informacijach zamołwitych žana wulka pomoc. Jenož 20 kilometrow wot so zdalenej, palitej so dale dwaj wulkej lěsnej wohenjej. Kur bě tak husty, zo móžachu jón samo w sto kilometrow zdalenych Drježdźanach začuwać.

Połoženje nastupajo lěsny woheń w Treuenbrietzenje, něhdźe 80 kilometrow južnje Podstupima, bě po posudźowanju krajnoradneho zarjada dźensa rano stabilne a pod kontrolu. Minjenu nóc bě tam 435 wohnjowych wobornikow ­zasadźenych. „Nadźijamy so přilubje­neho dešćika, rjekny rěčnica Andrea Metzler powěsćerni dpa.

To a tamne (20.06.22)

póndźela, 20. junija 2022 spisane wot:

Natwar Mnichowskeho oktoberskeho swjedźenja su dźensa zahajili. Theresina łuka je wotnětka wulke twarnišćo a zdźěla za pěškow zawrjena. Po třoch lětach chcedźa wot 17. septembra hač do 3. oktobra zaso hosći witać. Minjenej lěće ­běchu najwjetši ludowy swjedźeń swěta korony dla wotprajili. Literski karan piwa płaći lětsa přerěznje 13,40 eurow.

Něhdźe tysac wopytowarjow je minjeny kónc tydźenja na lětuše 20. mjezynarodne zetkanje Trabantow do Šwikawy přišło. K zakónčenju jědźeše wčera 55 kultowych awtow z časa NDR z tu- a wukraja po nutřkownym měsće. Na wšě 300 Trabantow z Němskeje, Čěskeje, Pólskeje, Słowakskeje, Madźarskeje a Šwicarskeje bě na teren něhdyšeje twornje Trabanta přijěło. Někotři z nich běchu so dołheje čary dla hižo zašo na dompuć podali. Druhich drje je horcota wottrašiła.

Wopory zběžka wopominali

pjatk, 17. junija 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je wčera zhromadnje z dalšimi politikarjemi wopory ludoweho zběžka 17. junija 1953 w NDR wopominał. „Dopominamy so na pućrubarjow swobody. Je dźensa naš zhromadny nadawk, zdobytu de­mokratiju a swobodu stajnje znowa za­kitować“, rěka we wčerawšim stejišću Kretsch­mera, kiž je tuchwilu w Romje. Zběžk bu namócnje poraženy a žadaše sej 55 smjertnych woporow.

Ukrainske jednotki pod ćišćom

Kijew (dpa/SN). Ukrainske wojerske jednotki na wuchodźe kraja bědźa so dale ze sylnym ćišćom ruskich jednotkow, kotrež jich z artileriju a raketami wobtřěleja. W swojej rozprawje mjenuje rozkaznistwo armeje měsće Sjewjerodonjeck a Lysyčansk a wokolinu. Na dwěmaj městnomaj je so poradźiło, ruske jednotki zadźeržeć. Ze zdobyćom Sjewjerodonjecka a Lysyčanska by Ruska wšu ukrainsku kónčinu wokoło Luhanska pod kontrolu měła. To je jeje hłowny wójnski zaměr.

Zjězd AfD w Riesy zahajeny

Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD, srjedźa) a francoski prezident Emmanuel Macron staj so dźensa rano na dwórnišću pólskeho namjezneho města Przemysl rozžohnowałoj, po tym zo běštaj so z ćahom z ukrainskeje stolicy Kijewa nawróćiłoj. Tam ­běštaj z dalšimaj politikarjomaj EU ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho wopytałoj. Foto: dpa/Kay Nietfeld

Zelenskyj: Historiski dźeń

pjatk, 17. junija 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Po wopyće štyrjoch wodźacych politikarjow w Kijewje je ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj wo „historiskim dnju“ za Ukrainu rěčał. „Ukraina je podpěru ze stron štyrjoch mócnych europskich krajow začuwała“, rjekny Zelenskyj wčera wječor w swojim widejowym poselstwje. Hišće nihdy po swojej njewotwisnosći njeje Ukraina Europskej uniji takle bliska była, wón rjekny. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD), francoski prezident Emmanuel Macron, italski ministerski prezident Mario Dra­ghi a rumunski prezident Klaus Iohannis běchu do toho Kijew wopytali. Woni podpěruja próstwu Ukrainy wo přistup k EU. Komisija EU chcyše dźensa swoje stejišćo k tomu wotedać. Powšitkownje ličachu z pozitiwnym wuslědkom. Jednanja wo přistup pak su wobćežne a dołhodobne. Nimo toho dyrbja wšitke čłonske kraje EU přistupej přihłosować.

Putin wumjetuje zapadej zmylki

pjatk, 17. junija 2022 spisane wot:
Pětrohród (dpa/SN). Najebać njesłyšane sankcije zapada přećiwo Ruskej widźi ruski prezident Wladimir Putin swój kraj na dobrym puću. Tutón lětdźesatk měł čas „skrućenja hospodarskeje mocy Ruskeje“ być, piše Putin w postrowje wobdźělnikam 25. Pětrohródskeho mjezynarodneho hospodarskeho foruma. Zapadej wumjetuje Putin ćežke zmylki w hospodarskej politice, štož je globalnu inflaciju, přiběracu chudobu a deficit ­pola žiwidłow zawiniło. Dźensa chcyše Putin wobdźělnikam swoje předstawy wo ruskim hospodarstwje předstajić.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND