Dojednanje přećiwo bankrotej
Washington (dpa/SN). Dom reprezentantow USA je naćisk zakonja schwalił, z kotrymž zadźěwaja w poslednjej mjeńšinje bankrotej zjednoćenych statow. Wjetšina zapósłancow w kongresowej komorje hłosowaše za naćisk, kiž hornju mjezu zadołženja USA hač do lěta 2025 zběhnje. Runočasnje planowane wudawki stata widźomnje wobmjezuja. Nětko dyrbi senat předewzaću přihłosować a prezident Joe Biden zakoń podpisać.
Pence chcył kandidować
Washington (dpa/SN). Bywši wiceprezident USA Mike Pence chce po informacijach medijow přichodny tydźeń wozjewić, zo k wólbam prezidenta 2024 kandiduje. Pječa chcył Pence tole 7. junija připowědźić. Tutón dźeń woswjeći wón swoje 64. narodniny. Hižo dlěši čas wočakuja, zo so Pence na wubědźowanju wo kandidaturu za prezidentske wólby wobdźěli. Republikan by tak tež swojeho bywšeho šefa Donalda Trumpa wužadał. Tón wšak bě hižo loni w nowembru rjekł, zo chcył znowa kandidować.
Wo reformje chorownjow rěčeli
Inflacija dale woteběraca
Wiesbaden (dpa/SN). Podróšenje w Němskej je w meji dale woteběrało a je ze 6,1 procent najniši staw po wjace hač jednym lěće docpěło. Tak je so spěšnosć podróšenja na runinje přetrjebarjow hižo třeći měsac za sobu znižiła, Zwjazkowy statistiski zarjad we Wiesbadenje na zakładźe předležacych ličbow zdźěla. Niša bě inflacija w Němskej naposledk w meji 2022 z tehdy 5,9 procentami.
W měrcu tutoho lěta bě kwota inflacije ze 7,4 procentami prěni króć, po awgusće 2022 ze 7,4 procentami, pod mjezu wosom procentow wostała. W aprylu běchu statistikarjo we Wiesbadenje podróšenje 7,2 procentaj wuličili. Wot apryla hač do meje 2023 je so podróšenje wo dalši 0,1 procent znižiło. Fachowcy wočakuja, zo inflacija přichodne měsacy dale woteběra, štož wosebje w hospodarstwje nuznje wočakuja. Přiwšěm nas wysoke płaćizny hišće chwilku přewodźeja.
Wočakuje plan na dobro Ukrainy
Zelenskyj na wjeršk dojěł
Bulboaca (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj wobdźěli so wosobinsce na wjerškowym zetkanju noweho Europskeho politiskeho zjednoćenstwa (EPG) w Moldawskej. Prezidentka Moldawskeje Maia Sandu je Zelenskeho dźensa na hrodźe Mimi w Bulboaca witała. Zelenskyj wočakuje tójšto bilateralnych zetkanjow a chcył „koaliciju patriotow“ EU, NATO a dalšich na dobro Ukrainy wutworić, wón internetnje informuje.
Na wjerškowe zetkanje w susodnym kraju Ukrainy wočakowachu dźensa tež zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) a 50 dalšich statnych a knježerstwowych šefow. Francoski prezident Emmanuel Macron bě zetkanje nastorčił, zo móhli kraje EU zhromadne dźěło z druhimi europskimi krajemi polěpšić.
W srjedźišću wuradźowanjow steji wojerski nadpad Ruskeje na Ukrainu a toho sćěhi. EU chcyła ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej jasny signal słać, zo je Moskwa w Europje w dalokej měrje izolowana. Městno wjerška je jenož 20 kilometrow wot mjezy Ukrainy zdalene.
Mjenje dowěry do demokratije
To a tamne (01.06.23)
Z drogami w zaku na sudnistwo přišoł je muž w bayerskim Forchheimje, zo by so přećiwo chłostance sudnistwa drogow dla wobarał. Při wěstotnej kontroli namakachu zastojnicy pola 23lětneho marihuanu, policija zdźěla. Muž chcyše předwčerawšim spřećiwjenje přećiwo wukazanej chłostance sudnistwa wotedać. Nětko dyrbi z nowej chłostanku ličić – kotraž budźe drje dróša hač prěnja.
Dźěl originalneho meteorita wobdźiwać móža fanojo swětnišća w Francoskej. Přirodowědny muzej w Parisu pokazuje wot dźensnišeho wjacore dźěle meteorita, kiž bě njedawno na sewjeru kraja na zemju zrazył. Najwjetši kamjeń waži 175 gramow a je wot čorneje woršty wobdaty. Meteority leža w nowej witrinje zběrki „Pokłady zemje“. Swětnišćowy objekt je tak stary kaž słónčny system, 4,6 miliardow lět, wědomostnicy twjerdźa.
Železnica: Žadyn nowy poskitk
Berlin (dpa/SN). Železnica nochce w tarifowym rozestajenju z dźěłarnistwom EVG najprjedy raz žadyn nowy poskitk předpołožić. Dźěłarnistwo dyrbjało signalizować, zo hiba so do směra na kompromis, zdźěli rěčnik předewzaća. Poskitk železnicy běchu wčera wječor wotpokazali, dokelž nima dźěłarnistwo swoje žadanja za spjelnjene. EVG namołwja železnicu, nowy poskitk předpołožić. Dźěłarnistwo žada sej 650 eurow měsačnje abo dwanaće procentow wjace mzdy.
Nowe protesty w Kosowje
Priština (dpa/SN). Na sewjeru Kosowa je wčera znowa k protestam serbiskeje mjeńšiny dóšło. W Zvečanje, Leposaviću a Zubinje Potoku so ludźo zhromadźichu, zo bychu sej cofnjenje kosowskeje policije a pušćenje nowych wjesnjanostow ze zastojnstwow žadali. Póndźelu bě tam k ćežkim namócnosćam dóšło. Při tym je so wjace hač 30 policistow mjezynarodneje škitneje jednotki KFOR zraniło. NATO je připowědźiła, zo chcyła jednotku personalnje zesylnić.
Bydlenska politika w sejmje
Fachowcy policije přepytuja čołm turistow, kiž bě so na italskim ...
Po nadpadach z trutami: Moskwa hrozy z wjećbu
Moskwa/Kijew/Washington (dpa/SN). Po nadpadach z trutami přećiwo objektam w Moskwje je Ruska Ukrainje z wjećbu hrozyła. Nimo prezidenta Wladimira Putina, kiž wumjetuje Kijewej teror a kiž připowědźa reakcije, přilubja tež toho dowěrnik Ramsan Kadyrow wjećbu: Nawoda ruskeje dźělneje republiki Čečeniskeje w sewjernym Kawkazu žada sej wukazanje wójnskeho prawa w Ruskej, zo móhł kraj raznišo přećiwo Ukrainje postupować. Wot Ruskeje stajnje zaso nadpadnjena Ukraina porno tomu direktne wobdźělenje za nadpady na Moskwu wotpokazuje. Wona dožiwja wšědne nadpady Ruskeje z trutami a artileriju. „Hižo bórze w pasmje wojerskeje specialneje operacije pokazujemy, što woprawdźita wjećba je“ Kadyrow rjekny. W tym zwisku hrozy wón tež zapadnej Europje z ruskimi nadpadami. Ruska móhła po jeho słowach „wo durje Němskeje a Pólskeje kłapać“, wón rjekny.
Přećiwo wotstronjenju renty ze 63
Berlin (dpa/SN). Předsydka Zelenych Ricarda Lang je namjet unije wotpokazała, njeskrótšenu rentu ze 63 lětami za wjele lět zawěsćenych zaso wotstronić. „Štóž chce, kaž Jens Spahn, rentu ze 63 lětami wotstronić, nochce fleksibilitu, ale socialnu zymnotu“, rjekny Lang powěsćerni dpa. „Wotstronjenje renty njeje žadyn přinošk w boju přećiwo njedostatkej fachowcow, ale by mnohim wjele lět zawěsćenym w ćělnje napinacych powołanjach faktiske skrótšenje renty wunjesło“, je sej Lang wěsta.
Městopředsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jens Spahn (CDU) bě nowinje Bild rjekł: „Renta ze 63 lětami płaći nas derjeměće, poćežuje přichodne generacije a sadźa wopačne powabki. Dyrbjeli ju hnydom wotstronić a z lěpšej rentu narunać.“ Dwaj milionaj fachowcow, kiž su prjedy na wuměnk wotešli, nětko „hórko“ pobrachuja.
Aktualne rjadowanje bě bywše čorno-čerwjene knježerstwo lěta 2014 wobzamknyło. Wone dowola 45 lět zawěsćenym dźěławym ze 63 lětami rentu.
