Krótkopowěsće (04.03.22)
Incidenca bjez jasneho trenda
Budyšin. Horje a dele dźe z incidencu w Hornjej Łužicy. Roberta Kochowy institut podawa dźensa znowa zwyšenej hódnoće, za Budyski wokrjes 1 347,3 a za Zhorjelski 929,1. Wokrjes Budyšin je wčera wo 991 natyknjenjach z koronawirusom informował, wokrjes Zhorjelc wo 509. Tam mjenowachu zdobom dalši smjertny pad z 23. februara. We woběmaj wokrjesomaj lěkuja dohromady 185 korona-pacientow w chorowni.
Pomocne projekty za Ukrainu
Praha. Reagujo na wójnu w Ukrainje přewostaja Němsko-čěski fonds spěchowanske pjenjezy za pomocne projekty. Tele dny je „zhromadne skutkowanje ciwilnych towaršnosćow přez mjezy“ wosebje wažne, zdźěli rěčnica wčera w Praze. Wšitke projekty, kotrež Němsko-čěski fonds spěchuje, kóždy z maksimalnje 4 000 eurami, maja zaměr, horjo w nadpadnym kraju pomjeńšić.
Ruska a ukrainscy rjekojo
Woheń w bydlenskim domje tragiski wukónc měł
Chróst (KJ/SN). Přewšo tragiske zasadźenje dyrbjachu wohnjowi wobornicy wčera wječor w Chrósće pola Wulkeje Dubrawy zmištrować, hdźež je so bydlenski dom dospołnje wupalił. Jako prěni wobornicy krótko do dźewjećich na Adolfshüttsku dróhu přijědźechu, sapachu hižo płomjenja z třěchi jednoswójbneho domu. Wulke mróčele kura stupachu k njebju, njewšědny smjerd so rozpřestrěwaše.
Wot wobydlerjow njebě ničo widźeć. Tuž so wobornicy z dychanskim škitom do domu předrěchu, zo bychu za ludźimi pytać započeli. Nutřka pak jich wulka překwapjenka wočakowaše. Přizemjo bě hač k woknam połne njerjada, štož pytanje znjemóžni. Nimo toho so płomjenja spěšnje rozpřestrěchu, tak zo wěstota wobornikow hižo zaručena njebě.
Krótko na to dožiwichu zły wokomik. Wobornik zalěze po rěblu hač k woknu prěnjeho poschoda. Rozbiwši wokno wuhlada wón wosobu, kotraž bě w płomjenjach hižo žiwjenje přisadźiła. Wulkeje horcoty dla pak njemóžachu ćěło z domu wućahnyć.
Policija (03.03.22)
Rozbuchlinu w měše namakali
Krušwica. Podhladny měch su twarscy dźěłaćerjo předwčerawšim při wottorhanju juchoweje jamy w Krušwicy namakali. Dokelž bě na měše symbol rozbuchnjenja widźeć, informowachu policiju. Při prěnim přepytowanju so wukopa, zo jednaše so wo 30 kilogramow rozbuchliny, kajkaž bu w 1970tych lětach při rozbuchnjenju kamjenja wužiwana.
Zabawne wašnje kubłanja
Budyšin. Serbska centralna biblioteka a Serbski kulturny archiw wobdźělitej so na lětušim dnju archiwow. Tón budźe njedźelu, 6. měrca, wot 14 do 17 hodź. Mjez druhim chcedźa internetne projekty, na přikład digitalizowane zawostajenstwo Bogumiła Šwjele pod hesłom „Z magacina do syće a do swěta“ předstajić. Dale poskića wodźenje „Archiw jako kulturny pomjatk“. Jako wosebitosć pokazaja film „Pjeć wobrazow (nje)wšědneho dźiwadła“ wo serbskim dźiwadle, dźiwadźelnikach a přihladowarjach z lěta 1976 pod režiju Olafa Rosenberga.
Pokazaja jejka ze wšeho swěta
Slepo. Jutrownu wosebitu wustajeńcu „Jeja swěta – Swět jejow“ wotewru jutře, pjatk, w 15 hodź. w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje. Zestajił je ju bywši konserwator Lipšćanskeho Grassi-muzeja Erhard Schwerin. Přehladka dawa dohlad do swěta debjenych jejkow kołowokoło globusa. Tak pokazaja něhdźe 800 jejow z 45 krajow, kotrež su regionalnje a tematisce rjadowane. Wosebje słowjanske ludy wuchodneje, srjedźneje a juhowuchodneje Europy su jara mnohostronske wuměłske debjenje wuwili. Wustajeńca budźe hač do 1. meje přistupna.
Planowanski zmylk abo nic?
Mokra pinca zarjadniskeho zwjazka zawinuje starosće a wudawki
Chrósćicy (JK/SN). Schorjeneho předsydu zarjadniskeho zwjazka Při Klóšterskej wodźe Měrka Domašku zastupowaše předwčerawšim na posedźenju zwjazkoweje zhromadźizny Chróšćanski wjesnjanosta Marko Kliman (CDU). Tež hdyž bě zjawny dźěl spěšnje wotdźěłany, bě přiwšěm tójšto brizantnosće w někotrych dypkach dnjoweho porjada.
Najbóle zaběraše radźićelow problem mokreje pincy w ponowjenym twarjenju zarjadniskeho zwjazka w Pančicach-Kukowje. Po energetiskim saněrowanju wojuja tam dale z włóžnotu w rumnosćach, kotrež běchu samo na sebi předwidźane za serwer a archiw zwjazka. Rumnosće sušić a je tak za předwidźany zaměr wukmanić žada sej tučasnje přidatne techniske naprawy a přidatne wudawki něhdźe 14 000 eurow. Nětko chcedźa wujasnić, što su při planowanju abo twarskich dźěłach wopak činili, a hač hodźi so wobjim přidatnych wudawkow pomjeńšić.
Krótkopowěsće (03.03.22)
Znamjo za měr stajili
Budyšin. Něhdźe sto ludźi je wčera w Budyšinje znamjo za měr stajiło. Město politiskeje popjelneje srjedy wotmě Lěwica měrowu manifesticiju na Hłownym torhošću. Kónc Putinoweje wójny přećiwo Ukrainje žadachu sej mjez druhim wokrjesny předsyda Lěwicy Silvio Lang, zhromadny kandidat Lěwicy, SPD a Zelenych za wólby krajneho rady Alex Theile a Budyski wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD).
Mikroplastika na dnje jězora
Lipsk/Budyšin. Wědomostnicy Lipšćanskeho centruma Helmholtz za wobswětowe slědźenja su na dnje Budyskeho a Kwětanečanskeho spjateho jězora małuške plastikowe kuski našli. Předewšěm z polyetylena a polypropylena wobstejacu mikroplastiku wužiwaja za zhotowjenje wotpadkowych blešow a zawalenskeho materiala. Kak so wona na ekosystemy wuskutkuje, hišće jasne njeje.
Niwow natyknjenjow njezměnjeny
Z ludźimi na městnje rěčeć
To je hesło Helmuta Krawca, kiž je 33 lět wjesnjanosta
Wot februara 1989 nawjeduje Helmut Krawc gmejnu Dźěwin. Po słužbnych lětach je wón jedyn z najstaršich wjesnjanostow Běłowodźanskeje kónčiny. Wot lěta 1974 přisłušeše wón bjez přestawki gmejnskej radźe a dlěje hač poł lětstotka je wón wohnjowy wobornik. Wot 1994 hač do 2019 angažowaše so we wokrjesnym sejmiku, najprjedy jako njestronjan, pozdźišo za SPD. „Moje hesło je, z ludźimi na městnje zhromadnje rěčeć. To je wažniše hač běrokratiske listy pisać“, měni Dźěwinjan, kiž je kónc februara 70. narodniny swjećił. Wo docpětym a wo wuhladach je so Andreas Kirschke z nim rozmołwjał.
Knježe Krawco, wy sće 33 lět wjesnjanosta. Dopominaće so hišće na swój prěni dźěłowy dźeń?
H. Krawc: To bě najhłubša NDR. Na přewrót tehdy hišće nichtó myslił njeje. Gmejna měješe mały běrow w starej wohnjowobornej gratowni, Erika Matschko bě sekretarka. Mój prěni nadawk bě, twarcej karoserijow Horstej Skrzypczakej k załoženju firmy gratulować.
Što je Was motiwowało so z wjesnjanostu stać?
Policija (02.03.22)
Kołp awta atakował
Běła Woda. Z njewšědnym nadawkom bě předwčerawšim wječor policija w Běłej Wodźe konfrontowana. Wjacori šoferojo rozprawjachu wo agresiwnym kołpju na Baršćanskej dróze. Wulki ptak bě so rozsudźił so wosrjedź puća sydnyć a žane awta nimo njepušćić. Jězdźidła, kotrež chcychu nimo njeho jěć, je wón atakował, rěka w policajskej rozprawje. Tajkemu zadźerženju zastojnicy wězo přihladować njemóžachu. Woni kołpja popadnychu a donjesechu jeho k bliskemu Jahnowemu hatej, hdźež su rjeńše blečki hač runje na Baršćanskej dróze.
Při puću wotpadki zběrali
Pytaja wospjet mnohich akterow
Habrachćicy-Nowe Jěžercy (SN/MiR). Skónčnje zaso je składnosć, wotkryć sej kuzło tradicionalneje łužiskeje architektury. Załožba Dom ze stołom pyta ludźi, kotřiž chcyli swój dom wotewrěć zajimowanym wopytowarjam. Njedźelu, 29. meje, chce wona přewjesć mjeztym 18. dźeń wotewrjeneho domu ze stołom. Tón dźeń wot 10 do 17 hodź. móža sej zajimcy twarske drohoćinki wobhladać. Po Europje jónkrótne wašnje ludoweho twarjenja hodźi so ze wšelakich widow wotkryć. Wšako su do starych murjow mjeztym zwjetša młode swójby zaćahnyli, zo bychu tradiciju z načasnym wašnjom bydlenja zwjazali. Při tym mějachu někotružkuli wosebitosć, ale tež pomnikoškitne rjadowanje wobkedźbować.
