Njewjedro festiwal skónčiło

srjeda, 17. julija 2024 spisane wot:

Wichory a zliwki w Słowakskej škody zawostajili a sej wopory žadali

Trenčín (dpa/SN). Koncert pod hołym njebjom w słowakskim Trenčínje su minjeny pjatk dočasnje skónčić dyrbjeli, po tym zo bě njewjedro wšón areal zapusćiło a wjacorych wopytowarjow zraniło. Dokelž njemóžachu fachowcy w běhu 24 hodźin zwěsćić, hač je wěstota wopytowarjow hišće zaručena, su program přetorhnyli a ludźi domoj pósłali, tak medije rozprawjeja. Ludźo rozsud zarjadowarja chcyjo nochcyjo akceptowachu a festiwalne swjedźenišćo w běhu dnja wopušćichu.

Festiwal „Pohoda“ na terenje Trenčínskeho lětanišća běchu štwórtk zahajili. Po planje chcychu jón sobotu wječor z wulkim koncertom zakónčić. Zarjadowanje, na kotrymž mějachu wuměłcy kaž James Blake, skupinje Morcheeba, Black Pumas a słowakski spěwar Richard Müller wustupić, bě na 30 000 přihladowarjow wusměrjeny.

Pjatk wječor bě so při sylnym njewjedrje stan zwjezł. Po informacijach medijow běchu sej wjacore sta wopytowarjow do stana wućeknyli. Pomocnicy pytachu z psami a ćopłotnymi kamerami za ludźimi pod hoberskej stanowej planu.

Signale słabosće

srjeda, 17. julija 2024 spisane wot:
Sylnosć demokratije pokazuje so we wobchadźenju z jeje přećiwnikami. Skrućena a sebjewědoma towaršnosć samo tych znjese, kotřiž chcedźa ju wotstronić. Tuta zasada bě dotal zakład našeje demokratiskeje towaršnosće. Z přećiwnikami so politisce rozestajeć a wolerjow z wěcownymi argumentami a – wosebje – dobrej politiku přeswědčić, je přeco hišće najlěpši puć był. Postupowanje nutřkowneje ministerki Nancy Faeser (SPD) přećiwo kritiskemu magacinej Compact njeje wuraz sylnosće, ale skerje słabosće. Nimo toho móže so stać, zo sudnistwa jeje rozsud po skóržbje magacina zaso zběhnu, što by zdobom jeje politiski kónc był. Runje tak zwažliwy je rozsud zwjazka žurnalistow, AfD prosće ignorować. Žurnalizm, kiž jedna po zasadźe „Z tobu ja njerěču“, je runje tak njemudry kaž ministerka, kotraž dźěła ze zakazami. Bój do wólbow krajnych sejmow na wuchodźe přichodne dny zahaja. Ja bych sej ze stron politiki a medijow hinaše signale přał. Marko Wjeńka

Youtube kanal Compact wotpinył

srjeda, 17. julija 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Po zakazu časopisa Compact přez zwjazkowe nutřkowne ministerstwo je tež Youtube wotpowědne wobsahi na swojej widejowej platformje zawrěł. Dotal su dwaj kanalej wotpinyli, kotrež maja z magacinom Compact činić, internetne předewzaće z USA na naprašowanje powěsćernje dpa zdźěli. Štóž je wčera wječor na platformje za wobsahami w zwisku z Compact pytał, tón je zhonił, zo njeje kanal ze statysacami abonentami hižo wjace přistupny.

Zakaz běchu wčera rano wozjewili. Wot zwjazkoweho zarjada za wustawoškit jako prawicarsko-ekstremistiski zastopnjowany magacin Compact njesmě hižo dlěje wuchadźeć. Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) bě magacin zakazała. Bydlenja zamołwitych su přepytowali. Faeser magacinej wumjetuje, zo je „centralny rěčny organ prawicarskeje sceny“ a zo přećiwo Židam a migrantam šćuwa. Šefredaktor Compact Jürgen Elsässer rěčeše porno tomu wo dotal njesłyšanym zasahnjenju do nowinarskeje swobody a rjekny reporteram: „Štož dźensa w BRD mamy, je njedemokratiski režim, kaž bě to režim SED.“

Wjace pjenjez elektrikarjam

srjeda, 17. julija 2024 spisane wot:
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Za něhdźe 520 000 přistajenych elektriskeho rjemjesła w Němskej płaći wot přichodneho lěta wyša zakładna mzda. Dźěłarnistwo IG metal a zwjazk zawodow elektrikarjow stej so na zwyšenje minimalneje mzdy wo 3,3 procenty na 14,41 eurow dojednałoj. Hač do lěta 2028 ma delnja mzdowa mjeza na 16,10 eurow rozrosć. Dźěłarnistwo mjenuje dojednanje „rozumne“. Firmy na to skedźbnjeja zo so płaćizny na twarje tak dale zwyša.

To a tamne (17.07.24)

srjeda, 17. julija 2024 spisane wot:

Jědnaće tonow sadu – rozdźěłanu na solotej – chce wulkowikowar sadu w Berlinje składnostnje 75lětneho wobstaća zawoda nadźěłać a jako swětowy rekord zapisać dać. Rozkrać maja sad dobrowólni pomocnicy. Solotej chcedźa potom Berlinskej tafli přepodać, zo bychu ju potrěbnym rozdźělili. Dokelž njemóže tafla telko sadu naraz přetrjebać, chcedźa dźěl sami předźěłać. Zawod Fruchthof běchu 1949 w zapadnym Berlinje załožili.

Na wšě štyri tony kokaina namakali su cłownicy w Paraguayu. Wopojny jěd bě w měchach cokora schowany a za jězbu w kontejneru z łódźu do belgiskeho Antwerpena přihotowany. Kokain je w Europje něhdźe 220 milionow eurow hódny. Nimo USA su w Europje najwjetše wiki za drogi z łaćonskoameriskich krajow Kolumbiskeje, Peru a Boliwiskeje. Loni su w Europje 300 tonow kokaina sćazali.

Ukrainske truty trjechja Kursk

wutora, 16. julija 2024 spisane wot:

Kursk (dpa/SN). Při nócnych ukrainskich nadpadach z trutami je w fabrice w zapadno-ruskim Kursku woheń wudyrił. Nichtó njebu zranjeny, guwerner Alexej Smirnow zdźěla. W fabrice produkuja elektriske nastroje snadneje napjatosće. Při nadpadźe truta na sydlišćo Tjotkino njedaloko ukrainskeje mjezy je so wobydler zranił. Nadpady trutow registrowachu tež w Belgorodźe, Rostowje a Woronježu. Ruske zakitowanske ministerstwo zdźěla, zo su 13 trutow wottřělili.

AfD chce 40 procentow

Drježdźany (dpa/SN). Za wólby krajneho sejma w Sakskej 1. septembra je sej AfD wuslědk 40 procentow a wjace předewzała. Wólby Europskeho parlamenta, při kotrychž bu AfD w Sakskej z 31,8 procentami najsylniša móc, su stronje nowy rozmach spožčili, rjekny načolny kandidat Jörg Urban. Strona chce w Sakskej knježerstwo přewzać. Na Drježdźanskim Hrodowym naměsće zahaji AfD přichodnu sobotu oficialnje swój wólbny bój.

Kritizuja skrótšenja etata

Donald Trump (nalěwo) je jako runje wuzwoleny kandidat republikanow za zastojnstwo prezidenta wčera – dźeń po atentaće na njeho – w Milwaukeeju w staće Wisconsin swojeho zastupnika powołał. James David Vance (naprawo), kotrehož mjenuja jenož „J.D.“ je ze swojim runje 39 lětami hižo wusahowaca politiska wosobina pola republikanow. Foto: dpa/Elizabeth Frantz

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) je wot zwjazkoweho zarjada za wustawoškit jako prawicarsko-ekstremistiski zastopnjowany magacin Compact kaž tež filmowe předewzaće Conspect zakazała. Policija je dźensa rano wjacore rumnosće organizacije kaž tež bydlenja wodźacych akterow, jednaćelstwa a sobuwobsedźerjow w Braniborskej, Hessenskej, Sakskej a Saksko-Anhaltskej přepytowała.

Zaměr racije je, sćazać dopokazy a zamóženja, w zdźělence rěka. Faeser je swój rozsud z tym wopodstatniła, zo je Compact „centralny rěčny organ prawicarskeje ekstremistiske sceny“, kaž wona rjekny. „Tutón magacin šćuwa na njeznjesliwe wašnje přećiwo Židam, ludźom z migraciskim pozadkom a přećiwo našej parlamentariskej demokratiji.“ Zakaz pokazuje, zo postupujemy tež přećiwo „duchownym zapalerjam, kotřiž šěrja klimu hidy a namocy přećiwo ćěkancam a migrantam w kraju a kiž chcedźa naš demokratiski stat přewinyć“.

Von der Leyen bojkotuje Madźarsku

wutora, 16. julija 2024 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen, je hladajo na swojowólne postupowanje madźarskeho ministerskeho prezidenta Viktora Orbána, Ukrainy dla bojkot připowědźiła. Načolna politikarka z Němskeje je wukazała, zo njewobdźěla so na přichodnych informelnych zetkanjach ministrow pod tuchwilnym madźarskim prezidentstwom Rady EU žani komisarojo EU, ale jenož hišće zastojnicy. Nimo toho je EU tradicionalny nastupny wopyt w Budapesće składnostnje madźarskeho předsydstwa Rady EU wotprajiła. W Budapesće reagowaše madźarski minister za europske naležnosće Janos Boka chětro roznjemdrjeny na připowědź.

Pozadk rozkory je „měrowa misija“ Orbána k zakónčenju wójny w Ukrainje, kotraž njebě z EU dorěčana. Orbán wopyta w tym zwisku ruskeho prezidenta Wladimira Putina, chinskeho statneho a stronskeho šefa Xi Jinpinga a bywšeho prezidenta USA, Donalda Trumpa. Nawodnistwo EU w Brüsselu Orbánej wumjetuje, zo njeje w jeje mjenje rěčał.

Přichodna konferenca z Ruskej?

wutora, 16. julija 2024 spisane wot:

Washington přihłosuje namjetej ukrainskeho prezidenta Zelenskeho

Washington/Kijew (dpa/SN). USA podpěruja namjet ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho, zastupnikow Ruskeje na přichodnu měrowu konferencu w mjeztym dlěje hač dwě lěće trajacej wójnje přeprosyć. „Je to naležnosć Ukrainy, wo tym rozsudźić, hač wotpowědne diplomatiske iniciatiwy pře­wjedźe“, zdźěli rěčnik wonkowneho ministerstwa USA, Matthew Miller, we Washigtonje­. „Podpěrujemy ukrainske knježerstwo.“ Hač je Moskwa na diplomatiskim rozrisanju konflikta scyła zajimowana, Miller njewě. USA su po jeho słowach hižo do wudyrjenja wójny diplomatiske prócowanja přewjedli. Dźensa je kraj najwjetši dodawar brónjow Ukrainje.

Zelenskyj bě žurnalistam w Kijewje rjekł, zo měli so zastupnicy Ruskeje na přichodnej měrowej konferency wobdźělić. To chcedźa na jednanjach w Kataru, w Turkowskej a Kanadźe přihotować. Žro jednanjow je dospołne cofnjenje ruskich wójskow z Ukrainy. Moskwa tole dotal jako swětacuze wotpokazuje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND