Madrid/Barcelona (dpa/SN). Šefej katalanskeho regionalneho knježerstwa Carlesej Puigdemontej hrozy při wuwołanju njewotwisnosće regiona wot Španiskeje hnydomne zajeće. Tole wobkrući generalny statny prawiznik José Manuel Maza sobotu wječor w Madridźe.

Kaž španiski ministerski prezident Mariano Rajoy sobotu připowědźi, budźe separatistiske regionalne knježerstwo wotsadźene. Za poł lěta su nowe wólby w regionje planowane. Tole bě senat centralneho knježerstwa sobotu w Madridźe postajił. Wothłosowanje naprawow přichodny pjatk je po wšěm zdaću jenož hišće formalna naležnosć. Puigdemont warnowaše do wuradźowanjow senata, zo njebudźe nućenske naprawy akceptować a zo snano njewotwisnosć wuwoła. Kaž statny prawiznik Maza dale zdźěli, předwidźi španiski zakoń rebelijow dla hač do 30 lět jastwa.

Impulsowu papjeru za strukturnu změnu we Łužicy předstajili

Choćebuz/Zhorjelc (dpa/SN). Łužiski brunicowy region ma po měnjenju energijowych fachowcow wot Zwjazka wob lěto 100 milionow eurow za strukturnu změnu dóstać. Wot lěta 2019 měli zamołwići 15 lět dołho wosebite spěchowanje Łužicy předwidźeć. Pjenjezy měli do wobchadneje infrastruktury inwestować a wědomostne institucije podpěrać, zdźěli Berlinska organizacija Denkfabrik Agora energijowa změna tele dny w Choćebuzu, hdźež předstajichu tak mjenowanu impulsowu papjeru k energijowej změnje. Předstawy su wuwite z bywšeho plana fachowcow,­ kotryž je wustup z brunicy w kročelach hač do lěta 2040 rysował.

Ideje organizacije Agora Denkfabrik energijowa změna njejsu nowe. Łužicu jako energijowy region zachować je jedna z tajkich a po mojim měnjenju jara zmysłapołna předstawa. Za to trěbne syće, kotrež milinu rozdźěleja, hižo mamy. Při­wšěm měli do dalšeho wuwića inwestować. Wědomostne institucije a uniwersity su w bjezposrědnjej bliskosći. Měli je bóle do procesa zapřijeć. Přiwšěm sej myslu, zo so hižo předołho wo strukturnej změnje rěči. Trěbne su skutki! Pokazki, zo so hospodarske połoženje w regionje měnja, wšak hižo widźimy. Bombardier a nětko tež Siemens w Zhorjelcu chcetej w zawodomaj dźěłowe městna masiwnje šmórać. Předołho su politikarjo spali a pokazki ignorowali. Dawno trěbny je wutwar infrastruktury, na přikład elektrifikowanje železniskeje čary mjez Drježdźanami a Zhorjelcom. To je dźě wažny zakład za produkciske stejnišća. Bianka Šeferowa

Jónu za 1 600 eurow bencin tankował a so nablaku zminył je muž w Nette­talu. Do awta, kotrež wupadaše wotwonka normalne, bě wulki tank zatwarjeny. Do njeho hodźeše so cyłkownje něhdźe 1 000 litrow bencina. Połnje natankowane jězdźidło móžeše pak jenož hišće pomałku jěć. Dwaj centimetraj bě rozdźěl mjez dróhu a dnom awta. Tuž móžeše policija skućićela spěšnje lepić.

Psy móža swoju mimiku zaměrnje jako komunikaciski srědk zasadźeć. Tole wuchadźa z britiskeje studije fachoweho časopisa Scientific Reports. Biologowka uniwersity Portsmouth Juliane Kaminski je tole ze swojim mustwom zwěsćiła. Cyłkownje 24 psow su k tomu přepytowali. Mimiku zwěrjeća tuž zasadźeja, hdyž chcedźa kedźbnosć ludźi zbudźić a zwisk z nimi nawjazać, toho su sej wědomostnicy přezjedni.