Policisća steja při železniskim přechodźe njedaloko Hamburga pódla wottorhnjeneje zawěry. Při zražce spěšnika ICE z nakładnym awtom je wčera čłowjek žiwjenje přisadźił. Wjacori so zranichu. Čehodla je z woclowymi dźělemi nakładźene awto na železniskim přechodźe stało, njeje znate. Šofera awta su dźensa nachwilnje zajeli. Foto: dpa/Daniel Bockwold

Ukraina chce kónčiny wuměnić

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukraina je po słowach prezidenta Wolodymyra Zelenskeho zwólniwa, sej teritorije z Ruskej wuměnić. Jeli so prezidentej USA Donaldej Trumpej poradźi, wójnskeju přećiwnikow za samsne blido přinjesć, „jedyn ­teritorij přećiwo druhemu wuměnimy“, rjekny Zelenskyj britiskej nowinje The Guardian. Kajke kónčny wón konkretnje měni, nowiny njepisaja. Ukrainske jednotki běchu loni w awgusće ruske kónčiny wokoło Kurska nadpadnyli a zdźěla wobsadźili. Najebać rusku ofensiwu woni přeco hišće dźěle kraja kontroluja.

W Kijewje su dźensa rano wjacore ruske rakety rozbuchnyli. Kaž měšćanosta Witali Kličko rozprawja, je při tym wobydler města žiwjenje přisadźił.

Volkswagen napominany

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Po zetkanju z nawodu awtotwarca Volkswagen Oliverom Blume nastupajo přichod sakskich twornjow je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) koncern hišće raz na toho zamołwitosć apelował. „Wočakujemy, zo tute wulke předewzaće swojej zamołwitosći wotpowěduje a sobudźěłaćerjow njepřesłapi“, Kretschmer rjekny. Přezjednaj sej wobaj běštaj, zo twornja w Zwickauwje dale w dwěmaj změnomaj dźěła. Najebać to so tež tam tójšto změni, Kretschmer doda. Hladajo na škleńčanu manufakturu w Drježdźanach bě Kretschmer VW na zrěčenje skedźbnił, po kotrymž tam awta produkuja. VW bě krizy dla bolostne změny a zawrjenja twornjow připowědźił.

Kretschmer na nowych pućach

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je dźensa w krajnym sejmje swoju prěnju knježerstwowu deklaraciju w nowej legislaturnej dobje předstajił. Jeho narěč steješe pod hesłom „Zmužiće nowe puće kročić. W zamołwitosći za Saksku“.

Nowe knježerstwo dyrbi wšak woprawdźe po nowych pućach kročić, wšako ma Sakska prěni króć mjeńšinowe knježerstwo. CDU a SPD pobrachuje za swójsku wjetšinu dźesać hłosow. Sakski krajnym sejm ma 120 zapósłancow.

Za wothłosowanje trěbnu wjetšinu chce sej Kretschmer přez tak mjenowany konsultaciski mechanizm zaručić. Za to chce koalicija CDU a SPD jara zahe opoziciju w parlamenće do projektow zapřijeć a tež namjety druhich stron wobkedź­bować. Wo wotpowědnym dojednanju chcychu w běhu dnja wothłosować.

Rěčeli su dźensa na próstwu AfD wo policajskim zasadźenju při zjězdźe strony w Riesy. Něhdźe 10 000 ludźi bě přećiwo zjězdej protestowało. Při tym dóńdźe tež k namócnosćam přećiwo delegatam.

Dwaj swětaj w Serbach

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:
Smy tež w Serbach w dwěmaj swětomaj žiwi. W jednym swěće mamy namołwy kaž Domowiny: „Antidemokratiske prudźenja wohroža naše zhromadne hódnoty a mnohotnosć, kotraž našu towaršnosć wučinja. Dyrbimy tomu zadźěwać.“ Kóždy wě, zo je z tym druhi swět měnjeny, kiž so dokoławokoło zapósłanca Hilse w kopaće połnym hosćencu w jadrje serbskich kónčin jewješe. Tam su tež abonenća našeho wječornika a ludźo byli, kotřiž so wšědny dźeń „Chwalen Jězus Chryst“ strowja. Woni su přeswědčeni, zo politiku podpěruja, kiž serbskemu ludu a demokratiji tyje. Wulki dźěl wuwjedźenjow zapósłanca běše zwonka toho, štož mam za logiske. Ale z kołkom zarjada za škit wustawy abo dogmami kaž „Stóž njeje za multikulturelnu towaršnosć, njeje demokrat“ dale njepřińdźemy (potom n. př. njebychu tež Polacy žani demokraća byli). Hdyž njeje komunikacija mjez swětomaj, dźe jenož wo dobyće abo poražku. A kotry swět dobudźe, nichtó njewě. Marcel Brauman

Wuběrk: Sylnišo z Pólskej dźěłać!

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wuběrk němskeho hospodarstwa za wuchodne naležnosće ­žada sej wot zwjazkoweho knježerstwa sylniše ­zasadźenje za hospodarsku kooperaciju z Pólskej. „Zhromadne dźěło mjez Berlinom a z wotstawkom najsylnišim wuchodnym wikowanskim partnerom Pólskej dyrbi nowu kwalitu docpěć“, rjekny předsydka wuběrka Catharina Claas-Mühlhäuser w Berlinje.

Z wikowanskim wobjimom nimale 172 miliardow eurow bě Pólska 2024 znowa pjaty najwjetši wikowanski partner zwjazkoweje republiki. Jako wiki za němske twory je Pólska Chinu ze štwórteho městna wutłóčiła, z datow Zwjazkoweho statistiskeho zarjada wuchadźa. „Dyrbimy Pólsku jako hospodarski sylny kraj bóle na wědomje brać, předsydka wuběra rjekny. Je to jedne z čłonskich krajow EU z raznje wuwiwacym so hospodarstwom. Pólska budźe tež wažny kraj we wobłuku europskich napinanjow při nowonatwarje Ukrainy, je sej Claas-Mühlhäuser wěsta. Přichodne zwjazkowe knježerstwo dyrbjało kóždolětne němsko-pólske knježerstwowe konsultacije na hospodarski wobłuk rozšěrić.

Dźesać ludźi morił

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Mysteriozny pad je dale a wjetši: Mjeztym zajaty Berlinski paliatiwny medicinar je prawdźepodobnje znajmjeńša dźesać pacientow morił. Wo tym je Berlinske statne rěčnistwo mjeztym přeswědčene. Motiw je drje „lóšt při morjenju“. Spočatnje ličeše statne rěčnistwo štyri wopory, potom wosom, nětko dźesać. 40lětny je tež dwě ćežkochorej žonje w starobje 25 a 57 lět morił.

To a tamne (12.02.25)

srjeda, 12. februara 2025 spisane wot:

Kedźbliwy pěšk je w přijimarni hódnotnych maćiznow w hornjej Bayerskej panteroweho chameleona ze styroporoweje tyzy wuchował. Zwěrjo z mjenom Lucifer běchu prawdźepodobnje strowotnych problemow dla wusadźili, fachowcy stacije za reptilije měnja. Muž bě škrabanje w tyzy słyšał a na kóčku tukał. Na to wuhladachu chameleona. Zwěrjo dyrbi nětko do karanteny. Wobsedźerjej hrozy pokuta ranjenja zakonja za škit zwěrjatow dla.

Wot junija minjeneho lěta w swětnišćowej staciji ISS čakacaj astronawtaj móžetaj so nětko snano tola prjedy na zemju wróćić hač myslene. NASA, swětnišćowy zarjada USA, je rozsudźił, zo bjeru za ­nawrót hižo raz wužiwanu kapslu typa „Dragon“. Poprawom chcychu čakać, doniž njeje nowa kapsla dotwarjena. To pak móhło trać. Trjebany nastroj steji porno tomu hižo w měrcu k dispoziciji.

Ekstremisća „na straži“ byli

wutora, 11. februara 2025 spisane wot:

Budyšin (SN). Prawidłowna póndźelniša manifestacija w Budyšinje, kotraž so „napominanska straža“ mjenuje, bě tež tema w njedawno wozjewjenej rozprawje krajneho zarjada za škit wustawy za december 2024. Zarjad, kotryž podsteji nutřkownemu ministerstwu Sakskeje, je drje tež dwustotu „napominansku stražu“, kiž wotmě so loni 9. decembra, jako „njeekstremistisku“ pohódnoćił. Zarjad pak starosći, zo je so 70 přiwisnikow „subkulturelneje prawicarskoekstremistiskeje sceny“ wosebje z Budyšina a Lubija na zarjadowanju wobdźěliło. Ći běchu w předpolu ze swójskej namołwu za termin wabili, běchu so čornu drastu woblekli a tworjachu swójski blok za transparentom „ReMigration – Heimatliebe ist kein Verbrechen“.

K skupinje słušeštaj tež hudźbnikaj Proto a Runa wot labela NDS Records, kotryž Wikipedija jako „wočiwidny naci-rap“ pohódnoća. Tež tónraz bě předsyda sakskeje AfD Jörg Urban mjez rěčnikami napominanskeje straže. Wón měrješe so na „wójnskich škarakow w Berlinje“ a praješe: „Miliony młodych syriskich muži móža domoj hić a swój kraj zaso natwarić.“

Wjace pjenjez za zakitowanje

wutora, 11. februara 2025 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Přichodne zwjazkowe knježerstwo drje dyrbi po najnowšich planach NATO wo wjele wjace pjenjez za zakitowanje zaplanować hač dotal. Kaž powěsćernja dpa z kruhow aliancy zhoni, žadaja sej zaměrowe směrnicy NATO po tuchwilnych wobličenjach kóždolětne wudawki 3,6 procentow nutřkokrajneho bruttoprodukta. Němska planuje dwaj procentaj. Přidatne wudawki wučinjeja 20 miliardow eurow.

„Groko“ najwoblubowaniša

Berlin (dpa/SN). Koalicija CDU/CSU a SPD je dale najwoblubowaniša opcija za nowe knježerstwo po wólbach zwjazkoweho sejma. Tole je wuslědk woprašowanja instituta Forsa w nadawku sćelaka RTL. Ze 43 procentami steji tak mjenowana „groko“ na prěnim městnje mjez wolerjemi. Slěduje koalicija CDU/CSU a Zelenych (22 procentow) před koaliciju CDU/CSU a AfD (17 procentow). Tajki zwjazk pak kanclerski kandidat unije Friedrich Merz wuzamkuje. Koaliciju unije a Zelenych šef CSU Markus Söder wotpokazuje.

Ćěła migrantow našli

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND