Z přilubjenja wjele njezwostało

štwórtk, 07. awgusta 2025 spisane wot:

Frakcija CDU/CSU je po prěnich sto dnjach knježerstwa njespokojna

Berlin (dpa/SN). W frakciji CDU/CSU w zwjazkowym sejmje jewi so přiběrajcy njespokojnosć ze swójskim dźěłom w knježerstwowej koaliciji CDU/CSU a SPD. Za hospodarsku a energijowu politiku zamołwity městopředsyda frakcije Sepp Müller (CDU) rjekny Frankfurtskim nowinarjam: „Smy we wólbnym boju z přilubjenjom nastupili, zo mjezu zadołženja zakitujemy – a z hesłom Carstena Linnemanna ‚prosće raz činić‘. Z toho njeje wjele zwostało. To pytnjemy tež na naledźe w frakciji.“

Müller, kotryž pochadźa ze Saksko-Anhaltskeje, skedźbnja w tym zwisku na wobćežne połoženje na wuchodźe: „Dopóznaće, zo jako byrgarska srjedźizna rozpadnjemy, hdyž prosće dale činimy kaž dotal, je na wuchodźe hižo wo pjeć lět dale.“ W Saksko-Anhaltskej wola klětu w septembru nowy krajny sejm. W uniji zhladuja starosćiwje na strach, zo móhła AfD tam po tym sama knježić.

Płonina projekcije

štwórtk, 07. awgusta 2025 spisane wot:
Budyšin – to je prawe hnězdo, něhdźe cyle na wuchodźe Němskeje. Štóž wottam pochadźa, tón je per se bruny, abo dźensa skerje módry, a bydli wězo něhdźe za měsačkom. Progresiwnu towaršnosć tam njeznaja. Tele předsudki su tež w lěće 2025 hišće derje pěstowany klišej, wosebje w kruhach akademikarjow na „zapadźe“. Nětko so wězo zarjadowanje kaž Christopher-Streed-Day wuběrnje jako płonina projekcije wšelkich předstawow a předsudkow hodźi: Po měnjenju prawicarjow wohroža CSD jich traděrowany a přestarjeny wobraz wo swěće. Lěwicarjo na druhim boku widźa w demonstraciji wulkotnu móžnosć, swoju solidaritu zwuraznić. Hač poprawnej ideji CSD tole wšo tyje, směmy so wšitcy zhromadnje prašeć. Haj, to je politiske zarjadowanje. Ně, to njeje platforma za kulturny bój. Solidaritu zwuraznić, swoje měnjenje raz wótře a jasnje wuprajić – haj, prošu! Zarjadowanje za to instrumentalizować – prošu nic! Maximilian Gruber

W Moritzburgu maja nowu jěchansku halu

štwórtk, 07. awgusta 2025 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska dale do plahowanja koni inwestuje. W statnej kobłarni w Moritzburgu su nawodnicy Kati Schöpke předwčerawšim, wutoru, ze swjatočnej ceremoniju nowu jěchansku halu přepodali. Nimo ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera běštaj tam tež financny minister Christian Piwarz a ratarski minister Georg-Ludwig von Breitanbuch (wšitcy CDU) přitomnaj.

„Z nowej halu wusyła Sakska jasne znamjo za přichod historiskeje kobłarnje“, Kretschmer potwjerdźi. Hala skići ludźom a konjam dobre wuměnjenja a potwjerdźi wuznam kobłarnje tež daloko za mjezami Němskeje. Wot lěta 2007 ležownosć kobłarnje wobšěrnje ponowjeja. Z cyłkownymi kóštami nimale 27 milinow eurow su nětko centralny projekt zwoprawdźili. Twarski program su ze srědkami swobodneho stata Sakskeje financowali.

Zschäpe nětko cofnjenča

štwórtk, 07. awgusta 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za wopory nacionalsocialistiskeje skupiny NSU Barbara John kritizuje, zo přiwzaja zasudźenu prawicarsku teroristku Beatu Zschäpe do programa za něhdyšich neonacijow. Tući chcedźa prawicarsku scenu wopušćić. „Zo chce knjeni Zschäpe nětko scenu prawicarjow wopušćić, nichtó ze swójbow woporow njewěri“, rjekny John nowinarjam. W sudniskim jednanju přećiwo skupinje NSU bě Zschäpe lěta dołho mjelčała a njeje při wujasnjenju złóstnistwow pomhała. John tuka na druhi motiw: Z přiwzaćom do programa cofnjencow chce Beate Zschäpe docpěć, zo ju dočasnje z jastwa pušća.

Zschäpe běchu 2018 jako sobuskućićelku wjacorych mordarstwow skupiny NSU k jastwu na čas žiwjenja zasudźili. Mnichowske wyše krajne sudnistwo je zdobom wukazało, zo njesmědźa ju po 15 lětach dočasnje pušćić. Wona sedźi w Kamjeničanskim jastwje. John kritizuje, zo njesmědźa přiwuzni woporow swoje měnjenje wo móžnym dočasnym pušćenju Zschäpe zwuraznić. John chce tuž sam sudnistwu stejišćo zapodać.

To a tamne (07.08.25)

štwórtk, 07. awgusta 2025 spisane wot:

Kupanske wjedro a horcotu wjedrarjo wulkim dźělam Němskeje přichodne dny wěšća. Na juhu Němskeje wočakuja hač do 30 stopnjow, zwjetša wostanje sucho. Jenož na sewjeru drje su šwihele móžne. Hrimanja horcoty dla tohorunja wuzamknjene njesu. Ludźo njesměli na škitnu kremu pře słónco zabyć. W nocach budźe přiwšěm poměrnje chłódno.

Monogamija je po měnjenju wjetšiny wobydlerjow Němskeje najlěpša forma lubosćinskeho žiwjenja. 72 proc. dorosćenych njemóže sej předstajić, z wjacorymi partnerami runočasnje žiwy być. Tole je woprašowanje instituta Civey wunjesło. Jenož 18 procentow sympatizuje z alternatiwnymi žiwjenskimi formami. Přičina wulkeho přihłosowanja monogamiji je jednora: Ludźo su z tutej formu zhromadnosće přewažnje spokojom.

Polarizuja z dweju bokow

srjeda, 06. awgusta 2025 spisane wot:

Sprjewine město hotuje so na třeći CSD. Loni hižo bě situacija napjata, lětsa liči policija ze hišće wjetšim potencialom namocy. Prawicarjo a lěwicarjo cyłeje Němskeje do zarjadowanja polarizuja.

Staraja so wo čiste chódniki

srjeda, 06. awgusta 2025 spisane wot:
Na Hošic hasy w Budyšinje su minjene dny wobšěrne hladanske dźěła zahajili. Předewzaće­ BBB města Budyšin tuchwilu přewisowace hałuzy štomow skrótši a njerodź při pućach torha. Zaměr naprawy je, zo napohlad dróhi kaž tež wěstotu za wobydlerjow a wobdźělnikow wobchada polěpša. Z wobšěrnym dźěłom optiměruja poměry podłu dróhi. Wobydlerjo dyrbja drje tuchwilu znjesć, zo njesmědźa na Hošic hasy parkować, za to smědźa so na hladanu wokolinu a wjace městna na chódnikach wjeselić. Komunalne­ dźěła su dźěl prawidłowneho hladanja zelenišćow w Sprjewinym měšće­. Foto: SN/Bojan Benić

Witkoff wuradźuje w Moskwje

srjeda, 06. awgusta 2025 spisane wot:

Washington/Moskwa (dpa/SN). Wurjadny pósłanc USA Steve Witkoff so dźensa w Moskwje ze zastupnikami Ruskeje zetka, zo by z nimi wo skónčenju wójny w Ukrainje wuradźował. Za něšto dnjow skónči so ultimatum prezidenta Donalda Trumpa, z kotrymž chce wón Rusku k přiměrej nuzować. Ruski prezident Wladimir Putin je zasadnje zwólniwy, zo wójnu w Ukrainje skónči, su-li wšitke žadanja Ruskeje spjelnjene, wón rjekny.

Karola Nawrockeho spřisahali

Waršawa (dpa/SN). Narodno-konserwatiwny politikar Karol Nawrocki je nowy prezident Pólskeje. 42lětneho bjezstronskeho stawiznarja su dźensa dopołdnja we Waršawje spřisahali. Nawrocki, kotryž ma podpěru opoziciskeje PiS, bě wólby prezidenta spočatk junija snadnje přećiwo kandidatej knježerstwa, Waršawskim wyšim měšćanostu Rafałom Trzaskowskim, dobył. Nawrocki naslěduje Andrzeja Dudu, kotryž njesmědźeše wjace kandidować.

Stegner kritizuje uniju

W japanskim měsće Hiroshima su dźensa na wopory prěnjeje atomoweje bomby wopominali, kotruž běchu USA 6. awgusta 1945 na město ćisnyli. Něhdźe 140 000 ludźi bě zemrěło. Hladajo na přiběracy strach atomoweje wójny namołwjachu młodźinu swěta, zo bój přećiwo jadrowym brónjam zesylnja. Wšako tute žiwjenje na swěće wohrožuja. Foto: dpa/Kyodo

Naćisk rentow dla zapodaty

srjeda, 06. awgusta 2025 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Stabilny niwow renty a lěpša maćerska renta: Socialna ministerka Bärbel Bas je dźensa naćisk noweho zakonja wo rentach zwjazkowemu knježerstwu předpołožiła. Zwjazkowy sejm ma jón nětko hač do kónca lěta wobzamknyć. Nimo toho diskutowachu ministrojo knježerstwa na swojim dźensnišim posedźenju hišće dalše temy.

W koaliciskim zrěčenju běchu CDU/CSU a SPD zakótwili, zo wostanje niwow renty dale na runinje 48 procentow, a to hač do 2031. Po tym drje wón poněčim woteběra. Bas chce ze swojim zakonjom tomu zadźěwać. Za to pak trjebaja dalše miliardy eurow, kotrež stat rentowej kasy kóžde lěto přepokaza. To samsne płaći za maćersku rentu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND