Jako „wuhlowe dwórnišćo“ znate

W druhej połojcy 19. lětstotka za čas indu­strializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje ­nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so ­roz­hladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu a što je so z nimi stało. (3)

Wobora je trěbna

Dienstag, 03. Juli 2018 geschrieben von:
Wobydlerjo gmejny Njebjelčicy změja tele dny snano trochu spodźiwne začuće. Dyrbjał-li tam něhdźe woheń wudyrić, nje­móhli čłonojo Njebjelčanskeje dobrowólneje wobory tak spěšnje přijěć, kaž běchu to ludźo hewak zwučeni. Jich jězdźi­dło z časa NDR je hotowe na wusmužowu ­horu, a kameradojo je hižo njewužiwaja. Tónle přikład pokazuje, kak wažne je wobstajnje do techniskeho wuhotowanja wobory inwestować. Wšako je to wino­watostny nadawk komuny. Wobornicy zasadźeja swoje žiwjenje na dobro druhich a maja tuž prawo, zo zmóžnjeja jim za to trěbne wuměnjenja. Wězo płaća drasta, nahłowniki a škórnje wjele pjenjez a moderne jězdźidło hišće wjele wjace. Gmejnam pak často samo swójski podźěl ­pobrachuje, wjetše inwesticije zapłaćić. W tajkim połoženju so prašam, hač dyrbiš potom na kóždy pad gmejnski swjedźeń wuhotować. Pjenjezy hodźeli so tež hinak nałožić. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (03.07.18)

Dienstag, 03. Juli 2018 geschrieben von:

Namrěwstwo swěta rozšěrili

Paris. UNESCO je wjacorych nowych kandidatow do lisćiny swětoweho namrěwstwa přiwzała. Mjez nimi su mjez druhim Naumburgska katedrala a twjerdźizna Danewerk. Tale připrawa, z kotrejž so Danojo Saksam a Połobjanam wo­­barachu, słuša k najwjetšim archeologiskim pomnikam Europy. W lěće 1043 bě tam­ bitwa pola Lürschauwa, w kotrejž je 15 000 Słowjanow zahinyło.

Wjace miliny produkowali

Berlin. Wobhospodarjerjo solarnych připrawow w Němskej su lětsa w prěnim połlěće nimale wosom procentow wjace miliny naprodukowali hač loni w samsnym času. To wuchadźa z wobličenjow Zwjazkoweho zjednoćenstwa solarneho hospodarstwa. Zakład dobreho wuslědka je njewšědnje wjele słónčnych dnjow w nalěću. Naprašowanje za solarnej mi­linu dale přiběra.

Nowe mjeno a nowe dresy

Na Radworskej wyšej šuli „Dr. Marja Grólmusec“ přewjedźechu krótko do prózdnin projekt wo serbskim prócowarju Michale Nawce, a to składnostnje jeho 50. posmjertnin. Projekt běchu na namjet Maćicy Serbskeje Budyska župa „Jan Arnošt Smoler“, regionalna rěčnica Katja Liznarjec, kubłanska referentka Domowiny Rejzka Krügerowa a šulska socialna dźěłaćerka Edith Šurowa zhromadnje přihotowali.

Wjace městna za zwěrjata

Montag, 02. Juli 2018 geschrieben von:
We Wojerowskim zwěrjencu maja kamele, lamy a wosoły nětko nowu připrawu. ­Na dohromady 2 300 kwadratnych metrach maja wone tam wjace městna. Wšitke tři družiny móža mjez jednotliwymi wobłukami tam a sem běhać. Lamy maja samo mału kupjel. Na ćopłych dnjach sej wone mjenujcy rady klechi chłódźa. ­Nawoda coowa Eugène Bruins so wjeseli, zo maja kamelej, ­pjeć wosołow a sydom lamow nětko lěpše wuměnjenja. Foto: Stefanie Jürß

Policija (02.07.18)

Montag, 02. Juli 2018 geschrieben von:

Grat a mašiny kradnyli

Rachlow. W nocy na sobotu běchu paduši w Rachlowje pod Čornobohom aktiwni. Tam zadobychu so do dweju transporterow a pokradnychu z njeju grat a mašiny w hódnoće něhdźe 7 500 eurow. Nimo toho načinichu na awtomaj 200 eurow wěcneje škody.

Swědk wšitko wobkedźbował

Chrósćicy. 39lětny wodźer Audija je sobotu wječor na Chróšćanskej Cyrkwinskej horje do płota zajěł a prosće dale jěł. Swědk pak to wobkedźbowaše, napisa sej čisło awta a zazwoni policiju. Zastojnicy skućićela doma wopytachu a naměrichu pola njeho 1,52 promilow alkohola w kreji. Škoda wučinja 500 eurow.

Cirkus Bambini na jewišću

Montag, 02. Juli 2018 geschrieben von:

Nowa Wjeska (SN/MWj). Z dobytej wjesnej wjetu je so wčera nawječor lětuši wjesny swjedźeń w Nowej Wjesce zakónčił. To pak njebě 42., kaž na wulkim transparenće steješe, ale hižo 43., přeradźi Křesćan Korjeńk, kiž měješe organizatoriske nitki sobu w rukomaj. Swjedźeń zhromadnje přihotowali běchu wobydlerjo Noweje Wjeski, Hatow a Hrańcy.

Po pjatkownym natočenju piwa je Radworske mustwo sobotu volleyballowy turněr dobyło. Na wječornej diskotece drje bychu sej trochu wjace wopytowarjow přeli, přiwšěm bě nalada dobra. „Spočatk prózdninskeho časa bě snano jedna přičina, dalša pak zawěsće ta, zo je nětko njesměrnje wjele poskitkow, a najskerje su ludźo tež do wěsteje měry nasyćeni“, praji Korjeńk. Derje přiwzali pak su předewšěm swójby z dźěćimi sobotny dźěćacy swjedźeń z paslenjom, molowanjom, hrami a tójšto dalšimi poskitkami.

Klětu twarja kružny wobchad a puć

Montag, 02. Juli 2018 geschrieben von:

Słona Boršć (CK/SN). W Budyskim měšćanskim dźělu Słonej Boršći chcedźa Słonoboršćansku dróhu mjez Handrija Zejlerjowej a statnej dróhu S 106 klětu wobšěrnje wutwarić. To su měšćanscy radźićeljo na swojim zašłym posedźenju wobzamknyli. Wotrězk je w chětro špatnym stawje, jězdnja njeje šěroka dosć a podtwar za mnóstwo nadróžneho wobchada přesłaby. Nimo toho je w zašłosći wulkeje wody dla časćišo škodu poćerpjeła. „Poprawom chcychmy puć hakle w lěće 2023 wutwarić. Mamy-li pak šansu, to hižo prjedy činić, dyrbimy ju wužić“, praji nawoda měšćanskeho twarskeho wotrjada Falko Wendler.

Krótkopowěsće (02.07.18)

Montag, 02. Juli 2018 geschrieben von:

Posledni zwjazk předstajeny

Choćebuz. Z prezentaciju dźewjateho zwjazka je minjeny pjatk wudawaćel Roland­ Marti w Choćebuskim Serbskim domje cyłkowne wudaće Spisow Mata Ko­syka wotzamknył. Jill-Francis Ketlicojc, Madlena Norbergowa a Katrin Urbańscyna čitachu z knihi, kotraž bě w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła.

Na wažnej róčnicy spominali

Lubanice. Něhdźe 50 Delnich Serbow je wčera na Mikławša Jakubicu a Krystofa Fabriciusa spominało. Zhromadnje z ně­hdźe sto pólskimi přećelemi dopominachu w Lubanicach z dwurěčnej delnjoserbsko-pólskej namšu na wažnej róč­nicy serbskeho pismowstwa. Před 470 lěta­mi běše farar Mikławš Jakubica Nowy zakoń do serbšćiny přełožił, farar Krystof Fabricius běše před 300 lětami Trjebulski katechizm wudał.

Prěni „škitny wječor“

Pytaja přinoški za nowinu

Freitag, 29. Juni 2018 geschrieben von:

Budyšin. Składnostnje dźesaćlětneho wobstaća Budyskeho wokrjesa w jeho dźensnišej formje planuja wudać wosebite wudaće hamtskeho łopjena. Zajimcy móža nowinu sobu wuhotować a za nje mjeńše přinoški, komentary a fota za­podać. Jednać móže so tu wo wosebite wokomiki zašłych dźesać lět, wo najrjeńše městnosće abo wo wosebitych ludźi. Wuraznje su tež serbske přinoški witane, kaž zamołwity sobudźěłaćer krajnoradneho zarjada Peter Stange wobkrući. ­Přinoški měli zapodać hač do 6. julija ­e-mailnje pod ­adresu .

Po mlokowym swěće dundać

Koćina. Ratarski zawod Krabatowy mlokowy swět w Koćinje přeproša w lětnich prózdninach wosebje swójby kóždy pjatk wot 9.30 do 12.30 hodź. na prózdninske wodźenje. Po snědani z čerstwym mlokom, jogurtom a twarožkom podadźa so wone do hródźow a twarožkarnje. Jako zakónčenje poskića jim sobudźěłaćerjo wobjed­ ze słódneho bifeja „Łužica słodźi“. Zajimcy měli so na kóždy pad do toho přizjewić, a to telefonisce pod čisłom 03 57 25 / 92 90 12 abo e-mailnje pod ­.

Na zawodny jubilej

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND