Čo. 4: Wospjet wosebity program kulturneho herbstwa
Pod hesłom „... hdźež duša luda schow swój ma čo. IV ...“ předstaji we wobłuku XIV. mjezynarodneho festiwala „Łužica“ dohromady pjeć cyłkow program duchowneho kulturneho herbstwa na Kralec statoku w Chrósćicach. Wuzběhnywši „20. narodniny naročneho projekta UNESCO, zestajeć reprezentatiwnu swětowu lisćinu imaterielneho kulturneho namrěwstwa“, poprosy moderator Tomasz Nawka za prěni přinošk španisku skupinu S’Eixam Mallorquí na jewišćo, kotraž zaspěwa a cappella „El Cant de la Sibil·la“. Hodowna pěseń bu w lěće 2010 do lisćiny přiwzata, dokelž jeje „wobchowanje wutworjenju wosebiteje kulturneje identity na Baleariskich kupach polěkuje“. Nimo spěwa předstaji skupina za region charakteristiske instrumenty, kaž na přikład mandolinje podobnu banduriju z dźesać trunami a laúd z dwójce šěsć trunami. Tele nastroje „zmóžnjeja, hrate w specielnej, přewšo perkusiwnej technice, typiski mallorcski sound“.
Krawžic dwór: Tajny tip za měrnu bjesadu
Štóž je w Chrósćicach festiwalny kónc tydźenja wot farskeho dwora do směra tohorunja wobdźělenych burskich statokow we wsy šoł, je so snadź dźiwał. Wosebje hdyž běše prěni raz z hosćom tutoho wusahowaceho wjerška serbskeho žiwjenja. Dokelž wuhlada taflu „Krawžic dwór“ z do- a wotchadom ludźi – najebać to, zo dwór na oficielnym planje festiwalneho zešiwka njesteješe. Tola hižo pjatk su wjesnjenjo tule při točenym piwje sedźeli, a dwór su organizatorojo na zapisu kulinariskich poskitkow wobkedźbowali. Tež kulturneho poskitka je, drje nic wotměnjacy program hudźbnych skupin na wulkim jewišću, ale wustupy muži Přezpólnych, kotřiž pěstuja hižo dołho stare serbske ludowe spěwy.
Nimale kaž swójbne zetkanje
Wikowarjo su swoje draby zapakowali, pod Fulkec hórku zaćahny njejapcy měr. K blidu přisydny so porik, za městnom pytacy. Njetraješe ani minutu, a hižo rozkćě rozmołwa, kaž zo bychu swójbni bjesadowali. Dóńdźe hišće mać z dźěsćom. Njeje scyła ćežko so dorozumić, byrnjež Roberto Lombino čěsce, jeho přećelka Hanna Piechocka pólsce, Maria Clausenowa a jeje dźowka Sara serbsce rěčeli.
Přijeće na Deleńkec statoku z prominencu
Deleńkec statok srjedź wsy w Chrósćicach njeje jenož ródny dom dźěda předsydy Domowiny Dawida Statnika, ale tež rjany přikład za „kontinuitu tradicije“, kaž na přijeću składnostnje zahajenja festiwalneho wječora sobotu rěkaše. Sakske Nowiny su tróšku šćipaće pisali, zo běše to zawrjene zarjadowanje zwonka zjawnosće. Přiwšěm běše lisćina hosći z tu- a wukraja dołha dosć a městno za masy ludźi runja druhim burskim statokam tule njeje. Poprawom je rjenje hladany dwór tajke něšto kaž prózdninski kwartěr.
Jadwiga Deleńkec bydli hižo třiceći lět w Berlinje, a dom słuži prawidłownym kónctydźenskim pobytam we Łužicy. Zhromadnje ze swojim bratrom Měrćinom, wón je mjeztym wosom lět farar w Chrósćicach, je wona statok kupiła, jako třeći je so jeje muž přidružił. Tak su substancu dwora zdźerželi – a herbstwo třoch legendarnych nježenjenych ćetow wuchowali, kotrež běchu jónu wobličo tutoho statoka.
Brigada w Słowjenskej pobyła
3
2
1
Srjedź meje poda so chór 1. serbskeje kulturneje brigady z busom do słowjenskeje stolicy Ljubljany. Start pak dyrbjachmy wo dwě hodźinje přesunyć – bus měješe problem z hydrawliku. Nalada pak bě přiwšěm dobra a předwjeselo něhdźe 70 młodostnych a zamołwitych na dwanaćehodźinsku jězbu bě tak a tak wulke. Jězba so spěšnje miny, tójšto w busu spěwachmy a něhdźe w 22 hodź. dojědźechmy do rjaneho hostela „Celica“. Spěšnje běchu stwy rozdźělene, a padnychmy sprócni do łoža.
Wutoru rano čakaše po snědani hnydom prěnja proba na zahrodźe trochu zdaleneje ewangelskeje cyrkwje na nas . Zwučowachmy tam za koncert, ale tež za přichodny wulki projekt brigady – nahrawanje oratorija „Žně“. Po wobjedźe a krótkej přestawce podachmy so z powjaznicu na srjedźowěkowski hród Ljubljany. Wottam mějachmy wulkotny wuhlad na město, a pućowachmy zaso dele. Po wječeri w rjanej korčmičce při rěce zetkachmy so nimale wšitcy hišće raz na mosće a tworjachmy serbske koło. Spěwachmy a rejowachmy k znatym serbskim štučkam, a tak móžachmy hnydom za swój koncert w katedrali wabić.
Na festiwalu w Danskej byli
Pjatk, 7. julija 2023
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
Hižo štwórty raz su sej serbscy młodostni pod nawodom Serbskeho młodźinskeho towarstwa Pawk na lětuši Roskilde-festiwal dojěli. To je jedyn z najwjetšich hudźbnych festiwalow w Europje, něhdźe 130 000 ludźi je tam přitomnych. Headliner bě lětsa Kendrick Lamar, tež Eminem, Cardi B a Gorillaz běchu w zašłych lětach live na jewišću. A to samo darmotnje! Přetož Serbja su dźěl wulkeje skupiny 30 000 dobrowólnych, kiž so wo to staraja, zo wostanje Roskilde ekologiski a socialny. Tak dźiwaja tam wosebje na škit přirody a wuhotuja festiwal z tójšto socialnymi a zhromadnymi akcijemi. Serbja su hromadźe z danskim mjeńšinowym młodźinskim towarstwom GFU za wobhospodarjenje zastawkoweje stacije zamołwići. Tu přiwzaja bleše, tyzy
a nopaški, rjaduja je a zastawk wupłaća. Za to běchu lětsa prěni raz tež wulku zastawkowu mašinu skazali.
Tež klětu chce so Pawk zaso na Roskilde podać a přeproša wšitkich, sej najwjetši hudźbny festiwal sewjerneje Europy lubić dać.
To budźe wot 29. junija hač do 6. julija 2024. Jakub Wowčer
100 lět sport w Delanach
Wjacore sta hosći pobychu kónc tydźenja w Ralbicach na jubilejnym swjedźenju „100 lět sport w Delanach“. Nimo tójšto turněrow za dźěći hrajachu sobotu delanscy młodostni hromadźe ze staršimi přećiwo wubrance ze Spalenych Pořic – to su čěscy přećeljo. Hra skónči so 3:2 za hosći.
W samsnym času wubědźowachu so wolejbulowe mustwa w pěsku wo pokal. Njedźelu popołdnju hraješe potom Serbske mustwo přećiwo tamnišemu prěnjemu mustwu kaž tež teamej z něhdyšich hrajerjow Sokoła. Mały turněr doby prěnje mustwo Sokoła Ralbicy/Hórki. Poslednja hra njedźelu nawječor běše žónska kopańca. B-młodostni z Biskopic hrajachu přećiwo žonam ze Złeho Komorowa. Młode koparki hru z 0:4 přěhrachu.
Tež nowe mjeno nětko stadion w Ralbicach ma. Tón nosy napis „Stadion Jurij Frencl“. Nimo toho pokazachu so koparjo Ralbičanskeho 1. mustwa w nowej „jubilejnej“ sportowej drasće. Na njej je prěni raz
w stawiznach delanskeho sporta serbskorěčny napis „Štó, hdyž nic my!?“ Kosntantin Hrjehor
321´´Ke klasiskej a modernej dujerskej hudzbje swjecili „Krass ...
2
1
´
´
Ke klasiskej a modernej dujerskej hudzbje swjecili
„Krass Brass“ rěkaše spočatk junija w Hórkach. Swjedźeń zwjazuje młodu a staršu generaciju w zahoritosći k dujerskej hudźbje.
Po tym zo běchu Chróšćanscy muzikanća swjedźeń popołdnju zahajili, smědźeše so publikum tohorunja na kapału Horjany wjeselić. Po nich hrajachu studenća wysokeje šule za hudźbu w Drježdźanach, tak mjenowani „Balkaneros“. Na wšelakich blachowych dujerskich instrumentach a na saksofonach 16čłonowski rytmusowy cyłk publikum wot spočatka sem sobu storhny.
Po krótkej přestawce slědowaše wustup skupiny „Brasswoofer“ z Hannovera. Urban-brass a hiphop-brass stej hudźbnej směraj, kotrymajž so skupina wosebje wěnuje. Wotměnjawy program wuklinča z DJjom „KrassBrass-Plattendreher“. Jeho hudźba je miks mjez klasiskej dujerskej hudźbu a technostilom. Organizatorojo swjedźenja Syman a Fabian Hejduška kaž tež Jakub Langa su z cyłkownym wotběhom zarjadowanja přewšo spokojom. tekst a fota: Jan Bogusz
Serbski hiphopowy album a party Serbska hiphopowa trójka Nowa Doba, ...
3
2
1
Nowa Doba – Stara Šula – Hiphop-album
„Słyš, ludo serbski, nowa doba kiwa!“, přiwoła młoda skupina Nowa Doba swojemu připosłucharstwu a čitarstwu. Florian Kießlich (FloJ), Pětr Dźisławk (Lil Handrij) a Syman Hejduška (SMAN) su 13 nowych titlow, zdźěla starše spěwy (sampling) wužiwajo, za prěni serbski hiphop-album produkowali. Podpěrali su jich při tym spěwarka Greta Čórlichec, skupiny Trojozynk, Přezpólni a Wólbernosće, rěčnik Beno Bělk a mnozy dalši. Nastała je hudźbnje a tematisce pisana zběrka, kotraž swědči wo sylnym serbskim sebjewědomju młodych rapperow, wo načasnej, do přichoda pokazowacej hudźbje, ale tež wo česćownosći napřećo staršim hudźbnikam-mištram.
Njech su tu mjenowani Günther Šwjentek, Rüdiger Fournee a Měrćin Weclich.
© Załožba za serbski lud
wudawaćel: skupina Nowa Doba
płaćizna:14,90 €
A štóž chce sej skupinu live naposkać, njech poda so sobotu na folklornym festiwalu w Chrósćicach na Zahrodnikec dwór. Tam Nowa Doba w 22.30 hodź. wustupi.
48hodzinska akcija
Pjeć šulerkow 7. lětnika z Ralbic je zhromadnje ze šulskej socialnej dźěłaćerku wotpadkowe sudobja pomolowało a do nich kwětki nasadźało, kotrež nětko šulski dwór pyša.
Wotrowscy młodostni su rumnosće w młodźinskim klubje renowěrowali.´Mjez něhdźe 900 wobdźělnikami 48hodźinskeje akcije spočatk junija běchu tež mnozy serbscy młodostni. Najwšelakoriše powšitkownowužitne, ekologiske, socialne a kulturne projekty su woni we wobłuku tutoho projekta zwoprawdźili. Tak na přikład wobnowichu abo porjeńšichu hrajkanišća, ławki, fasady abo busowe zastanišća.
Cyłkownje bě to přibližnje 21 600 hodźin čestnohamtskeho dźěła, kotrež su młodostni a jich pomocnicy bjezpłatnje za komuny wukonjeli. Wobličene z minimalnej mzdu wučinja to něhdźe štwórć miliona eurow.
