Steinmeier prosy Polakow wo wodaće

štwórtk, 01. awgusta 2024 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Na wopominanju Waršawskeho zběžka před 80 lětami je zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier wo wodaće za němske złóstnistwa w Druhej swětowej wójnje prosył. Zwjazkowy prezident je so w tym zwisku z bywšimi wobdźělnikami zadwělowaneho spjećowanja přećiwo němskim okupantam w lěće 1944 zetkał. Němska je sej swojeje historiskeje zamołwitosće wědoma, rjekny wón přitomnym.

Swoje poselstwo sposrědkowaše Steinmeier na centralnym wopominanju při pomniku zběžka we Waršawje, na kotrymž wobdźěli so tež pólski prezident Andrzej Duda. Steinmeier chcył jenož jednu sadu rjec, kotraž pak přińdźe z cyłeje wutroby: „Prošu, runje dźensa a runje tu, wo wodaće.“ Steinmeier je po Romanje Herzogu 1994 druhi zwjazkowy prezident, kiž smě na Polakam přewšo wažnym wopominanskim dnju rěčeć.

Před 80 lětami, 1. awgusta 1944, běchu so pólscy wojowarjo we Waršawje pozběhnyli. Němska Wehrmachta zběžk po 63 dnjach porazy a 200 000 ludźi mori.

„Jenož z dowolnosću ludu“

štwórtk, 01. awgusta 2024 spisane wot:

Ukrainski prezident Zelenskyj reaguje na teritorialne žadanja Ruskeje

Kijew/Paris (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelensky nochce žadanjam Ruskeje za teritorijom přihłosować, dołhož njeje ukrainski lud tomu přihłosował. „Dyrbiće rozumić, zo njeleži prašenje teritorialneje njewotwisnosće w rukomaj prezidenta, jednotliweje wosoby, ale zo dyrbi tute prašenje ukrainski lud rozrisać“, rjekny Zelenskyj nowinje Le Monde a druhim francoskim medijam w rozmołwje.

Wobkedźbować pak so tež měło, zo by ruski prezident Wladimir Putin wotstupjenje ukrainskeho teritorija na dobro Ruskeje jako dobyće wobhladował. „Tohodla je tute prašenje jara, jara ćežke.“

Artikl 73 ukrainskeje wustawy změny teritorija dowola, jeli su lud do rozsuda sobu zapřijeli. Nimo toho dyrbitej dwě třećinje parlamenta tomu přihłosować.

Kak dołho hišće?

štwórtk, 01. awgusta 2024 spisane wot:
Hač wčera w Budyšinje abo wutoru w Kamjencu, serbske temy na wólbnymaj forumomaj Krajneje centrale za politiske kubłanje rólu hrali njejsu. Kandidatce Elaine Jenčec a Andrea Kubank, kandidaća Marko Šiman, Christian Schäfer a Jurij Bulank su w swojich wuwjedźenjach na naš lud a tak na wosebitosć tudyšich wólbnych wo­krjesow skedźbnili. To bě přemało, dokelž moderacija na to nawjazała njeje. Zhubjena to šansa, serbskich ludźi jako wobstatk tudyšich politiskich procesow widźomnje zapřijeć. Po Serbskich debatach bě so direktor Krajneje centrale za politiske kubłanje Sakskeje w tutej nowinje za to wuprajił, serbsku tematiku do dramaturgije wólbnych forumow w dwurěčnej Łužicy za­twarić. Jeho pokiwy znajmjeńša moderatorkomaj w Budyšinje předležachu. Naje­bać to dyrbjachu Serbja na žurli dožiwić, štož je jim hižo přewšo znate: Hač serbska wučba w šuli abo prašenja k serbskim naležnosćam, hdyž čas tłóči, wone prosće wupadnu. Kak dołho hišće? Axel Arlt

To a tamne (01.08.24)

štwórtk, 01. awgusta 2024 spisane wot:

Nopawu popadnył je wudźer w Badensko-Württembergskej a je zwěrjo na to wusadźił. Tole su policisća zwěsćili. Kolesowarka bě nopawu na kromje dróhi wuhladała a sobu domoj wzała. Pozdźišo dowjeze zwěrjo na policajsku stražu. Zastojnicy zwěsćichu, zo ma nopawa hóčku wudźerja hišće w klamje. Nitku bě wón drje wotrězał. Zastojnicy dowjezechu nopawu do zwěrjatownje.

Běły mjedwjedź je w Grönlandskej němskeho slědźerja nadběhował a zranił. Muž dźěłaše při slědźenskej staciji Mestersvig, jako so zwěrjo do njeho da. Slědźerja dowjezechu do chorownje, mjedwjedźa su zatřěli. Lětsa wobkedźbuja njewšědnje wjele běłych mjedwjedźow, kotřiž so za picu pytajo sydlišćam bliža. Hakle njedawno dyrbjachu wuhłódnjeneju muskeju mjedwjedźow morić, kotrejž měrještej so na hrajkanišćo.

Rom (SN/MG). Njedźelu běchu woni połni wjesela na mjezynarodne putnikowanje ministrantow wotjěli. Nětko přebywa něhdźe 180 serbskich putnikow hižo třeći dźeń we wěčnym měsće. Jězba drje bě sčasami trochu napinaca, ale to nětko wjace njewadźi, wšako je so hižo wjele stało a wjace hišće čaka.

Highlight tydźenja drje bě wčerawša awdienca na Pětrowym naměsće, na kotrejž wuhladachu tež serbscy ministranća bamža Franciskusa. Naš korespondent na městnje Milan Jurk situaciju takle wopisuje­: „Smy bamža widźeli a to bě jedne cyle wosebite dožiwjenje. Cyłe Pětrowe naměsto bě połne ludźi.“ A woprawdźe je naměsto z ministrantami z cyłeho swěta derje napjelnjene. Wo 50 000 putnikach rěča organizatorojo w swojich oficialnych zdźělenkach. Serbskim ministrantam z Chrósćic je so samo poradźiło w prěnim sektoru, to rěka cyle prědku na naměsće, městna namakać. Wot tam su wšitko perfektnje widźeli, powěda Milan. Nimo toho měješe z kóždeho busa jedyn zbožowny móžnosć bamžej ruku dać. Milan Čornak bě jedyn z nich. Njezapomnity to za njeho wokomik.

Palestinjenjo w jastwach ćerpja

srjeda, 31. julija 2024 spisane wot:

Genf (dpa/SN). Znajmjeńša 10 000 Palestinjanow ćerpi „pod žałostnymi wuměnjenjemi“ w israelskich jastwach. Tole šwika běrow UNO za čłowjeske prawa w swojej najnowšej rozprawje. Zamołwići maja rozprawy wo namócnosćach a krjudowanjach. Znajmjeńša 53 Palestinjanow je w israelskich jastwach žiwjenje přisadźiło. Potrjecheni su předewšěm mužojo a młodostni, tola tež žony. Jeći sedźa bjez zwiska k swójbnym a prawiznikam w přepjelnjenych jastwach.

Žadaja sej wotstup prezidenta

Caracas (dpa/SN). Po wjele diskutowanych prezidentskich wólbach we Venezueli wojuje opozicija dale za změnu mocy w kraju a za wotstup awtoritarneho prezidenta Micolása Madura. Tón móže so dale na podpěru wójska zepěrać, kotrež bě jemu swěru spřisahało. Tysacy přećiwnikow knježerstwa su wčera přećiwo po jich měnjenju manipulowanym wuslědkam wólbow demonstrowali. Při rozestajenjach z policiju je po wšěm kraju dwanaće ludźi žiwjenje přisadźiło.

Třěcha wobchoda so zwjezła

Ludźo kładu kwětki njedaloko městna w jendźelskim přistawnym měsće Southport, hdźež bě skućićel předwčerawšim, póndźelu, tři holcy zakłół a wosom ludźi zranił. Mjeztym je tež britiski premierminister Keir Starmer do Southporta přijěł. Wčera běchu prawicarscy ekstremisća při namócnych demonstracijach znajmjeńša 39 policistow zranili. Foto: pa/AP/James Speakman

Smjertny wusud zběhnjeny

srjeda, 31. julija 2024 spisane wot:

Minsk (dpa/SN). Běłoruski mócnar Alexander Lukašenko je smjertny wusud přećiwo Němcej zběhnył. Tole dźěla prezidialny zarjad w Minsku, statna powěsćernja Belta rozprawja. Němski staćan bě do toho prezidenta wo hnadu prosył.

29lětneho Němca běchu pozdatneho zóldnarstwa a terorizma w nadawku ukrainskeje tajnje słužby SBU dla w juniju k smjerći zasudźili. Běłoruska, kotruž maja za diktaturu, jako posledni kraj Europy dwělomny smjertny wusud ze zatřělenjom zwoprawdźa. Statna telewizija w Minsku bě Němca, wuchowanskeho sanitetarja, we wideju prezentowała, w kotrymž wón swoju winu wuznawa a wo hnadu prosy. Wonkowne ministerstwo w Berlinje rěči wo „wolóžacej powěsći“. Nětko na to tukaja, zo móhł sej Lukašenko pušćenje w Němskej mordarstwa dla zasudźeneho ruskeho staćana žadać.

Wothłosowanje wo Harris hižo jutře

srjeda, 31. julija 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Demokraća w USA maja so při nominowanju Kamale Harris za nowu prezidentsku kandidatku do spěcha. Kaž demokratiska strona zdźěli, chcedźa hižo jutře započeć, digitalnje wo Harris wothłosować. Akcija ma hač do póndźele trać. Dotalna wiceprezidentka bě so jako jenička kandidatka za to kwalifikowała, strona zdźěli. Tak chcedźa 59lětnu hižo do zahajenja zjězda strony srjedź awgusta za kandidatku postajić. Zhromadźizna strony změje potom skerje charakter ceremonije.

Prezident USA Joe Biden bě swoju naměstnicu jako kandidatku za wólby spočatk nowembra namjetował, po tym zo bě swoju kandidaturu cofnył. Poprawom měješe so kandidat za prezidenta na zjězdźe strony wot 19. do 22. awgusta wuzwolić. Tak móže so Kamale Harris hižo nětko z wotmachom do wólbneho boja podać.

Napjeće na to čakaja, koho sej Harris za wiceprezidenta na swojej stronje wuzwoli. Do prašenja přińdu guwernerojo wjacorych zwjazkowych statow.

Wukrajny šef Hamas morjeny

srjeda, 31. julija 2024 spisane wot:

Israel nadpaduje zaměrnje reprezentantow islamistiskich organizacijow

Teheran (dpa/SN). Wukrajny reprezentant islamistiskeje Hamas Ismail Hanija je po informacijach teroristiskeje organizacije při israelskim nadpadźe w iranskej stolicy Teheranje žiwjenje přisadźił. Smjertny nadpad měrješe so na rezidencu Hanije. Ze stron Israela njejsu nadpad dotal hišće komentowali. Rewoluciske gardy Irana porno tomu su smjerć Hanije wobkrućili. Hanija bě najwyši zastupnik Hamas, kotrehož su po zahajenju Gazaskeje wójny morili.

Powěsć wo smjerći Hanije dóńdźe jenož hodźiny po israelskim nadpadźe z lětadłami na nakromnu štwórć libanonskeje stolicy Beiruta. Při tym su po informacijach israelskeje armeje Fuada Schukru morili, wysokeho rozkazowarja milicy Šiitow Hisbollah. Organizacija je z Hamas­ w Gazaskim pasmje wusko zwjazana. Wobaj stej zwjazkarjej Irana.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND