Rženje dale dźe

wutora, 26. septembera 2017 spisane wot:
Předsydka AfD Frauke Petry je so wčera rano, něhdźe dwanaće hodźin po wozjewjenju wólbnych wuslědkow za přichodny Němski zwjazkowy sejm wo dalše rženje w Berlinje postarała. Na nowinarskej konferency wona zdźěli, zo nochce frakciji swojeje strony w zwjazkowym sejmje hižo přisłušeć. Chce nowy konserwatiwny spočatk.­ Jeje krok je konsekwenca dale a napjećišeje rozkory z načolnymaj kandidatomaj strony Alice Weidel a Alexanderom Gaulandom. Woli Petry nowy puć – a to runje dźeń po wólbach? Jeje rozsud wšak pokazuje na njedorozumjenja, wulke rozestajenja a njepřezjednosć w stronje. Pačena AfD je so tuž nětko hižo wo prěni eklat postarała. Mjeztym zo tamne strony jednotu demonstruja, ma AfD hižo wulki problem. Hač drje so dalši woleni kandidaća wot frakcije wotwobroća a so Petry přizamknu? Politiske rženje w Ber­linje drje budźe nas hišće chwilku zaběrać. Bianka Šeferowa

To a tamne (26.09.17)

wutora, 26. septembera 2017 spisane wot:

Oranžowe awto z morcheju zaměnił bě wóslik w hessenskim městačku Schlitz. Gießenska ciwilna komora ma nětko rozsudźić, hač dyrbi mějićel skoćeća 5 000 eurow škody na blisko pastwy parkowacym awće zapłaćić. Dwójce bě wóslik do njeho kusnył. Policija trochowaše škodu samo na 30 000 eurow. Naddimensionalnu „morchej“ zwuporjedźeć pak potom tola tak drohe njebě.

Plěsniwa pomazka je wulkozasadźenje policije w badensko-württembergskim Mutlangenje wuskutkowała. Muž bě tyzku z pomazku na swojej zahrodźe našoł. Jako ju wočini, rozpřestrěwaše so mróčel kura. Bórze na to koža muža spodźiwnje reagowaše, a wón alarmowaše policiju a wuchowansku słužbu. 54 muži z dychanskim škitom přijědźe tuž na pomoc. Fachowcy pak jenož plěsniwu pomazku jako winika wuslědźichu.

Wjac swobody při přełožkach

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:

Rom /Fulda (B/SN). Při přełožowanju liturgiskich tekstow změja jednotliwe kraje w přichodźe wjace swobody. Tole přizjewi bamž Franciskus w swojim njedawnym spisu „Magnum principium“. Što móhło to za wobstejace teksty w Němskej rěkać, wo tym wuradźuje Němska biskopska konferenca wot dźensnišeho hač do 28. septembra na swojim nazymskim hłownym posedźenju w Fuldźe.

Nabožina pod ćišćom

Berlin (B/SN). Kubłanski wědomostnik Peter Schreiner widźi wučbu nabožiny w Němskej pod přiběracym ćišćom. Přeco zaso ma wona „wo swoje připóznaće wojować“. Tež konfesionelna orientacija hladajcy woteběra. W Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej pak je podźěl šulerjow, kotřiž so na wučbje nabožiny wobdźěleja, porno 90tym lětam přiběrał.

Bamžowske počesćenje

Berlin (B/SN). Hans-Joachim Meyer, statny minister na wuměnku a něhdyši prezident Centralneho komiteja němskich katolikow, bu wot bamža Franciskusa pomjenowany z rjadom swjateho Gregora Wulkeho počesćeny. 5. septembra je jemu arcybiskop Heiner Koch Gregorijowy rjad přepodał.

Přehladka žněje wulki wothłós

Petry so frakciji njepřizamknje

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsydka AfD Frauke Petry nochce frakciji swojeje strony w zwjazkowym sejmje přisłušeć. Tole zdźěli wona dźensa rano w Berlinje. K přičinam njeje so hišće wuprajiła. – Po słowach předsydki Zelenych Simony Peter ma SPD najebać špatny wólbny wuslědk dale zamołwitosć přewzać. Jeli tak mjenowana jamaiska koalicija z CDU, FDP a Zelenych njebudźe, ma SPD k dispoziciji być. „Njeje móžno, zo nětko hižo wo nowych wólbach rozmyslujemy. SPD je wužadana, tule w demokratiskej strukturje ze wšěmi tamnymi stronami rozmyslować, kak móže dale hić“, Simone Peter podšmórny.

Wothłosuja wo njewotwisnosći

Erbil (dpa/SN). Na sewjeru Iraka, hdźež bydla Kurdojo, su wo njewotwisnosći dźensa wothłosowali. Wjace hač 5,2 mi­lionaj ludźi měješe wo tym rozsudźić, hač ma so awtonomny region wot Iraka dźělić. Liča drje z wulkim wothłosom wolerjow za njewotwisnosć,­ ale wothłosowanje njeje zwjazowace. Centralne knježerstwo w Bagdadźe zdźěli, zo referendum wu­stawje njewotpowěduje.

Wjetšina za lětanišćo Tegel

We wjacorych městach Němskeje su sta ludźi po wozjewjenju dotalnych wólbnych wuslědkow wčera wječor spontanje přećiwo Alternatiwje za Němsku demonstrowali. Před twarjenjom strony w Berlinje zhromadźi so něhdźe tysac ludźi, kotřiž spytachu z wołanjom a hwizdanjom wólbny swjedźeń strony mylić. Foto: picture alliance/Markus Heine

Nadźijeja so wujednawanskeho hamta

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Braniborske hospodarske ministerstwo nadźija so dale zarjadowanja wujednawanskeho hamta za hórniske škody we Łužicy. Dotal Zwjazk tajke městno wotpokazuje, w decembru pak su dalše jednanja planowane, zdźěli tele dny nawoda wotrjada za energiju a surowizny hospodarskeho ministerstwa Klaus Freytag.

Zwjazk ma so sobu zapřijeć, dokelž je přez Łužisku a srjedźoněmsku towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) w regionje aktiwny. Předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) je hižo signalizowało, zo je zwólniwe we wujednawanskim hamće sobu skutkować. Tež Sakska podpěruje plany, wo kotrychž w Braniborskej hižo wjacore lěta diskutuja.

Wujednawanske městno měło na přikład zakročić, zwěsća-li wobsedźerjo domow škody na twarjenjach. W tym padźe ma so přepytować, hač su škody hórnistwa dla nastali. Wujednawanski hamt měł so dale wo to starać, zo wobsedźerjow domow bjez kompleksnych sudniskich jednanjow wotrunaja.

Twarja mosty hač přez mjezy

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:

Čłonojo mjeńšinoweje rady ze zwjazkowym prezidentom so zetkali

Berlin (SN/BŠe). Mjeńšinowa rada štyrjoch w Němskej připóznatych awtochtonych narodnych mjeńšin a ludowych skupin je tele dny zwjazkoweho prezidenta Franka-Waltera Steinmeiera na hrodźe Bellevue w Berlinje wopytała. Zastupjerjow mjeńšin přewodźeše społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wusydlencow a narodne mjeńšiny Harmut Koschyk (CSU). Serbow zastupowałoj staj čłon mjeńšinoweje rady Kito Ela a před­syda třěšneho zwjazka Dawid Statnik, kiž je tež předsyda mjeńšinoweje rady.

Wólbne rženje

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:
Mnozy tež w serbskim sydlenskim rumje su Alternatiwu za Němsku (AfD) wolili. Chcychu tym w Berlinje knježacym swoju njespokojnosć zwuraznić. Woni słušeja k wonym 60 procentam wolerjow AfD, kotřiž protesta dla tak hłosowachu. Hač bě to nětko staćanski wukon, wo tym hodźi so wadźić. Strona, kotrejež kandidaća so rady pod płašćikom narodneho konserwatizma z rasistiskimi předsudkami pyša, sta so z třećej najsylnišej w nowym zwjazkowym sejmje. Tajki wuslědk běchu woprašowanja do wólbow hižo wěšćili. Nětko mamy to čorne na běłym. Kak pak z tym wobchadźamy, zo su wolerjo poli­cista Karstena Hilsu, kandidata AfD, z direktnym mandatom do Berlina pósłali? Muža, kiž powědaše na wólbnym forumje Serbskich Nowin a Domowiny tajke spodźiwnosće kaž tu, zo maja Němcy a Serbja samsnu kulturu. Što rěka to za zastupowanje serbskich zajimow? Wo wólbnym rženju bě wčera rěč. Sćěhi njejsu hišće wotwidźomne. Axel Arlt

To a tamne (25.09.17)

póndźela, 25. septembera 2017 spisane wot:

Z drastiskimi kubłanskimi metodami spyta Thailand nětko swoju statistiku njezbožow pozitiwnje wobwliwować. Dokelž pokuta abo jatba skućićelow njezatrašatej, tam wopitych šoferow hinak chłostaja. Sćelu jich do ćěłownjow, zo bychu na swojej woči widźeli, što móhli ze swojim zadźerženjom zawinić. 7 000 ludźi je tajke chłostanje hižo přešło.

Dźiwinje znjemóžnić so něhdźe chować je jedna metoda, kak móhli jich wobstatk pomjeńšić. Japanscy burja pasu swoje kruwy na njewobdźěłanych płoninach. Tak njemóža so tam sorny, jelenje­ abo dźiwje swinje wjace we wy­sokej trawje chować. Kurioznu ideju zrodźi­ ratar na połkupje Hokkaido a je na polu mobilnu rězarnju zarjadował. Zatřělenu dźiwinu móže tuž hnydom na městnje předźěłać.

Bój w napjatej atmosferje

pjatk, 22. septembera 2017 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Do njedźelnych wólbow zwjazkoweho sejma bilancuja zastupnicy wšitkich sylnišich stron wólbny bój. W jednym dypku su sej woni přezjedni: Čas do wólbow je napinacy. Přiwšěm běchu rozmołwy z wobydlerjemi wažne. Problemy w Němskej njejsu mjeńše. Na wólbnych zarjadowanjach zwěsćichu politikarjo přiběracu napjatu atmosferu. Tež wólbne plakaty su nje­znaći na mnohich blakach zničili.

Katalanojo dale demonstruja

Barcelona (dpa/SN). Do ludoweho wothłosowanja w regionje Španiskeje Katalonskej su wčera znowa tysacy ludźi za njewotwisnosć­ demonstrowali. Zdobom kritizowachu přepytowanja a zajeća přez paramilitarnu policajsku jednotku Guardia Civil, kotraž přisłuša centralnemu knježerstwu w Madridźe. Wonkowny zarjad w Berlinje němskich dowolnikow konflikta w Španiskej dla namołwja, zo měli­ wozjewjenja lokalnych medijow sćěhować a wjetšim zhromadźowanjam ludźi z puća hić.

Detailowe dźěło zahajene

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND