Januar 2025 bě po klimowej rozprawje najćopliši, kotryž su hdy naměrili. Globalna temperatura wučinješe 13,23 stopnjow a tak 1,75 stopnjow nad niwowom doindustrijneho časa, zdźěla słužba za klimowu změnu programa EU Copernicus w britiskim Readingu. „Januar bě dalši překwapjacy měsac a z rekordnymi temperaturami pokročuje, kotrež minjene lěta wobkedźbujemy“, zdźěli rěčnica centruma. Daty zběrali běchu satelity, łódźe, lětadła a wjedrarnje po wšěm swěće.
Ličba wobchadnych haćenjow na awtodróhach Němskeje je znowa přiběrała. W swojej bilancy za lěto 2024 naliči ADAC cyłkownje 516 000 haćenjow, 12 000 wjace hač lěto do toho. Haćenja trajachu cyłkownje 448 000 hodźin a so na 859 000 kilometrach rozpřestrěwachu. To je puć hač na měsačk a zaso wróćo. Hłowna přičina je přiběraca ličba awtow.
Smochćicy (CS/SN). Nowe lěto je so w Smochčanskim kubłanišću swjateho Bena nawodnistwo změniło. Tola nic jenož to. Kubłanišćo so znowa orientuje, štož so tež w funkciji nawodnistwa wotbłyšćuje. Hač do 31. decembra je Sebastian Kieslich jako rektor skutkował. W přichodźe tam žanoho rektora wjace nimaja. Nowa šefina mjenuje so „jednaćelka za hotelowy management“. Sybille Richards, kotraž je we Wulkim Wjelkowje wotrostła, nadawk přewza. Wčera ju biskop Drježdźansko-Mišnjanskeho biskopstwa Heinrich Timmerevers witaše. Wón skedźbni na wužadanja, kotrež ma Sybile Richards zmištrować. Přetož kaž wšudźe ma tež katolska cyrkej z wyšimi kóštami wojować.
Marl (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) tež po wjele diskutowanych naćiskach unije k migraciskej politice w zwjazkowym sejmje zhromadne dźěło z CDU a CSU po wólbach 23. februara njewuzamkuje. Jeho zasadne stejišćo stajnje bě: „Žane zhromadne dźěło z AfD“, rjekny Scholz na zarjadowanju wólbneho boja w Poruhrskej. Wšitko druhe je móžne, byrnjež tež druhdy ćežke a komplikowane było, tak Scholz. Wo tym rozsudźić pak chcedźa po wólbach.
Wjace nadpadow na strony
Berlin (dpa/SN). Wot nadpadow na čłonow a běrowy politiskich stron běchu Zeleni loni najbóle potrjecheni. Tole wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho nutřkowneho ministerstwa na naprašowanje frakcije AfD w zwjazkowym sejmje. Cyłkownje su nadpady 2024 po dotalnym ličenju najwyši staw minjenych šěsć lět docpěli. Zličili su loni 635 padow, na přikład wobškodźenja stronskich twarjenjow. 3 964 zastupnikow stron bě wot namocy a ranjenjow potrjechenych.
Prěni jeći do Guantánamo
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chcył ameriskich wojakow do Gazaskeho pasma pósłać, zo by zničenu kónčinu nad Srjedźnym morjom přewzać a zaso natwarić móhł. „Činimy, štož je trjeba“, rjekny wón na nowinarskej konferency po rozmołwje z israelskim ministerskim prezidentom Benjaminom Netanjahuwom. Žurnalist bě so Trumpa prašał, hač by tež wojakow USA do Gazaskeho pasma pósłał, zo by wěstotny wakuum pjelnił. „Hdyž je trjeba, potom to činimy.“ Wón liči z dołhodobnym zasadźenjom USA w regionje.
Do toho bě Trump připowědźił, zo chcyli USA kontrolu w Gazaskim pasmje přewzać a wot wójny zničenu kónčinu hospodarsce zaso natwarić. Tam bydlacych Palestinjanow chce wón přesydlić. Netanjahu plan podpěrowaše. Akcija Trumpa Bliski wuchod změni a regionej měr přinjese, je sej wón wěsty. Islamistiska Hamas, kotraž ma podpěru mnohich Palestinjanow a druhich arabskich statow, wumjetowaše Trumpej „rasizm“.
Venedig (dpa/SN). Syn ameriskeho prezidenta Donald Trump jr. ma mjerzanje hońtwjerskeho wulěta njedaloko Venediga dla. 47lětny je na swojim wopyće w sewjernej italskej kónčinje kónc minjeneho lěta ilegalnje na škitane dźiwje ptački třělał. Škitarjo přirody žadaja sej nětko wot prawicarskeje ministerskeje prezidentki Georgije Meloni, Američana najebać toho mócneho nana pochłostać.
We wideju je widźeć, kak syn prezidenta we wojerskej drasće wosrjedź třělenych ptačkow hordźe wo hońtwje rozprawja. Na zemi leža mortwje ptački kaž dźiwje husy, kački a pocpule jako hońtwjerske trofeje. Mjez morjenymi zwěrjatami je přewšo rědka oranžojta husyca. Lěwicarska opozicija chce Trumpa jr. nětko wobskoržić. Měšćanski radźićel Zelenych Andrea Zanoni rjekny hladajo na wopyt z USA: „Woni njemóža so tu kaž wulcy knjezojo wupěrać.“ Scena je w kónčinje Valle Pirimpie nastała, kotraž ma wosebity škitny status EU. Wukrajnikam je hońtwa w tutej kónčinje zakazana. Opozicija žada sej w tym zwisku tež stejišćo italskeho ministra za wobswět, kiž bě hońtwje w tutej kónčinje přizwolił.