Plahowarnja prosatow w Němcach woswjeći lětsa 50. róčnicu swojeho wobstaća. Zawod z dohromady třinaće sobudźěłaćerjemi nawjeduje wot lěta 2020 rodźeny Spalowčan Sebastian Stolzki.
„Na wšědnym picowanskim planje steja pšeńca, mlokowy próšk, soja-buny, lucerna abo ječmjeń. Dohromady wšak mamy něhdźe 50 wšelakich wobstatkow picy za naše prosata“, powěda jednaćel kormjernje swini w Němcach Sebastian Stolzki. „Nimo toho trjebaja swěcu, dosć ruma a zabawu. Strowota a derjeměće zwěrjatow stejitej na prěnim městnje pola nas“, doda wón.
Prosatka, kotrež so tu narodźa, wostanu prěnje štyri tydźenje swojeho žiwjenja pola maćerje-rancy. Hdyž su něhdźe 28 kilogramy ćežke, wopušća zawod hižo w šěstym abo sydmym tydźenju žiwjenja. „Předawamy prosata na kormjernje swinjow po cyłej Němskej, kóždy tydźeń něhdźe 600 do 900“, znazornja jednaćel. W kormjernjach swini wotrostu zwěrjata potom dalšich 16 tydźenjow, doniž njesu něhdźe 130 kilogramow ćežke – potom su k rězu zrałe.
Spočatki zawoda
Krušwica (SN/VaŽ). Dožiwjenski swět Krušwica měješe po dwutydźenskim turnusowym hladanju dźensa zaso wotewrěć – tola tutón plan je so změnił. Na Drježdźanskim hamtskim sudnistwje bu zašły štwórtk próstwa wo insolwencu zapodata. Financne problemy su so naposledk dramatisce přiwótřili. Na internej zhromadźiznje sobudźěłaćerjow rěkaše, zo su wšitke pjenjezy přetrjebane. Za čas hladanja běchu w domje lědma rjemjeslnicy widźeć. Jednaćel Stefan Blümel, kotryž je wot januara 2025 w zastojnstwje, njebě za naprašowanja docpějomny. Jenički towaršnik, gmejna Krušwica, deficitarnu cyłolětnu kupjel bytostnje ze srědkami podpěra. Najebać zwyšenje wobrota w lěće 2023, nachwilneho zawrjenja Łužiskeje kupjele we Wojerecach dla – stupace energijowe a personalne kóšty zawod sylnje poćežuja. Z nowonatwarom Łužiskeje kupjele je nachwilna šansa, so financielnje zhrabać, nětko nimo.
Stupace mzdy zawinowachu přidatne kóšty we wysokosći něhdźe 100 000 eurow. Hač a hdy so kupjel zaso wotewri, wostanje njejasne.
Drježdźany (SN). Dalši wuspěch za sakskich wunamakarjow: We wobłuku wubědźowanja „Startup Factories“ zwjazkoweho ministerstwa za hospodarstwo słuša konsorcij „boOst Startup Ecosystem“ do kruha dźesać projektow, kotrež buchu po cyłej Němskej wuzwolene. Na „boOst“ je so ze Sakskeje wosom wysokich šulow z Drježdźan, Kamjenicy, Lipska, Freiberga a Mittweidy wobdźěliło, z Durinskeje přidružištej so jim Friedricha Schillerowa uniwersita a Wysoka šula Ernsta Abbe (wobě w Jenje). Koordinaciju matej Techniska uniwersita Drježdźany a uniwersita Lipsk w horšći. Nětko wočakuje konsorcij spěchowanje Zwjazka we wobjimje hač do dźesać milionow eurow a znajmjeńša runje telko pjenjez wot partnerow z industrije.
Dołha suchota w zymje, nalěću a lěću je za hatarjow brěmjo. Woni so chětro starosća a so boja, zo dyrbja ryby hižo w lěću z hatow wułójić. Zdźěla to w Sakskej samo činja.
Rakecy (dpa/SN/jp). Ryby, kotrež su we łužiskich hatach zadomjene, su tuchwilu w strašnej situaciji. Dołho trajaceje suchoty dla so nětko po cyłej Sakskej nuzowe wułójenja přewjeduja. Tak napjata, kaž w lěće 2018 drje situacija hišće njeje, ale hatarjo so přiwšěm starosća.
Po zakónčenju šule zahaji něhdźe 2 400 młodych wotchadnikow šulow swoje powołanske wukubłanje. Mnozy z nich su to hižo loni w decembrje wo nje požadali, zo móhli swoje wukubłanje lětsa w awgusće abo septembrje započeć.
Budyšin. (SN/jp). Šula je zakónčena, a to lětsa samo z wjace wotchadnikami 10. lětnika hač do toho. Z tym je wjac šulerjow, kotřiž za wukubłanjom pytaja. Lětsa je so 2 400 młodostnych z wuchodneje a južneje Sakskeje wo wukubłanje w rjemjeslnistwje požadało. Mjez 71 powołanjemi powabichu so młodostni najčasćišo za mechatronikarja awtow, elektronikarja a mechanikarja připrawow za sanitarnu, tepjensku a klimowu techniku.
We wobwodźe Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory, ke kotremuž tež Budyšin słuša, něhdźe 1 000 bywšich šulerkow a šulerjow dualne wukubłanje zahaji. To je tróšku mjenje hač loni. W Kamjeničanskim wobwodźe je jich něhdźe 1 400 nowych požadarjow. Hospodarske struktury su tu rozdźělne.
Lěsny woheń w Gohrischskej holi na sewjeru Mišnjanskeho wokrjesa je najwjetši w Sakskej minjenych 30 lět. Hladajo na lěto a stupace temperatury změny klimy dla, je škit lěsow před wohenjom wulke wužadanje.
Zo so hola wokoło Gohrischa na braniborsko-sakskej mjezy pali, njejsmy jenož pola nas, w něhdźe 100 km zdalenej Hornjej Łužicy, minjeny tydźeń čuli. Samo hač do Berlina běchu wětry kur wulkeho lěsneho wohenja donjesli. Wosebite wužadanje při hašenskich dźěłach wšak běše stara municija, kotraž na něhdyšim wojerskim zwučowanišću přeco hišće we zemi je. Móžnych rozbuchnjenjow dla smědźachu so wohnjowoborne awta a hašenske helikoptery jenož kilometer wohenjej bližić. Tež tohodla su tam hašenske robotery z Braniborskeje zasadźili.
Rakecy (SN/VaŽ). Z wubědźowanjom „Nowe puće za gastronomiju“ namołwja Towarstwo za wuwiće Hornjołužiskeje hole a hatow (OHTL) z.t. regionalnych akterow, inowatiwne a trajne ideje za gastronomiju wuwiwać. Hižo 2023 bě towarstwo we wobłuku regionalneje konferency w Radworju centralne prašenja wo přichodźe łužiskeje gastronomije tematizowało – wosebje nastupajo hódnotu regionalnych produktow a wužadanja zawodow we wjesnych kónčinach, rozprawja sobudźěłaćerka regionalneho managementa OHTL, Claudia Steglichowa. Zaměr wubědźowanja je, hóstne přemysło sylnić, regionalne wudźěłki widźomniše sčinić kaž tež nowe impulsy za turizm a lokalne zastaranje sadźeć. Hač do 4. awgusta móža so namjety za projekty zapodać, kotrež hodźa so w Leaderowej kónčinje hornjołužiska hola a haty zwoprawdźić. Kónčina wubědźowanja wopřija města Budyšin, Wóspork a Kulow kaž tež dwanaće dalšich gmejnow, mjez nimi Chrósćicy, Rakecy, Njebjelčicy a Worklecy. Požadać móža so předewzaća, kotrež steja za kreatiwnu, originelnu a trajnu skutkownosć.