Israel na rakety reaguje

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:

Tel Aviv (dpa/SN). Po masiwnym wobtřělenju z raketami z Gazaskeho pasma je Israel minjenu nóc objekty militantneje palestinskeje organizacije Islamski dshihad w Gazaskim pasmje nadběhował. Při tym měrjachu so na wysokorjadneho oficěra organizacije. Při nadpadach su pječa dźesać Palestinjanow morili. Dźesaćo dalši so zranichu. Wojerska akcija w běhu dopołdnja hišće traješe.

Von der Leyen do Kijewa dojěła

Kijew (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je dźensa rano na wopyt w Kijewje dojěła. Němska wo­dźaca politikarka chcyše zhromadnje z ukrainskim prezidentom Wolodymyrom Zelenskym Europski dźeń woswjećić. Nimo toho běchu politiske rozmołwy planowane. Při tym dźěše wo wojersku pomoc Ukrainje za bój přećiwo ruskim nadpadnikam a wo prócowanja Ukrainy wo přistup k Europskej uniji. Zelenskyj bě wukazał, 9. meju přichodnje jako Europski dźeń woswjećić. 9. meje 1950 běchu prěnje europske zrěčenje podpisali.

China inwestuje dale w Europje

W mecklenburgsko-předpomorskim Demminje su wčera wobydlerjo přećiwo pochodej prawicarskeje NPD demonstrowali. ­Prawicarscy ekstremisća róčnicu wuswobodźenja stajnje zaso znjewužiwaja, zo bychu masowe sebjemordarstwo wobydlerjow při zdobyću města přez Čerwjenu armeju mjez 30. aprylom a 3. meju 1945 wopominali. Foto: dpa/Bernd Wüstneck

Wojerska parada w Moskwje

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). Zasćinjene wot ruskeje nadpadniskeje wójny přećiwo Ukrainje je so w Moskwje dźensa tradicionalna wojerska parada składnostnje 78. róčnicy sowjetskeho dobyća nad hitlerskej Němskej wotměła. Pod wulkimi wěstotnymi naprawami pochodowaše tysacy wojakow při najrjeńšim nalětnim wjedrje po Čerwjenym naměsće. W swojej narěči ruski prezident Wladimir Putin wójnu přećiwo Ukrainje jako bój přećiwo zapadej swěrnemu nacistiskemu režimej wospjet zakitowaše. Zapadej wón wumjetowaše, zo chce Rusku zničić a zo je wójnu naškarał. Po oficialnych informacijach pochodowaše wjace hač 10 000 wojakow po ruskej stolicy. Hinak hač loni zastupnicy wjacorych krajow paradu sćěhowachu. Wěstotne naprawy běchu po mysterioznym nócnym nadpadźe trutow na Krjeml srjedu hišće raz přiwótřili.

Demonstracije tež w Berlinje

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Policija zwjazkoweje stolicy je dźensa z tójšto zastojnikami wjacore zarjadowanja składnostnje róčnicy skónčenja wójny před 78 lětami přewodźała. Jedne z ćežišćow bě demonstracija k wopominanju padłych sowjetskich ­wojakow za čas Druheje swětoweje wójny na Naměsće 18. měrca. Tam woča­kowachu něhdźe 1 300 wobdźělnikow. Cyłkownje běchu w Berlinje wjace hač dźesać zarjadowanjow přizjewili. W běhu dnja wočakowachu tam tež čłonow ruskeje motorskeje rockeroweje skupiny „Nócne wjelki“. Ruske chorhoje běchu w Berlinje přiwšěm zakazane

Podstupim (dpa/SN). Braniborski minis­terski prezident Dietmar Woidke (SPD) nadźija so dojednanja na jutřišim zetkanju zastupnikow Zwjazka a zwjazkowych krajow. „Sym sej wěsty, zo namakamy kompromis“, rjekny knježerstwowy šef dźensa rano w sćelaku RBB. „Hinaši scenarij nochcył sej ani předstajić.“

Njeńdźe jenož wo financowanje žiwidłow a zastaranja ćěkancow. „Dźe wo to, hnydom prěnje kročele do směra na integraciju ćeknjenych zwoprawdźić. Hdyž tute pjenjezy nimamy, změjemy bórze wjele wyše kóšty na starosći, zo bychmy zmylki integracije zaso wuporjedźili.“

Woidke před tym warnowaše, zasadnu debatu wo pjenježnych poćahach mjez Zwjazkom a krajemi zahajić. „Štož so tuchwilu w diskusijach wotměwa, je jara škódne“, Woidke rjekny. Najnowše woprašowanja po jeho słowach pokazuja, štó z diskusije profituje, wón hladajo na prawicarsku AfD rozłoži. Ta by po woprašowanju instituta Insa při wólbach zwjazkoweho sejma tuchwilu wjace hač 16 procentow hłosow dóstała.

Kritizuja Scholza wahanja dla

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:

Zwjazkowy kancler předstaja swoje plany w Europskim parlamenće

Straßbourg (dpa/SN). Do druheje wulkeje narěče zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) k europskim naležnosćam su wodźacy zapósłancy w Europskim parlamenće dotalnu europsku politiku Němskeje jasnje kritizowali. Městopředsyda CSU Manfred Weber amplowej koaliciji SPD, Zelenych a FDP wumjetuje, zo nima we wažnych prašenjach „žanu jasnu a wothłosowanu poziciju“. „Šmjatańcy w debaće bencinowych a dieselowych awtow dla je zwjazkowe knježerstwo swoju wěryhódnosć za jednanskim blidom zhubiło“, rjekny Weber powěsćerni dpa krótko do narěče Scholza dźensa w Europskim parlamenće.

OECD: Razniše naprawy trěbne

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Organizacija za zhromadne dźěło hospodarstwa (OECD) přepoda wčera pruwowanskej rozprawje wo hospodarstwje a wobswětoškiće. W tutymaj rozprawomaj chwali OECD němske knježerstwo za přirodny škit klimy kaž tež za dobry krizowy management. Zwuraznichu pak tež, zo měło zwjazkowe knježerstwo raznišo jednać, chcyło-li klimowu neutralitu 2045 docpěć. Wosebje w sektoromaj wobchada a twara widźa eksperća potrjebu za polěpšenja, wšako tam klimowe cile njedocpěchu. We wobchadnym sektoru měło so na přikład wjace do kolijow a bliskowobchada inwestować, zo bychu wjesne kónčiny lěpje z městami zwjazali. Je pak tež pozitiwnych signalow. Tak kroči Němska při přirodnym škiće klimy a přiměrjenju přirody po prawym puću. Naprawy pak měli so hišće pospěšić a na přikład přez zaměrne subwencije podpěrować. Hospodarski minister Robert Habeck a wobswětowa ministerka Steffi Lemke (wobaj Zeleni) přiwzaštaj rozprawje. Habeck komentowaše: „Wo klimowej a hospodarskej politice dyrbimy zhromadnje rozmyslować a jej tež zhromadnje zwoprawdźić.“

To a tamne (09.05.23)

wutora, 09. meje 2023 spisane wot:

Zhromadnje z konjom do tramwajki zalězł je muž w Stuttgarće. Na wjacorych widejach je widźeć, kak muž z cowboyjowym kłobukom a běłym lacom hač na nastupnišćo přijěcha. Tam wón z konja zalěze a zwěrjo při hłowojcy do tramwajki wjedźeše. Kuriozna scena je so njedźelu rano w Fellbachu sewjernje Stuttgarta wothrawała. Pječa pak je muž z konjom hnydom zaso wulězł, po tym zo běchu ludźo scenu ze šmóratkom nahrawali.

Hobersku słomjanu wutrobu je winicar w Stuttgarće swojimaj dźowkomaj wěnował. Na naddimensionalnej wutrobje stej mjenje Lotte a Ida čitajomnej. Wutroba njeje jenož wuznaće lubosće nana k dźowkomaj w starobje dweju a dźewjeć lět, ale je tež cyle praktiski srědk přećiwo zesuwanju zemje na nahłej skłoninje. Muž produkuje na swojim „Małym kuble“ wot lěta 2020 přirodne wino.

Nabožina dźensa (08.05.23)

póndźela, 08. meje 2023 spisane wot:
Dawidowu hwězdu dóstała

Drježdźany (dpa/SN). Nazymu 2021 załožena Židowska kultusowa wosada Drježdźany je mjeztym wo nimale dwě třećinje rostła. „Mamy wokomiknje něhdźe 200 čłonow“, rjekny rabi Akiva Weingarten w zwisku z připrawjenjom Dawidoweje hwězdy kónc apryla na wonkownej sćěnje domicila. W měsće su mnozy židźa, kotřiž do toho žanej wosadźe přisłušeli njejsu a su pola nich domiznu našli. „Studowacy, Israelića abo tež němscy židźa“. Ze starobnym přerězkom 28 lět je kultusowa wosada nimo toho młode zhromadźenstwo.

Dawidowu hwězdu je po słowach Weingartena Drježdźanska gratytwarska firma z drohowocla zhotowiła. Jako přewšo rědki mjenowaše rabi fakt, zo je „ultraortodoksny rabiner“ připrawił zdobom mesusu, kapslu spisow z tekstami, na pergamenće z biblije.

Přezcyłne sposrědkowanje serbšćiny wot pěstowarnje hač do matury we Wojerecach - tute žadanje běše najwažniša tema na posedźenju parlamentariskeje přirady Załožby za serbski lud w měsće.

Wojerecy (SN/mb). We wšěch wjesnych dźělach Wojerec nimo Hórnikec poskićuja dźěćom we Witaj-skupinach žiwu serbšćinu. Po pěstowarni móža na zakładnej šuli „Handrij Zejler“ po koncepće „2plus“ abo jako cuzu rěč serbšćinu wuknyć. Za přichodne šulske lěto je samo wjace přizjewjenjow hač městna k dispoziciji steja, tohodla je dalša wučerka serbšćiny njeparujomna, tak županka župy „Handrij Zejler“ Wojerecy, Gabriela Linakowa, w rozprawje parlamentariskej přiradźe zašły pjatk we Wojerowskim domje Domowiny. Tola z wuwučowanjom serbšćiny na dale wjeducych šulach klaca.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025