Bamž Leo XIV. je wčera z něhdźe milionom młodych wěriwych na kromje Roma Božu mšu pod hołym njebjom swjećił. Do toho jich ze swojeho papamobila witaše. Putnikowanje młodostnych ze 146 krajow je jedyn z wjerškow Swjateho lěta 2025. Foto: dpa

Klingbeil w USA na rozmołwach

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Z dojednanja mjez EU a USA wo mjezsobnych cłach dyrbjała Němska po měnjenju financneho ministra Larsa Klingbeila (SPD) konsekwency sćahnyć. „Swoje słabosće smy w zwadźe w Američanami jasnje pokazali“, rjekny Klingbeil rozhłosownikam do swojeho zetkanja z financnym ministrom USA Scottom Bessentom. Němska dyrbjała tuž sylnišo z partnerami kaž Kanadu a Wulkej Britaniskej hromadźe dźěłać, wón rjekny. Prócowanja wo swobodne swětowe wikowanje su po nowych cłach USA „poražku“ poćerpjeli. Klingbeil bě wčera do Washingtona dolećał.

EU a USA běchu so w cłownej zwadźe dojednali. USA žadaja sej wotnětka 15 procentow cła na importy z Europy.

Zastaranje zastajencow přilubili

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:

Gaza (dpa/SN). Islamistiska Hamas w Gazaskim pasmje chce po swójskich wuprajenjach sobudźěłaćerjam Čerwjeneho křiža dowolić, zawlečenych israelskich zastajencow ze žiwidłami a medikamentami zastarać, ale pod wěstymi wuměnjenjemi. Wotpowědnu próstwu Čerwjeneho křiža chcedźa pozitiwnje wotmołwić, rěčnik Hamas zdźěli. Tak měł Israel dołhodobne zastaranje Palestinjanow w Gazaskim pasmje zaručić a wojerske wuskušowanje z powětra za čas zastaranja zastajencow přetorhnyć.

Hamas bě kónc tydźenja widejo wozjewiła. Na nim staj dospołnje wuhłódnjenaj a zadwělowanaj zastajencaj widźeć. Wobrazy běchu israelsku zjawnosć a ludźi po wšěm swěće zludali. W Israelu dóńdźe na to k nowym protestam. Demonstranća žadachu sej hnydomny kónc Gazaskeje wójny. Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu přilubi, zo chcył dale wšitko za wuswobodźenje zastajencow činić. Hamas hišće 20 žiwych zastajencow w swojich tunlach pod surowymi wobstejnosćemi chowa.

Łužica boji so njelěpšinow

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:

Zwjazkowa ministerka Reiche energijowy koncern LEAG wopytała

Grodk (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za hospodarstwo Katherina Reiche (CDU) je dźensa we wobłuku swojeje lěćneje jězby energijoweho zastaraćela LEAG we Łužicy wopytała. W srjedźišću stejachu aktualne problemy energijoweho hospodarstwa a wuhlady a wužadanja nastupajo energijowu změnu, kotraž Łužicu wosebje potrjechi.

Přistajeni energijoweho koncerna Leag we Łužicy wšak dotal najlěpše měnjenje wo hospodarskej ministerce njemějachu. Zawodna rada boji so njelěpšinow při twarje nowych płunowych milinarnjow, kotrež maja po woli knježerstwa předewšěm na juhu Němskeje nastać. „Fairplay hinak wupada“, rěkaše tele dny na protestnej akciji w Choćebuzu.

Čwačk nadźije

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:

Druhdy, ale jenož druhdy směmy so nad powěsćemi w nowinach wjeselić. Wobrazy wo zetkanju młodźiny zašłe dny w Romje su tajke małe wjeselo. Hdyž přichwata na zakónčacu Božu mšu milion młodych wěriwych, haj hdyž přenocuja do toho samo wonka, zo bychu so zhromadnje z bamžom modlili, potom je tole čwačk nadźije, zo njeje katolska cyrkej snano tola hišće cyle tak mortwa, kaž to stajnje twjerdźimy. Cyrkej mjenujcy njeje jenož Němska, to njeje jenož Europa, ale to je cyły swět. A mjeztym zo so tule z dźeń a mjenje duchownymi a dale a prózdnišimi cyrkwjemi bědźimy, je druhdźe na swěće dźeń a wjace wěriwych. Z poł milionom młodostnych běchu zamołwići w Romje ličili, na kóncu bě jich dwójce telko. Zo nastanje potom wěsty chaos, to je logiske. Přiwšěm běchu wšitcy w modlitwje a wěrje zwjazani. Za jednotliweho młodostneho je tajke dožiwjenje jónkrótne a jeho pozbudźa.

Maximilian Gruber

Wobšěrnu wustajeńcu wotewrěli

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:
W Rogeńskim parku su minjeny štwórtk wustajeńcu „Wotkazanje wyšeho měšćanosty Wernera. Stawizny zběrki Carla Blechena města Choćebuz“ swjatočnje wotewrěli. Zběrka wopřija cyłkownje 79 twórbow Blechena, kotryž bě nimo Caspara Davida Friedricha najwuznamniši němski moler krajinow. Wyši měšćanosta Paul Werner (1848–1927) bě měšćansku zběrku mólbow w oktobru 1913 załožił. Lětsa kónc meje bě město Choćebuz wobzamknyło, swoju zběrku mólbow Carla Blechena załožbje Wjercha Pückleroweho muzeja a Rogeńskeho parka přepodać. W Rogeńcu maja nětko wo wjele lěpše móžnosće, tute twórby zjawnosći spřistupnjeć. Foto: Michael Helbig

To a tamne (04.08.25)

póndźela, 04. awgusta 2025 spisane wot:

Wójsko Južneje Koreje wotnětka wótřerěčaki podłu mjezy Sewjerneje Koreje wottwarja. Tole je „praktiska naprawa“, kotraž ma napjatosće mjez sewjerom a juhom korejskeje połkupy znižić, zakitowanske ministerstwo w Seoulu zdźěla. Južna Koreja bě z wótřerěčakami přinoški wusyłała, kotrež so přećiwo režimej Sewjerneje Koreje měrjachu. Nowe knježerstwo prezidenta Lee Jae Myunga chce napjatosće z Pjöngjangom redukować.

Wulkan Krašeninnikow je po 400 lětach znowa wudyrił. Stało je so tole na połkupje Kamčatka na dalokim wuchodźe Ruskeje něšto dnjow po zemjerženju před Kamčatku. Mróčel popjeła a płuna saha šěsć kilometrow wysoko. Dotal lawa wulkana lěsy a sydlišća w přirodnym rezerwaće Kronozki njewohrožuje. Krašeninnikow je jedyn z cyłkownje wosom wulkanow w tutej kónčinje.

Sudnistwo zadźěwki zwyšiło

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Luxemburg (dpa/SN). Sudnistwo Europskeje unije je zadźěwki nastupajo postajenje tak mjenowanych „wěstych krajow“, z kotrychž ćěkancy přichadźeja, zwyšiło. Čłonske kraje EU smědźa kraje jenož potom jako wěste zastopnjować, hdyž žórła za tajki posudk wozjewja a hdyž je wša ludnosć w potrjechenym kraju wěsta, sudnistwo w Luxemburgu rozsudźi. W jednanju dźěše wo wjele diskutowany „Albanski model“ italskeho knježerstwa.

Ponowja wažnu čaru železnicy

Ludwigslust (dpa/SN). Přichodne dźewjeć měsacow wostanje wjele wužiwana žele­zniska čara mjez Berlinom a Hamburgom wot dźensnišeho zawrjena. W tym času chcedźa 165 km kolijow a nimale 250 wuhibkow ponowić. Podłu 278 km dołheho koridora ponowja 28 dwórnišćow, nimo toho šěsć wuhibkarnjow. Twarske naprawy płaća 2,2 miliardźe eurow. Spěšniki trjebaja přez Stendal a Uelzen wotnětka 45 mjeńšin dlěje. Němska železnica zwoprawdźi z tym naročny twarski program.

Pólska chce kontrole podlěšić

Přewažnje młodźi demonstranća protestowachu wčera před ukrainskim parlamentom w stolicy Kijewje přećiwo dale trajacej korupciji w kraju. Samsny čas je parlament nowy zakoń schwalił, z kotrymž je bój njewotwisnych zarjadow přećiwo daloko rozšěrjenej korupciji zaso móžny. Prezident Wolodymyr Zelenskyj chcyše jich prawa wobmjezować. Foto: dpa/Jewgeni Maloletka

Inflacija wostanje „stabilna“

pjatk, 01. awgusta 2025 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Płaćizny za přetrjebarjow su w juliju spochi přiběrali. Kaž hižo w juniju běchu twory a posłužby přerěznje wo dwaj procentaj dróše hač loni, zwjazkowy statistiski zarjad zdźěla.

Z tym drje je wulka žołma inflacije minjenych lět wosłabnyła, „priwatne domjacnosće pak maja přeco hišće z tym činić, so na ‚stabilnje‘ wysoke płaćizny zwučić. Mjeztym pak su so tež mzdy zwyšili. Tema inflacije so dale a bóle z hłowow ludźi zminje“, je nawoda předewzaća Deka Ulrich Kater přeswědčeny.

Wosebje stupace płaćizny za posłužby (3,1 procent) a žiwidła (2,2 procentaj) su inflaciju dale ćěrili. Energija je porno tomu wo 3,4 procenty tuńša hač w juliju 2024.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND