Rěčny projekt „Zorja“ so z prěnim kursom njedawno w Dešnje zahajił

Hnězda maja w delnjołužiskej baćonjacej wsy Dešnje mnohe, na Depšćanskej dróze 26 pak jedne wosebite. Za fasadu z čerwjenych cyhelow bydlenskeho domu štyristronskeho statoka chowa so „rěčne hnězdo“. Tak mjenuja wobdźělnicy a zamołwići projekta „Zorja“ swój domicil. Tak kaž baćony swoje młodźata w hnězdźe na žiwjenje přihotuja, chcedźa rěčni trenarjo swojich Zorjanow tam w delnjoserbskej rěči wukmanjeć.

Wotwonka rěčne hnězdo jako kubłarnju njespóznawaš. Zastupiwši do statoka napadnu ći walčki słomy na sćěnje přejězda. Typisku šulsku atmosferu wone runje njewuprudźeja, skerje wjesnu. Něšto krokow dale sy w domskim. We wochěži wita plakat, kiž na projekt skedźbnja. Nalěwo je kuchnja, runjewon rumnosć, hdźež so kursisća z trenarjemi rěče k zhromadnemu wuknjenju zetkawaja. Mjez woběmaj leži „open ­space“. Mjeńša to rumnosć z pisanskim ­blidom a polcu. Rjad knihow, dary k zahajenju projekta, na njej hižo wuhladaš. Wjetša a mjeńša kawč, křesło a dwě blidce tworja přijomny kućik blisko ­wokna.

Rozmołwa wo „misionowanju z mječom“ a namócnej reakciji pohanskich Słowjanow – stawizniska a tola načasna tema

W aktualnym wudaću časopisa ewangelskich Serbow „Pomhaj Bóh“ wěnuje so serbski superintendent na wuměnku Jan Malink česćowanju swjateho Ansverusa a hódnoćenju misionowanja pohanskich Słowjanow. Ansverus bě so w lěće 1038 jako syn bohateju staršeju w Schleswigu narodźił. Jako młodźenc bě do klóštra swjateho Jurja blisko Ratzeburga zastupił, hdźež jeho bórze za abta ­powołachu. W lěće 1066 nadpadnychu Obodrića měrniwy klóšter a wotwjedźechu mnichow do wotležaneje kónčiny. Jednoho po druhim kamjenjowachu, jako poslednjeho Ansverusa. Něhdźe 400 lět pozdźišo, wokoło 1480, postajichu ludźo křiž na městnje jeho smjerće. Wo tym, kak dźensa z tutymi ambiwalentnymi stawiznami wobchadźeć, je so Marcel Brauman z Janom Malinkom rozmołwjał.

Dieter Wendisch – baletny wučer, nazwučowar a choreograf – zhladuje na 60lětny jewišćowy jubilej

Na lětušim Mjezynarodnym folklornym festiwalu „Łužica“ w Chrósćicach su jeho rejwarki a rejwarjo Smjerdźečanskeho rejwanskeho ansambla na cyle wosebite wašnje počesćili – Dietera Wendischa – a su so jemu zjawnje za wjelelětnu prócu jako nazwučowar, choreograf a přećel dźakowali. Hibićiwy a agilny muž z Budyšina swjeći lětsa swój 60. jewišćowy jubilej a budźe klětu 80 lět. Wón smě na dźěła- a dožiwjenjowpołne žiwjenje zhladować. Narodźił je so Dieter Wendisch 2. oktobra 1944 w Großenhainje. Wu­chodźiwši tam 10. lětnik tehdyšeje polytechniskeje wyšeje šule poda so wón na studij wuměłstwoweje reje a rejwanskeje pedagogiki do šule sławneje Gret Palucca w Drježdźanach. Při tym dyrbješe z tym žiwy być, zo njeběchu swójbni runjewon zahorjeni. Jako dźiwadźelnika abo hudźbnika bychu sej syna hišće někak předstajić móhli, ale jako rejwarja?

Před 150 lětami so delnjoserbski prócowar a sobuzałožer Domowiny Bogumił Šwjela narodźił

Bogumił Šwjela kaž tež hižo jeho nan Kito běštaj wot lěta 1861 hač do lěta 1942 wusahowacaj reprezentantaj a spěchowarjej kultury Serbow w Delnjej Łužicy. Kito Šwjela jako wučer a Bogumił jako farar staj słušałoj do typiskeho, jara małeho kruha akademisce kubłanych, kotřiž so za serbsku kulturu zasadźowachu.

Bogumił Šwjela narodźi so 5. septembra 1873 w Skjarbošću (Schorbus, dźensa dźěl gmejny Drjowk/Drebkau). Jeho nan bě wučer a kantor, wosebje znaty pak jako redaktor „Bramborskeho Serbskeho Casnika“. Jeho mać bě Němka. Serbsko-němsku ambiwalencu w swójbje, kotruž je pozdźišo tež w swojim mandźelstwje ­dožiwił, wón potajkim derje znaješe. W ródnej wsy bě jako dźěćo hižo postupowacu germanizaciju dožiwił. Po boku nana zezna so młody Šwjela ze zdźěłanymi Serbami, chodźeše na zarjadowanja Maśicy Serbskeje w Choćebuzu a Maćicy Serbskeje w Budyšinje. „To wšykno běšo za mnje něco wjelikego“, dopomni so.