Krótkopowěsće (29.10.19)

wutora, 29. oktobera 2019 spisane wot:

Nowy Lětopis wušoł

Budyšin. Druhe wudaće Lětopisa 2019 wopřijima přinoški sympozija „Kito Lorenc mjez basnistwom a literarnej wědomosću“ prof. dr. Waltera Schmitza, prof. dr. Christiana Prunitscha a dr. Franca Šěna­. Dalše temy su wuznam lěta indi­genych rěčow za Němcow a Serbow, geografiske mjena w Delnjej Łužicy, Arnošta Mukowa „Statistika łužiskich Serbow“, serbstwo w sakskim domizniskim škiće 1896–1941 kaž tež serbscy noworěčnicy.

Wopušći Andreas Pabst SLA?

Budyšin. Po internych informacijach njebudźe Andreas Pabst w přichodnej hrajnej dobje 2020/2021 hižo z chórowym nawodu Serbskeho ludoweho ansambla. SLA nochcyše powěsć dotal ani dementować ani wobkrućić. Pabst bě zastojnstwo 2016 přewzał a zahaji w tym lěće nowy rjad „Mišterske twórby chó­roweje hudźby“.

Wodźerjo busow trěbni

Krótkopowěsće (28.10.19)

póndźela, 28. oktobera 2019 spisane wot:

Wodźerjo po jězorinje prašani

Zły Komorow. Turistiski zwjazk Łužiska jězorina namołwja zajimcow, přizjewić so hač do 31. oktobra za kubłanje wodźerjow. Hišće su za to někotre městna. Wukubłanje wotměje so klětu wot januara do apryla stajnje pjatk popołdnju a sobotu. Tež ludźo, kotřiž čěšćinu abo serbšćinu rěča, móža so rady přizjewić. Nimo teoretiskich zakładow kołowokoło jězoriny su dźěłarnički předwidźane.

Dalše solarne připrawy LEAG

Choćebuz. Hórnistwowe a energijowe předewzaće LEAG wutwari swoje solarne připrawy za zdobywanje miliny. Přidatnje k dźesaćmegawattowemu solarnemu parkej Wjelcej III, kotryž chcedźa hišće lětsa syći připinyć, instaluje LEAG tři dalše fotowoltaikowe připrawy na třěchach swojich imobilijow w Choćebuzu a Lubnjowje, kaž koncern zdźěla.

Móst budu zběhać móc

Krótkopowěsće (25.10.19)

pjatk, 25. oktobera 2019 spisane wot:

Fraunhofski institut přińdźe

Choćebuz. Zaměstnjenje slědźenskeje institucije Fraunhoferskeho instituta w Choćebuzu je wobzamknjena wěc. Senat instituta je po informacijach ho­spodarskeho ministerstwa rozsudźił, zo chcedźa wotnožku za energijowu infrastrukturu a geotermiku 1. decembra we łužiskej metropoli załožić. Je to dźěl programa k podpěrje strukturneje změny.

Dotal 16 padow gripy w Sakskej

Drježdźany. W Sakskej su w nětčišej sezo­nje dotal 16 padow gripy zwěsćili. Ministerstwo za strowotnistwo mjenowaše to dźensa „za počas normalny niwow“. Tež po wšej Němskej nimaja dotal žane pokazki na kopjenje padow. Žadyn ze schorjenych njebě šćěpjeny. Potrjecheni su w starobje 24 do 44 lět. Połojca z nich pochadźa z Lipska.

Nowe wideja wo rybarstwje

Krótkopowěsće (24.10.19)

štwórtk, 24. oktobera 2019 spisane wot:

„Syn Winnetouwa“ na předań

Budyšin. DVD synchronizowaneho filma­ „Syn Winnetouwa“ je wotnětka na pře­dań. Wuslědk rěčnopedagogiskeho projekta Rěčneho centruma WITAJ, nastaty w kooperaciji ze Sakskim wu­kubłanskim a wupruwowanskim kanalom, předawaja w Smolerjec kniharni, w Serbskej kulturnej informaciji a wšudźe, hdźež serbske knihi poskićeja. Film poručeja wot staroby wosom lět.

Synoda ewangelskeje cyrkwje

Oranienburg. Synodu Ewangelskeje cyr­kwje Berlin-Braniborska-šleska Hornja Łužica su wčera w braniborskim Oranienburgu zahajili. Wjac hač 100 zastupjerjow dohromady 900 000 wěriwych diskutuje wo cyrkwinskich a politiskich temach. Biskop Markus Dröge přednjese tam swoje poslednje „biskopske słowo“. Po dźesać lětach wón srjedź nowembra zastojnstwo złoži. Nowy biskop budźe dotalny propst Christian Stäblein.

Silwester bjez wohnostroja?

Krótkopowěsće (23.10.19)

srjeda, 23. oktobera 2019 spisane wot:

Lětsa mjenje mjedu

Podstupim. Braniborscy pčołarjo maja so lětsa ze žnjemi pod přerězkom wot­namakać. Po informacijach Krajneho zwjazka braniborskich pčołarjow su jenož 20 kilogramow mjedu na lud nažnjeli. Hewak je to 30 do 50 kg. Wobćežowała bě pčolace ludy lětsa wosebje w južnej Braniborskej epidemija ameriski hniłc (Faulbrut).

Wobrazy přećahnu na Morawu

Praha/Moravský Krumlov. Swěto­zna­ty cyklus 20 wulkoformatowych wobrazow „Słowjanska epopeja“ molerja Alfonsa Muchi přeměstnja na pjeć lět z Prahi na hród w městačku Moravský Krumlov. Jedna so wo požčonku čěskeje stolicy, kotrejž­ je Mucha wobrazy darił. Praska radnica pak njebě dotal kmana spjelnić jeho próstwu, za „Epopeju“ wosebity wustajenski twar přihotować.

Hórku poražku poćerpjeli

Krótkopowěsće (22.10.19)

wutora, 22. oktobera 2019 spisane wot:

Ratarjo prostestuja

Bonn/Zhorjelc. Ratarjo z cyłeje Němskeje protestuja dźensa na wjacorych měst­nach přećiwo agrarnej politice zwjaz­koweho knježerstwa. Najwjetšu demon­straciju wočakowachu w Bonnje z 10 000 burami a 800 traktorami. W Hornjej Łužicy chcychu so z wjace hač 100 traktorami do Zhorjelca podać. Hi­banje „Krajiny zwjazuja“ kritizuje mjez druhim přiwótřenje předpisow za hnojenje.

Biskop wotstupi

Drježdźany. Wjednistwo krajneje ewangelskeje cyrkwje Sakskeje je wotstup biskopa Carstena Rentzinga akceptowało. Přičina demisije je aktualna deba­ta wo zańdźenosći Rentzinga. Mjez druhim jemu wumjetuja, zo bě jako student­ a čłon tesakowaceho zjednoćenstwa wjacore přinoški w prawicarskim časopisu publikował.

Měrowe myto fotografej

Krótkopowěsće (21.10.19)

póndźela, 21. oktobera 2019 spisane wot:

Mjeńšiny tema byli

Frankfurt n. M. Situacija słowjanskich a němskich mjeńšin bě tema podijoweje diskusije na lětušich knižnych wikach w Frankfurće nad Mohanom. Sobotu dopoł­dnja rěčeštaj tam mjez druhim dr. Günther Rautz, nawoda Instituta za mjeńšinowe prawo w Bozenje, a nawodnica Budyskeho rozhłosoweho studija MDR Bogna Korjeńkowa.

Njepřiwozmje myto

Mnichow. Spožčenje Myta Rolanda Bergera za čłowjesku dostojnosć dyrbja přestorčić. Dźensa planowane přepodaće wupadnje, dokelž je Adam Bodnar, nawoda pólskeho běrowa za wobydlerske prawa, kotremuž su wuznamjenjenje lětsa­ připóznali, připowědźił myto nje­při­wzać. Přičina wotprajenja je po jeho słowach „njejasna róla nana Rolanda Bergera za čas nacionalsocializma“.

Hotuja so na festiwal DOK

Krótkopowěsće (18.10.19)

pjatk, 18. oktobera 2019 spisane wot:

Po cyłym zwjazku na 1. městnje

Drježdźany. Prěnje městno je Sakska w IQB-kubłanskim trendźe 2018 za sekundarny schodźenk 1 docpěła. Wuslědki su nad přerězkom Němskeje, kaž kultusowe ministerstwo w Drježdźanach informuje. Po słowach ministra Christiana Piwarza (CDU) stej, najebać pobrachowacych pedagogow, „stołpaj wuspěcha naši wučerjo a stabilny, spušćomny kubłanski system. Sakske šule trjebaja kontinuitu“.

Přewjedu ekskursiju do Wojerec

Budyšin. Towarstwo Serbski kulturny turizm (SKT) poda so na lětušu ekskursiju kónc měsaca do Wojerec, hdźež informuja so wo serbskich poskitkach. Mjez druhim su wjedźenje z Corneliju Schnippowej, wopyt Wjacławkec drastoweho fundusa a wopyt Patokec kładźiteje bróžnje na Horach předwidźane. Runje tak chcedźa čłonojo Krabatowy młyn w Čornym Chołmcu wopytać.

„Effi Briest“ jako opera

Krótkopowěsće (17.10.19)

štwórtk, 17. oktobera 2019 spisane wot:

Žadaja sej wudospołnjenja

Choćebuz. Zastupjerjo łužiskeho hospodarstwa su sej wudospołnjenja na planowanym zakonju wo strukturnych pomocach žadali. Zwjazk ma ze zakonjom šansu, wutworić wažne powabki we wot kónca wudobywanja brunicy po­trjechenych regionach, rjekny jednaćel Łužiskeje hospodarskeje iniciatiwy Klaus Aha wčera we wuběrku zwjazkoweho sejma za hospodarstwo a energiju.

Na Ćišinskeho spominali

Pančicy-Kukow. Składnostnje 110. po­smjertnin Jakuba Barta-Ćišinskeho su so čłonojo Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow wčera při pomniku basnika w „Lipju“ zešli, zo bychu na swojeho wjesnjana spominali a jeho z kwětkami počesćili. Mariana Koklina bě přitomnym wo žiwjenju a skutkowanju Ćišinskeho přednošowała. Domowinjenjo staraja so prawi­dłownje sobu wo hladanje pomnika.

Lětarsku bombu rozbuchnyć

Krótkopowěsće (16.10.19)

srjeda, 16. oktobera 2019 spisane wot:

Dyrlicha wuznamjenja

Esslingen. Myto Andreasa Gryphiusa 2019 spožča Benediktej Dyrlichej. Nakładnistwo Pop w Ludwigsburgu bě serbskeho spisowaćela namjetowało. Přepo­daće myta budźe 14. nowembra w Düsseldorfje. Bywši lawreaća su mjez druhim Günter Eich, Rainer Kunze a Walter Kempowski. Literarne myto Wuměłstwoweje gildy Esslingen spožča z lěta 1957, wot 2009 njeje hižo dotěrowane.

Frankfurtske knižne wiki zahajili

Frankfurt nad Mohanom. Z wysokim wopytom hóstneho kraja Norwegskeje su wčera wječor 71. Frankfurtske knižne wiki zahajili. Na swjatočnym wotewrjenju su so krónprincowaj mandźelskaj Mette-Marit a Haakon kaž tež ministerska prezi­dentka Erna Solberg z Norwegskeje wobdźělili. 7 450 wustajerjow ze 104 krajow prezentuje so hač do njedźele na najwjetšej knižnej přehladce swěta.

Spěwnik za dźěći a młodźinu

nowostki LND