Žadaja sej lěpši dźěłoškit Tesly

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Frakcija Zelenych w Krajnym sejmje Braniborskeje žada sej wot awtotwarca Tesla z USA kročele k zniženju ličby dźěłowych njezbožow. „Wočakuju wot předewzaća, zo wšitko čini, zo by přičiny njezbožow zwěsćił a naprawy za škit dźěławych zwoprawdźił“, rjekny frakciski předsyda Benjamin Rasch­ke minjeny pjatk w Podstupimje. „Kóžde předewzaće je winowate, wšitko za to činić, zo by ličba dźěłowych njezbožow tak niska kaž móžna była.“

W fabrice twarca elektroawtow Tesla w Grünheide južnje Berlina mějachu wot spočatka 2021 sydom ćežkich dźěłowych njezbožow. Socialne ministerstwo kraja nima tole za njewšědne. Porno tomu rozprawjeja medije wo mnohich dźěłowych njezbožach. Jeničce wot junija do nowembra 2022 na wšě 190. To by wšědnje jedne było. Tesla pokazuje na prawidłowne kontrole zarjadow za dźěłoškit.

Fico wólby dobył

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:
Bratislava (dpa/SN). Populist Robert Fico je sobotne wólby parlamenta w Słowakskej dobył. Přiwšěm budźe za njeho ćežko knježerstwo wutworić. Lěwicarska nacionalna strona Smer SSD Fica je 22,9 procentow hłosow wolerjow dóstała, zdźěli wčera statna wólbna komisija w Bratislavje. Druhe městno je dotal hišće w parlamenće njezastupjena strona „progresiwna Słowakska“ (PS) docpěła. Nacionalistisce wustupowacy Fico zastupuje „pro-ruski“ směr.

Praksy protesta dla zawrjene

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Tysacy domjace a fachowe lěkarske praksy su dźensa zawrjene, Zwjazk lěkarjow praksow a Virchowy zwjazk stej k akciji namołwjałoj. Zamołwići chcedźa z akciju na „bolostne lu­towanske naprawy“ skedźbnić, kotrež politika a chorobne kasy zawinuja. Tohorunja njeje dosć fachowcow k dispoziciji. Dale pokazaja lěkarjo na to, zo je jim ­přiběraca běrokratija wulke wužadanje. Tohorunja ćerpja woni wysokich ener­gijowych kóštow a inflacije dla.

Praksy njemóža pacientow hižo w dosahacej měrje zastarać, zdźěli němski předsyda Virchoweho zwjazka Dirk Heinrich dźensa w rańšim magacinje sćelaka ZDF. Lutowanskich naprawow a skrótšenja wukonow dla je dale a mjenje terminow za pacientow k dispoziciji. Tak njeje hižo žaneje wosebiteje přiražki, jelizo ­lěkarjo spočatk lěta nowych pacientow přiwzaja.

Bjezposrědnje do akciskeho dnja je zwjazkowy strowotniski minister Karl Lauterbach (SPD) žadanje lěkarjow za wjace pjenjez wotpokazał.

CDU: Rentnarjo dale dźěłać

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). CDU chce staršim ludźom w rentnarskej starobje zmóžnić, bjez dawkow hač do mjezy 2 000 eurow dale dźěłać móc. Wotpowědny namjet „aktiwneje renty“ je generalny sekretar Carsten Linnemann minjeny pjatk w Berlinje potwjerdźił. Štóž je starobnu mjezu docpěł a dale dźěła, dyrbjał hač do 2 000 eurow měsačnje bjez dawkow k tomu zasłužić směć. Linnemann rjekny: „Chcemy to prosće dwě lěće wuspytać.“ CDU je zwólniwa, namjet hnydom přesadźić. Tež w přichodnym wólbnym programje CDU chcedźa tónle namjet zakótwić. Z nim chcedźa so předewšěm přiběracemu njedostatkej fachowcow spjećować. W Němskej je „nimale hižo z tradiciju“, zo so ludźo z rentu na „dospołny wotpočink“ podadźa. Mnozy pak bychu rady ­hišće w padźe dawkowych lěpšin dale dźěłali, je sej Linnemann wěsty. Z prawniskeho wida njeje žanych wobmyslenjow. Zwjazkowemu knježerstwu Linnemann wumjetuje, zo so hladajo na pobrachowacych fachowcow přemało wo tych stara, kotřiž bychu rady dale dźěłali. Město toho spušća so Berlin na wukrajnych fachowcow, kotřiž do Němskeje přińdu.

Wuspěchi Ukrainy nadhódnoćene

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:

Wien (dpa/SN). Dźělne wuspěchi Ukrainy při jeje přećiwnej ofensiwje přećiwo ruskemu wójsku su po měnjenju fachowca powšitkownje nadhódnoćene. „Jednotliwe zakitowanske linije Rusow Ukrainjenjo z wulkimi stratami přewinu, tola woprawdźity přełam njedocpěja“, rjekny fachowc awstriskeho wójska za Ukrainu Markus Reisner powěsćerni dpa. „Poprawom dyrbjeli wšitke alarmowe zwony klinčeć, zo njeje so po 117 dnjach přećiwneje ofensiwy hišće žadyn operatiwny přełam radźił.“ Ukraina ma po jeho měnjenju přemało wojerskeho materiala, zo móhła so ruskim nadpadam za frontu wobarać. Dyrbjało-li so ruskemu wójsku poradźić, zastaranje z milinu čujomnje mylić, by tež ukrainska brónjenska industrija zlemjena była.

Reisner w tym zwisku na to pokazuje, zo su na přikład němske tanki Leopard 2 nadźiju na wulku skutkownosć w boju jenož zdźěla spjelnili. Wot něhdźe 90 přewostajenych tankow tutoho typa je znajmjeńša třećina jězdźidłow zničenych abo wobškodźenych. Straty na woběmaj bokomaj su hoberske. Ukraina je 80 000 wojakow zhubiła, Ruska 140 000.

To a tamne (02.10.23)

póndźela, 02. oktobera 2023 spisane wot:

Pasanća zazwonichu zawčerawšim policiju w Hannoveru, dokelž běchu wutřěle słyšeli. Prawdźepodobnje běchu je wobdźělnicy kwasneho korsa zawinowali a tuž zastojnicy ćah z awtami zadźeržachu. Cyłkownje wosom awtow policisća dokładnje přepytachu. Tež njewjesta dyrbješe z awta wulězć. Kaž policija zdźěli, pak njejsu ani jeničke brónje namakali.

Šok poćerpi 62lětny muž w Olbernhauje, jako sej zastojnicy minjeny štwórtk žadachu, zo ma so na zemju lehnyć. Po­licisća pytachu mjenujcy za njeznatym strašnym mužom a běchu přeswědčeni, zo su jeho našli. Tola po přepruwowanju 62lětneho so wukopa, zo tomu tak njeje. Dokelž je so muž při akciji zranił, pad nětko kriminalna inspekcija pře­pytuje.

Budyšin/Berlin (SN/mb). Wulki bě loni nazymu šok we Łužicy, hdyž je zwjazkowe knježerstwo wšu swoju dźěławosć za wutwar awtodróhi 4 cofnyło – a tohodla je poselstwo ćim lěpše, kotrež je Budyski zapósłanc krajneho sejma Marko Šiman (CDU) wčera z dwuhodźinskeje „dźěłoweje rozmołwy“ w zwjazkowym minister­stwje za digitalne a wobchad do swojeje domizny přinjesł: Woni z přetorhnjenym planowanjom nětko zaso pokročuja. To je parlamentariski statny sekretar při ministerstwje Michael Theurer (FDP) delegaciji Hornjołužiskeje iniciatiwy přede­wzaćelow wobkrućił. Załoženje tuteje iniciatiwy je Šiman před pjatnaće lětami nastorčił, jej mjeztym zastupjerjo 35 firmow přisłušeja. Wčera w Berlinje běchu nimo Šimana tež Dirk Petasch z blidarnje we Wulkej Dubrawje, Silvio Buchhorn („SLB Stadt- und Landbau Budyšin“) a Peter Boxberger, inženjer za měrjenje z Kamjenca, přitomni, kotřiž zdobom rjemjesło, wjetše zawody regiona a samostatnych reprezentuja.

Korsika budźe awtonomna

pjatk, 29. septembera 2023 spisane wot:

Ajaccio (dpa/SN). Francoski prezident Emmanuel Macron je žadanja za wjetšej samostatnosću srjedźomórskeje kupy Korsika akceptował. Na posedźenju parlamenta kupy w stolicy Ajaccio Macron wčera přilubi, zo chcył so w běhu poł lěta ze zamołwitymi kupy na rjadowanje dojednać. Poměr mjez Korsiku a knježerstwom w Parisu je wobćežny. Lětdźesatki běchu separatisća zdźěla namócnje wo samostatnosć kupy wojowali. Mjeztym knježa tam moderatni nacionalisća.

Zelenskyj: Smy bórze w NATO

Kijew (dpa/SN). Po wopyće generalneho sekretara NATO Jensa Stoltenberga w Kijewje je sej ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj znowa čłonstwo swojeho kraja w NATO žadał. Ukraina je sej zasłužiła, so z čłonom NATO stać, a „wona to tež budźe“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Kijew chcył w tymle prašenju praktiske polěpšenja docpěć. Stoltenberg bě wot Ruskeje nadpadnjeny kraj hižo druhi króć wopytał.

Železniske čary wutwarić

W nižozemskim Rotterdamje steja ludźo před domom, w kotrymž bě 32lětny wčera swoju 39lětnu susodku a jeje 14lětnu dźowku zatřělił. Po tym bě 32lětny student mediciny w uniwersitnej chorowni docenta morił a woheń zamiškrił. Muž bě policiji swojeje psychiskeje chorosće dla znaty. Susodka bě jeho čwělowanja zwěrjatow dla wobskoržiła. dpa/Jeffrey Groeneweg

Wuměnjenja za wučomnikow polěpšić

pjatk, 29. septembera 2023 spisane wot:

Drježdźany (SN/BŠe). Wjace hač štwórćina wučomnikow cyłeje Sakskeje ma dołhi puć k powołanskej šuli. „Dlěje hač 90 mjeńšinow su woni po puću“, wuchadźa z naprašowanja sakskich industrijnych a rjemjeslniskich komorow. Něhdźe třećina wučomnikow dyrbi šulski puć zmištrować, kotryž je wjace hač 50 kilometrow dołhi. Tohodla trjebaja woni přebywanišća blisko powołanskeje šule. Tola tajkich njeje tuchwilu w dosahacej měrje k dispoziciji.

Wuslědki naprašowanja njejsu spokojace. Předewšěm w kónčinach na wsach maja wučomnicy ćeže powołanske šule docpěć. Lěpše wobchadne zwiski abo dobre přebywanske móžnosće stej alternatiwje, kotrejž móhłoj połoženje polěpšić. „Hižo do zahajenja wukubłanja so młodostni wo ramikowych wuměnjenjach informuja, k čemuž docpějomnosć powołanskeje šule słuša. Jelizo su wuměnjenja špatne, rozsudźi so młodostny w najhóršim padźe přećiwo wukubłanju“, zwurazni prezident Lipšćanskeje industrijneje a wikowanskeje komory Kristian Kirpal.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND